Lista znaczków

Zamek królewski w Dobczycach – położony na skalistym wzgórzu nad Rabą, a ściślej nad Jeziorem Dobczyckim, powstałym ze spiętrzenia wód Raby. Zapora jeziora wsparta jest o wzgórze zamkowe. W czasach Kazimierza Wielkiego mury miały od 5 do 9 metrów grubości, a zamek był silnie ufortyfikowaną twierdzą. Na zamku Jan Długosz nauczał dzieci Kazimierza Jagiellończyka - królewiczów Zygmunta, Aleksandra, Władysława, Fryderyka, Jana i Kazimierza. Ród Lubomirskich, który władał zamkiem od 1585 roku, przebudował gotycką twierdzę na renesansową rezydencję w latach 1593-1594. Dopiero po 1901 roku przeprowadzono tutaj pierwsze prace zabezpieczające. Powstało tutaj muzeum PTTK.

Wzniesiony przez króla Kazimierza Wielkiego najprawdopodobniej w latach 1357-1370 został posadowiony na sztucznym wzniesieniu otoczonym fosą. Niemal w całości zamek został zbudowany z czerwonej cegły. Zamek Łęczycki był rezydencją królewską Kazimierza Wielkiego, a następnie siedzibą starosty łęczyckiego. W 1410 roku po bitwie pod Grunwaldem więziono tu jeńców wojennych, oczekujących na dostarczenie okupu. Na przestrzeni wieków zamek kilkakrotnie zmieniał właścicieli i wielokrotnie nękany był pożarami i działaniami wojennymi przez co jego stan uległ ruinie. Dopiero po II wojnie światowej zamek odbudowano i przystąpiono do częściowej rekonstrukcji fragmentów tej budowli. Obecnie w zamku mieści się Muzeum Miasta Łęczycy

Zbudowany w stylu gotyckim przez zakon krzyżacki w I połowie XIV wieku w miejscu grodu książąt pomorskich. Założony na planie regularnym z dziedzińcem. Składał się z zamku właściwego i przedzamcza. Posiadał 4 narożne wieże. Otoczony murem obwodowym i fosą. Był siedzibą komturów. Oblegany w 1410 roku. W czasie wojny trzynastoletniej przejściowo w rękach polskich. Odzyskany po pokoju toruńskim w 1466 roku. W II połowie XVI wieku przebudowany w stylu renesansowym przez kasztelana chełmińskiego Jerzego Konopackiego. Zniszczony w czasie wojen szwedzkich w XVII w. nie został odbudowany. Rozebrany częściowo przez władze pruskie. Zachowała się część murów korpusu zamkowego i 1 cylindryczna wieża z blankami w szczycie o wysokości 34 metrów.

Późnogotycki zamek położony w pobliżu wsi Grodziec, w gminie Zagrodno, powiecie złotoryjskim, województwie dolnośląskim, na szczycie wzniesienia o tej samej nazwie. Pierwsze wzmianki o średniowiecznym zamku pochodzą z X wieku. Był to gród obronny Bobrzan. Do XIII wieku należał do Piastów, a potem do rodu Bożywojów. Rozbudowany przez następnego właściciela - księcia legnickiego Fryderyka I stał się dość potężną warownią murowaną na wzór zamku legnickiego. Zamek podupadł w czasach wojny trzydziestoletniej. Odbudowany dopiero w XIX wieku, gdy stał się własnością bogatej berlińskiej rodziny von Dircksen. Zamek spłonął w 1945 roku. Dziś częściowo odrestaurowany i udostępniony do zwiedzania jest własnością gminy Zagrodno.

Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej jest jedyną w regionie placówką, która zgromadziła znaczną ilość dokumentów i materiałów historycznych dotyczących okresu II wojny światowej, a także historii miasta i regionu. Jest drugą, po Muzeum Wojska Polskiego, jednostką z największą kolekcją militariów w Polsce posiadającą wiele unikatowych eksponatów. Położone nad zalewem Rejów, obejmuje prawie 2 ha ekspozycji plenerowej, na której wystawiony jest głównie sprzęt wojskowy - około 150 eksponatów: samoloty bojowe, czołgi, działa szturmowe, transportery opancerzone, wyrzutnie rakiet i pełnomorski kuter torpedowy. W zbiorach, posiada również unikalne egzemplarze broni palnej, która była na wyposażeniu Wojska Polskiego, Armii Radzieckiej i Werhmachtu w okresie II wojny światowej. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje polski karabin przeciwpancerny Ur, który w 1939 roku mógł zniszczyć lub uszkodzić praktycznie każdy niemiecki pojazd pancerny oraz produkowany w warunkach konspiracyjnych, w Suchedniowie, wzorowany na brytyjskim modelu, pistolet maszynowy Sten. Muzeum gromadzi głównie militaria, ale ważną częścią jego zbiorów jest dział poświęcony Staropolskiemu Okręgowi Przemysłowemu, który rozwijał się nad przepływającą nieopodal rzeką Kamienną. Zachowane do dzisiaj pozostałości „wielkiego pieca” huty Rejów z XVIII/XIX w. stały się jedną z wielu atrakcji turystycznych, które oferuje placówka muzealnicza.

Muzeum w Ostródzie mieści się w pokrzyżackim zamku, usytuowanym w pobliżu wschodniego nabrzeża Jeziora Drwęckiego u ujścia rzeki Drwęcy. Budowę zamku w jego pierwotnym kształcie rozpoczął w połowie XIV wieku ówczesny komtur Günter von Hohenstein. Była to budowla charakterystyczna dla tzw. domu konwentu, siedziby nie tylko administracyjnej, ale pełniącej również funkcje klasztorne dla przebywających tam członków Zakonu – braci-rycerzy i braci-księży. Nowe założenie wzniesiono na kamiennej podmurówce, na planie zbliżonym do kwadratu. Posiadało ono cztery skrzydła, każde o szerokości ok. 14,3 m, z bramą wjazdową i mostem zwodzonym umieszczonymi od zachodu. Wszystkie skrzydła były podpiwniczone i posiadały trzy kondygnacje naziemne. Na parterze znajdowały się głównie pomieszczenia gospodarcze. Piętro przeznaczone było na pomieszczenia mieszkalne rycerzy-zakonników, komnaty komtura, pokoje gościnne i kaplicę zamkową. Najwyższa kondygnacja była piętrem obronnym. Znajdowały się tam również pomieszczenia spichrzowe z rezerwami zboża. We wschodnim skrzydle mieściła się zbrojownia, gdzie przechowywano zapasy różnego typu uzbrojenia. Już pod koniec XIV wieku zamek zaopatrzony był w broń palną w postaci hakownic i dział z odpowiednim zapasem kamiennych kul. Dziedziniec otaczały dostawione do murów krużganki zapewniające wewnętrzną komunikację. Na ówczesny kształt zamku istotny wpływ miał pożar z 1788 roku oraz działania wojenne armii sowieckiej w 1945 roku. Wtedy też zamek pozostał w ruinie do końca lat 70-tych.

Już od ponad stu lat w klasztorze w Krakowie – Podgórzu na tzw. Górce mieszkają redemptoryści – opiekunowie słynącej łaskami ikony Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Ich przybycie do Krakowa wiąże się z osobą Sługi Bożego O. Bernarda Łubieńskiego. Po wybudowaniu klasztoru w 1903 roku przystąpiono do budowy kościoła. Kościół jest budowlą niezwykle malowniczą, pięknie wpisującą się w krajobraz Podgórza. Choć wzniesiony na początku XX w., to przypomina świątynie romańskie – zgodnie z założeniami architekta Jana Sasa – Zubrzyckiego, który w ten sposób pragnął uzyskać wrażenie kontynuacji tradycji narodowej i krakowskiej architektury średniowiecznej. Jest to trójnawowa bazylika z transeptem (nawą poprzeczną) i pięciobocznym zamkniętym prezbiterium, otoczonym kaplicami. Do kościoła wchodzi się przez arkadowy portal. W ołtarzu głównym znajduje się ikona Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Trafiła ona tu w 1903 r. najpierw do kaplicy klasztornej a później do kościoła. Bardzo szybko ta ikona stała się przedmiotem żarliwego kultu. W 1994 roku odbyła się jej koronacja. Jednym z najbardziej znanych pielgrzymów nawiedzających Sanktuarium to św. Jan Paweł II. Przybywał tu już podczas II wojny światowej, jako robotnik fabryki Solvay. Po latach osobiście wskazał konfesjonał nr 4, w którym się spowiadał. Przy sanktuarium istnieje całoroczna ruchoma szopka. W klasztorze są też gościnne pokoje, w których można zamieszkać.

Dolina Wodącej to bardzo urokliwy zakątek Jury, z licznie nagromadzonymi jaskiniami, ciągnący się na długości 3 km, pomiędzy Smoleniem z zamkiem, a Domaniewicami. Cechą charakterystyczną wyróżniającą tę dolinę spośród innych dolin jurajskich jest brak cieku wodnego. Przez Dolinę Wodącą prowadzą szlaki: czerwony Szlak Orlich Gniazd i niebieski Szlak Warowni Jurajskich. Dolinę rozpoczynają imponujące Zegarowe Skały stanowiące pomnik przyrody, przy dnie widać otwór Jaskini Zegar. Krąży związane z nią podanie ludowe z XIX w. jakoby w wigilię nocy świętojańskiej i Bożego Narodzenia jakiś zegar wydzwaniał w niej godziny. Dzięki temu podaniu jaskinia i skały, w których się znajduje zyskały swą nazwę. Kolejną atrakcją jest tu skała Biśnik, słynąca z cennych jaskiń. Znaleziono tu najstarsze w Polsce ślady bytności człowieka, według badań archeologicznych grotę zamieszkiwał człowiek już 500 tys. lat temu. Dalej na południe wznoszą się skały Grodzisko Chłopskie i Grodzisko Pańskie, w którym niegdyś miała istnieć fałszywa mennica.

Zamek Tenczyn w Rudnie położony jest na południowy-zachód od Krzeszowic, na najwyższym wzgórzu Garbu Tenczyńskiego (411 m n.p.m.). Nazwa zamku pochodzi od rodu Tęczyńskich. Przyjmuje się, że pierwszy zamek (drewniany) zbudował około 1319 roku kasztelan krakowski Nawój z Morawicy, on też wzniósł największą na zamku wieżę, zwaną do dziś "Nawojową Wieżą". Twórcą zamku murowanego był syn Nawoja, Jędrzej - wojewoda krakowski i sandomierski.Po bitwie pod Grunwaldem, Władysław Jagiełło więził tu niektórych ważniejszych jeńców krzyżackich. Na zamku często bywali przedstwiciele polskiego odrodzenia - Mikołaj Rej i Jan Kochanowski. Niegdyś pod zamkiem rozciągały się ogrody i winnice. Po potopie szwedzkim zamek został w większej części odbudowany i częściowo zamieszkany. W 1768 roku uległ pożarowi i od tego czasu popada w coraz większą ruinę. W 1783 roku prochy ostatniego z Tęczyńskich, Jana, przeniesiono z kaplicy zamkowej do nowego grobu w kościele św. Katarzyny w Tenczynku. Od 1816 roku zamek stał się własnością rodu Potockich i pozostał w ich rękach aż do wybuchu II wojny światowej. W 2009 roku, uwagi na zły stan techniczny zamku, został on zamknięty dla zwiedzających. W 2010 roku gmina, będąca administratorem zamku, uzyskała środki i rozpoczęła częściowe zabezpieczanie ruin. Piękne pozostałości zamku położone na skraju lasu, są wielką atrakcją zachodnich okolic Krakowa.

Pierwotny gotycki zamek Rydzyńskich z XV w., zbudowany na sztucznej wyspie przetrwał niecałe dwa stulecia. W latach 1682–1695, częściowo na jego murach, wzniesiono barokową rezydencję Leszczyńskich według projektu królewskiego architekta Józefa Szymona Bellottiego i Pompeo Ferrariego. Architektem ostatniej większej przebudowy z lat 1785–1790 był Ignacy Graff. Wówczas to, prawdopodobnie według projektu Dominika Merliniego, przebudowano salę balową poprzez dodanie par korynckich kolumn wielkiego porządku wokół ścian i umieszczenie posągów pomiędzy nimi. W latach 1927–1928 adaptowano budynek na potrzeby gimnazjum. W 1945, bezpośrednio po wyzwoleniu, zamek ograbiony i spalony do gołych murów przez żołnierzy Armii Czerwonej. Odbudowa do stanu surowego dokonana została w latach 1950-1965. W 1970 r. zamek został przekazany Stowarzyszeniu Inżynierów i Mechaników Polskich. Nowy właściciel przeprowadził w latach 1972–1977 rekonstrukcję konserwatorską niektórych wnętrz, przeznaczając budynek na hotel.

Pierwszy zamek w tym miejscu powstał około 1355 roku, gdy na Mazowszu panował książę Siemowit III z linii Piastów Mazowieckich. Przekształcany przez lata, zamek ciechanowski był praktycznie nie do zdobycia i nigdy nie został zajęty przez wrogów. Największy okres jego świetności to panowanie księcia Janusza I, syna Siemowita, który po klęsce Krzyżaków pod Grunwaldem w 1410 roku przebudował zamek ciechanowski na swą rezydencję. W połowie XVII wieku, w czasie „potopu szwedzkiego”, zamek został zajęty przez Szwedów i spalony, tak jak i Ciechanów. Od tego czasu był już ruiną, położoną za miastem. W latach 60-tych XX wieku rozpoczęto proces odbudowy zamku, który w końcu stał się obiektem muzealnym o charakterze „trwałej ruiny”, z niewielką ekspozycją muzealną na basztach i w zrekonstruowanej piwnicy zamkowej - tzw. „sali gotyckiej”. Zakończył się pierwszy etap rewitalizacji zamku i został on ponownie udostępniony dla zwiedzających.

Uznany za największy na świecie zamek gotycki, zbudowano w kilku etapach począwszy od roku 1274. Na przestrzeni dziejów był rezydencją wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego, a także królów Polski. Pod koniec II wojny światowej zamek został zamieniony w punkt oporu, co doprowadziło do ogromnych zniszczeń. Obecnie jest siedzibą muzeum zamkowego, które co roku zwiedza pół miliona turystów z całego świata. Ekspozycja obejmuje ok. 40 tys. muzealiów, takich jak kolekcje numizmatów, uzbrojenia, broni, czy artystycznych wyrobów z bursztynu. Obiekt jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Zamek położony jest na niewielkim wzgórzu na północ od Krakowa. Przez wielu zaliczany jest do zamków Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Historia warowni usytuowanej w tym miejscu sięga XIV wieku. W swoich początkach był on wieżą mieszkalno-obronną, która dopiero po kolejnych przebudowach trwających do XVIII wieku, stała się zamkiem-warownią. Budowla pod koniec XIX popadła w ruinę. Od końca XX wieku zamek znajduje się w rękach prywatnych, a właściciel sukcesywnie prowadzi jego odbudowę i restaurację. Obecnie budowla pełni funkcje komercyjne, a w szczególności hotelowo-gastronomiczne. Na dziedziniec i do części pomieszczeń wstęp jest wolny. Jeśli na zamku nie odbywają sie imprezy zamknięte, można również wejść na drewniane pomosty ciągnące się wzdłuż murów. Czasami na dziedzińcu zamku lub pod murami odbywają się otwarte imprezy plenerowe. W pobliżu zamku biegną szlaki turystyczne oraz ścieżki rowerowe.

Pierwszy zamek murowany na miejscu wczesnośredniowiecznego grodu wybudował prawdopodobnie Kazimierz Wielki. Za panowania Zygmunta Starego rozpoczęto jego wielką rozbudowę, która za czasów Zygmunta Augusta doprowadziła do powstania renesansowego zamku. W okresie wojny polsko - szwedzkiej, zamek sandomierski spotkała katastrofa. Wybuch amunicji w piwnicach spowodował zniszczenie skrzydeł wschodniego, południowego, a może i północnego. Najmniej ucierpiało skrzydło zachodnie i tylko ono zostało później odbudowane. Na zlecenie króla Jana III Sobieskiego zamek został przebudowany w budynek typu pałacowego. W późniejszych wiekach, aż do 1959 roku mieściło się w nim więzienie. Po wieloletniej konserwacji i przebudowie wnętrz, zamek stał się siedzibą Muzeum Okręgowego. W obecnej postaci jest to budowla czterokondygnacyjna na planie prostokąta, z dwiema narożnymi wieżami, nakryta wysokim dachem czterospadowym. Będąc w okolicach Sandomierza, kontunując lekcję historii i sztuki, można zdobyć także inny Znaczek Turystyczny - Nr 541 Zaspół Zamkowo-Parkowy w Baranowie Sandomierskim.

Zamek został wybudowany na przełomie XIII i XIV wieku, na wzniesieniu górującym nad miejscowością Chęciny na południowy-zachód od Kielc. W początkach XIV wieku zamek stanowił ośrodek władzy Władysława Łokietka na tym obszarze. W późniejszych latach ukryto tu skarby archidiecezji gnieźnieńskiej. Po przebudowie przez Kazimierza Wielkiego, zamek stał się twierdzą nie zdobytą przez kolejne 250 lat. Od XVI wieku zaczął się powolny upadek zamku, a po wojnach szwedzkich, a w szczególności na początku XVIII wieku popadł w ruinę i od tej pory niszczał. Prace konserwatorsko-zabezpieczające prowadzone są na zamku od końca XIX wieku. Obecnie budowla stanowi formę trwałej ruiny. Ciekawostką zamku jest stumetrowa studnia wykuta w litej skale. Wstęp na zamek jest płatny. W ramach zwiedzania można wejść na wyremontowaną wieżę, z której przy dobrej pogodzie rozciąga sie wspaniała, daleka panorama między innymi na znajdujący się w pobliżu Skansen Etnograficzny w Tokarni.

Zamek w Sztumie jest kompleksem obiektów powstających od XIV do XX w. Najstarszą część stanowią pozostałości krzyżackiej warowni wzniesionej w końcu XIV w. jako siedziba wójta i rezydencja wielkich mistrzów. Przez trzy wieki był także siedzibą polskiego starosty. Uszkodzony w czasie wojen szwedzkich w XVII w. został zajęty przez Prusaków w 1772 r. W ciągu XIX w. Prusacy dokonali rozbiórki większości średniowiecznej zabudowy. Do czasów obecnych zachowała się kamienna część muru obronny z basztą więzienną, skrzydło południowe – dawny średniowieczny dom mieszkalny, wieża bramna, XIX-wieczna zabudowa skrzydła wschodniego, studnia, a także pozostałości dawnej fosy. Przy zamku działa Bractwo Rycerzy Ziemi Sztumskiej, prezentujące bogatą przeszłość historyczną miasta, organizujące turnieje rycerskie i pokazy walk.

Renesansowy zamek usytuowany na Wzgórzu Zamkowym w Szczecinie, w sąsiedztwie Odry, historyczna siedziba rodu Gryfitów. Początki dzisiejszego zamku sięgają 1346 roku, kiedy Barnim III, łamiąc przywileje szczecińskiego patrycjatu rozpoczął wznoszenie na wzgórzu zamkowym tzw. kamiennego domu. Obok kamiennego domu stanęła kaplica św. Ottona oraz tzw. duży dom z wieżą więzienną. Po opuszczeniu przez garnizon w 1902 roku, zamek popadał stopniowo w dewastację. Roboty renowacyjne mające przywrócić zamkowi wygląd dawnej rezydencji podjęto w 1925 roku, jednak zaprzestano ich rok później. W 1944 roku zamek został poważnie zniszczony podczas nalotów. W 1946 roku rozpoczęto zabezpieczanie ruin zamku, odkrywając wówczas m.in. kryptę książęcą. W 1948 roku na dziedzińcu zamku rozpoczęły się prace archeologiczne. W latach 1958−1980 zamek został odbudowany. Przywrócono mu XVI-wieczny renesansowy wygląd.

Wybudowany w XIV wieku w stylu gotyckim. Budowę zamku rozpoczęto około 1370 r., a w 1409 roku rezydował już w nim krzyżacki prokurator. Twierdza została zbudowana z cegły na wysokiej kamiennej podmurówce. Zewnętrzną fasadę zdobią też duże ostrołukowe gotyckie okna. Najwięcej zniszczeń dokonali na zamku żołnierze francuscy, stacjonujący tutaj z przerwami w latach 1806-1812. Od całkowitej ruiny zdewastowany przez Napoleończyków gmach uratował radca sądowy Ferdynand Tymoteusz Gregorovius, którego pomnik mieści się w parku zamkowym. W 1945 roku zamek nie miał już tyle szczęścia - zbombardowany przez Rosjan spłonął, tracąc stropy i część murów. Szybko jednak podjęto decyzję o jego odbudowie, w 1949 obiekt odgruzowano, a trzy lata później ruszyły pierwsze prace zabezpieczające. Pełną restaurację zabytku, łącznie z konserwacją zachowanych malowideł w kaplicy i refektarzu, zakończono w 1965.

Zamek został wybudowany w XIII przez książąt piastowskich (czasy Henryka Brodatego), w miejscu strategicznej przeprawy przez Odrę. W zamku, w ówczesnych czasach, mieszkała wdowa po Henryku św. Jadwiga Śląska. W XIV i XV w. zamek został przebudowany i powiększony o nowe budynki. Prawdopodobnie składał się już wówczas z dwóch skrzydeł - północnego i południowego oraz wysuniętego w kierunku zachodnim prostokątnego budynku z przejazdem bramnym i przylegającej do niego ośmiobocznej wieży. W XVI w. przeszedł on na własność elektorów brandenburskich. W XVI w. został przebudowany w stulu renesansowym. W swojej historii kilkakrotnie płonął - ostatni raz w 1945 r. Powstałą ruinę po wojnie zabezpieczono, a następnie częściowo odbudowano w stulu gotycko-renesansowym: skrzydło zachodnie – w tym budynek bramny z ośmiokątną wieżą i budynek tzw. „wozowni” oraz skrzydło południowe – gdzie zachowany został renesansowy podcień arkadowy z krużgankiem w drugiej kondygnacji jako cenny element architektury renesansowej. Obecnie na zamku działa instytucja kulturalna pod nazwą Centrum Artystyczno – Kulturalne „Zamek”. W sporym, interesującym Muzeum można zapoznać sie z historią zamku oraz okolicy, a także z otaczającą przyrodą. Ciekawostką jest sala poświęcona 1000-letniej historii Krosna Odrzańskiego. W niej znajduje się diorama przedstawiająca obronę grodu krośnieńskiego w 1005 roku. Figury uczestników wykonano z godną podziwu precyzją. Dodatkowo w gablotach można obejrzeć figury rycerzy ze średniowiecza. Zwiedzając zamek w Krośnie Odrzańskim, można przy okazji zwiedzić Muzeum Regionalne w Świebodzinie (ok. 40 km) i zdobyć Znaczek nr 513 oraz Międzyrzecki Rejon Umocnień - Znaczek nr 551 (ok. 65 km).

Kasztel Rycerski "Na Gorących Źródłach " w Uniejowie położony jest nad Wartą, nieopodal Term Uniejowskich. W kasztelu w stylizowanych na średniowieczne komnatach można zaznać odpoczynku, ale główną atrakcją tego miejsca są pokazy walk rycerskich, degustacje miodów pitnych oraz kąpiele w Łaźniach Kasztelańskich, gdzie w dębowych baliach można zaznać kąpieli różanych, piwnych lub w czekoladowych. Dla spragnionych nieco mocniejszych wrażeń czeka bogaty pakiet rozrywek np: kręcioła, szkocka lina, strzelanie z łuku, rzut włócznią oraz wystawa narzędzi tortur w wieży rycerskiej, na szczycie której dodatkowo znajduje się taras widokowy.

Zamek Mirów został zbudowany w czasach Kazimierza Wielkiego około połowy XIV w. Początkowo warownię tworzyła kamienna strażnica podległa pod pobliski Zamek Bobolice, która wraz z nim wchodziła w skład systemu obronnego znanego dziś jako „Orle Gniazda”. Strażnicę bardzo szybko rozbudowano do rozmiarów zamku. Pod koniec XIV wieku Zamek Mirów stał się własnością Krystyna z Koziegłów, z czasem przechodząc w ręce kolejnych rycerskich rodów. zamek bardzo ucierpiał podczas „potopu szwedzkiego” kiedy zniszczono znaczną część murów. Mimo podjętych przez właścicieli prac remontowych powoli popadał w ruinę. Obecnie nie jest możliwe zwiedzanie wnętrza zamku, który ze względu na zagrożenie jakie stwarza dla turystów, musiał zostać ogrodzony. Docelowo Zamek Mirów zostanie udostępniony dla ruchu turystycznego.

Zamek uniejowski wybudowany został w latach 1360-1365 w miejscu po drewnianej warowni zniszczonej podczas najazdu Krzyżaków na miasto w 1331 roku. Zamek składał się z wysokiej na 30 m okrągłej baszty, dziedzińca i dwóch czworobocznych wież połączonych razem skrzydłami mieszkalnymi. Ze względu na swoje położenie i obronność, podczas wojny trzynastoletnia zamek w Uniejowie stał się miejscem przechowywania skarbca kościoła gnieźnieńskiego. Cały skarb pomieścił się w kilku skrzyniach. Jedna ze skrzyń pomieściła m.in. głowę św. Wojciecha, głowę św. Gereona, rękę św. Wojciecha, rękę św. Stanisława i jego pierścień, wielką monstrancję pozłocistą oraz kilka kielichów. Skarbiec gnieźnieński był jeszcze w zamku przechowywany kilkukrotnie. Na przestrzeni wieków zamek zmieniał właścicieli i tracił swoją funkcję jednocześnie niszczejąc. Obecnie po renowacji w zamku mieści się restauracja oraz hotel.

Klasztor Panien Dominikanek w Piotrkowie Trybunalskim został ufundowany przez polską szlachciankę - Katarzynę Warszycką. W roku 1627 rozpoczęto budowę klasztoru i kościoła, jednak pożar, który to miejsce nawiedził w 1648 roku niszczy budowlę. Wcześniej bo w 1628 roku do Piotrkowa zjeżdża siedem zakonnic z klasztoru w Sochaczewie. Odbudowa kościoła kończy się w 1673 roku i wtedy też jego patronką została Matka Boża Śnieżna. W roku 1786 zespół klasztorny nawiedza kolejny pożar, po którym następuje mozolna odbudowa obiektu i utworzenie w tym miejscu szkoły dla dziewcząt, co na tamte czasy było zjawiskiem niespotykanym. W 1869 roku panny dominikanki zostały zmuszone do opuszczenia Piotrkowa. W tych czasach w Królestwie Polskim trwała likwidacja większości klasztorów. Po 144-letniej nieobecności dominikańskich mniszek w Piotrkowie, w 2013 roku na prośbę Rektora Kościoła Akademickiego Panien Dominikanek, księdza Ireneusza Bochyńskiego siostry dominikanki wróciły tu z powrotem. Prowadzą katolickie przedszkole i katechizują w liceum, szkole podstawowej oraz aktywnie uczestniczą w inicjatywach podejmowanych przez Rektorat Kościoła Akademickiego Panien Dominikanek. Obecnie dobiegają końca prace budowlane i modernizacyjne mające na celu powstanie na terenie zespołu klasztornego Panien Dominikanek, Centrum Idei ku Demokracji.

Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi znajduje się w zabytkowym budynku z 1856 roku według projektu Jana Karola Mertschinga. W budynku pierwotnie mieściła się Szkoła Powiatowa Realna, następnie Łódzka Szkoła Rzemieślnicza, na krótko w gmachu urzędował także Magistrat łódzki. Obecny budynek to efekt wizji dwóch łódzkich architektów – Hilarego Majewskiego (1884) oraz Wiesława Lisowskiego (w latach 1924-1925). Ostatecznie budynek otrzymał klasycystyczną formę okazałego czteropiętrowego gmachu. Od 1945 roku stał się siedzibą Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego, które stało się największym muzeum w Łodzi. Muzeum gromadzi eksponaty: archeologiczne związane z prehistorią regionu, etnograficzne, numizmatyczne, a także udostępnia zbiory kultur pozaeuropejskich (japońskiej, afrykańskiej). Posiada również ciekawy zbiór Działu Widowisk Lalkowych. Muzeum mieści się w jednym z charakterystycznych miejsc Łodzi, a mianowicie na Placu Wolności z pomnikiem Tadeusza Kościuszki projektu Mieczysława Lubelskiego.

Skansen „Łęczycka Zagroda Chłopska” w Kwiatkówku niedaleko Łęczycy to jeden z trzech elementów projektu pod nazwą „Tum – perła romańskiego szlaku”. Skansen odtwarza warunki życia wsi łęczyckiej z okresu międzywojnia i prezentuje rzadkie budownictwo gliniane. Składa się z glinianej chałupy, zabudowań gospodarskich, wiatraka, kuźni, olejarni oraz mniejszych form takich jak: studnia, kapliczka i ule. Główną atrakcją skansenu jest wiatrak pochodzący z 1820 roku, gdzie w przyszłości mają być prezentowane pokazy mielenia zboża oraz wystawa obrazująca młynarstwo wiatrowe, bardzo popularne na tych terenach. Skansen w swej edukacyjnej roli pomoże każdemu wyobrazić sobie jak wyglądała i funkcjonowała polska wieś przed około stu laty. W otoczeniu skansenu w Tumie można podziwiać 850 letnią romańską archikolegiatę łęczycką pw. NMP i św. Aleksego ufundowaną przez synów Bolesława Krzywoustego oraz drewniany kościół pw. Św. Mikołaja z 1761 roku. Skansen wraz z rekonstrukcją grodziska i pawilonem muzealnym, jest ośrodkiem zamiejscowym Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi.

Pożarnicze Centrum Historyczno - Edukacyjne Ziemi Łódzkiej powstało w 2007 roku. To jedna z najciekawszych atrakcji turystycznych gminy Wolbórz. Właśnie tu można szukać korzeni pożarnictwa polskiego, bo stąd pochodził jego prekursor Andrzej Frycz Modrzewski. W Centrum znajdują się m.in. bogate zbiory sprzętu strażackiego, zabytkowe sikawki konne i motopompy, umundurowanie, uzbrojenie osobiste strażaka, odznaczenia, stare fotografie i dokumenty. Atrakcją dla najmłodszych są również miniatury pojazdów pożarniczych i sikawek konnych oraz duża kolekcja miniatur pojazdów strażackich, pochodzących z różnych krajów. W muzeum znajdują się również zbiory regionalne, którymi opiekuje się powstałe w 1963 roku Stowarzyszenie Przyjaciół Wolborza. Można zobaczyć gromadzone przez lata pamiątki z czasów II wojny światowej, stare dokumenty historyczne, a także zbiory kultury ludowej: dawne ubiory męskie i kobiece, sprzęt gospodarstwa domowego, jak również sztukę ludową. Centrum Pożarnicze stwarza również możliwość przeprowadzenia w swych murach ciekawych i atrakcyjnych lekcji tematycznych czy historycznych z wykorzystaniem multimediów. Ponadto w muzeum można zorganizować własną wystawę kolekcjonerską.

Mało kto wie, że to w Piotrkowie Trybunalskim narodził się polski parlamentaryzm. Przez 160 lat (1406-1567) był miastem, do którego najczęściej zwoływano zjazdy generalne. Na bazie dawnych tradycji wieców i zjazdów na przełomie XIV i XV wieku ukształtowała się w Polsce nowa instytucja prawna – parlament – sejm walny koronny. Piotrków Trybunalski przez lata był miejscem głównych wydarzeń historii Rzeczpospolitej Polskiej. Od początku XV wieku do 1492 roku w Piotrkowie odbyło się 65 zjazdów generalnych. W 1493 roku w Piotrkowie po raz pierwszy obradował dwuizbowy sejm walny. Świadkiem tego wydarzenia był obraz Matki Boskiej Trybunalskiej, który do dziś znajduje się w klasztorze oo. Jezuitów. Zjazdy odbywały się w ratuszu, który nie zachował się do obecnych czasów. W Piotrkowie na Rynku Trybunalskim na pamiątkę tamtych czasów powstał zarys jego kształtów, który symbolizuje początki polskiego parlamentaryzmu.

Kościół powstały w XIV wieku jest cennym przykładem gotyckiej architektury sakralnej z późniejszymi elementami renesansowymi i barokowymi. W 1467 roku przy ścianie południowej nawy dobudowano kaplicę, która w 1658 roku została ponownie erygowana i dedykowana tytułem Świętego Krzyża Na początku XVI wieku z fundacji królowej Bony znacznie wydłużono prezbiterium, które wraz z nawą otrzymało nowe sklepienia – kolebkowe z lunetami, zdobione gwiaździstymi żebrowaniami. W 1674 roku rozpoczęto budowę kaplicy umiejscowionej od strony północnej, przylegającej do nawy głównej. W zabytkowej świątyni odbywały się wydarzenia istotne dla historii Polski – początek polskiego parlamentaryzmu, funkcjonowanie Trybunału Koronnego, dziękczynienia za elekcje władców, synody i zjazdy duchowieństwa. W miejscu tym stworzono także podwaliny pod kodyfikację i unifikację prawa polskiego.

Rezydencja Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta wybudowana została w Piotrkowie w latach 1511-1519, w znanej formie zachodnioeuropejskich „pałaców wieżowych”. Ten gotycko-renesansowy obiekt zbudowany został przez Benedykta Sandomierzanina, który posadowił „zamek” na sztucznym nasypie i otoczył go fosą. Rezydencja była miejscem narad króla z senatorami, a po śmierci Zygmunta Augusta została siedzibą starostwa grodowego. Przez okres kilkunastu lat od 1578 roku obradował tu Trybunał Koronny. Po zniszczeniach poczynionych w trakcie wojny polsko-szwedzkiej, około 1670 roku „zamek” został odbudowany przez starostę piotrkowskiego Michała Warszyckiego. W 1869 roku budowla została przekazana dla potrzeb garnizonu wojsk rosyjskich. Od 1922 roku rezydencja ostatnich Jagiellonów została siedzibą Muzeum Krajoznawczego PTK. Obecne zbiory Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim w czterech podstawowych działach: archeologii, historii, etnografii i sztuki liczą ponad 20 tysięcy eksponatów.

Istnienie świątyni żydowskiej w Piotrkowie Trybunalskim datowane jest na II połowę XVII w. Wówczas była to świątynia drewniana, która uległa całkowitemu zniszczeniu w 1740 r. Obecną synagogę, wzniesioną w latach 1791-1793, ufundował Mojżesz Kocyn. Od strony południowej z Dużą Synagogą sąsiaduje budynek zwany Małą Synagogą. Wzniesiony w 1776 r. przez fundację Herna Piotrkovera od początku był siedzibą szkoły żydowskiej. Na wschód od świątyni, za synagogą rozciągał się cmentarz żydowski czynny w latach 1689-1795. Uległ on zniszczeniu w czasie II wojny światowej. Stał się też miejscem egzekucji ludności żydowskiej. W latach pięćdziesiątych XIX w. synagoga została przebudowana i rozbudowana. W takim kształcie przetrwała, mimo splądrowania w 1854 r., do okupacji hitlerowskiej. W czasie wojny uległa poważnemu zniszczeniu. W roku 1963 władze przystąpiły do prac konserwatorskich i adaptacyjnych budynku. W roku 1967 swą siedzibę znalazła tu biblioteka publiczna.

Z dala od zgiełku miasta stoi, wśród łęczyckich pól perła romańskiego stylu. Ta potężna bryła z absydami i wieżami, góruje nad cała okolicą. Pierw było tu opactwo Panny Marii 1097 r. Potem postawiono budowlę w typie bazyliki i konsekrowano w 1161 r. (XII w.) Jej długość wynosi ok. 46 m, natomiast szerokość korpusu nawowego ma ok. 21 m. a wysokość wieży 35 m. Bazylika jest oriętowana, dwuchórowa. To klasyczna budowla romańska, na co wskazuje m.in. imponujący tympanon oraz ciekawe freski z motywami roślinnymi. Cechami charakterystycznymi stylu są: budulec, którym jest ciosany kamień, liczne małe okrągłe wieżyczki, małe okienka zdradzające charakter obronny, zakończenie prezbiterium okrągłą absydą. Na jednym z narożników kościoła znajdują się małe ślady, których pochodzenie od lat było różnie interpretowane. Legenda głosi, że diabeł Boruta próbował wyrzucić kolegiatę ze swoich ziem. Chwycił ją w swe dłonie, ale nie zdołał jej przenieść. Po tym zdarzeniu pozostały tylko ślady w kamieniu. Czy to jest prawdziwe pochodzenie śladów jest jednak dosyć prozaiczne. O tym dowiesz się odwiedzając to wspaniale miejsce.

Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie zostało założone w 1986 r. i zajmuje budynki oraz teren dawnej Sochaczewskiej Kolei Dojazdowej, której początki sięgają 1922 r. W dwóch salach wystawowych mieszczą się zbiory obrazujące rozwój kolejnictwa wąskotorowego na tym terenie, a w największym w Polsce tego typu skansenie eksponowanych jest obecnie 139 egzemplarzy taboru wąskotorowego, m.in. parowozy Px29, Px48 czy Kp4. Wyjątkową atrakcją dla zwiedzających są przejażdżki zabytkowym pociągiem turystycznym na skraj Puszczy Kampinoskiej. Pociąg kursuje przez 6 miesięcy w roku: od końca kwietnia do końca października w określone dni tygodnia. Jednym z głównych elementów wycieczki pociągiem turystycznym jest piknik połączony z ogniskiem i grillowaniem w Osadzie Puszczańskiej w Tułowicach.

Muzeum Regionalne w Siedlcach powstało w 1928 roku. Mieści się w XVIII-wiecznym ratuszu klasycystyczno-barokowym. Budynek wzniesiono z inicjatywy ówczesnych właścicieli miasta – książęcej rodziny Czartoryskich. Stanowi centrum dużego reprezentacyjnego placu miejskiego i jest ważną częścią układu urbanistycznego. Siedlecka placówka gromadzi eksponaty z zakresu sztuki, historii, fotografii archiwalnej, numizmatyki, etnografii i archeologii. Prowadzi również badania naukowe oraz działalność edukacyjną, wystawienniczą i wydawniczą. W swoich zasobach posiada ponad 12 tysięcy eksponatów. Są to malarstwo i grafika XIX i XX w., największa w Polsce kolekcja części niemieckich rakiet balistycznych V-2, bogaty zbiór szklanych negatywów z przełomu XIX i XX wieku oraz  tkaniny, rzeźby, sprzęt gospodarstwa domowego i narzędzia rolnicze.

Muzeum Ziemiaństwa w Dąbrowie – Oddział Muzeum Regionalnego w Siedlcach to dwór i oficyna zbudowane około 1852 r. dla rodziny Dobrzyńskich. Kolejnymi ich właścicielami byli Bujalscy i  Fayettowie, a  do 1944 r. – Ignacy Fonberg. Majątek rozparcelowano, a rodzina musiała opuścić Dąbrowę. Od 2011 roku obiekt był remontowany i przygotowywany do celów muzealnych. We dworze prezentowane są zabytkowe wnętrza ziemiańskie przełomu XIX i XX wieku, jak: kancelaria dworska, pokój pani domu, sypialnie, salon, jadalnia, kuchnia, łazienka itp. W parku można obejrzeć obiekty nawiązujące do dawnej części gospodarczej majątku jak: spichlerz, gołębnik, wędzarnia itp.

Muzeum Pożarnictwa w Kotuniu – Oddział Muzeum Regionalnego w Siedlcach to jedyne muzeum techniczne w regionie. Mieści się w remizie Ochotniczej Straży Pożarnej. Powstało w 1982 r., a w następnym roku zostało przekształcone w Oddział Muzeum Okręgowego w Siedlcach, obecnie Regionalnego. W zasobach posiada ponad 1000 eksponatów. Zbiory muzeum to niejednokrotnie wyjątkowe okazy zabytkowego sprzętu pożarniczego m.in.: motopompy, wozy strażackie, sprzęt gaśniczy, umundurowanie strażackie. Muzeum posiada również bogate zbiory fotografii, sztandarów, odznaczeń i medali.  Głównym obszarem zainteresowania muzeum jest kultura i technika polskiego pożarnictwa od XIX w. do czasów współczesnych.

Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince powstało w 1964 r. Na jego terenie znajdują się: były Karny Obóz Pracy (Treblinka I), były Obóz Zagłady (Treblinka II), Pomnik Martyrologii Romów i Sinti oraz kopalnia żwiru. Upamiętnienie tworzą m.in.: założenie pomnikowo-przestrzenne z symbolicznym cmentarzem żydowskim utworzonym z 17 tysięcy głazów i centralnym pomnikiem oraz pomnik ofiar-więźniów Karnego Obozu Pracy. W budynku muzealnym prezentowane są stałe i czasowe ekspozycje na temat II wojny światowej, obozów w Treblince oraz wystawy artystyczne poświęcone problematyce holokaustu. Są tutaj m.in. kopie rysunków wykonane przez ocalałego więźnia Samuela Willenberga, które przekazał do muzeum. Obejrzeć też będzie można makietę Obozu Zagłady, przedmioty odnalezione na terenie Obozu Pracy oraz macewy (nagrobki żydowskie), które niemieccy naziści wykorzystali jako materiał budowlany. Wydobyto je z „Czarnej Drogi” łączącej oba obozy.

Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince powstało w 1964 r. Na jego terenie znajdują się: były Karny Obóz Pracy (Treblinka I), były Obóz Zagłady (Treblinka II), Pomnik Martyrologii Romów i Sinti oraz kopalnia żwiru. Upamiętnienie tworzą m.in.: założenie pomnikowo-przestrzenne z symbolicznym cmentarzem żydowskim utworzonym z 17 tysięcy głazów i centralnym pomnikiem oraz pomnik ofiar-więźniów Karnego Obozu Pracy. W budynku muzealnym prezentowane są stałe i czasowe ekspozycje na temat II wojny światowej, obozów w Treblince oraz wystawy artystyczne poświęcone problematyce holokaustu. Są tutaj m.in. kopie rysunków wykonane przez ocalałego więźnia Samuela Willenberga, które przekazał do muzeum. Obejrzeć też będzie można makietę Obozu Zagłady, przedmioty odnalezione na terenie Obozu Pracy oraz macewy (nagrobki żydowskie), które niemieccy naziści wykorzystali jako materiał budowlany. Wydobyto je z „Czarnej Drogi” łączącej oba obozy.

Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince powstało w 1964 r. Na jego terenie znajdują się: były Karny Obóz Pracy (Treblinka I), były Obóz Zagłady (Treblinka II), Pomnik Martyrologii Romów i Sinti oraz kopalnia żwiru. Upamiętnienie tworzą m.in.: założenie pomnikowo-przestrzenne z symbolicznym cmentarzem żydowskim utworzonym z 17 tysięcy głazów i centralnym pomnikiem oraz pomnik ofiar-więźniów Karnego Obozu Pracy. W budynku muzealnym prezentowane są stałe i czasowe ekspozycje na temat II wojny światowej, obozów w Treblince oraz wystawy artystyczne poświęcone problematyce holokaustu. Są tutaj m.in. kopie rysunków wykonane przez ocalałego więźnia Samuela Willenberga, które przekazał do muzeum. Obejrzeć też będzie można makietę Obozu Zagłady, przedmioty odnalezione na terenie Obozu Pracy oraz macewy (nagrobki żydowskie), które niemieccy naziści wykorzystali jako materiał budowlany. Wydobyto je z „Czarnej Drogi” łączącej oba obozy.

Klasztor Redemptorystów przy ul. Karolkowej 49 w Warszawie na Woli został założony w 1926 r. Kamień węgielny pod kościół przy tym klasztorze położono w 1931 r.. Zbudowano go wg projektu Stanisława Marzyńskiego. Konsekracji dokonał w 1933 r. Ks. Kard. Aleksander Kakowski. 6 Sierpnia 1944 r., w czasie Powstania Warszawskiego kościół został zbombardowany. Martyrologia ludności dzielnicy Wola w Warszawie rozpoczęła się już 1 sierpnia 1944 r. W dniach 5-7 sierpnia hitlerowcy wymordowali około 50 tysięcy Polaków. Cała Wspólnota klasztoru, tj. 30 współbraci, została wymordowana, a dom i kościół spalone. Zbrodni dokonali Niemcy, a także podlegli im Kałmucy, Rosjanie, Azerowie i Kozacy. Na zewnętrznej ścianie kościoła znajduje się tablica upamiętniająca to tragiczne wydarzenie. Po wojnie kościół odbudowano, a klasztor powiększono o jedną kondygnację. W latach 90-tych w kościele zostały wmurowane i poświęcone tablice upamiętniające bohaterską walkę żołnierzy i harcerek w Powstaniu Warszawskim. W roku 2000 dziedziniec przed kościołem został przekształcony w plac pamięci Męczenników Warszawskiej Woli.

Aby spojrzeć na Warszawę z góry, można wyjechać jedną z dwóch wind, na wys. 114 m i skorzystać z XXX piętra Pałacu Kultury i Nauki, gdzie znajduje się taras widokowy tzw. "Trzydziestka". Pałac Kultury i Nauki zbudowany został w latach 1952-1955. Trzydzieste piętro podzielone jest na 3 części: taras widokowy ze wspaniałymi widokami na panoramę Warszawy zarówno w dzień jak i w nocy, galerię wewnętrzną oraz najwyżej położoną ogólnodostępną salę PKiN - Salę Gotycką. 31 grudnia 2000 r. na szczycie Pałacu został odsłonięty jeden z największych w Europie zegarów (tarcza 6 metrów)- Zegar Milenijny, a zarazem najwyżej położony zegar wieżowy na świecie. Ogólnie PKiN ma 237 m wysokości (42 piętra) i kubaturę 817 000 m2. Mieści ponad 3 000 pomieszczeń. Jest siedzibą wielu firm oraz instytucji użyteczności publicznej, takich jak kina, teatry, księgarnia, kluby sportowe, wyższe uczelnie (m.in. Collegium Civitas), instytucje naukowe oraz władz Polskiej Akademii Nauk. 

Czersk niegdyś był siedzibą książąt mazowieckich i stolicą Ziemi Czerskiej, potem własnością królów polskich. Średniowieczny, gotycki zamek w Czersku wybudowany został przez księcia Janusza I na przełomie XIV i XV wieku na miejscu wcześniejszego grodu. Dziś jego gotyckie baszty i mury nadal przyciągają miłośników historii. W wieży bramnej można zobaczyć Komnatę Kasztelana z odtworzonym wystrojem z XV wieku. W sezonie (od maja do września) w weekendy przeszłość na zamku ożywa za sprawą Pocztu Rycerskiego – rekonstruktorów ze Stowarzyszenia Hanza. Wiosną odbywa się turniej rycerski (XIII w.), latem festyn „Szwedzi na zamku” (XVII w.), jesienią – Europejskie Dni Dziedzictwa. Szkoły zapraszamy na Żywe lekcje historii. Wszystkich – do zwiedzania z Questem i Grą zamkową. Wspaniałe widoki na pradolinę Wisły ze wspaniałymi sadami, przestrzeń i cisza zachęcają do odpoczynku. Warto odwiedzić Czersk!

Piotrków Trybunalski - kościół Jezuitów pod wezwaniem św. Franciszka Ksawerego w stylu późnego baroku z XVIII w. Wnętrze kościoła bogato zdobione. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej Pocieszenia, zwanej Matką Boża Trybunalską (zarys tego obrazu przedstawiono na znaczku). Namalowany w XVI w. przez nieznanego włoskiego artystę. Ofiarowany Trybunałowi Koronnemu w 1580 r. i przez 212 lat towarzyszył sesjom Trybunału. W 1792 r., gdy zaborca zlikwidował Trybunał, obraz zdeponowano w archiwum. W 1829 r. dzięki staraniom Rektora kościoła obraz został odzyskany i przeniesiony do pojezuickiej świątyni. Koronowany uroczyście 26.05.2006 r. w Warszawie przez papieża Benedykta XVI, poświęcenie koron już wcześniej dokonał papież Jan Paweł II. W 2007 r. decyzją Stolicy Apostolskiej Matka Boża Trybunalska została ogłoszona Patronką Polskich Parlamentarzystów.

Kościół OO. Bernardynów pw. Podwyższenia Krzyża Świętego – Sanktuarium Matki Bożej Piotrkowskiej. Bernardyni w Piotrkowie byli obecni jeszcze przez przed powstaniem klasztoru. W 1624 roku Florian Starczewski, szlachcic, a zarazem główny fundator klasztoru wykupił działkę w Piotrkowie, na której miała rozpocząć się budowa drewnianego kościoła oraz klasztoru.
1 czerwca 1625 roku za sprawą procesji nastąpiło uroczyste wprowadzenie Bernardynów do Piotrkowa. 13 lutego 1626 roku poświęcenia kościoła z upoważnienia arcybiskupa gnieźnieńskiego Jana Wężyka dokonał brat fundatora Wawrzyniec Starczewski. W tym samym czasie wkopano kamień węgielny pod budowę murowanej świątyni. Prace jednak rozpoczęły się dopiero w 1632 roku. W 1643 stanął kościół oraz w zasadniczych zrębach klasztor w stylu barokowym.

Browar do góry nogami to wystawa, dzięki której dowiecie się dlaczego Piotrków Trybunalski zasługuje na miano Miasta Piwowarów. Poznacie produkcję piwa od ziarenka zboża do napełnionej trunkiem butelki. Odszyfrowane zostanie znaczenie takich słów jak: brzeczka, zacier, słód, górna czy dolna fermentacja. Na koniec zobaczycie najprawdziwszą instalację browarniczą.
Centrum Edukacji Browarniczej to miejsce stworzone przez miłośników i dla miłośników złotego trunku. Naszą siedzibę ulokowaliśmy w zabytkowej kamienicy przy ul. Szewskiej 2 tuż przy piotrkowskim Rynku Trybunalskim, pamiętającej czasy szlacheckich sejmów, dawnej siedzibie dworu Królowej Bony. Nasza oferta zafascynuje każdego turystę: Browar do góry nogami, świetnie zaopatrzony sklep z piwami, niesamowity wybór piwnych kosmetyków, kolektybiljów czy akcesoriów do domowego warzenia piwa.

Siedzibą muzeum jest dawny klasztor Sióstr Bernardynek z początku XVII wieku ufundowany przez Annę Koniecpolską - matkę hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego. Budynek w swym obecnym kształcie funkcjonuje od 1969 roku. Wcześniej znajdowała się tu m.in. fabryka sukna, kino i stolarnia. Obecnie w podziemiach dawnego klasztoru można oglądać małą wystawę fotograficzną obrazującą dzieje budynku oraz zabytki archeologiczne z terenu ziemi wieluńskiej, wśród nich: biżuterię, naczynia, broń i przedmioty codziennego użytku od epoki kamienia aż po średniowiecze. Interesująco prezentują się pamiątki z przedwojennego Wielunia oraz bogata ikonografia obrazująca skutki bombardowania miasta dokonanego przez niemieckie lotnictwo nad ranem 1 IX 1939 roku. W muzeum obejrzymy także zabytki związane z przeszłością podwieluńskiej wsi, m.in. wnętrze chaty, narzędzia rolnicze i stroje regionalne. Muzeum organizuje wystawy czasowe, koncerty, konferencje i seminaria. Prowadzi działalność wydawniczą obejmującą publikacje związane z dziejami ziemi wieluńskiej. Organizuje lekcje i warsztaty muzealne z wykorzystaniem ciekawych rekwizytów i niepowtarzalnych wnętrz.

Modrzewiowy dwór w Ożarowie położony jest w odległości 11 km od Wielunia. To czteroalkierzowy budynek, krytym gontem, wzniesiony w 1757 roku przez Władysława Bartochowskiego, kasztelana wieluńskiego. Dwór tworzy wyjątkowo cenną przestrzeń ukazującą tradycję szlachecką oraz ziemiańską. Mieszczą się w nim głównie zbiory działu sztuki Muzeum Ziemi Wieluńskiej. Zgromadzone zabytki pochodzą w części z dworów ziemi wieluńskiej, np. piece kaflowe, barokowe szafy czy kufry. Muzeum Wnętrz Dworskich w Ożarowie Oddział Muzeum Ziemi Wieluńskiej organizuje raz w miesiącu koncerty kameralne, które odbywają się w sali kominkowej lub przestrzeni dworskiej. Na terenie parku znajduje się oficyna dworska, w której prezentowane są wystawy czasowe oraz wieża widokowa. Natomiast ok. 1 km od dworu okazale prezentuje się wiatrak typu „koźlak” wyposażony w urządzenia młynarskie.

Pałac w Tłokini Kościelnej został wybudowany w latach 1915-1918 przez rodzinę Chrystowskich, według projektu prawdopodobnie Rogera Sławskiego. Budynek zdobi kolumnowy portyk i wysoki, łamany dach z okienkami. Wewnątrz znajduje się angielski hol z kominkiem i funkcjonalne wnętrza połączone systemem korytarzy i dyskretnych, bocznych schodów. Do pałacu przylega park z dębowym starodrzewem i XIX-wieczną oficyną. W okresie międzywojennym pałac opisywany był jako patriotyczna ostoja polskości. Gościło tu wielu znamienitych gości w tym. m.in. Roman Dmowski. W rękach Chrystowskich pałac pozostał do początku II wojny światowej, kiedy to majątek przejęli Hitlerowcy. Po wojnie w miejscu tym działał sierociniec dla dzieci Warszawy, a następnie także jednostka Lasów Państwowych oraz przedszkole i Naczelna Organizacja Techniczna. W latach dziewięćdziesiątych obiekt został zamknięty. Po gruntownej rewitalizacji w 2012 roku pałac rozkwitł na nowo pod nazwą Pałac Tłokinia przedstawiając szeroką ofertę restauracyjną, bankietową, konferencyjną i oczywiście hotelową.

Kościół farny w Gubinie to jeden z charakterystycznych obiektów w mieście. Początki kościoła sięgają 1324 roku, kiedy to po raz pierwszy wzmianki o świątyni pojawiają się w źródłach pisanych. Wiadomo, że pierwotny kościół wybudowano jako trzynawową bazylikę w stylu romańskim. Niestety na skutek trzęsienia ziemi jakie w XIV wieku nawiedziło te okolice, świątynia uległa znacznemu zniszczeniu i ostatecznie została rozebrana. Odbudowa kościoła w tym miejscu trwała bardzo długo i ostatecznie budowla została ukończona w 1844 roku. W czasie II wojny światowej kościół ponownie uległ uszkodzeniu, ale mimo licznych prób i wysiłków przez wiele lat nie udało się go odbudować. Od lat 70. XX wieku budowla znajduje się w stanie trwałej ruiny. I choć obecnie mówi się o szansie na zabezpieczenie obiektu to z pewnością jeszcze wiele lat minie, zanim dawny kościół farny zyska dawny wygląd lub nowe przeznaczenie. Niewątpliwie jednak ruiny kościoła są swego rodzaju magnesem, który przyciąga turystów i góruje nad miastem swą potęgą i tajemniczością.

Obecny kościół gotycki pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej wzniesiono w miejscu drewnianego kościoła w  XV-XVI wieku. Początkowo kościół był świątynią jednonawową jednak dobudowano do niego od północy nawę boczną. Na przestrzeni wieków świątynia była kilkakkrotnie nawiedzana przez pożary. W 1814 roku spłonęła drewniana część wieży oraz gotyckie sklepienie kościoła, a następstwem tego zdarzenia jest niska i kwadratowa wieża kryta dachem namiotowym. Pod koniec XVIII wieku od strony południowej dobudowano kaplicę Matki Boskiej Różańcowej, a w 1926 r. zakrystię i kruchtę boczną. W barokowym ołtarzu głównym znajdują się obrazy przedstawiające  Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny z XVI II/XIX w., oraz Chrystusa Zbawiciela Świata z początku XX w. Na terenie przykościelnym znajduje się m.in  figura Najświętszego Serca Pana Jezusa z 1950 roku oraz grota Matki Bożej z Lourdes.

W lasach Puszczy Noteckiej, na północ od Obornik oraz na północny-zachód od wsi Rożnowice, znajduje się miejsce upamiętniające tragiczne wydarzenia z czasów II wojny światowej. W 130-letnim lesie sosnowym, na powierzchni 1,5 – 3 hektarów rozsiane są groby kryjące prochy około 12 tysięcy osób bestialsko zamordowanych przez hitlerowców w latach 1939 – 1941. Wśród zamordowanych znalazło się blisko1,2 tysiąca pacjentów szpitala psychiatrycznego w Owińskach, 100 jeńców brytyjskich, a także licznych osób pochodzących z Poznania, Bydgoszczy czy Torunia. Osoby te bestialsko rozstrzelano, a następnie złożono i zakopano w zbiorowych mogiłach. W roku 1943 w celu zamaskowania śladów zbrodni mogiły te rozkopano, a zwłoki spalono. Miejsce to choć położone nieopolal ruchliwej drogi jest mało znanym pomnikiem zbrodniczej działalności hitlerowców. Wśród lokalnej ludności nazywane jest "Polskim Katyniem".

Kościół św. Krzyża został zbudowany w obecnej lokalizacji w 1766 roku. Jego fundatorką była wywodząca się z rodziny mieszczańskiej Łucja Łoyczykowska. Świątynię zbudowano w konstrukcji szachulcowej, od zachodu znajduje się wieża barokowa zakończona latarnią z cebulastym hełmem pokrytym blachą miedzianą, zwieńczonym gałką i krzyżem. Nad nawą główną i prezbiterium strop pokryty polichromią z lat 20 XX w. W ołtarzu głównym znajduje się krucyfiks pochodzący prawdopodobnie z połowy XVI wieku, w ołtarzach bocznych późnobarokowe obrazy. Na belce nad wejściem bocznym znajduje się napis fundacyjny „Kościół niniejszy św. Krzyża wybudowano roku pańskiego 1766 kosztem Ł. Łoyczykowskiej”. W otoczeniu kościoła znajduje się ponadto murowana brama późnobarokowa z k. XVIII wieku . Obecnie świątynia jest kościołem filialnym Parafii Miłosierdzia Bożego. W czasie ostatniego remontu w latach 2015 – 2017 odrestaurowano m.in kościelną wieżę, elementy elewacji jak i dach, który z dachówkowego zamieniono na gont.

UWAGA! W tygodniu (od rana do wieczora) istnieje możliwość obejrzenia wnętrza świątyni tylko poprzez kratę. Kościół otwarty jest w każdą niedzielę podczas mszy św. o godzinie 7:30 i wówczas bezpośrednio przed oraz po mszy można obejrzeć jego wnętrze.

Siedzibą muzeum regionalnego w Złotowie jest szachulcowy dom mieszczański pochodzący z XVIII wieku. Po gruntownym remoncie oddano do użytku obiekt muzealny z misją „krzewienia przywiązania i miłości do ziemi naszych przodków”. W Muzeum Ziemi Złotowskiej znajdują się zbiory archeologiczne, historyczne i etnograficzne, związane z miastem i okolicą. Dział archeologiczny prezentuje zabytki pochodzące z badań prowadzonych w okresie powojennym. Wyeksponowane są przedmioty i narzędzia pracy z poszczególnych epok, zwłaszcza typowe dla kultury pomorskiej. Najbogatszy dział etnograficzny, z czarną kuchnią i izbą krajeńską, to ilustracja kultury ludowej naszego regionu. W saloniku mieszczańskim z początku XX wieku pokazany jest Złotów z pogranicza trzech kultur: polskiej, niemieckiej i żydowskiej. Osobna ekspozycja poświęcona jest Związkowi Polaków w Niemczech oraz działalności ks. dra Bolesława Domańskiego, jak też szkolnictwu polskiemu w okresie międzywojennym. Ponadto w muzeum prezentowane są wystawy czasowe, tematyczne, często ze zbiorów indywidualnych artystów czy kolekcjonerów. Bardzo bogata jest oferta książek o tematyce regionalnej wydawana przez Bibliotekę Muzeum Ziemi Złotowskiej oraz wybór pamiątek regionalnych.

Sylwester Sczaniecki, starosta średzki i poseł na sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1781 – 1786 wzniósł w Wąsowie barokowo-klasycystyczny pałac - siedzibę rodową Sczanieckich, będącą typową rezydencją, jakie powstawały w Wielkopolsce u schyłku XVIII wieku. Dziejowe zawirowania spowodowały zubożenie wielu polskich rodów, w tym również Sczanieckich. Nowy właściciel - berliński bankier Richard von Hardt wychowany na romantycznych legendach średniowiecza wzniósł tutaj w latach 1870-72 okazałą budowlę nawiązującą stylem do zamków z tej epoki. Projektantem pałacu był znany berliński architekt - Gustaw Erdmann. Oba pałace otoczone są malowniczym parkiem, gdzie wspomnienia szepczą 300-letnie dęby i buki. Podczas spaceru parkowymi alejkami można napotkać ptactwo ozdobne i odwiedzić zabytkowy cmentarz rodu Hardtów.  Od 1995 roku Pałac w Wąsowie znajduje się w rękach prywatnych. Został pieczołowicie odrestaurowany i zamieniony na centrum hotelowo-restauracyjne. Stylowe wnętrza pałaców, znakomita kuchnia i płonące zimą kominki pozwalają zapomnieć o codzienności.

Muzeum Młynarstwa w Jaraczu położone jest w odległości 40 km od Poznania przy trasie nr 11 Poznań–Piła, przy wschodnim krańcu Puszczy Noteckiej, nad rzeką Wełną, w miejscu o dużych walorach krajobrazowych. W Jaraczu kończy się rezerwat przyrody „Wełna”, który obejmuje 3,5-kilometrowy odcinek rzeki o bystrym nurcie z florą i fauną charakterystyczną dla potoków karpackich. Pierwsza wzmianka pisana o młynie w Jaraczu pochodzi z XV wieku. Był to jeden z wielu młynów poruszanych kołem wodnym zbudowanych na dopływach rzeki Warty. Obecnie w skład zabudowań osady młyńskiej, w której od 1981 r. prowadzone jest Muzeum Młynarstwa w Jaraczu, wchodzą następujące budynki: młyn wodny z przełomu XIX i XX wieku wraz z zespołem kanałów młynówki, młyn wietrzny – wiatrak koźlak z końca XVIII wieku, młyn wietrzny – wiatrak turbinowy z połowy XX wieku, stajnia przymłyńska z XIX wieku, dom mieszkalny z XIX wieku.

Muzeum powstało w 1977 roku z inicjatywy Wojewódzkiej Rady Łowieckiej w Poznaniu. Od 1982 roku jest oddziałem Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie. Mieści się w odnowionym dziewiętnastowiecznym dworze położonym w sześciohektarowym parku krajobrazowym o urozmaiconej rzeźbie terenu. Drugim zabytkowym budynkiem jest stajnia-wozownia, w której od 1993 roku znajduje się ekspozycja przyrodnicza. W roku 2004 wielkopolski przedsiębiorca i myśliwy Adam Smorawiński podarował swoją kolekcję trofeów egzotycznych z 4 kontynentów, a do celów jej ekspozycji ufundował nowy pawilon. W 2010 roku rozbudował go na potrzeby powiększających się zbiorów, a także na kolekcję stu preparatów papug, którą zakupił dla Muzeum.

Muzeum powstało jako oddział Muzeum Narodowego Rolnictwa w Szreniawie w 1996 roku na terenie istniejącego od 1963 roku skansenu pszczelarskiego. Twórcą skansenu był prof. Ryszard Kostecki. Skansen stanowi unikatowy w skali europejskiej zbiór uli ilustrujący na ekspozycji plenerowej historię bartnictwa i pszczelarstwa na ziemiach polskich. W 1999 roku w pofolwarcznym budynku gospodarczym utworzono ekspozycję muzealną dotyczącą owadów użytkowych. W 2002 roku nadano Muzeum imię prof. Ryszarda Kosteckiego – twórcy skansenu i kolekcji uli, propagatorowi historii i tradycji pszczelarstwa.

Wieża Bierbaumów, to mauzoleum pierwszych właścicieli majątku w Szreniawie, zbudowane najprawdopodobniej w 1860 roku, według projektu Martina Gropiusa, w kształcie wieży w stylu neogotyckim z czerwonej cegły i wstawkami ze sztucznego kamienia. Usytuowane na piaszczystym wzgórzu na wysokości 118 m n.p.m. Główną część budowli stanowi wieża o wysokości 22 m, która u dołu ma kształt prostopadłościanu o podstawie kwadratu. Natomiast górna część zbudowana jest na planie ośmioboku. Ufundował ją najprawdopodobniej Leonhard Bierbaum, gdzie w kaplicy grobowej, w części parterowej wieży-mauzoleum, pochował swoją tragicznie zmarłą córkę. Nie wiadomo jednak, czy był to jedynie grobowiec. Prowadzące na górny taras schody, wskazują, iż mogła już w tamtych czasach służyć za punkt widokowy. Od 1945 roku wieża popadała w ruinę. Z każdym rokiem wejście do środka stawało się coraz bardziej niebezpieczne. W 1993 roku została ona wpisana do rejestru zabytków. Pod koniec lat 90 podjęto decyzję o jej wyremontowaniu. Wewnątrz znajduje się ekspozycja muzealna. Wspinając się po 124 stopniach, dostaniemy się na taras widokowy, z którego rozpościera się widok na Poznań. Obok wieży znajduje się symboliczny grób rodziny Bierbaumów z tablicą informacyjną.  

Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno – Spożywczego w Szreniawie powstało w 1964 r. Znajduje się ono na terenie dawnego majątku ziemskiego, należącego niegdyś do rodziny Bierbaumów, a następnie Glabiszów. Muzeum ma bardzo bogate zbiory dotyczące szeroko pojętej gospodarki rolnej. Można tu zobaczyć najstarsze maszyny i urządzenia rolnicze (szczególną uwagę zwracają parowe lokomobile, ale także ciągniki, samoloty, kombajny). Zobaczymy tu również muzealia etnograficzne, historyczne i artystyczne, o łącznej liczbie 25.000 eksponatów. W muzeum zobaczymy też chów wielu gatunków zwierząt gospodarskich a także dawnych metod hodowli roślin i produkcji żywności. Muzeum posada również dziesięciohektarowe pole, wraz z sadem owocowym, na których uprawia się, dawne odmiany warzyw i owoców. Na terenie muzeum znajduje się Pałac z połowy XIX w., który był rezydencją rodziny Bierbaumów. Wszystko to można zobaczyć w kilkunastu pawilonach rozmieszczonych na terenie parkowo – folwarcznym.  Muzeum cyklicznie organizuje imprezy plenerowe, podczas których prezentowane są zwyczaje charakterystyczne dla życia na wsi od zarania dziejów. Najpopularniejsze z nich to: Jarmarki Wielkanocny i Bożonarodzeniowy, zielone świątki, Jesień w domu i Zagrodzie czy Festiwal Piwa.

Przeszło tysiąc lat temu w miejscu, gdzie obecnie znajduje się miasto Buk rosła prastara puszcza. Mieszko I wraz ze swoją świtą wyruszył na polowanie. Tego dnia sprzyjało im szczęście. Potężny żubr ukazał się ich oczom. Zwierzę usłyszawszy tętent końskich kopyt rzuciło się do ucieczki, jednak strzały zwinnych łuczników dosięgły celu. Pod wielkim bukiem książę zadał zwierzęciu ostatni cios. Upojony zwycięstwem Mieszko I zasnął pod starym bukiem po czym wyzionął ducha. W miejscu gdzie zasnął Mieszko I wyrósł piastowski gród, a puszcza z biegiem lat ustąpiła miejsca polom uprawnym. To właśnie wokół tego legendarnego drzewa zbudowano pierwszą osadę, a znane z legendy drzewo bukowe obok klucza św. Piotra do dziś widnieje w herbie miasta. 

Synagoga w Buku znajduje się przy ul. Mury 6, jest jedną z nielicznych pamiątek po społeczności żydowskiej w Buku. Budynek wraz z istniejącą do dziś szkołą talmudyczną powstał w latach 1900-1905. Architektonicznie synagoga reprezentuje styl neoromański. Jest to budynek z cegły, dwukondygnacyjny, kryty dachówką. Na wysokości parteru elewacja zdobiona boniami. Mimo iż nic nie przetrwało z oryginalnego wyposażenia, to doskonale zachował się natomiast piękny wystrój zewnętrzny synagogi, w tym oryginalna fasada z trzema wejściami, w środku dla mężczyzn, a dwoma bocznymi dla kobiet. Na frontowej ścianie zachowało się miejsce na tablice dziecięciu przykazań. Detalami wskazującymi na pierwotne przeznaczenie obiektu są także gwiazdy Dawida zdobiące balustradę babińca. Od 2 listopada 2009 synagoga jest ponownie własnością Gminy Buk. 

Zgierzynieckie Uroczysko, to obszar, który obejmuje nieckę Jeziora Zgierzynieckiego, w większości porośniętego szuwarami oraz otaczające je łąki, lasy łęgowe i grądy. Na obszar ten składają się dwa rezerwaty przyrody: "Rezerwat na Jeziorze Zgierzyniecki im. Bolesława Papi" (86,71 ha). Rezerwat został utworzony w 1974 roku, a zadaniem jego jest ochrona siedlisk ptaków wodno - błotnych. Drugi, to "Rezerwat przyrody Wielki Las" (78,96 ha), utworzony w 1959 roku, a do obecnych granic powiększony w 2003 roku. Rezerwat chroni kompleks lasów liściastych naturalnego pochodzenia, wraz z zachodzącymi procesami. Obszar ten został również objęty ochroną w ramach programu Natura 2000. Rezerwaty są bardzo sprzyjającym środowiskiem dla wielu gatunków ptaków. Zaobserwowano na tym terenie około 160 gatunków w tym ponad 100 lęgowych. W roku 2014, z myślą o miłośnikach przyrody i turystach, z inicjatywy sołectwa Zgierzynka, powstała wieża widokowa. Jest to idealne miejsce do obserwacji tego uroczego miejsca. We wsi Zgierzynka, u sołtysa, istnieje możliwość wypożyczenia lornetki.

W XVIII wieku Wąsowem zarządzała rodzina Sczanieckich. Pierwsze zabudowania Folwarku zostały wzniesione ok. 1820 r. – stajnia oraz fragmenty muru. Czasy świetności Folwarku przypadają na 2. połowę XIX w., kiedy majątkiem Wąsowo zarządzała niemiecka rodzina von Hardt. To w tamtych czasach powstały kuźnia, stajnia koni wyjazdowych i spichlerz, a Folwark Wąsowo wskazywany był jako najnowocześniejsze gospodarstwo rolne we wschodniej części Europy. Już na początku XX w. w Folwarku wytwarzana była elektryczność, na polach pracował pług parowy, a buraki cukrowe dostarczane były kolejką wąskotorową prosto do opalenickiej cukrowni. Willo-domki wybudowane dla pracowników Folwarku oświetlały elektryczne lampy, a ulica Lipowa była w całości wybrukowana i obsadzona rzędami starannie pielęgnowanych drzew lipowych. Obecnie Folwark Wąsowo jest rodzinnym gospodarstwem ekologicznym z wyjątkową bazą noclegową i pięknymi, odrestaurowanymi budynkami, gdzie odbywają się wesela i imprezy (kamienna Stodoła, Źrebięciarnia), kawiarnią, w której znajduje się sklepik z własnymi eko przetworami.  Korzystając z gry terenowej quest, można też wybrać się z dziećmi na wycieczkę po Folwarku Wąsowo, podczas której przewodnikiem będzie sam Richard von Hardt.

UWAGA ! Dla kupujących ZT zarządca folwarku przygotował 5% rabat na zakup w kawiarni Folwarku Wąsowo.

Osada Rakoniewice została  założona w 1252 roku. Prawa miejskie uzyskane zostały w 1662 roku. Od tej pory miasto stało się ośrodkiem  rzemieślniczo – handlowym w głównie rolniczej okolicy. W roku 1707 podczas najazdu Szwedów, miasto zostało spalone. To tutaj swoją pierwszą praktykę lekarską prowadził w latach 1869-1872 Robert Koch, odkrywca prątków gruźlicy. Gmina Rakoniewice jest też związana z osobą Michała Drzymały, który na skutek sporu z władzami pruskimi w sprawie pozwolenia na budowę domu, na znak protestu zamieszkał w wozie cyrkowym. Wóz ten stał się symbolem walki o polskość i symbolem chłopskiego oporu wobec zaborcy. Drzymała codziennie przesuwał wóz na niewielką odległość, udowadniając władzom pruskim, że wóz nie podlega przepisom prawa budowlanego, ponieważ jest pojazdem ruchomym. Ciekawostką jest fakt, że tak naprawdę wozy były dwa. Pierwszy cyrkowy zakupił sam Drzymała, natomiast drugi lepszej jakości, zakupiony został w 1908 roku z datków społecznych. W czasach współczesnych replika wozu posadowiona była na płycie rakoniewickiego rynku, a obecnie stoi w pobliskim Muzeum Pożarnictwa. 

Rostarzewo to wieś położona przy drodze z Rakoniewic do Wolsztyna. W latach 1752 – 1934 Rostarzewo posiadało prawa miejskie nadane 27 sierpnia 1752 roku przez króla Augusta III Sasa. Pierwotnie miejscowość zlokalizowana była w innym miejscu, jednak panująca epidemia wymusiła jej przeniesienie. W 1768 roku na  planie zbliżonym do kwadratu wybudowano istniejący do dzisiaj ratusz. Budynek posadowiony został pośrodku głównej drogi w sercu ówczesnego rynku. Przez środek budynku przechodziły przelotowo widoczne do dziś bramy przejazdowe, co świadczy o istniejącej niegdyś w tym miejscu komorze celnej. Budynek posiada jedną kondygnację i jest częściowo podpiwniczony. Bryłę pokrywa czterospadowy dach kryty gontem. Na dachu znajduje się czworoboczna wieżyczka zegarowa, zwieńczona stożkowym daszkiem z kulą i chorągiewką z datą 1768. W 2015 roku w budynku ratusza otwarto Regionalną Izbę Pamięci udostępnioną dla zwiedzających.

Dwór Kolesin to dawny kompleks dworsko-parkowo-folwarczny, który ma rodowód barokowy. Pierwsze wzmianki o dobrach w Kolesinie pochodzą z 1582 roku. Przez wieki, aż do zakończenia II wojny światowej, tutejsze ziemie należały do państwa niemieckiego, a sam Kolesin nosił nazwę Goltzen. Pierwszym udokumentowanym właścicielem była rodzina von Kalckreuth. Następnie w 1725 roku majątkiem zarządzał ród von Stosch, a od 1870 roku rodzina Fuchs. Natomiast w 1929 stał się własnością Ignatzego Savrazina. Po II wojnie światowej stał się częścią majątku Skarbu Państwa. Do 1998 roku, kiedy stał się własnością prywatną, funkcjonował tutaj PGR. Dwór w Kolesinie powstał pod koniec XVIII wieku prawdopodobnie na miejscu starszej zabudowy. Na przestrzeni lat był wielokrotnie remontowany. Budynek jest murowany, osadzony na planie prostokąta, parterowy z użytecznym poddaszem, w części podpiwniczonym, z dachem mansardowym z wolim okiem w połaci. W starych zabudowaniach folwarcznych, obecnie odrestaurowanych, znajduje się hotel wraz z restauracją. Malowniczy krajobraz Dworu Kolesin to także prastary park i zatopione w zieleni Jezioro Wojnowskie. Pomiędzy drzewami, których wiek sięga 250 lat, płyną urokliwe strumienie. Wśród drzewostanu dominują lipy. Dwór Kolesin to miejsce, w którym piękno tradycji łączy się z nowoczesną wygodą. To wyjątkowy punkt na mapie Ziemi Lubuskiej, który intryguje poszukiwaczy śladów przeszłości i zachwyca miłośników przyrody!

Łomnica to wieś w gminie Zbąszyń w powiecie nowotomyskim. Kościół pw. św. Wawrzyńca powstały w latach 1768-70 z fundacji Edwarda Garczyńskiego został powiązany osiowo z barokowym założeniem dworskim. Zbudowany w konstrukcji zrębowej, oszalowany, na rzucie łacińskiego krzyża z centralną częścią na planie ośmioboku. Na przedłużeniu prezbiterium zakrystia, a od zachodu – kruchta. W centralnej części kościoła cztery kolumny o głowicach ozdobionych palmetami, na których wsparty jest ośmioboczny bęben kopuły. Pozostałe części kościoła przykryte są stropami z fasetami. Dachy kościoła oraz kopuły kryte blachą. W ośmiu polach bębna kopuły rokokowa polichromia z ok. 1770 r. Pozostałe wyposażenie kościoła rokokowe z okresu budowy. Przed kościołem barokowe rzeźby św. Jana Nepomucena i Wincentego a Paulo.

Bukowiec to wieś w gminie Nowy Tomyśl z kościołem pw. św. Marcina z lat 1737-1742. Gruntownie kościół przebudowano w 1923 roku wg projektu architekta Stefana Cybichowskiego, kiedy to stary kościół przecięto poprzecznie nowym budynkiem. Wnętrze kościoła wyremontowano w l. 1982-84 pod kierunkiem Teodora Szukały. Zbudowany w konstrukcji zrębowej, oszalowany, pierwotnie orientowany, z nawą na planie prostokąta i trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Od wschodu przylega do kościoła prezbiterium pierwotnego kościoła, również zamknięte trójbocznie, które obecnie pełni funkcję kaplicy. Od zachodu do nawy przylega część dawnej nawy z wieżą. Od zachodu i północy znajdują się podcienia. Dachy kościoła pokryte dachówkami. Połączenie starego i nowego kościoła stworzyło interesujące wnętrze ze stropami dekorowanymi listwami nawiązującymi do sklepienia gwieździstego w części dawnego prezbiterium i o podziałach kasetonowych. We wnętrzu znajdują się dwie empory muzyczne od zachodu i południa. Wyposażenie kościoła z XVII i XVIII w. oraz jednolita dekoracja w stylu art deco. 

Obecna świątynia powstała w latach 1670-1673. Jej fundatorem był Piotr Lubicz Kurowski (jego portret trumienny wisi w świątyni). Na budowę świątyni wydał wtedy 1000 florenów. Pracami kierował ks. proboszcz Jan Stanisław Jabłoński. Po około 30 latach od zakończenia budowy zafundowano wystrój - ołtarze wykonane w pracowni znanego snycerza Jana Beckera z Leszna. W 1731r. dobudowano murowaną zakrystię obitą drewnem, a w 1756r. kruchtę boczną od strony południowej. Świątynia jest budowlą zrębową, jednonawową, pokrytą dachem z gontu. Konstrukcję wykonano z drewna modrzewiowego. Kościół posiada ciekawą więźbę dachową. Główna oś kościoła przebiega w linii wschód - zachód. Rzut poziomy tworzy rysunek krzyża, którego ramiona tworzą kaplice boczne. Od zachodu znajduje się kwadratowa wieża z kruchtą w przyziemiu, zwieńczona hełmem barokowym. 

Emilia Sczaniecka urodziła się  20 maja 1804 r. w Brodach w zamożnej rodzinie szlacheckiej. Pobierała nauki  najpierw na pensji w Poznaniu, a później w Dreźnie. Po powrocie z Drezna związała  się z tajnymi organizacjami spiskowymi na terenie kraju. Po wybuchu powstania listopadowego w 1830 r.  wspólnie z Klaudyną Potocką, utworzyła pułk jazdy poznańskiej. Udała się też do Warszawy, gdzie w tamtejszych lazaretach  opatrywała rannych i chorych na cholerę żołnierzy. Za udział w powstaniu władze pruskie obłożyły jej majątek sekwestrem i wytoczyły proces, skazujący ją na konfiskatę mienia. Mając rozległe stosunki na emigracji była pośredniczką między emigrantami, a krajem, gdzie rozpowszechniała znane książki i pisma, wspomagała instytucje, zakłady i stowarzyszenia naukowe  powstające na terenie Księstwa Poznańskiego. Przyczyniła się do założenia bazaru w Poznaniu oraz Towarzystwa  Pomocy Naukowej dla ubogiej młodzieży rycerskiej. Po roku 1863 r. zawiązała  patriotyczne Stowarzyszenie Kobiet, które miało na celu udzielenie pomocy emigrantom polskim. Brała czynny  udział w urządzaniu  lazaretów,  w których z poświęceniem opiekowała się rannymi. Była założycielką i członkiem dyrekcji Towarzystwa Naukowej Pomocy dla ubogich dziewcząt  Poznańskich i w Prusach Wschodnich. W Pakosławiu, gdzie zmarła w 1896 roku, wybudowała i finansowała szkołę dla dzieci wiejskich. Do ostatniej chwili życia otaczała opieką rodziny, po poległych uczestnikach powstań  narodowo – wyzwoleńczych 1830, 1848 i 1864 roku. 

Stacja kolejowa Stefanowo to ostatnia przelotowa stacja na linii Wolsztyn – Zbąszyń. Linia ta była pierwszą łączącą Wolsztyn z jakimkolwiek miastem. Otwarcie połączenia odbyło się w 1886 roku. Sama stacja jest położona około 6 kilometrów od Zbąszynia. Ruch pociągów prowadzony jest do dziś urządzeniami mechaniczne scentralizowanymi, przy czym pędniami nastawiane są tylko rozjazdy odgałęziające tory główne. Pozostałe są nastawiane ręcznie. Cała stacja posiada sygnalizację kształtową (semafory). Ręcznie obsługuje się także rogatki na przejeździe kolejowym. Dla obsługi podróżnych służą dwa niskie, jednokrawędziowe perony. Obecnie przez stację przejeżdża 5 par pociągów, odbywa się także jedno krzyżowanie. W 2016 roku PKP wyremontowało poczekalnie na stacji i przekazało ją w użytkowanie powstałemu w tym samym roku Stowarzyszeniu Miłośników Kolejnictwa „Stacja Stefanowo”. Członkowie stowarzyszenia mówią o sobie: „Wychowani przy dawnej granicy, pochodzący z rodziny kolejarzy wiemy, że to co ważne z punktu widzenia całej gminy Zbąszyń i historii kolejnictwa w ogóle, często ląduje na złomowiskach i w śmietnikach. Uważamy, że to ostatni gwizdek, by ratować to dziedzictwo. Pasjonaci, kolekcjonerzy, miłośnicy i lokalni patrioci połączyli swoje siły, by ochronić wszystko, co pozostało po dawnej kolei. Stowarzyszenie “Stacja Stefanowo” powstało z potrzeby popularyzacji historii i kultywowania osiągnięć kolejnictwa na przestrzeni dziejów. Uważamy, że dawna technika to sztuka”. W 2017 roku w pomieszczeniu poczekalni utworzono Kolejową Izbę Pamięci, a od 2018 ekspozycję wzbogaca stanowiący własność Parowozowni Wolsztyn parowóz TKt48-147, którego renowacji podjęli się członkowie Stowarzyszenia.

Turyści chcący zwiedzić Kolejową Izbę Pamięci mogą to zrobić po wcześniejszym umówieniu się telefonicznym pod nr 726 692 244 lub 506 590 668. 

Zakrzewo to duża wieś położona w północnej części województwa wielkopolskiego, w powiecie złotowskim. Pierwszy zakrzewski kościół powstał już w 1491 roku, a kiedy po niespełna 180 latach uległ zniszczeniu, ponownie w tym miejscu zbudowano kościół w roku 1710. Świątynia ta przetrwała do 1839 roku i w tym samym czasie rozpoczęła się budowa kolejnego kościoła w tym miejscu, trwająca do 1841 roku. Nowa świątynia została konsekrowana  5.06.1842 roku. Została zbudowana w stylu neoromańskim z kamieni polnych z inicjatywy ks. Jana Cichockiego. W 1911 roku, za czasów ks. dr Bolesława Domańskiego, dobudowano wieżę, a także powstały nowe neobarokowe ołtarze, witraże i organy. Kościół posiada ponadto bogate polichromie z wizerunkami świętych na ścianach i suficie. Zabytkowy wystrój stanowią: rokokowa ambona z II połowy XVIII wieku i barokowa chrzcielnica oraz ludowa rzeźba Chrystusa na krzyżu.

Początków założenia zamku rycerskiego rodu Pałuków w Gołańczy upatrywać należy w połowie wieku XIV.  Najbardziej prawdopodobnym jego fundatorem był biskup włocławski Maciej z Gołańczy. XIV-wieczna rezydencja, zbudowana została na półwyspie ograniczonym od północy zastoiskiem wodnym, połączonym od wschodu przesmykiem z jeziorem Smolary. Po przekopaniu od strony zachodniej fosy powstała tzw. „wyspa zamkowa”. Sama wieża mieszkalno-obronna zbudowana została z przepychem jako zaopatrzona w przypory budowla pięciokondygnacyjna, wyposażona w m.in. w sanitariaty. Wejście do zamku znajdowało się od strony północnej poprzez ostrołukowy portal.   3 maja 1656 rok po uprzednim oblężeniu uległ zniszczeniu cały zamek dolny, wraz z zabudowaniami, które uległy spaleniu. Zniszczono także bramę wjazdową i południowy odcinek muru obwodowego.  Zniszczenia z okresu wojny polsko-szwedzkiej nie doprowadziły jednak do upadku zamku, ale jego gruntownych przeobrażeń i rozbudowy. Okres świetności zamku  trwał przynajmniej do początków wieku XVIII. Ostatnią właścicielką była Eleonora Mielżyńska, która mieszkała w zamku do końca XVIII w. W ostatnich latach przeprowadzono badania archeologiczne,  w wyniku których m.in. natrafiono na mogiłę obrońców zamku z 1656 roku, których w 2016 roku pochowano w grobowcu przy kościele poklasztornym.

Zbudowany ok. 1500 r. w stylu gotyckim jako kościół jednonawowy, z chórem od strony wschodniej. Przebudowywany od ok. 1652 r. przez Jana Wojciecha Smoguleckiego. Z powodu najazdu Szwedów na Gołańcz, odbudowę przerwano. Wznowiono ją w latach 1695 – 1700 przez Marcina Smoguleckiego, który sprowadził tu Franciszkanów. W 1739 r. w czasie pożaru spaliła się wieża i piętro klasztoru. Ówczesna właścicielka Gołańczy Marianna Malechowska odbudowała wieżę i jednocześnie od strony południowej dobudowała kaplicę Matki Boskiej. W roku 1752  Piotr Raczyński z Białośliwia dobudował drugą kaplicę od strony północnej i tym samym kościół zyskał kształt krzyża. Wyposażenie kościoła i cały detal architektoniczny było barokowe. Teren kościoła i klasztoru okolony był murem z barokową bramą wjazdową, która zachowała się do dnia dzisiejszego. W 1825 r. Niemcy zamknęli klasztor,  a w 1830 r. kościół został przekazany gminie ewangelickiej, w której posiadaniu był do 1945 roku. W podziemiach kościoła pochowana została m.in. pierwsza żona autora słów naszego hymnu narodowego Józefa Wybickiego - Kunegunda Drwęska. W kościele warto zobaczyć barokowy ołtarz główny, ambonę z początku XVIII wieku, a także kamienną płytę nagrobną z 1752 r. z inicjałami Piotra Raczyńskiego i Herbem Nałęczów.

Przez  sam środek Rogoźna przebiega 17. południk długości geograficznej wschodniej. Południk oddalony jest 1168 km od Greenwich, oprócz Rogoźna na 17 południku leżą również Słupsk, Poznań i Wrocław. 17. południk przebiega przez 18 państw: Norwegię, Szwecję, Polskę, Czechy, Słowację, Austrię, Węgry, Chorwację, Bośnię i Hercegowinę, Włochy, Libię, Czad, Republikę Środkowoafrykańską, Kongo, Demokratyczną Republikę Konga, Angolę, Namibię, oraz Republikę Południowej Afryki. We wrześniu odbywa się coroczny "Dolnośląski Festiwal Podróżników 17 Południk". Jest to okazja do spotkania w gronie miłośników dalekich stron i różnych kultur, osób podróżujących i tych dopiero planujących swoje wielkie, podróżnicze przygody. A wszystko to w wyjątkowej atmosferze oraz niepowtarzalnym otoczeniu Gór Stołowych, w maleńkiej i niezwykle urokliwej miejscowości Pasterka, położonej tuż przy granicy z Republiką Czeską. We Wrocławiu 17. południk nazywany jest „szczęśliwym południkiem” i przecina m.in. Most Milenijny. W Gminie Rogoźno planowane jest wydarzenie związane z 17. południkiem, które wpisze się w coroczny kalendarz i będzie dodatkową atrakcją związaną z ciekawym położeniem miasta. 

Powstałe w 1983 roku Muzeum Regionalne w Rogoźnie mieści się w zabytkowym, klasycystycznym budynku Ratusza Nowomiejskiego z lat 1826-1828 (rozbudowanego w latach 1911 – 1913). Z pierwotnego wyposażenia zachowały się drzwi do kasy miejskiej z 1914 r. oraz kilkanaście krzeseł z dawnej sali sesyjnej z końca XIX w. Dnia 3 maja 1991 r. Muzeum otrzymało imię Wojciechy Dutkiewicz. Część ekspozycyjna Muzeum liczy ponad 350 m 2, na którą składają się trzy wystawy stałe: historyczna, etnograficzna i przyrodnicza oraz sale wystaw czasowych, w których prezentowanych jest od 4 do 7 wystaw rocznie. Do czerwca 2017 r. zorganizowano 247 wystaw czasowych. Zbiory liczą ponad 8000 eksponatów i są stale powiększane poprzez dary, zakupy i pracę własną przyrodników. Muzeum prowadzi bogatą działalność edukacyjną w formie lekcji muzealnych, wykładów i konkursów. Do tradycji weszły też imprezy plenerowe organizowane przez Muzeum od ponad 20 lat takie jak: Ognisko pod dębem Przemysł II w Marlewie (w pierwszą sobotę po 8 lutego) i Jarmark na św. Wita (w połowie czerwca). Od 2006 roku Muzeum uczestniczy w Europejskiej Nocy Muzeów.

Pierwsze próby zorganizowania we Wrześni muzeum upamiętniającego słynny strajk szkolny z 1901 r. zrodziły się w dwudziestą rocznicę pamiętnych wydarzeń. Niestety liczne komplikacjie związane z przejęciem budynku dawnej  Katolickiej Szkoły Ludowej przez kilkadziesiąt lat uniemożliwiały założenie w tym miejscu placówki muzealnej. Gromadzone w tym czasie przez mieszkańców Wrześni eksponaty czasowo eksponowano w odnowionej sali miejskiego ratusza. W czasie wojny hitlerowcy zniszczyli zgromadzone w ratuszu eksponaty dotyczące Wiosny Ludów i Strajku Dzieci Wrzesińskich. Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich uroczyście zostało otwarte 29 maja 1966 r. Pierwszym kustoszem został Antoni Ciszak, działacz kultury i miłośnik historii regionalnej. W muzeum oprócz archeologi, etnografii i kultury materialnej wyodrębniono działy dotyczące walk narodowowyzwoleńczych (Wiosna Ludów, Powstanie Styczniowe, Strajk Szkolny, Powstanie Wielkopolskie). W ciągu kolejnych dziesięcioleci muzeum kilkakrotnie przebudowywano, by dostosować go do stale rosnącej kolekcji eksponatów. Sam budynek dawnej szkoły powstał w 1790 r.  Po upadku powstań narodowych piwnice szkoły służyły jako przejściowy areszt dla uczestników powstań Wiosny Ludów 1848 r. i powstania styczniowego 1863-64 r. W czasie trwania strajku szkolnego w ramach tzw. "Hebungspolitik" wybudowano nowy budynek szkolny, zaś stary sprzedano. W 1974 r. budynek został wpisany do rejestru zabytków.

Wieś Trzcianka położona jest w gminie Kuślin, w powiecie nowotomyskim. Pierwszy raz wzmiankowana była w 1412 r. jako Trczanka. W XVI wieku właścicielami wsi była rodzina Strzyżmińskich, w XVIII wieku zaś rodzina Nieżychowskich, a od 1801 r. aż do końca II wojny światowej pozostawała w rękach niemieckiego rodu Jacobich. Największą atrakcją miejscowości jest zespół pałacowo-parkowy oraz sąsiadujący z nim folwark Jacobich położone w zachodniej części miejscowości. Pałac w Trzciance zbudowano w drugiej połowie XIX wieku jako rezydencję właścicieli majątku. Pałac ten posiada neoklasycystyczną formę pozbawioną spektakularnych zdobień. W roku 1910 podczas przebudowy obiektu dobudowano do niego  trzykondygnacyjną wieżę pokrytą namiotowym dachem. Wokół pałacu  na przełomie XIX i XX wieku założono ponad trzy hektarowy park o ciekawym i zróżnicowanym drzewostanie. Również w parku wybudowano w drugiej połowie XIX wieku kaplicę, w której pochowana jest rodzina Jacobich. Obecnie budynek pałacowy to własność  Zespołu Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Gen. Dezyderego Chłapowskiego. Pałac został wpisany do rejestru zabytków w 1977 roku.

Kościół pod wezwaniem św. Floriana w Wirach został założony prawdopodobnie już w XIII wieku, po sprowadzeniu do Polski relikwii św. Floriana.  Pierwsza wzmianka o drewnianym kościele pochodzi z roku 1510.  W początkach XVII wieku kościół groził upadkiem. Po roku 1663 przeprowadzono naprawę kościoła, a duszpasterstwo powierzono ojcom karmelitom z Poznania. W 1737 r. kościół wirowski runął ze starości. W miejsce zawalonego kościoła w 1748 roku wzniesiono nową, także drewnianą świątynię. Do parafii już wtedy należały Wiry, Łęczyca, Luboń, Żabikowo i Puszczykowo.  Pod koniec XIX wieku na miejscu drewnianego kościoła wybudowano  nowy,  murowany, który przetrwał do obecnych czasów. Pieniądze na budowę pochodziły od Witolda i Jadwigi z Dzieduszyckich Czartoryskich oraz od miejscowych parafian. Budowę kościoła rozpoczęto i ukończono w roku 1900 i w tym samym roku nastąpiła jego konsekracja. Kościół zbudowano w stylu neoromańskim. Jest to świątynia trzynawowa z transeptem na którego ścianach znajdują się dwie ozdobne rozety. We wnętrzu na uwagę zasługują ambona i ołtarz oraz dwa obrazy: Matka Boska Apokaliptyczna oraz św. Agnieszka, których pochodzenie datuje się na XVII wiek. W latach 90. XX wieku w kościele rozpoczyna się remont, następuje całkowita wymiana dachu i wieży, a także wymiana elewacji.  Zostają poddane konserwacji ławki kościelne, a remont obejmuje także plebanię z 1870 roku, która jest najstarszym budynkiem w Wirach. Do roku 2000 w prezbiterium posadowiono nowy ołtarz „soborowy”. Poddano renowacji zabytkowe obrazy i wnętrze kościoła, w tym organy, a następnie ołtarz główny i boczny poświęcony Matce Bożej Częstochowskiej. 

Kościół św. Jana Jerozolimskiego za murami stoi dziś na miejscu dawnego kościoła pod wezwaniem Michała Archanioła, zbudowanego już pod koniec XI w. W 1187 roku kościół wraz z istniejącym tu hospicjum Mieszko III Stary przekazał zakonowi joannitów, którzy zajmowali się pomocą podróżnym. Na przełomie XII i XIII w. zakon ten rozpoczął budowę nowego kościoła, który po licznych przebudowach przetrwał do dziś, będąc jednocześnie jednym z pierwszych kościołów w Polsce zbudowanym z cegły. Kościół św. Jana Jerozolimskiego to konstrukcja dwunawowa, przykryta spadzistym dachem. Od południa do świątyni przylega barokowa kaplica Świętego Krzyża przykryta kopułą z latarnią, natomiast od północy w 1512 roku dobudowano nawę boczną i wieżę. Wejście do kościoła ozdabia romański portal z unikatową lewą kolumną. Wnętrze świątyni ozdabiają natomiast sklepienia gwiaździste oraz krzyżowe.  W prezbiterium na uwagę zasługuje późnogotycki tryptyk z 1520 roku, a w  kaplicy św. Krzyża  barokowy ołtarz z 1737 roku z zabytkowym krucyfiksem. Uzupełnieniem wystroju jest chrzcielnica z 1522 roku, oraz datowany na 1615 rok obraz przedstawiający chrzest w Jordanie.

Muzeum Archeologiczne w Biskupinie powstało na terenie dawnego grodu, położonego na półwyspie wrzynającym się w Jezioro Biskupińskie. Ślady prehistorycznego grodu odkryto w tym miejscu przypadkowo w latach 30. XX wieku, kiedy to na skutek obniżenia się poziomu wód z jeziora zaczęły wystawać fragmenty umocnień starożytnej osady. W międzyczasie zaczęto odnajdywać różne zabytkowe przedmioty, a sprawę znaleziska nagłośnił miejscowy nauczyciel, którego o znaleziskach poinformowały dzieci uczęszczające do szkoły. Jeszcze przed wojną rozpoczęto prace archeologiczne, które kontynuowano jeszcze po wojnie. W 1950 roku teren wykopalisk uznano za muzeum. Obecnie Muzeum Archeologiczne w Biskupinie to wyjątkowe miejsce zarówno dla pasjonatów historii jak i zwykłych turystów. Cztery rekonstrukcje przedstawiają obozowisko łowców i zbieraczy epoki kamienia, osadę pierwszych rolników i osadę obronną ludności kultury łużyckiej, a także wioskę wczesnopiastowską. W pawilonie muzealnym prezentowana jest wystawa stałą pt. „Świt historii nad Jeziorem Biskupińskim” oraz wystawy czasowe. W rezerwacie znajduje się też „Zwierzyniec”, a od maja do września, na terenie wszystkich rekonstrukcji, można spotkać odtwórców dawnych rzemiosł. 

Pyzdry to jedno z największych miast średniowiecznej Wielkopolski, które było świadkiem wielu, ważnych dla tego regionu, działań politycznych i militarnych. Murowany zamek miasto zawdzięcza Kazimierzowi Wielkiemu. Za sprawą jego pobytu w Pyzdrach, w 1331 roku, Krzyżacy złupili i spalili miasto. Przyszły król w podziękowaniu za uratowane życie i pomoc w ucieczce odbudował zamek, który był wtedy jednym z większych ceglanych zamków w Polsce. W 1383 roku ten właśnie zamek zdobywano przy użyciu broni palnej, użytej tu po raz pierwszy w dziejach Polski. Drugą potężną budowlę - franciszkański klasztor, ufundował Bolesław Pobożny. Właśnie w dawnym refektarzu, a także kuchni, piwnicach, oraz krużgankach klasztoru, mieści się obecnie Muzeum Ziemi Pyzdrskiej. Placówka powstała w 1957 roku z inicjatywy lokalnych działaczy PTTK. Pierwsze zbiory wypożyczone z Muzeum Narodowego w Poznaniu eksponowano w domu podcieniowym mieszczącym się w rynku. W 1975 roku muzeum stało się filią Muzeum Okręgowego w Koninie, natomiast od 1985 roku placówka podlega lokalnym władzom samorządowym. Zbiory muzeum nawiązują do bogatej historii tego regionu ukazując między innymi elementy ceramiki archeologicznej, a także dwa skarby monet srebrnych z XI i XV wieku. Znajdują się tu również eksponaty przybliżające m.in historię judaizmu na tych ziemiach, czy pergaminowe dokumenty królewskich przywilejów dla miejscowych cechów rzemieślniczych. Całość muzealnych zbiorów poszerza kolekcja militariów z okresu powstania styczniowego. 

Początki kościoła w Przemęcie związane są z zakonem cystersów, którzy do pobliskiego Kaszczoru przybyli pod koniec XIII wieku. Następnie zakon przeniósł się do Wielenia Zaobrzańskiego, a w 1409 roku kiedy miasto Przemęt zostało przekazane klasztorowi cystersów, wybudowano pierwszy kościół. W 1651 roku rozpoczęto budowę nowej świątyni. Prace budowlane i wykończeniowe prowadzono do końca XVII wieku. W 1732 roku na wieżach zamontowano hełmy. Dziesięć lat później kościół wraz z klasztorem nawiedził pożar. Świątynię jednak odrestaurowano, ale nie oznaczało to końca pasma nieszczęść. W 1792 roku pod wpływem huraganu zrzucony został hełm południowej wieży, którego nie udało się odbudować przez prawie 200 lat. W 1836 roku świątynię przekształcono w kościół parafialny. Obecny kościół jest trójnawową bazyliką. Prezbiterium wraz z nawą główną przykrywają sklepienia kolebkowe, a nawy boczne sklepienia krzyżowe. Sklepienie żaglaste występuje na skrzyżowaniu nawy głównej z transeptem. Wnętrze kościoła zdobi barokowa dekoracja stiukowa z końca XVII w. oraz pochodzące z tego samego okresu polichromie. Bogate jest również wyposażenie świątyni, które stanowią m.in. ołtarze i ambona, a także stalle, tron opata, ławki i konfesjonały. Jednym z najstarszych zabytków jest gotycka figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem z pierwszej połowy XV wieku.

Kaszczor to niewielka wieś w województwie wielkopolskim w gminie Przemęt. Jednym z jej zabytków jest dawny kościół ewangelicki wzniesiony w latach 1906 – 1907 w stylu modernistycznym. Murowany kościół został wybudowany na planie prostokąta i posiada dwuspadowy dach. Od południa przylega do niego niewielka wieża zwieńczona hełmem. Niewiele jest informacji nt. tego obiektu, ale pewne jest to, że kościół służył swoim celom do 1945 roku, kiedy to został zamknięty. W 1964 roku urządzono w nim magazyn co doprowadziło do dalszej dewastacji obiektu. Z wieży kościelnej usunięto dzwon i zegar, a aby zwiększyć powierzchnię magazynową usunięto ołtarz oraz wybudowano wewnętrzną kondygnację.  W roku 2004 obiekt uznano za zabytek i dzięki temu w latach 2010-2011 był możliwy jego remont i adaptacja do celów kulturalnych. Dziś na wieży kościoła znajduje się punkt widokowy, z którego można podziwiać zarówno samą miejscowość jak i nieodległe okolice. 

Punkt widokowy czynny jest po wcześniejszym kontakcie telefonicznym (tel: 605-601-695). 

Wieża widokowa znajduje się na terenie leśnym nieopodal miejscowości Siekowo i Śniaty, blisko 8 km na północny wschód od Przemętu. Konstrukcja znajduje się na wzgórzu, na wysokości 101 m n.p.m. co w połączeniu z wysokością wieży, która wznosi się 30 metrów ponad teren gruntu, daje zapierający dech w piersiach widok na okolice. Na szczyt wieży prowadzi 147 stopni, a konstrukcja jest uznawana, za najwyższy drewniany punkt widokowy. Miejsce, w którym dzisiaj znajduje się wieża należało niegdyś do hrabiego Czarneckiego, który posiadał tutaj winnicę. Do dziś dzień miejsce to nazywane jest „Winnicą”, a w przewodnikach oraz na mapach często wieża oznaczona jest jako „wieża widokowa na Winnicy”. Z platformy widokowej usytuowanej na wieży rozciągają się malownicze widoki na tereny rolnicze i leśne, ale także na pobliskie wsie i miasteczka. W gronie miejscowości widzianych z wieży można wymienić choćby Pobliski Przemęt czy Śmigiel, ale także Wolsztyn, Rakoniewice oraz położone znacznie dalej obiekty w Środzie Wielkopolskiej, Polkowicach, Zielonej Górze. W pogodne dni z wieży można dostrzec położone blisko 150 km dalej pasmo Karkonoszy z wyróżniającą się Śnieżką, Szrenicą czy budynkiem stacji TV w okolicach Śnieżnych Kotłów.

Barokowa rzeźba św. Jana Nepomucena z ok. 1750 roku ustawiona jest na wysokim postumencie, po zewnętrznej stronie muru okalającego cenną XVIII-wieczną cerkiew. Figura została sprowadzona do Szczytów - Dzięciołowa przez ówczesnego właściciela wsi Jana Walentego Węgierskiego. Autorstwo rzeźby przypisywano pierwotnie  Janowi Chryzostomowi Redlerowi, który był artystą pracującym na potrzeby dworu Branickich w Białymstoku, jednak w świetle ostatnich badań wynika, że jej twórcą mógł być wybitny lwowski rzeźbiarz Sebastian Fesinger, na co wskazuje zarówno forma rzeźby jak i wiele detali. Figura wykonana jest z wapienia i uznawana jest za zabytek najwyższej klasy artystycznej. Jest przez to jednym z najcenniejszych zabytków tego typu na podlasiu. Jak podają źródła jest to również najdalej na północ wysunięty przykład dzieła lwowskiej rzeźby rokokowej. Ze względu na zły stan zachowania, figura w 2016 roku została przewieziona do pracowni konserwatorskiej gdzie została poddana renowacji.  W jej trakcie rekonstruowano również brakujące elementy rzeźby czyli prawą dłoń, nos i krzyż z palmą. Inicjatorem i koordynatorem wszystkich działań była Fundacja im. Jana Walentego Węgierskiego.

Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Okrzei ufundowany został przez prababkę Henryka Sienkiewicza - Teresę z Lelewelów Cieciszowską w latach 1790-1793. Kamień węgielny poświęcił oraz konsekracji świątyni dokonał Kazimierz Kasper Cieciszowski, biskup kijowski. Po ukończeniu budowy na wieży kościoła Jan Chryzostom Cieciszowski złożył dokumenty opisujące budowę kościoła na tle wydarzeń historycznych "Późna Potomności", dopisane następnie przez ojca chrzestnego Henryka Sienkiewicza - Adama Cieciszowskiego. W 1843 roku w rodzinnej świątyni ślub wzięli rodzice przyszłego Noblisty - Stefania z Cieciszowskich oraz Józef Sienkiewicz. Dnia 7 maja 1846 roku, dwa dni po urodzeniu, w świątyni ochrzczony został Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz, wybitny pisarz i publicysta, laureat nagrody Nobla. W kryptach kościoła spoczywają pradziadowie, dziadowie i wujostwo Henryka Sienkiewicza. W świątyni na szczególną uwagę zasługują obrazy Franciszka Smuglewicza, Józefa Buchbindera, zabytkowy ołtarz i chrzcielnica, epitafia poświęcone dziadom pisarza oraz tablica upamiętniająca chrzest Henryka Sienkiewicza. W plafonach na sklepieniu kościoła namalowano sceny z powieści "Potop" i "Quo vadis" według autorstwa Jana Molgi. 

Muzeum Witolda Gombrowicza, oddział Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, mieści się w zabytkowym pałacu we Wsoli, nieopodal Radomia. To tu w pierwszej połowie XX wieku mieszkał wraz z żoną - Aleksandrą z Pruszaków i córką Teresą brat Witolda Gombrowicza, Jerzy.  Pisarz przyjeżdżał do Wsoli wielokrotnie, ostatni raz tuż przed wybuchem wojny w 1939 roku. We wsolskim pałacu powstawał "Pamiętnik z okresu dojrzewania" – debiut pisarza, oraz fragmenty słynnej powieści "Ferdydurke".  Ładny i wygodny pałac, wybudowany został w 1914 roku i stale tętnił życiem. Sam Gombrowicz bywając w tych okolicach w wolnych chwilach pływał po Radomce lub grywał w tenisa. W czterdzieści lat po śmierci doczekał się pierwszego w Europie, a prawdopodobnie również na świecie (jak twierdzi Rita Gombrowicz, wdowa po pisarzu) muzeum. Był  mistrzem autokreacji, który pisał o sobie z niezrównanym  kunsztem, czyniąc z siebie najważniejszego bohatera wszystkich dzieł. „Muzea są czymś arcymartwym, przyprawiającym o ból głowy” – pisał Gombrowicz w "Dzienniku". Muzeum Witolda Gombrowicza stara się tej opinii zaprzeczyć:  jest więc miejscem żywym, o bogatej ofercie, nie ograniczającej się jedynie do wystaw, lecz obejmującej również wydarzenia artystyczne i kulturalne:, spotkania literackie, konferencje, dyskusje, koncerty, spektakle.

Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie od 65 lat dumnie stoi na straży pamięci Polskiego dziedzictwa sportowego i olimpijskiego. Przechowuje i udostępnia pamiątki związane z największymi osobistościami. Wśród nich jest wyjątkowe miejsce dla Jana Pawła II, Janusza Kusocińskiego, Generała Mariusza Zaruskiego, Wandy Rutkiewicz i wielu, wielu innych bohaterów polskiego sportu. Oprócz działalności wystawienniczej Muzeum prowadzi szeroką działalność edukacyjną (lekcje muzealne, cykle edukacyjne, konkursy) skierowaną głównie do dzieci i młodzieży. Ze względu na swoje zasługi Muzeum zostało włączone przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski do elitarnego programu Olympic Museums Network, skupiającego jedynie 22 placówki z całego świata (m.in. z Rio de Janeiro, Kolonii, Barcelony, Seulu, Amsterdamu, Helsinek, Pekinu, Tartu).

Siedziba Muzeum Żydów Mazowieckich mieści się w zabytkowej XIX-wiecznej bożnicy przy ulicy Kwiatka 7 Podstawowym zadaniem Muzeum jest ukazanie historii osadnictwa żydowskiego na ziemiach polskich od jego początków aż po współczesne odrodzenie kultury żydowskiej w Polsce. Przestrzeń wystawiennicza podzielona jest na trzy główne strefy tematyczne: przedsionek, pomieszczenie Holokaust i salę główną. Muzeum pielęgnuje pamięć po społeczności, której już nie ma, a która zostawiła trwały ślad na mapie miasta i przez wieki współtworzyła jego tradycję oraz kulturę. Oprócz części wystawienniczej Muzeum proponuje bogaty program kulturalno – oświatowy na który składają się koncerty kameralne, wieczory literackie, wykłady, małe spektakle teatralne, wystawy czasowe, zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży, filmy fabularne i dokumentalne.

Muzeum Mazowieckie w Płocku to najstarsze polskie muzeum powstałe z inicjatywy społecznej w 1821 roku, posiadające zbiory historyczne, numizmatyczne, artystyczne, i archeologiczne. Ze względu na największą ekspozycję poświęconą sztuce secesji, zwane jest "muzeum secesji". Niezwykle interesująca wystawa mieści się na 4 piętrach i zawiera aranżację wnętrz mieszczańskich, sale rzemiosła artystycznego – szkła, ceramiki, metalu, biżuterii - galerię malarstwa i rzeźby okresu Młodej Polski oraz medalierstwa z przełomu XIX i XX wieku. Obok secesji znajduje się tu również imponująca kolekcja art déco, która znacznie wzbogaciła się w ciągu ostatnich kilku lat. Otwarta pod koniec 2010 r., nowocześnie zaaranżowana wystawa „X Wieków Płocka. Płock w przestrzeni kulturowej Mazowsza, Polski, Europy” mieści się na 3 piętrach nowego budynku i przedstawia 1000 lat bogatej historii miasta Płocka.

„Kultura Mazowsza w ludowej wizji świata" to jedna z ekspozycji stałych, jaką od 1 października 2015r. można oglądać w płockim Spichlerzu. Ten zabytkowy budynek z drugiej połowy XIX wieku wymagał zarówno remontu jak i stworzenia na trzech kondygnacjach nowej przestrzeni wystawienniczej. Muzeum przeorganizowało swoje przestrzenie tak, by w pasjonujący sposób przedstawić grupy etnograficzne naszego regionu i zwyczaje panujące tu od wieków. W zbiorach działu znajduje się ponad 9500 muzealiów z całego Mazowsza, w tym: stroje ludowe, tkaniny, kolekcja rzeźby, ceramiki, wycinanki ludowej, oraz zabytki kultury materialnej. Dodatkowymi atrakcjami Spichlerza są: - ekspozycja ok. 130 muzealiów z kolekcji sztuki orientalnej "Sztuka Dalekiego Wschodu. Płockie skarby buddyjskiej Azji" - ekspozycja „Bolesław Biegas“, składająca się z 57 obiektów muzealnych – rzeźb i obrazów artysty.

Budynek Muzeum jest częścią zespołu folwarcznego. Historia zespołu folwarcznego datowana jest od XVI w. Obejmuje on obszar około 5 hektarów. Znajduje się tu park z XIX w. Na obrzeżach parku znajduje się prawie hektarowy staw. Drzewostan parkowy to kilkadziesiąt drzew, ze zdecydowaną przewagą 100 letnich dębów oraz lip, jesionów i klonów. Najstarsze drzewo to jesion wyniosły liczący około 250 lat. W otoczeniu kompleksu znajdują się cztery (z tego dwie prawnie chronione) 100-letnie aleje dębowe. Odrestaurowane budynki zabudowy gospodarczej zespołu zostały zaklasyfikowane jako dorobek kultury europejskiej. Na Muzeum Przyrodniczo-Łowieckiego Pomorza i Kujaw przeznaczony został kamienny spichrz, najstarszy budynek zabytkowego zespołu folwarcznego. Spichrz został odbudowany od podstaw, z zachowaniem oryginalnego wyglądu i charakteru. Budynek posiada dwie kondygnacje. Na parterze powstanie diorama o pow. 200 m2, na piętrze znajdować się będzie sala wystawowa. W Muzeum znajdować się będą eksponaty zwierząt i roślin regionu Pomorza i Kujaw w układzie edukacyjnym, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony środowiska skierowanym do całego społeczeństwa regionu, w tym do myśliwych, leśników, nauczycieli, młodzieży szkolnej i akademickiej oraz młodych adeptów łowiectwa. Niewątpliwie muzeum będzie także atrakcją turystyczną, na początku o charakterze regionalnym, ale docelowo – krajowym, z perspektywą na jeszcze szerszy zasięg. Powstanie muzeum umożliwi zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, popularyzację tradycji i propagowanie etyki łowieckiej oraz walorów turystycznych.

Toruńskie Żywe Muzeum Piernika to pierwsza tego typu interaktywna placówka w Europie. Istnieje od 2006 roku i mieści się w samym centrum miasta – na ulicy Rabiańskiej 9. W naszym muzeum można nie tylko w magiczny sposób przenieść się do XVI-wiecznej piernikarni, by pod okiem Mistrza Piernikarskiego własnoręcznie wykonać tradycyjnego piernika, ale także zobaczyć manufakturę z początku XX wieku, gdzie każdy chętny może ozdobić piernika lukrem. Zapraszamy wszystkich, którzy chcą poznać tradycję wypieku toruńskiego piernika, historię miasta, średniowieczną kulturę i język w niezwykłej atmosferze i z humorem! Do pracy gonimy wszystkich bez wyjątku, czy to małych, czy dużych. Poznawanie historii i tradycji w naszym Muzeum to radość dla zwiedzających w każdym wieku, nawet najbardziej dojrzałym.

Na terenie Parku Kulturowego Wietrzychowice w Wietrzychowicech i Gaju (gm. Izbica Kujawska) znajdują się grobowce megalityczne wzniesione przez ludność neolitycznej kultury pucharów lejkowatych 3500 lat p.n.e., które stanowią obecnie jedne z najstarszych i najcenniejszych obiektów europejskiego dziedzictwa kulturowego. Kultura ta wytworzyła charakterystyczny styl wyrobu naczyń z gliny, narzędzi krzemiennych i kamiennych. Jej ludność zajmowała się głównie uprawą roślin i hodowlą zwierząt. Posiadała także swoje wierzenia religijne, co wiązało się z silną wiarą w życie pozagrobowe. Znalazło to swój obraz we wznoszeniu specjalnej konstrukcji grobowców dla niektórych zmarłych. Ludność kultury pucharów lejkowatych budowała grobowce z potężnych głazów, które tworzyły obstawę mającą chronić mogiły przed rozmyciem, a zarazem odgraniczyć obszar poświęcony czci zmarłego i czynnościom kultowym. Nad mogiłami usypywano potężne wały ziemne, mające ponad 1000 m³ objętości, ponad 100 m długości i do 3 m wysokości. Ich monumentalność szczególnie jest widoczna od czoła (od szerszej części). Podstawową myślą budowniczych grobowców było zapewnienie zmarłym możliwie trwałego miejsca wiecznego spoczynku, podobnie jak w przypadku piramid egipskich (które są młodsze o przeszło 1000 lat).

Rotunda Św. Prokopa to jedna z najstarszych romańskich świątyń (XII w.), a zarazem największa romańską rotunda w Polsce. Wyjątek europejski stanowi prostokątne prezbiterium z oryginalnym sklepieniem. Od północy przylegają dwie asymetrycznie absydy, a od zachodu cylindryczna wieża. Prawie wszystko z tego kościoła zbudowane jest z ciosów granitowych, z elementami konstrukcyjno-dekoracyjnymi z piaskowca, a cegła jest elementem zastosowanym nieco później. Do 1779 r. świątynia funkcjonowała pw. św. Krzyża. Za czasów wojen napoleońskich od 1812 r. służyła jako spichlerz, następnie jako dzwonnica. Podczas II wojny światowej Niemcy zrobili z kościoła magazyn i wycofując się podłożyli materiały wybuchowe, mury wytrzymały, ale zniszczono kopułę i górne partie wieży. Odbudowa trwała kilka lat po wojnie. Wśród surowego wyposażenia świątyni można zauważyć: tympanom fundacyjny kościoła (kopia), pusty romański grobowiec – przypuszczalnie fundatora, najstarsze w Polsce stacje drogi krzyżowej (1531 r.). W zachodniej części znajduje się empora (biforium), w której zasiadali królowie i dostojnicy. Prawdopodobnie przebywali tam Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagielończyk, Zygmunt Stary i inni. U wejścia do kościoła stoi XII-wieczna romańska kropielnica, w całości wyciosana w jednym kamieniu.

Bazylika Św. Trójcy jest budowlą romańską z przełomu XII/XIII w. - konsekrowana w 1216 r. Świątynia była kilkukrotnie przebudowana: raz w stylu gotyckim, a drugi w barokowym. Fasada kościoła od XVIII w. barokowa, do pewnych wysokości jest jednak zachowany romański kamień, świadczą o tym pozostawione w wielu miejscach nieotynkowane romańskie ciosy. Kościół jest trójnawową bazyliką, wzniesioną na planie krzyża łacińskiego, a prezbiterium zakończone absydą z dwiema kaplicami po bokach. Wśród licznych ołtarzy należy zwrócić szczególną uwagę na relikwiarzowy ołtarz Krzyża Świętego (658 relikwii świętych i męczenników oraz relikwię Krzyża św.), najcenniejszą częścią ołtarza jest ogromny krucyfiks z gotycką figurą Chrystusa Ukrzyżowanego (ok. 1361 r.). Najcenniejszym zabytkiem świątyni są dwie romańskie kolumny z personifikacją cnót i przywar ludzkich. Datowane są one na II połowę XII w. Chociaż mają już ponad 800 lat, to przez ponad 200 lat nikt o nich nie wiedział, gdyż były obmurowane cegłą do 1946 r. Wówczas profesor Zdzisław Kępiński odkrył je w barokowych filarach.

Pod koniec XIX wieku powołano w Grudziądzu Towarzystwo Starożytności. Wkrótce po tym, 15 czerwca 1884 roku, otwarto w Grudziądzu Miejskie Muzeum Starożytności. Początkiem wielotematycznej ekspozycji muzealnej było kilka prywatnych kolekcji zawierających zabytki z zakresu archeologii, historii, etnografii, sztuki, rzemiosła artystycznego i numizmatyki. Nowo powstałe muzeum przez wiele lat nie miało swojej stałej siedziby. Od 1956 roku Muzeum eksponuje swe kolekcje w zabudowaniach dawnego klasztoru benedyktynek oraz w zabytkowych spichrzach, a od początku lat dziewięćdziesiątych również w Pałacu Opatek. W rocznicę 120-lecia powstania Muzeum nadano instytucji imię ks. dr. Władysława Łęgi, natomiast w roku 2015 do obiektów Muzeum dołączono Górę Zamkową i Wieżę Klimek. Różnorodność propozycji muzeum umożliwia rozwój zainteresowań historycznych i artystycznych; przybliża kulturę materialną i duchową minionych wieków; daje okazję do zapoznania się z aktualnymi tendencjami w sztuce.

Wieża Klimek, stanowiąca nieodłączny element zamku krzyżackiego w Grudziądzu, podobnie jak inne zabudowania warowni powstała w 2. połowie XIII wieku. Klimek pełnił przede wszystkim funkcję militarną, jako miejsce ostatecznej obrony – w przypadku zdobycia zamku przez nieprzyjaciela rycerze zakonni zamykali się w wieży, czekając na odsiecz. Drugą funkcją Klimka był punkt obserwacyjno-komunikacyjny. Wieża wysoka na ponad 30 metrów ponad poziom terenu pozwalała przy korzystnych warunkach meteorologicznych na obserwację terenu w promieniu ponad 20 km oraz porozumiewanie się z załogami okolicznych zamków krzyżackich, tj. w Rogóźnie-Zamku, Pokrzywnie, Nowem nad Wisłą i w Świeciu. Trzecią funkcją Klimka było więzienie. W części przyziemnej wieży znajdował się loch i dwa karcery. Według podań w tymże lochu, po pojmaniu w maju 1411 roku, więziony był Mikołaj z Ryńska, chorąży ziemi chełmińskiej, który w decydującej fazie bitwy pod Grunwaldem przeszedł z rycerstwem chełmińskim na stronę Władysława Jagiełły. Odbudowana w 2014 roku po zniszczeniach wojennych wieża ma wysokość 23 metry ponad poziom terenu. Na jej szczyt z tarasem widokowym prowadzi prawoskrętna klatka schodowa. Z wieży roztacza się malowniczy widok na Grudziądz i dolinę Wisły. Przy idealnej widzialności z Klimka można dostrzec wieże kościołów w Chełmnie oddalonym o 30 km.

Zamek w Radzyniu Chełmińskim wybudowany na przełomie XIII i XIV wieku to jedna z największych krzyżackich budowli w kraju. Do dnia dzisiejszego zachwyca swą potęgą. Wędrowców witają strzeliste wieże, z których rozciąga się przepiękny widok na okolicę. Po przekroczeniu XIV-wiecznego, granitowego portalu i wkroczeniu do szyi bramnej, odsłaniają się mniejsze i większe sale zamkowe oraz wszelkie perełki architektoniczne. Ten niepowtarzany klimat sprawił, że to właśnie tutaj zostały nagrane dwa pierwsze odcinki serialu „Pan samochodzik i templariusze”, czego pozostałością są tajemne znaki wyryte w murach. Obecnie zamek udostępniany jest do zwiedzania ale także organizowane są turnieje rycerskie, festyny, żywe lekcje historii ale i zaręczyny, śluby, imprezy integracyjne, prelekcje, konferencje.

Fort IV to jeden z głównych fortów zewnętrznego pierścienia Twierdzy Toruń. Zbudowany w latach 1878-1884 otrzymał imię pruskiego generała Johana Davida Yorcka, po przejęciu Fortu przez wojsko polskie w roku 1926 otrzymał imię polskiego hetmana koronnego – Stanisława Żółkiewskiego. Fort IV jest bardzo dobrze zachowanym fortem artyleryjskim, w którym każdy może zobaczyć jak wygląda fosa sucha, przejść podziemną poterną, wejść do Prochowni, kaponiery, Wartowni, do stanowiska obserwacyjnego piechoty typu WT 90, a także do remiz działowych. Jest to miejsce, które turyści mogą zwiedzać indywidualnie lub w grupach, z przewodnikiem, w dzień lub w nocy, w blasku pochodni i z ciekawymi atrakcjami. Fort IV posiada własną bazę noclegową (140 miejsc) i gastronomiczną w postaci Fortecznej Restauracji. W salach i na dziedzińcach odbywają się konferencje, imprezy rodzinne i firmowe, a cały rok wypełniają cykliczne imprezy: Półkolonie, Saloniki Artystyczne, Bale Karnawałowe, Pikniki Majówkowe i wiele innych.