Lista znaczków

Lubuskie Muzeum Wojskowe jest położone w miejscowości Drzonów, około 15 km na zachód od centrum Zielonej Góry, drogą w kierunku Krosna Odrzańskiego. Jest jednym z największych muzeów historyczno-wojskowych w Polsce, udostępniając swoje eksponaty zwiedzającym na terenie ponad 4,5 ha oraz w gmachu Muzeum i pawilonie ekspozycyjnym o powierzchni 600 m2. Budynek Muzeum to dawniejszy pałac rodziny ziemiańskiej Von Schmettow, który ulegał degradacji w okresie powojennym zaś odzyskał swój blask dzięki adaptacji w latach 1978-1985 na potrzeby powstającego muzeum. Zbiory historycznie mają swoją rozpiętość czasową od średniowiecza po teraźniejszość, ze szczególnym naciskiem na okres powojenny. W przestrzeni parkowej wśród wielu pomników przyrody, swoje miejsce znalazło ponad 150 obiektów, na które składają się czołgi, działa samobieżne, transportery opancerzone, armaty, wyrzutnie pocisków przeciwlotniczych, samoloty i śmigłowce. W pawilonie znajdujemy m.in. uzbrojenie lufowe tak lądowe jak i lotnicze, uzbrojenie rakietowe, bomby, amunicję armatnią zaś w budynku broń palną od dawnej po współczesną oraz cały przekrój mundurów i wiele detali uzbrojenia i wyposażenia żołnierza. Do unikatowych obiektów można zaliczyć dwa działa samobieżne SU-152, jedyny istniejący egzemplarz samolotu TS-11 ”Iskra” 200BR, balistyczny pocisk rakietowy R-14 „Scud” ze szkolną głowicą jądrową 9N33 o mocy 100kT czy system przeciwlotniczy 2K11M1 „Krug” wraz z kompletem dwóch rakiet i przekrojem pocisku eksponowanym w pawilonie. Za unikatowy w skali polskiego muzealnictwa można uznać także skansen fortyfikacyjny.

Chcąc zwiedzić najstarszy kościół na ziemi żarskiej, należy przyjechać do Biedrzychowic Dolnych. Po przejściu przez wolno stojącą wieżę bramową – dzwonnicę z XV wieku należy wejść na plac kościelny, który jest otoczony murem z 1882 r. Pośrodku placu stoi kościół zbudowany pierwotnie na planie prostokąta z dobudowaną w późniejszych wiekach kruchtą i przedsionkiem. W kościele zauważymy bardzo wyraźne elementy stylu romańskiego, a mianowicie: półkolistą absydę, wąskie okna, ceramiczne rozety widoczne z przedsionka. Kościół zbudowany z kamienia polnego z fragmentami wypełnień przyokiennych cegłą ceramiczną. Fundatorem kościoła był książę Henryk Brodaty. Najtragiczniejszy los dla kościoła przypadł na XX wiek kiedy po uszkodzeniach z czasów II wojny światowej, nie będąc przez wiele lat użytkowanym popadł w ruinę. Odbudowany w latach 1976 – 78 przez mieszkańców wsi, obecnie służy wiernym wyznania rzymskokatolickiego i jest wizytówką naszej miejscowości.

Zatonie to niewielka miejscowość położona kilka kilometrów na południe od Zielonej Góry. Pierwsze historyczne wzmianki o miejscowości datuje się na XIII wiek. Pod koniec XVII wieku w Zatoniu wzniesiono pałac w stylu barokowym. W 1841 roku do Zatonia wprowadziła się księżna Dorota Talleyrand–Perrigord, za panowania której pałac i ogród zostają przebudowane w stylu klasycystycznym. Z rządami księżnej Doroty w Zatoniu związanych jest wiele legend, jednak najważniejszym faktem jest to, że była ona osobą cieszącą się ogromnym szacunkiem lokalnej ludności. Księżna otaczała bowiem opieką medyczną najuboższych, budowała kościoły, szkoły i szpitale m.in. w Żaganiu. Ponadto fundowała stypendia dla najuboższych dzieci, a przy wielu pracach, które zlecała, zatrudniała ludzi biednych. Zatonie dzięki obecności Doroty Talleyrand–Perigord miało okazję gościć wiele osobistości, m.in. króla Fryderyka Wilhelma IV oraz kompozytora Franciszka Liszta czy Aleksandra von Humboldt. Miejsce to stało się wówczas ośrodkiem życia kulturalnego i politycznego Księstwa Żagańskiego. Po śmierci Doroty, majątek stopniowo upadał, a w roku 1945 pałac został podpalony dla zatarcia grabieży dokonanej przez Armię Czerwoną. Obecnie ruiny pałacu można oglądać w pozostałościach parku położonego w centrum wsi.

Jakubów, niewielka miejscowość położona na Wzgórzach Dalkowskich niedaleko Głogowa, od wieków kojarzony jest z kultem św. Jakuba Apostoła Starszego oraz z cudownym „Źródłem św. Jakuba” wypływającym z podnóża kościelnego wzgórza. Kościół w Jakubowie zaliczany jest do najstarszych w północnej części Dolnego Śląska. Tradycja utrzymuje, że jego geneza sięga X wieku. Pierwsze pisane świadectwo o tym kościele pochodzi z XIV w. Kościół tworzą trzy bryły o zróżnicowanych wysokościach. Zgrupowanie prostych kubicznych form i wykorzystanie kamienia polnego, nadje świątyni surowy, „starożytny”, gotycki wyraz. Do kościoła wchodzi się przez bramę ceglanej dzwonnicy zbudowanej około 1860 roku w miejscu wcześniejszej drewnianej. Na wieży znajduje się pięćsetletni dzwon z napisem: „O rex glorie veni cum pace Anno MCCCCCVI”. Po lewej stronie bramy znajduje się kaplica grobowa wybudowana w 1752 r. na rzucie kwadratu z czterospadowym dachem z ośmioboczną kamienną latarnią. W roku 2004, przy parafii rzymsko-katolickiej, powstało „Bractwo św. Jakuba Apostoła”. W następnym roku powstał pierwszy – w czasach współczesnych – polski odcinek „Szlaku św. Jakuba” prowadzący z Jakubowa do Zgorzelca i dalej drogami niemieckimi i francuskimi do sanktuarium w Santiago de Compostela. .

Grodowiec to niewielka miejscowość leżąca kilkanaście kilometrów na południe od Głogowa. Wieś jest jedną z najstarszych na ziemi głogowskiej, a jej historia jako miejsca kultu sięga najprawdopodobniej XII wieku. Najstarsza znana nam wzmianka o Grodowcu i kościele pochodzi z dokumentu księcia głogowskiego Henryka III z 1291 r. W czasach księcia Jana II (1453-1504) Grodowiec był ważnym ośrodkiem władzy, zapisując się w historii m.in. zjazdami książąt piastowskich z Legnicy, Wrocławia, Świdnicy i Żagania. Przez wiele stuleci tutejszy kościół i parafia stanowiły ostoję Kościoła katolickiego, symbol jego duchowej siły i „wyspę” katolicyzmu na terenie, na którym w ogromnej większości ludność przyjęła protestantyzm. Kult Matki Bożej i pielgrzymki do grodowieckiego sanktuarium miały miejsce już w XV wieku. Kult maryjny był początkowo związany z obrazem Matki Bożej, który znajdował się w parafialnym kościele. W czasie wojny trzydziestoletniej w nieznanych okolicznościach obraz zaginął. Jego podobizna zachowała się jedynie na starych rycinach i niektórych wotach. Z czasem obraz został zastąpiony figurą Najświętszej Maryi Panny - Służebnicy Pańskiej. Księga cudownych uzdrowień z 1691 roku wymienia 47 cudownych uzdrowień za przyczyną Matki Bożej Grodowieckiej. Okresem największego rozkwitu i rozwoju sanktuarium był wiek XVIII. Wciąż wzrastająca liczba pielgrzymów i rozrastająca się sława cudownego miejsca spowodowały, że zaczęto myśleć o powiększeniu kościoła. W latach 1702-1724 dobudowano dwie nowe nawy boczne, następnie konwikt dla księży emerytów, dom dla organisty, z czasem nową wieżę i zabudowania gospodarcze.

Województwo Lubuskie słynie z pięknych krajobrazów jezior i lasów, wśród których rozrastają się plantacje winorośli. Lubuskie winnice to miejsca z duszą, powstałe z pasji i zamiłowania do tradycji. Nasz region ma wiele smaków i barw. Przede wszystkim kusi Lubuskim Szlakiem Wina i Miodu, a okazją do jego przetarcia są Weekendy Otwartych Winnic. Główny przystanek na szlaku stanowi Lubuskie Centrum Winiarstwa na winnicy samorządowej w Zaborze, który powstał z inicjatywy Marszałek Elżbiety Anny Polak. Obiekt prezentuje dziedzictwo regionu lubuskiego w zakresie tradycji winiarskich i bogatą ofertę dla miłośników boskiego trunku. Pomysł na stworzenie Lubuskiego Centrum Winiarstwa zrodził się w dobie promowania znakomitych wyrobów regionalnych i rozwoju enoturystyki. W kompleksie znajduje się część produkcyjna i rekreacyjna. W pierwszej zobaczymy, jak powstaje wino, dowiemy się, jak wygląda prawdziwa leżakownia. Znajdują się tu także pomieszczenia dla winiarzy na spotkania, szkolenia i prezentacje. W części rekreacyjnej znajdują się sale wystawiennicze oraz estrada. Lubuskie Centrum Winiarstwa jest miejscem, w którym turyści będą mogli zatrzymać się i skosztować wina oraz zapoznać się z bogatą historią regionu.

Budowę rezydencji na terenie parku założonego w 1792 roku rozpoczęto w 1864 r. Do 1928 roku pałac kilkukrotnie zmieniał właścicieli, zaś na początku lat 30. majątek odkupiło państwo i został rozparcelowany. W latach 50. pałac użytkowany był przez PGR oraz Związek Młodzieży Polskiej. Na początku lat 60. rezydencję wraz z otaczającym go parkiem przejęła w użytkowanie jako ośrodek kolonijny Kopalnia „Bolesław Chrobry”, następnie Kopalnia „Wałbrzych”. W 1980 roku pałac przekazano Kuratorium Oświaty i Wychowania Urzędu Wojewódzkiego z przeznaczeniem na Zakład Wychowawczy. W 1986 roku utworzono w pałacu Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Na przełomie lat 80. i 90. rozpoczęto generalny remont budynku, przerwany w 1990 roku pożarem. Obecnie w pałacu mieści się Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii. Na terenie obiektu organizowane są plenery malarskie, festyny, spotkania integracyjne, konferencje, szkolenia oraz koncerty. W parku pałacowym każdego roku odbywają się również imprezy sportowe o charakterze ogólnopolskim – wyścig kolarski Piekło Przytoku oraz Półmaraton Przytok. Bezpośrednie sąsiedztwo całorocznego Młodzieżowego Schroniska Turystycznego stanowi dodatkowy walor miejscowości, w której goście zwiedzić mogą również kościół p.w. Wniebowzięcia NMP, lapidarium na wiejskim cmentarzu oraz odpocząć pod wiatą turystyczną przy stawie w centrum wsi.

Muzeum Ziemi Wschowskiej utworzono w 1968 r. i umiejscowiono je w zabytkowych kamieniczkach przy Placu Zamkowym. Barokowe kamienice, o dekoracyjnych partiach szczytowych, z detalami sztukatorskimi i pięknymi fasadami utrzymane są w konwencji reprezentacyjnych domów mieszczańskich. Wyraźnie wyróżniają się na tle okolicznej zabudowy i uznawane są za jeden z najciekawszych zespołów zabytkowych kamieniczek na terenie historycznej Wielkopolski. Wschowskie kamienice ozdabiane były łacińskimi sentencjami, a jedna z inskrypcji przetrwała do dziś. Do wiodących kolekcji MZW należą zabytki związane z kulturą protestancką, zaprezentowane na stałej wystawie „Soli Deo Gloria” w kamieniczkach. Na znaczku znajduje się pielgrzymia muszla, ponieważ przez Wschowę biegnie Wielkopolska Droga św. Jakuba. Odcinek ten prowadzi z Gniezna, przez Poznań, do Głogowa, gdzie łączy się ze szlakiem dolnośląskim.

W 2013 r. na potrzeby Muzeum Ziemi Wschowskiej i Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy przeznaczono odrestaurowany budynek dawnej rezydencji jezuickiej. W 1727 r. jezuitom sprowadzonym do Wschowy przekazany został obiekt i teren dawnej mennicy. Zakonnicy wznieśli w tym miejscu, na niewielkiej parceli przy murze miejskim, okazały, piętrowy budynek o łukowatym kształcie, z fasadą zdobioną pilastrami i popiersiami jezuickich świętych, ustawionymi na kamiennych cokołach. Jezuicka misja we Wschowie z czasem została podniesiona do rangi rezydencji, a szkoła cieszyła się duża estymą. Dziś w salach ekspozycyjnych MZW prezentowane są stałe wystawy poświęcone dziejom ziemi wschowskiej. Na znaczku znajduje się pielgrzymia muszla, ponieważ przez Wschowę biegnie Wielkopolska Droga św. Jakuba. Odcinek ten prowadzi z Gniezna, przez Poznań, do Głogowa, gdzie łączy się ze szlakiem dolnośląskim.

Wyjątkowym zabytkiem na mapie Wschowy jest Lapidarium Rzeźby Nagrobnej. To przykład harmonii kultury i natury, doskonałe miejsce na spacery pośród drzew i zabytkowych pomników upamiętniających znamienitych wschowian i przekazujących zamknięte w symbolicznej ikonografii odwieczne prawdy wiary. Staromiejski Cmentarz Ewangelicki we Wschowie powstał w 1609 r. z inicjatywy sławnego, wschowskiego pastora Valeriusa Herbergera (1562 – 1627), jako typ nowożytnego cmentarza o założeniu „campo santo“ z najstarszą metryką w Polsce. Od 1982 roku opiekunem Lapidarium Rzeźby Nagrobnej jest Muzeum Ziemi Wschowskiej. Na znaczku znajduje się pielgrzymia muszla, ponieważ przez Wschowę biegnie Wielkopolska Droga św. Jakuba. Odcinek ten prowadzi z Gniezna, przez Poznań, do Głogowa, gdzie łączy się ze szlakiem dolnośląskim.

UWAGA !!! - Lapidarium czynne od kwietnia do listopada w godz: wt. 9-16, śr, 10-18, czw., pt., 9-16, sob. 13-17, niedz., 11-18

Zabór wzmiankowano po raz pierwszy na początku XIV wieku. Imponujący pałac w Zaborze jest jedyną w regionie budowlą przypominającą wczesnobarokowe pałace francuskie. Historia pałacu sięga roku 1677. Powstał on z polecenia Johanna Heinricha von Duennewalda. Budowla skonstruowana została na kształt podkowy z trzema kondygnacjami. Wnętrze pałacu urządzone zostało również według stylu barokowego. Po wojnie rezydencja została przekształcona na Prewentorium Przeciwgruźlicze dla Dzieci, później na Sanatorium Dziecięce, zaś od 1998 roku znajduje się w niej szpital psychiatryczny dla dzieci i młodzieży, stąd też nie ma wstępu do wnętrza pałacu. Budynek otoczony jest fosą głęboką na 3 metry i szeroką na 15 metrów. Wokół dziedzińca stoją piękne barokowe budynki. Do zabudowań należy również park liczący 20 hektarów o symetrycznym układzie alei, których główną osią jest jezioro Liwno.

Most stalowy na Odrze w Krośnie Odrzańskim jest jednym ze znaków rozpoznawczych miasta Krosno Odrzańskie. Wybudowany został w 1905 roku przez firmę Beuchelt und Co. z Zielonej Góry. Ma 146 metrów długości, 12 metrów szerokości, jest mostem nitowanym, na dwóch przęsłach. Nowy most ulokowany został obok starego, nieistniejącego już drewnianego mostu typu holenderskiego . Podobno mieszkańcy nie lubili tej przeprawy. Mówi się, że niechęć była tak wielka, że jako pierwsza przejechała po moście fura z gnojem. W 1945 r. został on uszkodzony w trakcie działań wojennych. Dziś most uważany jest za perłę inżynierii. Łączy płaski południowy brzeg Odry (lewy) z północnym, pagórkowatym (prawym). W 2005 roku most obchodził setną rocznicę budowy.

Zamek Joannitów został zbudowany na przesmyku dwóch jezior Trześniowskiego i Łagowskiego na wzgórzu otoczonym zabytkowym parkiem z wieloma pomnikami przyrody. Obecnie budynek składa się z bryły budowli wybudowanej w XVII w., czterech dwukondygnacyjnych skrzydeł które tworzą renesansowy dziedziniec. Nad zamkiem góruje wieża warowna, która jest widoczna z odległości kilku kilometrów. Budowę zamku rozpoczął Zakon Joannitów w 1350 roku.  Na początku XVI w. na rozkaz ówczesnego komandora Liboriusa von Schapelowa wybudowano 24 metrową wieżę. U podnóża warowni powstała służebna osada rzemieślnicza, zabezpieczona murami obronnymi z dwoma bramami. Podczas wojen, oraz najazdu Szwedów zamek znacząco nie ucierpiał. W 1810 roku zamek stał się własnością Prus, a potem własnością prywatną. Obecnie w zamku mieści się hotel i restauracja.

Pierwszy budynek Rogatki Wrocławskiej zbudowano  w 1822 roku, tuż przy murach  dawnego klasztoru ojców reformatów na Wrocławskim Przedmieściu. W 1826 roku rozebrano go jednak w związku z otwarciem przejścia granicznego z Prusami w pobliskim Szczypiornie, a nową rogatkę wzniesiono według projektu Franciszka Reinsteina w 1828 roku. Cechą charakterystyczną tej budowli jest  klasycystyczny styl z czterokolumnowym portykiem  doryckim. Jest to jedyna pozostała rogatka w mieście. Dawniej Kalisz posiadał  jeszcze rogatki:  warszawską, rypinkowską i stawiszyńską. Rogatka pełniła funkcje celne. To tutaj pobierano opłaty za wjazd do miasta traktem od strony Szczypiorna. Do końca XIX w. rogatka pełniła swoje pierwotne funkcje, natomiast z początkiem XX w. przy Rogatce Wrocławskiej zamontowano wagę miejską, która służyła handlarzom odwiedzającym Kalisz. Po II wojnie światowej rogatka utraciła swoje funkcje.  Budynek był siedzibą kaliskiego oddziału Polskiego Związku Głuchych, a od 1975 oddziału Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. W 1999 roku przeprowadzono jego gruntowny remont, a obecnie we wnętrzu mieści się cukiernia.

Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu to jedno z najstarszych muzeów regionalnych w Polsce. Założono je w 1906 roku jako Muzeum Archeologiczne w Kaliszu. W tym samym czasie powstał pomysł utworzenia drugiego muzeum przeznaczonego na cele edukacyjne, a przy miejscowym oddziale Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego powstało Muzeum Krajoznawcze. Po kilku latach placówki te połączono i w kwietniu 1914 całość udostępniono zwiedzającym pod nazwą Muzeum Ziemi Kaliskiej. II wojna światowa spowodowała koniec działalności muzeum i niemal całkowitą utratę zbiorów. Po wojnie powrócono do odbudowywania kolekcji, a pierwszą powojenną ekspozycję udostępniono w 1948 roku. Muzeum gromadzi m.in. eksponaty archeologiczne, etnograficzne i historyczne. Wśród nich na uwagę zasługuje zdeponowany w 1958 roku skarb ze Słuszkowa zawierający najliczniejszy zbiór  denarów krzyżowych na świecie oraz najliczniejszy skarb monet w Polsce. W obecnej lokalizacji muzeum znajduje się od 1953 roku.

Rezerwat Archeologiczny w Kaliszu – Zawodziu to oddział Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej w Kaliszu. Placówka ta dokumentuje historię badań archeologicznych prowadzonych na terenie wczesnośredniowiecznego grodu na Zawodziu, który został w tym miejscu wzniesiony około 850 – 860 roku. Rezerwat składa się w głównej mierze z zrekonstruowanego grodu otoczonego wałem obronnym miejscami wysokim na 5 metrów. Pierwsze badania archeologiczne w tym miejscu przeprowadzono w 1903 roku, a kolejne dopiero w latach  1958–1965, a później także w  latach 1983–1992. Dzięki temu udało się odsłonić relikty palatium, kolegiaty św. Pawła Apostoła, przykościelnego cmentarza, konstrukcji obronnych i pozostałości kościoła drewniano-glinianego. Odsłonięte fragmenty zabezpieczono i wykorzystano w celach ekspozycyjnych. W 1995 roku udostępniono pierwszy pawilon (tzw. budynek bramy), a dzięki pozyskanym środkom unijnym w 2007 roku zrekonstruowano zabudowania grodu.

Centrum Rysunku i Grafiki im. Tadeusza Kulisiewicza to zarówno muzeum jak i galeria sztuki współczesnej poświęcone twórczości Tadeusza Kulisiewicza. pomysł utworzenia stałej wystawy poświęconej T.Kulisiewiczowi narodził się w Muzeum Okręgowym Ziemi Kaliskiej w 1982 roku, a już dwa lata później został on zrealizowany. W 1986 roku pod patronatem artysty odbyło się I Międzynarodowe Triennale Rysunku, na którym zgromadzono kolejne prace do kolekcji. Po śmierci T. Kulisiewicza w 1988 roku muzeum pozyskało wyposażenie warszawskiej pracowni artysty. Zbiory muzealne obejmują około 1400 prac w postaci  rysunków, szkiców, grafik z wczesnego okresu twórczości, a także archiwalia zebrane przez profesora Kulisiewicza i jemu poświęcone. W muzeum znajdują się także prace innych artystów, a osobną część ekspozycji stanowi rekonstrukcja warszawskiej pracowni artysty.

Dworek Marii Dąbrowskiej w Russowie to placówka powstała w w 1971 roku, a poświęcona osobie i twórczości Marii Dąbrowskiej. Początkowo w zabytkowym dworku w Russowie znajdowała się Izba Pamięci poświęcona pisarce, natomiast w 1979 roku placówka stała się oddziałem Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej. 
Zgromadzone w Russowie zbiory obrazują pobyt Dąbrowskiej we wsi w latach 1889–1907  oraz jej związki z ziemią kaliską. W zrekonstruowanym pokoju pisarki pokazano dawne fotografie, rękopisy i dokumenty osobiste, a w pozostałych pomieszczeniach odtworzono m.in. pokój ojca pisarki  - Józefa Szumskiego, kuchnię dworską, salon oraz sypialnię. Sam dworek w Russowie wraz z okalającą go wsią zostały zobrazowane przez pisarkę w powieści Noce i dnie, ale także w innych dziełach literackich.

Granica prusko-rosyjska w Nowych Skalmierzycach – miejsce, które podczas zaborów dzieliło Polaków mieszkających po obu jej stronach, stało się po 200 latach… przyjaznym skwerem historycznym. Wszystko zaczęło się w 1815 roku, kiedy za sprawą kongresu wiedeńskiego utworzono tutaj granicę. Z początkowo niewielkiej komory celnej, w której kwitł handel oraz przemyt powstało w konsekwencji miasto Nowe Skalmierzyce. Wiele z oryginalnych budynków zbudowanych w tamtym okresie istnieje do dzisiaj, w tym niedawno wyremontowane budynki komory celnej na granicy czy imponujący neogotycki dworzec. Myślą przewodnią plenerowej wystawy było przekazanie, jak trudno żyło się w czasach zaborów, kiedy spójny region został na wiele lat sztucznie podzielony szlabanami. Na szklanych planszach zgromadzono więc wiele archiwalnych pocztówek, fotografii, map, dokumentów oraz opisów tego miejsca – w tym relacje osób, które te czasy pamiętały.

Budynek Starostwa Powiatowego w Kaliszu to dawny Pałac Gubernatorski. Jest on jednym z najbardziej reprezentacyjnych gmachów w Kaliszu. Znajduje się przy Placu św. Józefa, w pobliżu parku i bazyliki. Pobudowany w latach 1586-1591 z fundacji prymasa Polski - ks. arcb. Stanisława Karnkowskiego, przebudowany w wieku XIX według planu Sylwestra Szpilowskiego w stylu klasycystycznym na gmach urzędowy. Budynek powstał na planie litery E z czterokolumnowym portykiem korynckim. Na tyłach gmachu - od strony ul. Łaziennej - zachował się urokliwy dziedziniec z arkadowymi podcieniami. Równolegle z funkcjami czysto urzędowymi gmach spełniał również rolę reprezentacyjną. To tu mieszkał brat Napoleona, król Westfalii Hieronim Bonaparte oraz przebywał w roku 1813 i 1815 car Aleksander I. Dwadzieścia lat później, w 1835 roku, podejmowano w nim uczestników „zjazdu monarchów” w osobach króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III oraz cara Mikołaja I. Od 1965 r. budynek został objęty ochroną prawną i wpisany do rejestru zabytków.

Z basztą "Dorotka" związana jest legenda. Głosi ona, że starosta zamku kaliskiego miał piękną córkę, Dorotkę, która zakochała się z wzajemnością w Marcinku, ubogim szewczyku. Para ośmieliła się sprzeciwić woli ojca dziewczyny co zakończyło się dla niej samej tragicznie. Wściekły ojciec kazał zamurować córkę żywcem w jednej z baszt obronnych, które mieściły się na tyłach kolegiaty. Wzniesiona została w XIV w. Pierwotnie o kształcie prostokątnym, w XVI w. przebudowana na okrągłą. Dwukondygnacyjna budowla miała znaczenie obronne. Później wykorzystywano ją jako więzienie dla kobiet. Nazywano je tam "dorotkami" i stąd wzięła się obecna nazwa. Oprócz zachowanej baszty "Dorotka" Kalisz posiada jeszcze fragmenty murów miejskich zbudowanych za panowania Kazimierza Wielkiego. Kształt układu murów ustalała Prosna. Łączna ich długość wynosiła 1600 m, wysokość wahała się między 6-9 m, grubość 1-1,50 m. Mury zakończone były blankowanym krenelażem ze strzelnicami.

Ratusz w Kaliszu to neoklasycystyczny budynek, wzniesiony w latach 1920–1924, wpisany do rejestru zabytków w 1993. Stoi na środku Głównego Rynku. Podpiwniczony o czterech kondygnacjach, wzniesiony na planie kwadratu z niewielkim dziedzińcem pośrodku. Na dziedzińcu stoi rzeźba przedstawiająca mityczną Florę, wykonana ok. 1900 r., która została przeniesiona z parku. Turyści mogą z przewodnikiem wejść na kaliską wieżę ratuszową i wysłuchać opowieści o historii miasta z najstarszą w Polsce metryką pisaną Na ratuszowej wieży urządzono punkt widokowy, skąd z wysokości 50 m roztacza się panorama miasta. W wieży znajduje się zegar z napisem "Ufundowany przez Prezydenta Mieczysława Szarrasa i Ławnika Zygmunta Grossa ze składek mieszkańców Kalisza. 1925". Szklane tarcze zegara widoczne są z czterech stron świata. Mają średnicę 3 m, cyfry i wskazówki są żeliwne, a każda ze wskazówek waży 12 kg. Zegar nakręcany jest raz na dobę i napędzany poprzez zamontowany w nim silnik. W punkcie sprzedaży czeka na kolekcjonerów mały quiz.

Muzeum Pracownia-Literacka Arkadego Fiedlera powstało za życia pisarza-podróżnika Arkadego Fiedlera, w 1974 roku. Stworzenie muzeum było odpowiedzią na prośbę czytelników, którzy licznie przyjeżdżali do domu pisarza, żeby się z nim spotkać i zobaczyć pamiątki przywiezione z dalekich podróży. W 1973 roku podjęto prace przystosowujące dom Fiedlerów do udostępnienia pomieszczeń zwiedzającym. Obecnie goście mogą zwiedzać nie tylko dom pisarza podróżnika, w którym zgromadzone są autentyczne pamiątki z różnych zakątków świata, ale również Tajemniczy Świat Indian, Piramidę, Galerię fotograficzną oraz Ogród Kultur i Tolerancji, w którym znajdują się figury, w większości w skali 1:1, m.in. z Wyspy Wielkanocnej, obu Ameryk, Azji, Afryki i innych zakątków świata. Można wejść na pokład statku Krzysztofa Kolumba „Santa Marii”, repliki w skali 1:1, a także zobaczyć angielski samolot „Hawker Hurricane MK I”, który w rękach polskich lotników był bardzo skuteczną bronią w Bitwie o Anglię w 1940 roku. Do końca 2000 roku placówkę odwiedziło ponad milion gości z Polski i zagranicy.

Muzeum Pałac w Rogalinie – zespół pałacowo-parkowy, stworzony w latach 1770–1776 przez Kazimierza Raczyńskiego, starostę generalnego Wielkopolski i marszałka nadwornego, do 1939 r. pozostawał w rękach rodziny. Od 1948 r. Pałac w Rogalinie jest Oddziałem Muzeum Narodowego w Poznaniu. Wnętrza historyczne w głównej części pałacu i jego lewym skrzydle oddają przedwojenny klimat rogalińskiego domu. Część utracona została obecnie zrekonstruowana na podstawie materiałów archiwalnych. Gabinet londyński w prawym skrzydle jest wierną rekonstrukcją pokoju z londyńskiego mieszkania Edwarda Bernarda Raczyńskiego, ostatniego z rodu, Prezydenta RP na Uchodźstwie. Rogalińska galeria obrazów zawiera znakomitą kolekcję malarstwa Edwarda Aleksandra Raczyńskiego z przełomu XIX i XX w. Eksponowanych jest tu blisko 300 prac, m.in. płótno Jana Matejki Dziewica Orleańska oraz zespół dzieł Jacka Malczewskiego i innych wybitnych artystów polskich i zagranicznych. W powozowni można obejrzeć pojazdy konne i akcesoria podróżne z przełomu XIX i XX w. W otoczeniu pałacu znajduje się rokokowy ogród z kopcem widokowym, kurtynami ziemnymi, szpalerowymi gabinetami i korytarzami. Otaczający rezydencję park krajobrazowy łączy się w naturalny sposób z nadwarciańskimi łęgami i polami dawnego majątku.

Mieści się w centrum Starego Rynku w ratuszu - dawnej siedzibie władz miejskich. Pierwotnie był to jednopiętrowy budynek wzniesiony najpóźniej na przełomie XIII i XIV w. W połowie XVI w. włoski architekt Jan Baptysta Quadro przebudował ratusz i nadał mu reprezentacyjny charakter (architektowi tak spodobało się w Poznaniu, że postanowił tu zamieszkać. Ożenił się z Polką, Barbarą Sztametówną). Budynek uzyskał jednolitą renesansową bryłę zewnętrzną i nowy układ wnętrz z okazałą Wielką Sienią (Salą Renesansową). Ekspozycja, rozmieszczona w salach parteru, I i II piętra, opowiada o historii miasta i dziejach ratusza od czasów lokacji (1253 r.) do lat 50. XX w. Stojąc przed ratuszem, warto zwrócić uwagę na wizerunki królów polskich z dynastii Jagiellonów i Piastów, widoczne w pasie attyki i w arkadach bocznych loggii, oraz na znajdujący się w środkowej wieżyczce zegar ze słynnymi koziołkami (symbolem Poznania), trykającymi się codziennie o godz. 12.