Lista znaczków

Barokowy pałac w Bagnie koło Obornik Śląskich powstał na początku XVIII wieku. Najstarsza część gmachu została wybudowana na zlecenie hrabiego Heinricha Leopolda Seher-Thos. Budowla wielokrotnie przechodziła z rąk do rąk, aż w końcu w 1905 roku stała się własnością Georga Kisslinga, który dokonał modernizacji i rozbudowy pałacu. Powstała wówczas jego druga część w stylu neobarokowym zwana Nowym Pałacem. Po śmierci Kisslinga majątkiem zarządzał jego syn, który w 1927 roku sprzedał Bagno Śląskiemu Towarzystwu Kredytowo – Ziemskiemu. W 1930 roku majątek przeszedł w ręce Zgromadzenia Salwatorianów, które urządziło w pałacu studium filozoficzno-teologiczne. W czasie II wojny światowej salwatorianie opuścili budynek, w którym ulokowano obóz dla wysiedleńców. Po wojnie obiekt przejęli salwatorianie prowincji polskiej tworząc w nim w 1953 roku istniejące do dzisiaj Wyższe Seminarium Duchowne oraz klasztor. W skład zespołu pałacowo – parkowego w Bagnie wchodzi zarówno pałac jak i otaczający go park krajobrazowy o powierzchni 5 hektarów, z licznymi egzemplarzami wiekowych drzew. W parku zachował się również drewniany kościół, grota i tzw. altana filozofów. Obiekt udostępniono do zwiedzania w dni świąteczne w godz. 13-17, lub w innym terminie po wcześniejszym zgłoszeniu.

Pierwsze wzmianki nt. Urazu pochodzą z początku XIII wieku i dotyczą grodu kasztelańskiego. Istnienie miasta i zamku potwierdzono w 1312 roku w akcie dziedzicznym. Daty powstania zamku, ani pierwszego fundatora nie dało się jednoznacznie określić, a wśród historyków występują na ten temat poważne rozbieżności. Zamek usytuowano w zakolu Odry i otoczono wałem ziemnym. Budynek tworzyła mieszkalna wieża wpisana w zachodni narożnik murów obronnych.  Rozbudowę zamku w Urazie przypisuje się Christophowi von Skopp, który podwyższył warownię o kolejne piętra i nowe umocnienia. W roku 1630 r. w zamku przy trakcie od północy dobudowano dwie wieloboczne wieże zwieńczone hełmami, wprowadzono murowane podziały wnętrz, a całej budowli nadano formę barokową, Zamek w Urazie wielokrotnie przechodził z rąk do rąk po 1810 roku rozebrano część murów obronnych i most zwodzony, a fosy zasypano. Budowlę przebudowano w drugiej połowie XIX wieku likwidując elementy pierwotnego wystroju. Zaniedbany gmach podupadał i ostatecznie uległ zniszczeniu podpalony w 1945 roku przez żołnierzy radzieckich. W 1956 roku zabezpieczono budowlę jednak nie zatrzymało to postępującej degradacji. Obecnie zamek jest własnością prywatną i przechodzi powolną rewitalizację.

Wśród wielu zamków znajdujących się na terenie Dolnego Śląska warto zwrócić uwagę na Zamek Grodno (niem. Kynsberg, Kinsberg, Kinsburg). Zamek Grodno wybudowany jest na szczycie wzgórza Choina (ok. 450 m n.p.m.) w północnej części Gór Sowich. Jest on jednym z najbardziej malowniczo położonych zamków na Śląsku Malowniczą lokalizację zamku potęguje położone u podnóża góry zaporowe Jezioro Bystrzyckie. Różne są dzieje zamku Grodno. W XV w. był siedzibą rycerzy-rabusiów, którzy wraz ze swoimi drużynami trudnili się rozbojami i grabieżą. W trakcie trwania wojny 30-letniej zamek został zdobyty przez Szwedów i częściowo zniszczony. Od niepamiętnych czasów na zamku Grodno pojawia się Biała Dama. Nikt nie wie dokładnie, co to za tajemnicza zjawa. Jedni mówią, że to duch uśmierconej przed wiekami niewiasty z Zagórza, którą zły burgrabia wtrącił do więziennego lochu. Inni powiadają, że to duch dawnej pani zamku, która ze zgryzoty po utracie męża rzuciła się przy świetle księżyca do studni, a jeszcze inni utrzymują, że to wiecznie pokutujący duch księżniczki pogańskiej....

Początki Zamku Roztoka sięgają XIV w., kiedy stał tu rycerski zamek nawodny (Wasserburg). Rodzina von Hochberg odkupiła cały majątek od braci von Reibnitz pod koniec XV w. Formę okazałej barokowej rezydencji nadano mu na początku wieku XVIII. W tym okresie na wschód od zamku powstał ogród w typie francuskim, z licznymi zabudowaniami i rzeźbami. Widoczne do dziś zagospodarowanie przestrzeni wokół zamku pochodzi z drugiej połowy XIX w. W tym czasie, z inicjatywy Hansa Heinrich XIV Bolko von Hochberga założono park w stylu angielskim oraz nadano nowy wystrój wnętrzom. Bolko był znanym w swoim czasie kompozytorem, stąd jedna z sal w roztockim zamku stała się jego pokojem muzycznym. Wnętrza z czasów Bolka zachowały się do dziś w formie niemal niezmienionej. Podczas II wojny światowej zamek pełnił rolę składnicy muzealnej dla dzieł sztuki ewakuowanych z Wrocławia oraz z Zamku Książ. Po 1945 r. pełnił różne funkcje, m.in. ośrodka kolonijnego. Od 2017 r. ma nowych właścicieli, którzy pragną przywrócić mu dawną świetność.

Ruiny zamku w Owieśnie są jedną z największych atrakcji turystycznych miejscowości. Według doniesień już na początku XIII w. miał tu powstać zameczek, zbudowany przez templariuszy. Około XIV w. zbudowano na jego miejscu zamek murowany z kamienia. Otaczał go mur obronny oraz fosa. Zamek zbudowano na planie koła o średnicy około 30 m. Zamek w Owieśnie był trzykrotnie przebudowywany. Każda epoka wnosiła nowe ślady w jego wygląd. Rozbudowywano budynki mieszkalne oraz kilkakrotnie restaurowano wieżę. Pierwotnie zamek miał charakter obronny, ale później czasy baroku wprowadziły wiele elementów dekoracyjnych. Założono wokół zamku park, powstała barokowa elewacja, ozdobne bramy, fontanna, a na moście stanęły mitologiczne posągi. Po wojnie pozbawiony użytkownika zamek szybko niszczał – rozkradziono stolarkę, zarysowały się mury. W 1964 r. runęła wieża. Obecnym właścicielem obiektu jest Fundacja Zamek Chudów.

Pierwotny gród obronny w Świnach usytuowano na najwyższym skalnym punkcie przy starej drodze z Jawora przez Kamienną Górę do Czech. Pierwsze wzmianki o tym obiekcie pochodzą z roku 1108. W  w latach 70. XIII wieku majątek przekazano rycerskiemu rodowi Świnków, który zasiedlał go aż do XVIII wieku. Drewniane umocnienia w połowie XIV wieku zmodernizowano budując potężną, kamienną wieżę. W kolejnych latach dokonano kolejnych przebudów, przy czym największa miała miejsce w XVII wieku. Zamek otoczono obwarowaniami przystosowanymi do użycia broni palnej oraz ufortyfikowano podzamcze. Na początku XVIII wieku obiekt trafia w ręce nowego właściciela i jest to początek końca dawnej warowni, która przez kolejne dwa stulecia niszczeje. Na początku XX wieku kolejni właściciele podejmują próbę renowacji zamku. Zabiegi te przerywa wybuch II wojny światowej, w czasie której zamek zostaje sprzedany. Po wojnie kolejny raz trafia w prywatne ręce. Obecnie na zamku prowadzone są stopniowe prace zmierzające do jego odbudowy. Obiekt jest jednak udostępniony zwiedzającym.

Najstarsze zapiski na temat ząbkowickiego zamku pochodzą z 1321 roku. Pierwotny zamek w Ząbkowicach Śląskich został zbudowany w XIV wieku, w stylu gotyckim. Założony został na planie kwadratu i od samego początku miał charakter twierdzy warownej, co umożliwiały m.in. rozmieszczone po przekątnej basteje. Mury zamku zakończone zostały ozdobnymi attykami osłaniającymi stanowiska strzelnicze. Nad wjazdem na dziedziniec umieszczona była wysoka wieża zaopatrzona w dodatkowe stanowiska strzelnicze. Zamek przetrwał oblężenie czeskich wojsk, ale uległ zniszczeniu podczas wojen husyckich. Na przestrzeni kolejnych dziesięcioleci był kilkakrotnie uszkadzany i przebudowywany, a także kilka razy zmieniał swoich właścicieli. Za rządów księcia ziębickiego Karola I, został częściowo wyburzony i odbudowany w latach 1522 – 1532, w ten sposób zyskując styl renesansowy. Zamek został ostatecznie opuszczony w 1728 roku, a w roku 1784 stan jego degradacji powiększył ówczesny pożar. W okresie międzywojennym na zamku działało muzeum regionalne i schronisko turystyczne oraz jak podają inne źródła był to poligon ćwiczebny dla straży pożarnej. W 2013 roku, podczas częściowej rewitalizacji obiektu, zabezpieczono korony południowych i wschodnich murów oraz południowo-wschodnią basteję. Obecnie zamek znajduje się w stanie tzw. „trwałej ruiny”. 

Wieża mieszkalna w Siedlęcinie jest jedną z największych tego typu wież w Europie. Zbudowana została z kamienia, na planie prostokąta o wymiarach 20x14,5 m i otoczona fosą. Oryginalnie zwieńczona była krenelażem, którego ślady do dziś widoczne są na najwyższej kondygnacji. Wieża wzniesiona została w latach 1313-1315, przy przeprawie przez Bóbr. Za jej fundatora uważa się Henryka I – księcia jaworskiego. Kolejnym właścicielem był książę świdnicki Bolko II Mały. Po jego śmierci wdowa – księżna Agnieszka - sprzedała wieżę dworzaninowi Jenchinowi von Redern. W kolejnych stuleciach obiekt wielokrotnie zmieniał właścicieli, aż w XVIII wieku znalazł się w posiadaniu rodu von Schaffgotsch, w którego rękach pozostawał do 1945 roku. Niewiele jest miejsc, gdzie - tak bardzo jak w siedlęcińskiej wieży - można poczuć atmosferę dawnych wieków. Można tu dotknąć najstarszych w Polsce - ponad 700-letnich stropów, podziwiać wyjątkową konstrukcję drewnianej więźby dachowej, a przede wszystkim obejrzeć Wielką Salę. To właśnie jej wnętrza ozdabiają jedyne na świecie - zachowane malowidła opowiadające historię sir Lancelota z Jeziora - najbardziej znanego rycerza Okrągłego Stołu.

Zamek w Szczytnej powstał na pozostałościach dawnego fortu pruskiego. Budowę zainicjował w 1827 roku  Karol Leopold von Hochberg, a budowlę wkomponowano w skały na krawędzi Szczytnika górującego nad Szczytną. Zamek nazwano Leśna Skała (Waldstein). W 1843 r. rezydencja przeszła w ręce siostry Hochberga. Ostatecznie w 1860 r. kupują ją bracia Rohrbachowie. Córka jednego z nich  przeprowadziła gruntowny remont i to właśnie wtedy wybudowano zamkową kaplicę. Na początku XX wieku budowlę udostępniono turystom. Następnie majątek przejęło  Zgromadzenie Misjonarzy św. Rodziny, a w czasie II wojny światowej zamek zajął Wehrmacht tworząc w nim wojskowy ośrodek rehabilitacyjny. W 1945 roku w zamku mieścił się sztab Armii Sowieckiej, później Dom Pomocy Społecznej, który działał tu do końca 2019 roku. Od roku 2020 zamek ponownie udostępniono turystom.

W VIII wieku pośród miejscowych rozlewisk zbudowano gród drewniano-ziemny. Badania dowodzą, że w czasach panowania Mieszka I około 985 roku zbudowano tu nowy gród w formie tzw. „grodu piastowskiego”.Na miejscu drewnianego grodu w końcu XII wieku wzniesiono zamek. Był on pierwszą murowaną warownią na ziemiach polskich. Zamek był otoczony fosą, a całe wzgórze podzielono na dwie części. W jednej znajdował się okazały pałac wraz z kaplicą i wieżą, otoczony wałami drewniano-ziemnymi, a drugą stanowiły zabudowania  gospodarczo-administracyjnym wraz ze strzegącą wjazdu do zamku wieżą. W XV i XVI wieku zamek częściowo rozbudowano, co zresztą czyniono jeszcze kilkakrotnie na przestrzeni wieków. Po pożarze na początku XVIII wieku, w trakcie którego zniszczeniu uległa kaplica książęca i wieża przy bramie Lubińskiej, nadano zamkowi charakter barokowego pałacu. Po zdobyciu Legnicy przez króla Prus Fryderyka II Wielkiego, zarządzono rozbiórkę twierdzy, jednak poprzestano jedynie na zasypaniu fos i zburzeniu mostu zwodzonego. W połowie XIX wieku, a także na początku 1945 roku zamek nawiedzają kolejne pożary. Zostaje on jednak odbudowany, a do dzisiejszych czasów zachowały się dwie gotyckie wieże: ośmioboczna św. Piotra i okrągła św. Jadwigi oraz brama zamkowa najstarszym zabytkiem architektury renesansowej w Legnicy.

Wieża Bramy Głogowskiej w Legnicy została wzniesiona w pierwszej połowie XV wieku, w miejscu, w którym wcześniej znajdował się podobny, ale trzynastowieczny obiekt, broniący dostępu do miasta przez bramę od strony Głogowa. Pierwotnie wieża miała funkcję obronną i usytuowana była w pierścieniu legnickich murów obronnych. Dopiero w XIX wieku, podczas remontu w wieży wykuto neogotycką bramę, przez co budowla zyskała charakter przejazdowy. W tym samym czasie trzykondygnacyjną wieżę przykryto czterospadowym dachem. Pozostawiono jednak okienka strzelnicze usytuowane w górnej kondygnacji, a tarczę zegara słonecznego umieszczonego na ścianie od strony zamku. Blanki zamurowano jednak w XX wieku i w tej postaci wieża przetrwała do czasów obecnych.

Na górującej nad Wleniem Górze Zamkowej, w X wieku, jeszcze przed powstaniem zamku, funkcjonował  gród otoczony obronnym wałem. Pierwsza wzmianka o Wleniu pochodzi z 1155 roku z  tzw. bulli wrocławskiej. Około 1160 roku książę Bolesław Wysoki rozpoczął wznoszenie pierwszej murowanej budowli zamkowej, która określana jest jako „dom romański”. Obiekt ten uznawany jest za najstarszy świecki budynek na Śląsku i jedno z najstarszych założeń zamkowych w  Polsce. Na początku XIII wieku zamek Wleń (Lenno) został rozbudowany. Wzniesiono niewielką kaplicę, a od południa powstała sześcioboczna wieża obronna. W późniejszych latach dobudowano czworoboczną wieżę mieszkalną oraz duży trzykondygnacyjny dom zamkowy z pomieszczeniami gospodarczymi, mieszkalnymi i reprezentacyjnymi. Przed końcem XV wieku rozebrano sześcioboczną wieżę obronną, a w jej miejscu postawiono istniejącą do dziś wieżę cylindryczną. Dalsza zabudowa zamku uległa zagęszczeniu, a zamek górny stał się modelowym przykładem tzw. zamku z zabudową dookolną – budynki mieszkalne, gospodarcze i inne wznoszone były tak, że co najmniej jedną z ich ścian stanowił zewnętrzny mur obwodowy. Jeszcze w XVI wieku trwała rozbudowa zamku, niestety kres jego istnienia przyniosła wojna trzydziestoletnia. W 1646 roku zamek zniszczono i od tego czasu pozostaje w ruinie.

Pośród gęstych Borów Dolnośląskich, przy meandrach rzeki Kwisa znajduje się średniowieczny Zamek Kliczków. Jego powstanie przypisuje się księciu Bolkowi I Surowemu, który pod koniec XIII wieku ufundował warownię do obrony przed najazdami czeskimi. Pod koniec wieku XIV kiedy księstwo świdnicko-jaworskie przejęte zostało przez królestwo Czech, zamek utracił znaczenie strategiczne i z czasem przekształcił się  w założenie zamkowo-folwarczne. Na przestrzeni stuleci zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli, często też przechodził większe lub mniejsze rozbudowy.  Na początku XX wieku stanowił centrum spotkań i rozrywki arystokratycznej elity Niemiec. Po zamachu na Hitlera i aresztowaniu ówczesnych właścicieli Kliczkowa w 1944 roku, zamek został skonfiskowany, zawartość wywieziona, a to co pozostało rozszabrowali żołnierze sowieccy. Później budowla popadła w ruinę. Mimo kilku prób rewitalizacji zamku dopiero przejście w ręce prywatnego właściciela, pozwoliło przywrócić budowli dawny blask. Dziś zamek w Kliczkowie, będąc jedną z największych budowli tego typu na całym Dolnym Śląsku, pełni funkcję ośrodka szkoleniowo-wypoczynkowego. W jego odrestaurowanych wnętrzach znajdują się bogato zdobione pomieszczenia m.in. dawnej biblioteki, Sali Dworskiej, Sali Kominkowej oraz Sali Teatralnej.

Pęgów to niewielka wieś w powiecie trzebnickim w gminie Oborniki Śląskie. Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana była w dokumencie księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa z 1288 roku. W centrum Pęgowa znajduje się zabytkowy pałac z 1907 roku, wybudowany przez mistrza budowlanego Vatera z Prusic dla Caesara Sachsa, który na początku XX wieku był właścicielem pęgowskiego majątku. Pałac w stylu neogotyckim wybudowano na planie prostokąta. Jest to budowla murowana i tynkowana, podpiwniczona, posiadająca dwie kondygnacje i kwadratową wieżę. W elewacjach zachowały się liczne detale architektoniczne w postaci schodkowych szczytów, sterczyn, fryz i prostych obramowań okiennych. W części okien zachowały się dawne witraże. Przed pałacem znajduje się otoczony zabudowaniami folwarcznymi dziedziniec, a do całego obiektu przylega park krajobrazowy. Po drugiej wojnie światowej pałac przeszedł w ręce państwa polskiego, a następnie przekazano go pod zarząd Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Po zlikwidowaniu PGR, w połowie lat dziewięćdziesiątych, majątek nabył prywatny właściciel.

Zamek Kapitanowo to jeden z najcenniejszych zabytków rezydencjonalno-obronnych w Polsce. Jego przeszło 700 lat historii oraz wyjątkowi mieszkańcy gwarantują niebywały poziom zarówno architektoniczny, jak i humanistycznej myśli tamtych czasów. Drugi co do wielkości donżon w Polsce, krużganki, kuchnie, tajne schody, tajna sala rady, pomieszczenie ostatecznej obrony to niektóre z pereł zamku. Niezwykła aura panująca we wnętrzach stanowi adekwatne tło dla wspaniałej kamieniarki w postaci unikatowych portali, obramień okiennych oraz kominków. Znakomita większość spośród 64 zamkowych sal nakryta została sklepieniami o przeróżnej konstrukcji. Kilka już wyremontowanych i umeblowanych antykami pomieszczeń oczekuje na miłośników dawnych dziejów Ziemi Kłodzkiej.

W źródłach historycznych pierwsze wzmianki o Tannhausen (Jedlince) pochodzą z XIII w., kiedy to wchodziła w skład posiadłości Bolka I, księcia jaworsko – świdnickiego. Przez cały XIV wiek z zamkiem w Tannhausen związane były dobra, w skład których wchodziły młyny, tartaki, folusze i folwarki. Dobra te należące do Grodna, były zarządzane przez następujących po sobie właścicieli. Większa przebudowa obiektu miała miejsce w 1862 r. W 1944 r. pałac staje się siedzibą Organizacji Todt. Stąd bezpośrednio kierowane są prace techniczne obiektu Riese w Górach Sowich. Po wojnie został przekazany do tak zwanych PGR'ów, składowano tam siano oraz inne rzeczy. Obecnie obiekt stanowi Zespół Pałacowo-Hotelowy, znajduje się w nim XIX-wieczny pałac udostępniony zwiedzającym i trzygwiazdkowy hotel.

Historia zamku piastowskiego w Jaworze sięga początków XIII wieku. To właśnie w tym czasie, przed 1224 rokiem, powstała obronno-mieszkalna wieża otoczona wałem i fosą. Kiedy po 1274 roku powstało księstwo jaworskie zamek stał się siedzibą książęcą i przyjmuje się, że to właśnie wtedy został rozbudowany przez księcia Bolka I Srogiego, który m.in. zlikwidował drewniano-ziemne umocnienia otaczając zamek murem obronnym. Na przestrzeni kolejnych stuleci zamek wielokrotnie był przebudowywany i rozbudowywany. W 1648 roku dotkliwie ucierpiał podczas szturmu i ostrzału armatniego, a pożar jaki miał tu miejsce w 1656 roku jeszcze bardziej pogłębił zniszczenia. Ostatecznie zamek przebudowano. Powstała wówczas trójskrzydłowa zabudowa wokół trójkątnego dziedzińca. W połowie XVIII wieku zamek został opuszczony, a jego wnętrza przystosowano do potrzeb zakładu dla umysłowo chorych. Po 1821 roku istniało w zamku ciężkie więzienie dla kobiet, a po II wojnie światowej miejsce to służyło jako więzienie polityczne dla przeciwników reżimu stalinowskiego. W 2013 roku dla turystów udostępniono salę wystawienniczą, w której mieści się wejście na zamkową wieżę i punkt widokowy.

Jest unikatowym obiektem w skali dziedzictwa kulturowego Europy i jedną z najważniejszych atrakcji Dolnego Śląska. W chwili powstania (1763-1785) należała do najnowocześniejszych tego typu fortyfikacji w Europie. Największy podziw budził i nadal budzi potężny Donjon, jeden z najciekawszych obiektόw fortyfikacji epoki nowożytnej. W jego wnętrzu mieściło się 3,756 żołnierzy, olbrzymie zapasy amunicji, opału i żywności. Rozległość tego systemu i jego lokalizacja pozwala zaliczyć twierdzę do największych gόrskich założeń obronnych Europy.

Średniowieczny Zamek Czocha, górujący nad Jeziorem Leśniańskim, to jeden z najpiękniejszych zabytków Dolnego Śląska, który stanowi przede wszystkim niepowtarzalne miejsce wypoczynku (część hotelowa: 107 miejsc). Obiekt jest świetnym miejscem do organizacji konferencji, spotkań biznesowych, kolonii, zielonych szkół, żywych lekcji historii, wesel oraz plenerowych imprez firmowych i wydarzeń okolicznościowych z bogatym zapleczem eventowym. Zamek Czocha „zagrał” główną rolę w ponad 40 produkcjach filmowych, m.in. „Święta wojna”, „Wiedźmin”, „Norymberga”, „Twierdza szyfrów”, „Dolina szczęścia”, „Dywersant”, „Tajemnica twierdzy szyfrów”, „Gdzie jest generał?” i wielu innych… Odbywają się tu bardzo popularne wśród turystów Nocne Zwiedzania Zamku i Sali Tortur z Białą Damą, uczty średniowieczne, turnieje rycerskie, weekendy romantyczne dla zakochanych oraz gry fabularyzowane w terenie („Śladami Tajemnicy Twierdzy Szyfrów”, „Poszukiwanie skarbu generała”). Specjalnością szefa kuchni jest tradycyjna kuchnia polska, a potrawy podawane są w stylowej restauracji zamkowej. Zamek Czocha należy do sieci hoteli pn. Grupa Hoteli WAM.

Zamek Książ w Wałbrzychu jest jedną z najpiękniejszych i największych rezydencji arystokratycznych w Polsce i Europie. Ceniony jest również jako wybitny zabytek architektury obronnej. Fascynuje zarówno przeciętnego turystę jak i wybitnego znawcę sztuki. Zachwyca swym ogromem, bogactwem pomysłów architektonicznych, burzliwą historią oraz uroczym położeniem. Zamek wznosi się na zalesionym cyplu skalnym, na wysokości 395 m n.p.m., otoczonym z trzech stron głębokim wąwozem, na dnie którego wije się rzeka Pełcznica. Takie usytuowanie przy tak dużych rozmiarach budowli jest rzadko spotykane w Europie. Romantyzmu całej scenerii dodaje leśno – górski charakter Książańskiego Parku Krajobrazowego, na terenie którego znajduje się cały kompleks. Książ bowiem to nie tylko zamek, lecz także zabudowania gospodarcze, tarasy i park w stylu angielskim. Budynek główny zamku ma kubaturę ok. 150 tys. m3 i posiada podobno ponad 400 komnat. To największy zamek na Dolnym Śląsku, trzeci pod względem wielkości w Polsce. Imponująca bryła zamku jest zlepkiem różnych stylów architektonicznych, powstałych na przestrzeni siedmiu wieków w toku niejednej przebudowy i rozbudowy. Budowla z każdej strony wygląda inaczej, reprezentując odmienną epokę, lecz dzięki temu tym bardziej frapuje i wzbudza zachwyt. Zamek Książ ma jednak drugą twarz, mroczną i nieprzeniknioną. Uznaje się go za jeden z najbardziej tajemniczych obiektów na Dolnym Śląsku. Nie poznano ostatecznego celu nazistowskich przebudów, wiadomo jednak, że sam Adolf Hitler chciał zaadaptować zamek na swoją Główną Kwaterę. Wykopana rękami więźniów sieć tuneli obrosła już mgłą opowiadań, legend, teorii spiskowych. Bez wątpienia szczególnie mocno utarło się przekonanie, że właśnie pod dziedzińcem ukryto skarby zgrabione regionalnej ludności.

Pałac w Kamieńcu Ząbkowickim to perła architektoniczna Dolnego Śląska i najlepszy przykład architektury neogotyckiej. Został wybudowany w pierwszej połowie XIX wieku z inicjatywy królewny Marianny Orańskiej na podstawie projektu architekta Karla Schinkla, a po jego śmierci plany realizował jego uczeń – młody architekt Ferdynand Martius. Kamień węgielny pod budowę pałacu położono 15 października 1838 roku, a w kwietniu 1839 roku, rozpoczęto prace przy wznoszeniu rezydencji. W pałacu znajdowało się ponad 100 większych i mniejszych pomieszczeń. W jednym z nich tak zwanej jadalni znajdowały się dwa ogromne freski Wesele w Kanie oraz Uczta Baltazara. Zakończenie budowy pałacu nastąpiło w 1872 roku, jednakże drobne prace przy obiekcie, jak również umeblowanie pałacu trwały do 1902 roku. Po II wojnie światowej rozpoczęła się dewastacja i rozkradanie pałacu, a to co pozostało zniweczył pożar, który wybuchł 22 stycznia 1946 roku. Przez lata pałac niszczał, aż do momentu, kiedy w 1984 roku wydzierżawiono go Panu Włodzimierzowi Sobiechowi, który starał się odbudować obiekt. Po jego śmierci od 2012 roku pałac powrócił pod bezpośredni zarząd Gminy Kamieniec Ząbkowicki. Dzięki inwestycjom, jakie są w nim prowadzone obiekt nabiera nowego blasku i od maja 2013 roku jest udostępniony do zwiedzania dla turystów.

Pierwotny zamek w Międzylesiu powstał w XIV wieku w miejscu dawnego grodziska. Był siedzibą rycerskiego rodu Glaubitzów i został zniszczony w czasie wojen husyckich. W latach 1580-1590 na miejscu zamku wzniesiono renesansowy dwór. Do dwóch istniejących skrzydeł dobudowano następne dwa - południowe i wschodnie. Pod koniec XVII wieku dwór został powiększony o nową część barokową. Budowlę powiększono o nowe dwa skrzydła i mur, zamykający nowo powstały dziedziniec. W XIX wieku obiekt odrestaurowano. W 1945 roku zamek został opuszczony tuż przed nadciągającą Armią Czerwoną, a pozostawione przez byłych właścicieli wyposażenie zostało rozgrabione. W późniejszych latach wnętrza zamku adaptowano na cele kolonijno-wczasowe. W roku 1972 w wyniku pożaru miasta spłonęła część renesansowa zamku. Na początku bieżącego stulecia nowy właściciel zamku przeprowadził remont skrzydła barokowego, które zaadaptował na restaurację i pokoje hotelowe.

Późnogotycki zamek położony w pobliżu wsi Grodziec, w gminie Zagrodno, powiecie złotoryjskim, województwie dolnośląskim, na szczycie wzniesienia o tej samej nazwie. Pierwsze wzmianki o średniowiecznym zamku pochodzą z X wieku. Był to gród obronny Bobrzan. Do XIII wieku należał do Piastów, a potem do rodu Bożywojów. Rozbudowany przez następnego właściciela - księcia legnickiego Fryderyka I stał się dość potężną warownią murowaną na wzór zamku legnickiego. Zamek podupadł w czasach wojny trzydziestoletniej. Odbudowany dopiero w XIX wieku, gdy stał się własnością bogatej berlińskiej rodziny von Dircksen. Zamek spłonął w 1945 roku. Dziś częściowo odrestaurowany i udostępniony do zwiedzania jest własnością gminy Zagrodno.

Wieża Bracka w Lubaniu, wznosi się na 45 metrów i jest jedyną pozostałą budowlą bramną w mieście. Wzniesiona została w 1318 w. W jej wnętrzu mieściło się więzienie miejskie, skład broni oraz wartownia. Swoją nazwę zawdzięcza faktowi, że pełniła funkcję obronną nie tylko miasta, ale i pobliskiego klasztoru braci franciszkanów. Ośmiokondygnacyjna wieża została zbudowana z okolicznego kamienia bazaltowego na planie koła. Zazwyczaj to wokół wieży koncentrowały się rozstrzygające walki o Lubań. Po raz pierwszy walki o Wieżę Bracką miały miejsce w roku 1431 w trakcie wojen husyckich, następnie w czasie wojny trzydziestoletniej. Wyglądając na północ z okna budowli dostrzec można cztery wieże, są to: Ratusz (XVI w.), Wieża Kramarska (XIII w.), Wieża Trynitarska (XIII w.) i Kościół pw. Trójcy Świętej (XIX w.). Na południowy zachód rozpościera się widok Kamiennej Góry (274 m. n.p.m.) Tuż obok wieży znajduje się dostępny do zwiedzania schron przeciwlotniczny z wystawą eksponatów z okresu II wojny światowej. Natomiast na ulicy Brackiej uwagę zwracają wmurowane w bruk tablice. To powstająca Aleja Historycznych Gwiazd poświęcona pamięci znanych osób, które odwiedziły Lubań.

Stojącą niegdyś na terenie obecnego Zespołu Pałacowo-Parkowego warownię wzmiankowano po raz pierwszy w 1296 r. W okresie wojny trzydziestoletniej zamek został przebudowany na twierdzę. Natomiast do dziś zachowały się pozostałości pałacowej kaplicy (z 1683 r.) i barokowego pałacu wzniesionego latach 1706-08 wg Christopha Hacknera - w l. 2007-08 przeprowadzono renowację tych obiektów, które dostępne są w postaci trwałej ruiny. W l. 1762-65 dobudowano stumetrowe klasycystyczne skrzydło C.G. Langhansa - dziś budowlę symbolizuje tzw. trejaż, wybudowany w 2012 r. W środkowej części tego skrzydła znajdowała się tzw. „Wielka Sala”, w której w 1813 r. ustalono tzw. Protokół Żmigrodzki będący strategią decydującego etapu w wojnie przeciwko Napoleonowi. Lata 1874-75 przyniosły kolejny okres rozbudowy żmigrodzkiego pałacu. W 1945 r. pałac został całkowicie zniszczony.