Lista znaczków

Nadwiślańska Kolejka Wąskotorowa powstała w 1892 r. Inicjatorem jej budowy był  miejscowy ziemianin i przemysłowiec. Posiadał on m.in. cukrownię Zagłoba, dlatego też pierwsza linia kolejki powstała właśnie do cukrowni. W pierwszych latach  prowizoryczna kolejka, z drewnianymi szynami, po których wagoniki ciągnęły zaprzęgi konne, kursowała od folwarku Polanówka do cukrowni. Na początku XX wieku powstała kolej żelazna, choć niektóre odcinki jeszcze przez kilka lat obsługiwano trakcją konną. Pierwsze parowozy zakupiono w 1912 roku. Czasy I i II wojny światowej to okres dużej destrukcji kolejki, dopiero po wojnie PKP przejęły tutejsze trasy i obok ruchu towarowego wprowadzono przewozy pasażerskie. W końcu lat 60. XX wieku nastąpił gwałtowny wzrost przewozów towarowych. W 1968 roku do obsługi kolei wprowadzono pierwsze lokomotywy Lxd2 co było początkiem końca trakcji parowej. Ostatni parowóz PX48 wycofano w 1980 roku, a w obliczu wciąż rosnących strat w 2001 roku całkowicie zaprzestano ruchu kolejowego. Obecnie właścicielem kolejki jest Powiat Opolski, a licząca ponad 50 km linia kolejki jest unikatową atrakcją turystyczną w województwie, przebiegającą przez najbardziej atrakcyjne miejsca tej części lubelszczyzny.

Jest to górskie schronisko w Sudetach Środkowych, w Górach Stołowych, w województwie dolnośląskim. Położone jest na wysokości 905 m n.p.m. w północno-zachodniej części platformy Szczelińca Wielkiego. Mieści się w budynku wybudowanym w 1845 r. w stylu tyrolskim. Przed schroniskiem znajduje się punkt widokowy, z którego roztacza się rozległa panorama na okolicę. Schronisko po kapitalnym remoncie służy turystom noclegami i bufetem. W pobliżu schroniska znajdują się tablice upamiętniające pobyt na szczycie Goethego i Johna Quincy'ego Adamsa, jak również tablica upamiętniająca Franza Pabla.

Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu to historyczna kolegiata. Pierwszy kościół powstał tutaj jeszcze w XIII wieku. Dzięki fundacji arcybiskupa Bogorii Skotnickiego w 1353 roku rozpoczęła się przebudowa starego kościoła. Gotycki kościół przetrwał do 1783 roku kiedy to częściowo zawaliły się fragmenty świątyni. Zniszczona część kolegiaty została odbudowana w roku 1792 roku. Kult  św. Józefa związany jest z kaliskim kościołem  od 1670 roku. Wtedy to za przyczyną św. Józefa, miał zostać uzdrowiony chłop pochodzący z miejscowości Szulec. W dowód wdzięczności za uzdrowienie ufundował on obraz Świętej Rodziny, umieszczając go w kolegiacie. Kult św. Józefa rozwinął się w XVII i XVIII wieku, a jego wzmocnienie miało miejsce po II wojnie światowej za sprawą cudownego ocalenia księży – więźniów obozu w Dachau oraz po późniejszej wizycie w kaliskim sanktuarium papieża Jana Pawła II w 1997 roku. W sanktuarium przez stulecia zgromadzono wiele cennych zabytków sztuki sakralnej. Jednym z nich jest malowany na płótnie obraz Świętej Rodziny, zwany obrazem św. Józefa Kaliskiego. Godnymi uwagi są tutejsze ołtarze, zabytkowe stalle oraz wiele zabytkowych relikwiarzy i relikwii. Sanktuarium co roku odwiedza ponad 200 tys. pielgrzymów, którzy przybywają tu z terenu całego kraju.

Budowę rezydencji na terenie parku założonego w 1792 roku rozpoczęto w 1864 r. Do 1928 roku pałac kilkukrotnie zmieniał właścicieli, zaś na początku lat 30. majątek odkupiło państwo i został rozparcelowany. W latach 50. pałac użytkowany był przez PGR oraz Związek Młodzieży Polskiej. Na początku lat 60. rezydencję wraz z otaczającym go parkiem przejęła w użytkowanie jako ośrodek kolonijny Kopalnia „Bolesław Chrobry”, następnie Kopalnia „Wałbrzych”. W 1980 roku pałac przekazano Kuratorium Oświaty i Wychowania Urzędu Wojewódzkiego z przeznaczeniem na Zakład Wychowawczy. W 1986 roku utworzono w pałacu Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Na przełomie lat 80. i 90. rozpoczęto generalny remont budynku, przerwany w 1990 roku pożarem. Obecnie w pałacu mieści się Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii. Na terenie obiektu organizowane są plenery malarskie, festyny, spotkania integracyjne, konferencje, szkolenia oraz koncerty. W parku pałacowym każdego roku odbywają się również imprezy sportowe o charakterze ogólnopolskim – wyścig kolarski Piekło Przytoku oraz Półmaraton Przytok. Bezpośrednie sąsiedztwo całorocznego Młodzieżowego Schroniska Turystycznego stanowi dodatkowy walor miejscowości, w której goście zwiedzić mogą również kościół p.w. Wniebowzięcia NMP, lapidarium na wiejskim cmentarzu oraz odpocząć pod wiatą turystyczną przy stawie w centrum wsi.

Neoromańska kaplica cmentarna znajduje się na największej nekropolii w Polsce, trzeciej w Europie. Architektura cmentarza nawiązuje do nekropolii Ohlsdorfer Friedhof w Hamburgu. Kaplica została wybudowana w latach 1900-1902. Architektem tej niezwykłej budowli był Wilhelm Meyer-Schwartau. W czasie II wojny światowej kaplica uległa zniszczeniu, dzisiejszy jej wygląd zawdzięczamy rekonstrukcji z lat 1981-1994. Otoczona jest licznym wartościowym drzewostanem, który stał się częścią ścieżki botanicznej zaczynającej się i kończącej przy neoromańskiej bramie głównej cmentarza. Usytuowana jest na wzniesieniu stając się centralnym punktem cmentarza i jego najbardziej rozpoznawalnym elementem. Cmentarz zajmuje powierzchnię ok. 170 ha, od początku na jego terenie pochowano ponad 300 tysięcy osób. Nekropolia została wpisana na wojewódzką listę zabytków w czerwcu 1986 roku.

Nosal – szczyt reglowy w Tatrach Zachodnich o wysokości 1206 m n.p.m., wznoszący się nad Kuźnicami, położony pomiędzy Doliną Bystrej, a Doliną Olczyską. Stanowi zakończenie północno-wschodniej grani Kasprowego Wierchu. Charakteryzuje się pionowymi stromymi turniami od strony północno - zachodniej o wysokości dochodzącej do 50 m. Nazwa szczytu pochodzi od kształtu skał, które przypominają nos. Szczyt zbudowany jest wyłącznie ze skał osadowych z środkowego triasu (wapienie, dolomity). Poza tym jest całkowicie porośnięty lasem. Oprócz pospolitego w Tatrach świerka występują tutaj buki, sosny zwyczajne, sosna czarna. Na skałach można zauważyć ciekawą florę roślin wapieniolubnych. Z większych zwierząt w lasach bytuje ryś, jeleń, puchacz. Nosal jest popularny wśród narciarzy. Na zalesionym północnym stoku znajduje się Centrum Narciarskie Nosal z kilkoma wyciągami. Do chwili wprowadzenia zakazu wspinaczki przez Tatrzański Park Narodowy, strome ściany Nosala były bardzo popularne wśród taterników. Ze szczytu Nosala rozciąga się piękny widok na Giewont, Czerwone Wierchy, Dolinę Bystrej oraz Zakopane.

Pierwszy obiekt w tym miejscu wzniesiono po 1442 r., następnie odbudowano go w 1577 r. Zniszczony podczas wojny 30-letniej, odbudowany został w 1650 r. Rozebrany w XIX w. ze względu na zły stan techniczny. Na jego miejscu w 1884 r. zbudowano nowy wg projektu Bergera i Seifferta. Okazały budynek, trzykondygnacyjny o rozczłonkowanej bryle nawiązuje do form renesansu i baroku. Okna w opaskach kamiennych posiadają różne kształty i wielkość. Część okien umieszczono w ozdobnych wykuszach lub loggiach, szczyty o swobodnym wykroju, obrzeżone kamiennymi profilami. W północnym narożniku ratusza wmurowana jest kamienna figura św. Floriana z 1756 r. Ratusz wraz z całym Rynkiem został w ostatnich latach rewitalizowany.

Dzieje miasta miały swój początek w pierwszym tysiącleciu przed nasza erą, kiedy to w okolicach dzisiejszego Nowego Miasta Lubawskiego pojawili się osadnicy z kręgu kultury łużyckiej. Historia miasta zaczyna się w 1325 roku, gdy komtur krzyżacki Ziemi Chełmińskiej założył miasto w zakolu rzeki Drwęcy o nazwie Nuwenmarkt (Nowy Targ). W latach czterdziestych XIV wieku miasto zostało otoczone potężnymi fortyfikacjami. Pierwszy przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim Nowe Miasto Lubawskie otrzymało w 1353 roku. Dziś zwiedzając miasto podziwiać można fragmenty murów miejskich z bramami i ruinami baszty z XIV wieku, gotycką bazylikę św. Tomasza Apostoła, ruiny klasztoru oo. Reformatów w Łąkach Bratiańskich oraz kamienice z XIX wieku. Przez miasto prowadzi czerwony Szlak Grunwaldzki oraz Droga Polska św. Jakuba.

Nyska Droga św. Jakuba została wyznaczona w 2010 roku. 100 kilometrowa trasa prowadzi od Jakubowej Studni w Głuchołazach, przez Nysę, Pakosławice, Kopice, Lewin Brzeski do Skorogoszczy, gdzie łączy się z Drogą św. Jakuba Via Regia. U podnóża Góry Parkowej w Głuchołazach, nieopodal szlaku, znajduje się OW Czerwony Kozioł - miejsce szczególnie przyjazne pielgrzymom i osobom zainteresowanym jakubową drogą. W 2012 roku na terenie ośrodka odsłonięto pomnik św. Jakuba. Rzeźba powstała dla upamiętnienia XXX Rocznicy Aktu Europejskiego, ogłoszonego przez Jana Pawła II w Santiago. Autorem figury wykonanej z piaskowca jest znany artysta rzeźbiarz Marian Krzysztof Lewczak. Obok monumentu stoi słupek kilometrowy, określający odległość z Głuchołaz do Santiago de Compostela – 3506 km.

Biały krzyż na urwisku upamiętnia przejmujące trwogą wydarzenie z historii miasta, które miało miejsce 24 sierpnia 1598 r. Wtedy to po długotrwałych ulewnych deszczach osunęła się ogromna część zbocza Bardzkiej Góry. Masy skał i ziemi runęły w dół, przegradzając koryto Nysy Kłodzkiej i tamując jej bieg przez co miastu groziło zalanie. Obryw wraz z osuwiskiem mają około 90 m wysokości i do 200 m szerokości.  Jest to jednocześnie największe poświadczone historycznie osuwisko zbocza górskiego w Sudetach. Na urwisku, poniżej szczytu góry Kalwarii, na wysokości ok. 390 m n.p.m., powstał naturalny taras widokowy. W miejscu tym stoi drewniany krzyż, a z tarasu widokowego podziwiać można zapierającą dech w piersiach panoramę miasta wraz z wijącą się zakolami rzeką, a także panoramę północnej części Gór Bardzkich i Przełomu Bardzkiego.

Obecne Obserwatorium Astronomiczne im. Tadeusza Banachiewicza na Lubomirze zostało wybudowane w miejscu przedwojennej stacji obserwacyjnej (1922-44), która była zamiejską filią Obserwatorium Krakowskiego. Pomysłodawcą utworzenia tej placówki był prof. Banachiewicz. W tamtych czasach, stacja Lubomir zasłynęła z odkrycia dwóch komet: 3.04.1925 r. przez Lucjana Orkisza (C/1925 G1 Orkisz) i 17.07.1936 przez Władysława Lisa (C/1936 OI Kaho-Kozik-Lis). We wrześniu 1944 r. obserwatorium zostało spalone w wyniku działań wojennych. W październiku 2007 oddano no użytku nowy budynek, nazwany na cześć prof. Tadeusza Banachiewicza. Aktualnie prowadzona jest działalność naukowa, dydaktyczna i popularyzatorska - Obserwatorium Astronomiczne im. T. Banachiewicza jest jedynym w Polsce obserwatorium, które można zwiedzić w każdy weekend bez wcześniejszej zapowiedzi, a także uczestniczyć w prelekcjach i pokazach nieba.

Czy nietoperze wplątują się we włosy? Czy "latające myszy" mogą być groźne? Wiele osób na samą myśl o tych stworzeniach dostaje drgawek. Jednak jak to zwykle bywa strach ma wielkie oczy i nie ma się czego bać, wręcz przeciwnie te "straszydła" są przyjazne, niegroźne i bardzo pożyteczne, o czym można się przekonać w jedynym z nielicznych w Polsce obserwatorium nietoperzy. Te latające ssaki zadomowiły się na strychu szkoły w Brennej na dobre. Tutaj każdy zainteresowany może z bliska przyjrzeć się życiu tych niezwykłych latających ssaków. Poddasze budynku szkoły zamieszkują dwa gatunki nietoperzy podlegające w Polsce ochronie ścisłej. Są to podkowiec mały oraz nocek duży.  Obserwatorium czynne jest w okresie bytowania nietoperzy na strychu szkoły - od maja do końca września.

Pyrzyckie mury obronne o łącznej długości około dwóch kilometrów i średniej wysokości 7 do 9 metrów, to jeden z najlepiej zachowanych zespołów obwarowań w regionie. Pierwotnie do miasta można było wjechać dwiema bramami - Szczecińską od strony północnej i Bańską od strony południowej. Charakterystycznymi elementami są właśnie Brama Bańska, na której rozmieszczenie otworów strzelniczych sprawia wrażenie, jakby była ona cały czas czymś zaskoczona oraz Baszta Sowia - okrągła, ale i jedna z niewielu w Polsce krzywych baszt. Stosunkowo dobrze zachowane są jeszcze Baszta Lodowa, która jak sama nazwa mówi, w późniejszym czasie pełniła funkcję lodówki dla okolicznych mieszkańców, Baszta Prochowa, w której magazynowano materiały obronne oraz Baszta Pijacka, swojego czasu pełniąca funkcję miejskiej izby wytrzeźwień. Niestety II wojna światowa obróciła w pył większość historycznych zabudowań. Skutkiem trwających ponad miesiąc walk, są między innymi liczne ubytki w murach oraz totalnie zdruzgotane Brama Szczecińska i Baszta Mnisza. Dziś o ich istnieniu przypominają pozostałe niewielkie fragmenty, zaś mury można podziwiać, wędrując po dawnych wałach obronnych.

Od sacrum do profanum. Malarstwo i rzeźba w sztuce ludowej to jedyna tego typu wystawa, która w jednym miejscu ukazuje dorobek blisko 60 artystów z regionu świętokrzyskiego. Na ekspozycję składa się ponad 400 eksponatów. Są to rzeźby wykonane z drewna i gliny oraz obrazy malowane na płótnie, desce i papierze. Najstarsze z prac pochodzą z przełomu XIX i XX wieku, a najmłodsze z XXI wieku. Ich autorzy to ludzie, którzy tworzyli z ogromnej potrzeby serca, często mimo braku zrozumienia i doskwierającej biedy. Oglądając dzieła tych cenionych artystów, warto zapoznać się także z opisami ich sylwetek, które opowiadają o ich życiu, a zarazem pozwalają dowiedzieć się czym była dla nich twórczość. Wybrane dzieła prezentowane są w układzie tematycznym. Ta swoista podróż rozpoczyna się w świecie boskim – sacrum, a potem ścieżka wiedzie do dobrze nam znanego świata ziemskiego – profanum.

Na północno – wschodnim stoku Grabowej, nieopodal Brennej znajduje się tematyczny "Ogród Bajek", w którym głównymi gospodarzami są postacie z legend i podań z regionu Beskidu Śląskiego. Teren ogrodu podzielony został na cztery strefy-żywioły: ognia, powietrza, wody i ziemi. Każdemu z żywiołów przyporządkowano poszczególne postacie z demonologi słowiańskiej takie jak: Swaróg, Raróg, Radogost, Światowid, Dziewanna, Kupała, Południca, Domowoj, Dworowoj, Skarbnik, Utopiec, 3 rusałki i Płanetnik. Ogród ten to idealne miejsce dla dzieci i dorosłych w przepięknym magicznym otoczeniu, gdzie nie usłyszycie warkotu przejeżdżających samochodów i gwaru ulicy. Jest za to piękna polana, las gdzie wolno szmera górski potok i piękny widok na panoramę Czantorii.

Ogród Bajek w Międzygórzu położony jest na wysokości 780 m n.p.m. Założony został tuż po I wojnie światowej przez pracownika leśnego Izydora Kriestena, który z dużą wyobraźnią tworzył bajkowe postacie z korzeni drzew, szyszek, kory i umieszczał je koło swego domu. Oprócz samych bajkowych postaci Kriesten urządził tam ogród z wieloma gatunkami drzew i krzewów ozdobnych. Po II wojnie światowej ogród uległ częściowemu zniszczeniu i dewastacji. Opiekę nad nim na przestrzeni kilku dziesięcioleci sprawowały osoby prywatne a później także harcerze z Poznania, którzy ogród odbudowali i umieścili w nim nowe eksponaty. Po 1981 roku ogród na skutek zaprzestania nad nim opieki ponownie uległ dewastacji i zniszczeniu. Dopiero działacze Oddziału PTTK w Międzygórzu, którzy w 1985 roku przejęli obiekt dokonali jego odbudowy. Uroczyste otwarcie ogrodu po odbudowie nastąpiło 14 września 1986 roku. Obecnie ogród jest popularnym celem spacerów zarówno dla dzieci jak i towarzyszących im dorosłych.

Ogród Botaniczny UMCS utworzono w 1965 r. Kolekcje obejmują ok. 7000 taksonów roślin i służą dydaktyce, edukacji i badaniom naukowym. To miejsce wypoczynku i rekreacji mieszkańców miasta i turystów. Ogród zajmuje obszar 21,25 ha w płn.-zach. części miasta, w dolinie Czechówki, na tarasowym stoku poprzecinanym wąwozami, z łagodnie pofałdowanym wzniesieniem. Znajdował się tu folwark, należący w drugiej połowie XVIII w. do Jana Nepomucena Kościuszki, stryja Tadeusza. W XIX w. działało tu uzdrowisko z wodami leczniczymi. Pozostałością pod dawnych czasach jest zrekonstruowany Dworek Kościuszków. Czasy folwarku i uzdrowiska pamiętają najstarsze drzewa tworzące malowniczą aleję lipową oraz dwie lipy - pomniki przyrody. Ogród podzielony jest na kilkanaście działów i kolekcji. Szczególnie cenne są rodzime gatunki roślin chronionych, rzadkich i zagrożonych. Lubianym miejscem jest Alpinarium z roślinami gór świata, strumieniem i widokiem na panoramę miasta. Ciekawostką jest Kolekcja Roślin Biblijnych, z symboliką i roślinami pojawiającymi się w Piśmie Świętym. Kolekcje roślin z obszarów tropikalnych i subtropikalnych zgromadzone są natomiast w ogrodowych szklarniach.

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego we Wrocławiu został założony w roku 1811 częściowo na terenie Ostrowa Tumskiego. Jest drugim po Ogrodzie Botanicznym w Krakowie najstarszym tego typu ogrodem w Polsce. Podczas działań wojennych całkowitemu zniszczeniu uległa tutejsza kolekcja roślin szklarniowych. Także drzewostan ogrodu uległ pięćdziesięcioprocentowemu zniszczeniu. Dla zwiedzających ogród udostępniono w 1950 roku. Osiem lat później dokonano gruntownego oczyszczenia stawu z zalegających na jego dnie niewybuchów. W tym samym czasie nad stawem zbudowano drewniany łukowy mostek będący obecnie symbolem ogrodu. W 1974 roku ogród wpisany został do rejestru zabytków województwa wrocławskiego, a dwadzieścia lat później wraz z otaczającym go historycznym centrum Wrocławia uznany zostaje za pomnik historii. Początkowa powierzchnia ogrodu to ok. 5 ha., a obecnie 7,4 ha. Na terenie ogrodu znajduje się blisko 7,5 tysiąca gatunków roślin, a uwzględniając ich różne odmiany liczba ta sięga 11,5 tysiąca taksonów. Oprócz ekspozycji roślin w ogrodzie, na terenie alpinarium, można podziwiać zbudowany w 1856 roku przekrój geologiczny wałbrzyskich złóż węgla kamiennego wraz z wkomponowanymi w niego skamieniałymi odciskami wymarłych roślin i skamieniałych pni drzew. Filią wrocławskiego Ogrodu Botanicznego jest Arboretum w Wojsławicach.

Ogród Dendrologiczny w Glinnej koło Szczecina to jeden z najciekawszych polskich ogrodów prezentujący unikatową kolekcję drzew i krzewów przede wszystkim obcego pochodzenia. Choć niewielki, bo niespełna 6 hektarowy słynie z wielu gatunków, uznawanych za największe lub najstarsze w kraju. Tu również rosną wyjątkowe okazy, których próżno niekiedy szukać w innych kolekcjach ogrodów. W ogrodzie podziwiać można m.in. jodłę olbrzymią, jodłę szlachetną, jodłę grecką, orzesznik pięciolistkowy, tulipanowiec chiński, kuningamię chińską, metasekwoję chińska, grupa cyprysików groszkowych, cypryśnik błotny, klon florydzki, daglezję wielkoszyszkową, sosnę Coultera, kielichowiec chiński, mamutowce olbrzymie, kasztany jadalne, platany klonolistne, liczne gatunki i odmian klonów, magnolii, kalin czy ostrokrzewów. Historia Ogrodu Dendrologicznego w Glinnej sięga 1832 roku, a kolekcja liczy obecnie ponad 800 gatunków i odmian drzew i krzewów. W 2014 roku obiekt zyskał tytuł najpiękniejszego leśnego zakątka w plebiscycie organizowanym przez National Geographic i Lasy Państwowe. W sąsiedztwie ogrodu znajdują się miejsca sprzyjające rekreacji (plac zabaw, miejsca na ognisko, miejsca odpoczynku).

Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema jest oddziałem Muzeum Inżynierii i Techniki. Powstał we wrześniu 2007 roku jako pierwszy park edukacyjny w Polsce mający na celu popularyzację fizyki. Na ponad 6 hektarach znajduje się ponad 100 stanowisk do wykonywania eksperymentów fizycznych z dziedziny akustyki, mechaniki, hydrostatyki i optyki. Ogród działa sezonowo. Jego zwiedzanie polega na samodzielnym doświadczaniu sensorycznym – zwiedzający mają okazję różnymi zmysłami doświadczać na sobie zjawisk fizycznych i przyrodniczych. Do głównych atrakcji ogrodu należy sześciometrowa rakieta, z której wypuszczone są dwie zjeżdżalnie. Jedna z nich ma kształt fragmentu cykloidy, czyli krzywej najszybszego spadku. Zjeżdżalnia obok jest prosta, dzięki czemu łatwo można się przekonać, na której szybciej się zjeżdża. Wielką popularnością cieszy się także jedyny w Polsce rower jeżdżący po linie, tor saneczkowy czy żyroskop. W Ogrodzie działa również Planetarium.

Ogrody Biblijne w Muszynie są pod względem obszaru największe w Polsce. Projekt Ogrodów opiera się na zagospodarowaniu zabytków w skład których wchodzą: kościół parafialny p.w. św. Józefa z XVII w., murowana dzwonnica, mur ogrodzeniowy, kapliczka, drzewostan i XIX wieczna plebania..Ogrody są miejscem modlitwy, medytacji, dialogu i wypoczynku, spotkania z Bogiem w Jego Słowie, obrazach biblijnych i biblijnej roślinności. Zrealizowane są w konwencji trzech Świątyń: Świątyni Jerozolimskiej - stan obecny; "kamień na kamieniu", Świątyni Parafialnej i Kościoła czasów mesjańskich - Apokaliptycznego Nowego Jeruzalem. Projektantem Ogrodów jest dr Zofia Włodarczyk z UR w Krakowie, instalacje biblijne wykonał Karol Badyna z ASP w Krakowie. Pomysłodawcą jest proboszcz parafii ks. Paweł Stabach.

Ogrody Hortulus Spectabilis udostępniono do zwiedzania w czerwcu 2014 roku. Ogród wchodzi w skład zespołu ogrodów o różnej tematyce i stylistyce mających pełnić rolę oryginalnego miejsca rekreacji i wypoczynku. Centralną część ogrodu stanowi największy na świecie labirynt grabowy. Zajmuje on powierzchnię jednego hektara, a ściany żywopłotu wznoszą się na wysokość 2 metrów. W sercu labiryntu znajduje się oryginalna wieża widokowa, której konstrukcja nawiązuje do podwójnej nici DNA. Wieża ma 20 metrów wysokości, a z jej tarasu widokowego rozpościerają się malownicze widoki na otaczające ją ogrody, ale także na sąsiednie miejscowości, a przy dobrej pogodzie także Morze Bałtyckie. Wokół labiryntu i wieży znajdują się inne tematyczne ogrody jak: magii, energii, czasu i przestrzeni. Znajdziemy w nich m.in. kamienny krąg, a także ogród zegarów, ogród „4 Pory Roku” oraz mieniące się kolorami angielskie rabaty bylinowe i rosarium. Ogrody Hortulus Spectabilis to nie tylko rośliny i ich kompozycje, ale także wkomponowane w całość elementy architektury i sztuki ogrodowej. Dzięki nim ogrody są doskonałym miejscem zabawy, rekreacji i wypoczynku dla osób w każdym wieku.

Na południe od Szczecina, znajduje się wyjątkowo malownicze miejsce - Ogród Dendrologiczny w Przelewicach. Powstał on na początku XIX w. jako przypałacowy park. Przepiękny teren na obszarze ponad 30 ha jest idealnym miejscem do wypoczynku w otoczeniu rzadkich okazów drzew i krzewów. Tu, w otoczeniu dziewiętnastowiecznego pałacu spacerują pawie, które niewątpliwie są atrakcją przelewickiego ogrodu. Zasoby ogrodu to około 1700 gatunków drzew, krzewów i roślin zielnych. W kolekcji znajduje się wiele okazów roślin chronionych występujących na terenie parku naturalnie oraz introdukowanych. Najstarsze zadrzewienia Arboretum Przelewickiego liczą 180-250 lat. Poza Ogrodem Dendrologicznym w jego skład wchodzi: pałac oranżeria oraz zabytkowy zespół folwarczny. W 2021 r. powstała instytucja Ogrody Przelewice – Zachodniopomorskie Centrum Kultury Obszarów Wiejskich i Edukacji Ekologicznej, której misją jest przede wszystkim wyeksponowanie walorów ogrodu, pielęgnowanie tradycji wsi zachodniopomorskiej, odrestaurowanie wszystkich zabytkowych obiektów i nadanie im nowych funkcji związanych z kulturą i edukacją ekologiczną.

Olenderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce jest pierwszym w Polsce skansenem poświęconym osadnictwu olenderskiemu, rozwijającemu się od XVI w. Początkowo byli to osadnicy z Niderlandów i Fryzji – członkowie protestanckiej grupy menonitów, którzy w tolerancyjnym Królestwie Polskim mogli swobodnie wyznawać swoją wiarę. Zasiedlali tereny zalewowe i nieużytki od Żuław w górę Wisły do Torunia i dalej aż na Mazowsze. Głównym celem założenia Parku jest odtworzenie fragmentu krajobrazu kulturowego nadwiślańskiej wsi z przełomu XIX i XX w. Na powierzchni ponad 5 ha, zrekonstruowano olenderską wieś o charakterystycznym układzie, tzw. rzędówkę bagienną. Znajdują się tu 3 pełne zagrody składające się z 6 zabytkowych budynków mieszkalnych i gospodarczych. Przeniesione zostały z terenu Doliny Dolnej Wisły i pochodzą z XVIII i XIX w. Obiekty te to najcenniejsze, zachowane do dzisiaj, przykłady architektury charakterystycznej dla osadników olenderskich. Otaczają je pola uprawne, łąki, ogródki i sady, roślinność przyzagrodowa oraz zadrzewienia spotykane przy drogach i rowach odwadniających.

Muzeum w Oleśnie otwarte w 1960 r. powstało z inicjatywy Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Oleskiej, jako  ekspozycja terenowa Muzeum Śląska Opolskiego. Placówka ulokowana w budynku przy ul. Pieloka 18 otrzymała imię Jana Nikodema Jaronia. Tworzono podstawy kolekcji etnograficznej, historycznej i archeologicznej.  Od 1975 r. muzeum nie podlegało  już zwierzchnictwu Muzeum Śląska Opolskiego. Od 1981 r. do 1984 r. przeprowadzono remont nowej siedziby oleskiego muzeum w Ratuszu. W 2004 r. zostało ono przeniesione do wyremontowanej zabytkowej XVIII-wiecznej kamienicy przy ul. Jaronia 7. W nowym lokum urządzono  stałą wystawę prezentującą kompleksowo dzieje miasta Olesna. Obok ekspozycji historycznej muzeum prezentuje stałą wystawę  leśno-łowiecką ze zbiorów Nadleśnictwa Olesno oraz liczne ekspozycje  okresowe. Od 2005 r. placówka nosi nazwę: Oleskie Muzeum Regionalne w Oleśnie.