Lista znaczków

Pałac w Sannikach jest XVIII-wiecznym, historycznie oryginalnym obiektem. Wybudowała go w roku 1793 rodzina Pruszaków h. Leliwa. Posadowiony jest w równie zabytkowym, 11. hektarowym parku. Zespół Pałacowo-Parkowy w Sannikach to wyjątkowe miejsce na mapie turystycznej Polski. Wpisuje się w dwa istotne trakty – Szlak Chopinowski i Szlak Książąt Mazowieckich. Mieszczące się tu Europejskie Centrum Artystyczne im. Fryderyka Chopina kusi bogatą ofertą koncertów chopinowskich, recitali fortepianowych, konkursów i festiwali muzycznych, spotkań z wyjątkowymi ludźmi, warsztatów malarskich, wokalnych, etnograficznych czy historycznych. Do dyspozycji jest sala konferencyjna, altana grillowa w parku, tereny sportowo-rekreacyjne. Dom Pracy Twórczej z komfortowymi pokojami gościnnymi emanuje spokojem i atmosferą doskonałą do wypoczynku, ale też i rozwijania pasji artystycznych.

Zamek Książąt Mazowieckich w Sochaczewie wybudowany został na miejscu wcześniejszej drewniano-ziemnej warowni w drugiej połowie XIV wieku. Murowany zamek zbudowany został na planie prostokąta i posiadał dwie murowane wieże, które później podwyższono o część drewnianą. Z drewna bowiem wykonane były również pozostałe zabudowania warowni. Najważniejszym gmachem był trzykondygnacyjny dom królewski, mieszczący piwnice, sklepy i składy oraz sale mieszkalne monarchy. Do budynku tego dołączono tzw. dom stary mieszczący mieszkania starosty oraz więzienie. Do północnej kurtyny dobudowano dom nowy, w którym mieściły się izby dla załogi oraz kilka sal o charakterze mieszkalnym. Niestety na skutek osunięcia się wzniesienia, na którym stała budowla, część zamku uległa zawaleniu. Po odbudowie zamek nękany był przez różnych najeźdźców i najpierw zniszczony został podczas wojny ze Szwedami, a następnie przez Prusaków podczas insurekcji kościuszkowskiej. Od tej pory zamek pozostał ruiną. 

Wieża Bramna Zamku Biskupiego to najstarszy murowany zabytek na Warmii. Stanowi fragment nieistniejącego dziś zamku z XIII wieku - pierwszej siedziby biskupów warmińskich. Pierwotnie łączyła zamek z przedzamczem, trzykondygnacyjna budowla gotycka, budowana na planie kwadratu. W dolnej kondygnacji wieży znajdował się przejazd, a w górnej reprezentacyjna kaplica pw. św. Andrzeja z unikatowym sklepieniem gwiaździstym. Sam zamek w formie średniowiecznej istniał do XIX w. W 1811 w jego zabudowaniach ulokowano szkołę. W drugiej połowie XIX wieku uległ poważniej przebudowie i rozbiórkom na korzyść rozbudowy kompleksu szkolnego. Zabudowa kompleksu uległa zniszczeniu w wyniku II wojny światowej. Pozostałe ruiny uprzątnięto w latach 50. XX w. pozostawiając najstarszy fragment - wieżę bramną. W odrestaurowanej w 2020 r. wieży znajduje się Informacja Turystyczna oraz jedyny w mieście punkt widokowy, z którego można podziwiać krajobraz ziemi braniewskiej wraz z panoramą Zalewu Wiślanego.

Przyjmuje się, że od czasów króla Kazimierza Wielkiego Olkusz był otaczany kamiennym murem, którego broniło 15 baszt oraz dwie bramy miejskie - Krakowska i Sławkowska. Mury miejskie miały długość około 1100 metrów i zostały wybudowane w technice opus emplectum. Zewnętrzna i wewnętrzna część muru była wykonana z ociosanych bloków czerwonego zlepieńca parczewskiego, a przestrzeń pomiędzy nimi wypełniona kruszonym wapieniem zalanym zaprawą. W XVII i XVIII wieku Olkusz padał łupem najazdów obcych wojsk, co przyczyniało się do pogorszenia stanu miejskich fortyfikacji, które popadały w ruinę.  Na początku XIX wieku mury miejskie zostały rozebrane, a na zasypanej fosie wytyczone nowe ulice.  W 1968 roku, po przypadkowym odkryciu fundamentów baszty przy ul. Szpitalnej, podjęto się rekonstrukcji fragmentu muru i baszty na oryginalnych fundamentach.  Podczas badań archeologicznych prowadzonych pomiędzy basztą a budynkiem dawnego Starostwa znaleziono kamienne fundamenty średniowiecznych budynków stojących przy tzw. uliczce przymurnej. Obecnie odkryte w trakcie badań archeologicznych fundamenty muru miejskiego, baszt i bram zostały pokazane jako niskie nadmurowania lub inny rodzaj kamienia w nawierzchni ulic i chodników. Podczas prowadzonych ostatnio prac rewitalizacyjnych zostało wymienione pokrycie dachu baszty i wyremontowany tzw. pomost bojowy. 

Około roku 1190 nad rzeką Regą istniał gród strzegący drogi z Kołobrzegu do Stargardu. W drugiej połowie XIII wieku w miejscu grodu powstała rycerska siedziba. Początkowo warownia była drewniana i otoczona ziemnym wałem. Zbudowana została na wzgórzu wznoszącym się 3,5m ponad łąki nad rzeką Regą. Po roku 1365 Borkowie w miejscu drewnianej warowni rozpoczęli budowę zamku murowanego z kamienia i cegły. Jednocześnie z budową zamku Borkowie rozpoczęli wznoszenie murów miejskich, których długość wyniosła prawie 1300 metrów. Zamek w Resku, mimo, że sprzężony z fortyfikacjami miejskimi został oddzielony od miasta murem i nawodnioną fosą. Prowadziła do niego brama zamkowa. W 1774 r. Borkowie dokonują rozbiórki średniowiecznego zamku i wznoszą w jego miejsce dwór z szachulca. Zniszczono pozostałości gotyckich zabudowań, co utrudnia odtworzenie pierwotnego wyglądu zamku. Dwór uległ zniszczeniu w roku 1826. W kolejnych latach rozebrane zostały mury miejskie, a na terenie wokół zamku powstał park. Obecnie zobaczyć tu można zamkową strukturę: koronę współczesnych murów, zamkową piwnicę i stojący tam centralny filar renesansowych sklepień, schody, balustrady, galerie widokowe.

Reduta Morast wraz z Fortem Ujście stanowiły obiekty fortyfikacyjne służące obronie portu oraz ujścia Parsęty. Najsłabszym punktem obrony miasta był port i to m.in. na tej części miasta, skupili się projektanci nowych umocnień, podczas modernizacji twierdzy w latach 1770-1774. Przy ujściu Parsęty do morza powstał Fort Ujście i Szaniec Maikuhle. Razem z nimi miała współpracować nowa fortyfikacja, którą wykonano w widłach Parsęty i Kanału Drzewnego. Jest nią Reduta Bagienna, wzniesiona pod wpływem francuskiej szkoły fortyfikacyjnej. Nazywa się ją także Redutą Morast, z j. niemieckiego od moczarów, na których ją wykonano. Zaprojektowana została przez francuskiego inżyniera Madeleina Tourous hrabiego d’Heinze. Konstrukcję wzniesiono na palach, po czym zasypano ziemią. Od strony miasta wzniesiono dwa obiekty murowane, kryte ziemią. Była tam m.in. prochownia. Do obiektu prowadziła droga z mostem zwodzonym. Fortyfikację dostosowano do prowadzenia ognia z armat oraz broni strzeleckiej. W Reducie Morast funkcjonuje Klub Żeglarski. Miejsce to cieszy się dużym zainteresowaniem żeglarzy odwiedzających Marinę Solną Kołobrzeg, jak również turystów i mieszkańców Kołobrzegu.

Pałac Ławica położony jest w samym centrum Kotliny Kłodzkiej, nad brzegiem Nysy Kłodzkiej, niespełna 3 kilometry od Kłodzka. Wybudowany w stylu szwajcarskiej willi pałac jest częścią zabytkowego zespołu pałacowo-folwarcznego, którego historia sięga XVIII wieku. W roku 1886 właścicielem pałacu był Rudolph Schöller i to wówczas pałac przebudowano. Od 1905 roku  majątek przeszedł w ręce  Caesara Schöllera. Pałac w Ławicy zbudowany został na planie prostokąta i jest murowany z cegły i kamienia. W zależności od miejsca posiada od 2 do 3 kondygnacji, a całość nakryta jest czterospadowym dachem z lukarnami. W elewacji nie zabrakło ozdobnych gzymsów, boniowania i obramowań okiennych. We wnętrzu na uwagę zasługuje oryginalna stolarka drzwiowa, sztukaterie sufitowe oraz piec kaflowy w Sali Reprezentacyjnej, który podkreśla charakter obiektu. W sąsiedztwie pałacu znajduje się Folwark Dworski, w którym na odkrycie czekają inne atrakcje architektoniczne i turystyczne.

Znajdująca się na końcu ul. Floriańskiej Brama Floriańska jest pozostałością dawnych murów miejskich i jedną z ośmiu krakowskich bram obronnych. Powstała na przełomie XIII i XIV w., a w źródłach historycznych pojawia się w 1307 r. Budowla ta zbudowana została na planie zbliżonym do kwadratu. Brama ma formę wysokiej, bo liczącej 34 metry wieży kamiennej. Znajduje się w niej otwór przejazdowy o ostrołukowym sklepieniu. Niegdyś otwór ten od strony miasta zabezpieczały wrota, natomiast od zewnątrz krata. Nad wejściem od strony miasta znajduje się płaskorzeźba z XVIII w. przedstawiająca św. Floriana. Od strony Plant widnieje płaskorzeźba orła piastowskiego wykonana przez Zygmunta Langmana według projektu Jana Matejki. Przez wieki brama opierała się przeciwnościom. Trzykrotnie zagrażała jej rozbiórka, najpierw w XIX, a później na początku XX w. Obecnie, podobnie jak przed wiekami, Brama Floriańska jest jednym z symboli miasta.

Krakowski Barbakan jest najbardziej na północ wysuniętą częścią dawnych fortyfikacji miejskich Krakowa. Budowla powstała w ostatnich latach XV w. w obawie przed najazdem wołosko-tureckim zagrażającym Krakowowi. Sam król Polski Jan Olbracht położył kamień węgielny pod budowę Barbakanu. Ta obronna budowla w stylu gotyckim, została zbudowana na planie niepełnego koła. Niegdyś Barbakan był połączony z Bramą Floriańską specjalną szyją. Jego średnica wewnątrz murów to nieco ponad 24 metry, a średnica zewnętrzna sięga 30 metrów. Z zewnątrz otaczała go półkolista fosa o szerokości 26 m i głębokości dochodzącej do 3-5 metrów. Barbakan był najmocniejszym elementem rozbudowywanych przez wieki fortyfikacji miasta Krakowa. Miał cztery kondygnacje strzelnic rozmieszczonych w układzie szachownicy. Było ich 130 i zostały one przystosowane do użycia ręcznej broni palnej. Nadrzędną funkcją Barbakanu była obrona dostępu do Arsenału Miejskiego. Dziś obiekt ten znajduje się pod opieką Muzeum Historycznego Miasta Krakowa i jest udostępniany zwiedzającym.

Pałac Biskupi w Krakowie jest zaraz po Wawelu największym pałacem krakowskim. Znajdujący się przy ulicy Franciszkańskiej 3 pałac, to siedziba kurii metropolitalnej, a od końca XIV wieku także biskupów krakowskich. Pierwsze wzmianki o tej rezydencji pochodzą z końca XIV w.  Pałac uległ znacznym zniszczeniom w lipcu 1850 roku, kiedy Kraków nawiedził wielki pożar. Pałac został odbudowany dopiero w latach 1865–1868, a później jeszcze kilka razy był restaurowany. Dziś ma kształt nadany w XIX wieku z zachowaniem fragmentów renesansowych i barokowych. W pałacu od 1964 roku, aż do roku 1978 mieszkał biskup Karol Wojtyła. Późniejszy papież zatrzymywał się w pałacu, a stojąc w oknie nad bramą wjazdową, nieoficjalnie spotykał się ze zgromadzonymi wiernymi. Te spotkania stały się tradycją papieskich pielgrzymek, a okno na Franciszkańskiej 3 swoistym symbolem. Także po śmierci Jana Pawła II okno papieskie jest symbolem przypominającym o papieżu Polaku. Pod oknem organizowane są koncerty, a w rocznice związane z papieżem okno ozdabiane jest białymi i żółtymi kwiatami. 

Zespół pałacowy w Kwilczu obejmuje oficyny i budynki gospodarcze, a także przyległy do nich od wschodu park krajobrazowy. Sam pałac powstał w 1828 r. według projektu berlińskiego architekta Karla Friedricha Schinkla. Budowla na planie prostokąta posadowiona została na kamienno-ceglanym fundamencie i wzniesiona z cegły. Piętrowy, ale podpiwniczony pałac ma cechy neorenesansowe. Od frontu znajduje się płytki pseudoryzalit, a od ogrodu prostokątny ryzalit z zadaszonym tarasem wspartym na ozdobnej, drewnianej konstrukcji. Elewacje ozdobiono delikatnym boniowaniem i gzymsami. Okna parteru duże, natomiast okna piętra mniejsze, ujęte profilowanymi obramowaniami. W pomieszczeniach pałacu, na piętrze mieściły się pierwotnie pokoje mieszkalne. Na parterze znajdowały się hall, salon, biblioteka oraz jadalnia. Po 1945 r. majątek przejął skarb państwa. Przez wiele lat mieścił się tu kombinat PGR, po którego upadku pałac niszczał. Dopiero w 2013 r. majątek został odzyskany przez spadkobierców przedwojennych właścicieli, którzy stopniowo przywracają mu dawną świetność.

Zespół osadniczy Tumu-Łęczycy to unikalny przykład miejsca, w którym przeszłość historyczna otwiera się przed nami, odsłaniając tajemnice średniowiecznych ziem polskich i pokazując obok siebie Polskę drewnianą i murowaną. Grodzisko w Tumie jest najstarszym elementem średniowiecznej Łęczycy. To pozostałość wczesnośredniowiecznego grodu, czyli miejsca obronnego, a zarazem lokalnego centrum administracyjnego w czasach dynastii Piastów. Gród wzniesiono na planie owalu. Otoczony był potrójnym pierścieniem wałów obronnych i fos zasilanych wodami Bzury. Gród łęczycki był potężną warownią ze zbrojną załogą, a także centralnym ośrodkiem władzy świeckiej w państwie Piastów. Badania archeologiczne pozwoliły ustalić poszczególne fazy rozbudowy grodu, który szczególną rolę zyskał w czasach rozbicia dzielnicowego,  a swoje znaczenie utracił w momencie lokacji miasta i budowy zamku po drugiej stronie Bzury.

Powstanie baszty datuje się na przełom XIV i XV wieku. Początkowo nazywana Katownią, później znana jako Piekarnia (od rodzaju tortur) i Męczarnia. Wszystkie te nazwy mają związek z funkcją, jaką pełniła baszta – była miejskim więzieniem i pracownią kata — wykwalifikowanego urzędnika, któremu miasto płaciło za wymierzanie kar zasądzonych przez sąd oraz usuwanie padliny. Kat funkcjonował w Wieluniu jeszcze w XVIII wieku. W XIX w. rozebrano znaczną część dawnych fortyfikacji. Męczarnia ocalała, jednak przez kolejne dwa stulecia powoli niszczała. Nowe życie tchnęła w obiekt kompleksowa przebudowa z drugiej dekady XXI wieku, zrealizowana ze środków unijnych. Baszta jest obecnie jednym z obiektów Muzeum Ziemi Wieluńskiej. Znajdują się w niej dwie ekspozycje. Wystawa „W izbie wieluńskiego kata” przedstawia historię wieluńskich mistrzów katowskich i ich warsztatu pracy. Druga z wystaw: „Dzieje oręża w średniowieczu i w okresie staropolskim”, wiąże się z funkcją obronną tego miejsca i historią odwołująca się do uczestnictwa mieszkańców Wielunia w konfliktach zbrojnych od początków miasta aż po wiek XVII.

Zamek Krzyżtopór w Ujeździe to obecnie jedna z największych budowli w Polsce, zachowanych w stanie trwałej ruiny. Został wybudowany w latach 1621 – 1644 jako rezydencja magnacka wojewody sandomierskiego Krzysztofa Ossolińskiego w stylu palazzo in fortezza. Przez lata obrósł w legendy, które echem rozchodzą się po świecie i przyciągają do Ujazdu tysiące turystów. Najpopularniejsza z nich mówi jakoby plan budowli miał odpowiadać kalendarzowi  - znajdowały się w nim 4 wieże (cztery pory roku), 12 sal wielkich (miesiące), 52 pokoje (tygodnie) i 365 okien (ilość odpowiadająca dniom roku). Obecnie, mimo, że już jako ruina, Zamek Krzyżtopór nadal zachwyca każdego  odwiedzającego. Od końca lat dziewięćdziesiątych obiekt jest udostępniony do zwiedzania, a w 2018 roku uzyskał status Pomnika Historii. Instytucja Kultury powołana do opieki nad obiektem, dba by zamek nie popadł w zapomnienie. W sezonie turystycznym organizowanych jest wiele wydarzeń mających na celu popularyzowanie historii i promowanie regionu.

W Puławach są dwa pałace. Główny pałac powstał na miejscu dawnej rezydencji obronnej Lubomirskich, którą w 1706 roku zniszczyli Szwedzi. W 1732 roku klucz końskowolski i wchodzące w jego skład Puławy znalazły się w posiadaniu rodziny Czartoryskich i tak było przez następne sto lat. Czartoryscy przenieśli się na stałe do Puław w 1784 r. i pozostali tu do represji carskich po upadku powstania listopadowego. W tym okresie pałac był rezydencją chętnie odwiedzaną przez artystów, polityków, literatów. Miejsce to tętniło życiem kulturalno-politycznym. Po wybuchu I wojny światowej Pałac Czartoryskich stał się miejscem formowania ochotniczego 1 Legionu Polskiego, którego ideą była w przyszłości walka o niepodległą Polskę. Oddział nazywano Legionem Puławskim i w1915 roku wsławił się w walkach z Niemcami u boku armii carskiej.

Zamek Biskupów Krakowskich w Iłży to perła architektury średniowiecza i renesansu. Jego budowa rozpoczęła się najprawdopodobniej już pod koniec XIII w. Zamek był kilkukrotnie rozbudowywany – m.in. w wieku XIV, zniszczony m.in. przez Szwedów w 1656 r., odbudowany w poł. XVII i XVIII w., a po pożarze na początku XIX w. popadł w ruinę. Zabudowania zamkowe składały się z zamku dolnego oraz zamku górnego. Budowla powstała głównie z łamanego wpienia, łączonego zaprawą wapienno-piaskową. Posiada charakterystyczną murowaną wieżą górującą nad miastem. Mury zamku miejscami mają grubość 3 metrów. Na zamku górnym zachowały się m.in. sklepione piwnice zamkowe oraz murowana i częściowo kuta w skale, studnia zamkowa. W przeszłości zamek był siedzibą biskupów krakowskich – obiektem obronnym, rezydencjonalnym, oraz centrum gospodarczo-administracyjnym. W 2021 r. ruina zamku górnego przeszła pierwszy etap prac konserwatorskich. Obiekt niemalże w całości udostępniony jest dla turystów, którzy mogą m.in. wejść na wieżę zamkową oraz zajrzeć w głąb studni zamkowej. Na zamku organizowane są wystawy oraz liczne atrakcje i imprezy, wraz z niezwykle widowiskowym turniejem rycerskim.

Pałac Branickich zaliczany jest do najpiękniejszych barokowych rezydencji w Polsce i Europie. Historia założenia białostockiej rezydencji sięga XV w., kiedy to na terenie dziedzińca pałacowego zbudowano drewniany dwór. W 1659 r. Białystok otrzymał Stefan Czarniecki. Największy rozwój rezydencji związany był jednak z rodem Branickich. Stefan Mikołaj Branicki, wnuk Stefana Czarnieckiego, rozpoczął pod koniec XVII w. przebudowę dworu w okazały, barokowy pałac. Począwszy od lat 20. XVIII w. przy pałacu i w ogrodach prowadzono liczne prace budowlane. Upadek świetności Pałacu zbiegł się z upadkiem Rzeczpospolitej. W 1802 r. pałac sprzedano królowi pruskiemu Fryderykowi Wilhelmowi III, następnie odkupił go car Aleksander I. W 1837 r. pałac przeznaczono na siedzibę Instytutu Panien Szlacheckich funkcjonującego tu do 1915 r. Podczas I wojny światowej pałac zamieniono na niemiecki szpital wojskowy. W wyniku działań wojennych w 1944 r. budynek uległ spaleniu i częściowemu zburzeniu. W 1945 r. podjęto decyzję o odbudowie pałacu, który w 1950 r. przekazano utworzonej Akademii Medycznej w Białymstoku. Do dziś Pałac jest najbardziej reprezentacyjną budowlą Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.

Ruiny zamku w Owieśnie są jedną z największych atrakcji turystycznych miejscowości. Według doniesień już na początku XIII w. miał tu powstać zameczek, zbudowany przez templariuszy. Około XIV w. zbudowano na jego miejscu zamek murowany z kamienia. Otaczał go mur obronny oraz fosa. Zamek zbudowano na planie koła o średnicy około 30 m. Zamek w Owieśnie był trzykrotnie przebudowywany. Każda epoka wnosiła nowe ślady w jego wygląd. Rozbudowywano budynki mieszkalne oraz kilkakrotnie restaurowano wieżę. Pierwotnie zamek miał charakter obronny, ale później czasy baroku wprowadziły wiele elementów dekoracyjnych. Założono wokół zamku park, powstała barokowa elewacja, ozdobne bramy, fontanna, a na moście stanęły mitologiczne posągi. Po wojnie pozbawiony użytkownika zamek szybko niszczał – rozkradziono stolarkę, zarysowały się mury. W 1964 r. runęła wieża. Obecnym właścicielem obiektu jest Fundacja Zamek Chudów.

W południowej części miasta Chociwel niemal nad samym brzegiem jeziora Starzyc, znajduje się wybudowany na początku XX wieku pałac. Pierwotnie w budynku funkcjonował dom rekonwalescencyjny dla żołnierzy. Po II wojnie światowej w budynku umieszczono placówkę edukacyjną. W roku 2014 dobudowano do pałacu prawe skrzydło jako kolejny etap rozbudowy restauracji o nową salę bankietową oraz pokoje hotelowe. Szkoła działała w tym miejscu do 1997 roku. Nowy rozdział w historii pałacu rozpoczął się w 1999 r., kiedy budowla stała się własnością prywatną. Nowy właściciel przeprowadził niezbędne remonty i dzięki temu udało się pałac zabezpieczyć na kolejne lata. W tym czasie stopniowo przywracano budynek do stanu z początku XX w. Obecnie w Pałacu mieści się restauracja i hotel z salą konferencyjną. Z każdego pokoju rozciąga się wspaniały widok na jezioro Starzyc.

Zamek Bolczów położony jest w północnej części Rudaw Janowickich. Nikt dokładnie nie zna daty powstania zamku, ale przypuszcza się, że związana jest z rycerzem z pobliskiego Mniszkowa - Clericusem Bolzem, a jako czas powstania zamku przyjmuje się lata 1371-1386. Historia zamku Bolczów to historia walki i odbudowy. Początkowo stanowił on rodową siedzibę Clericusa Bolza, a także strzegł okolicznych traktów handlowych. W okresie wojen husyckich, zamek stał się siedzibą rabusiów, napadających na kupieckie karawany. Doprowadziło to do interwencji mieszczan wrocławskich i świdnickich, którzy chcąc położyć kres grabieżom, zdobyli i zniszczyli zamek. Hans Dippold von Burghaus przywrócił zamkowi świetność, rozbudowując go o dziedziniec i wieżę obronną. Pod jego rządami zamek stał się fortecą nie do zdobycia, wykorzystując naturalne ukształtowanie terenu. Niestety, okres świetności zamku zakończyła wojna trzydziestoletnia, podczas której dwukrotnie padł on ofiarą szwedzkich najeźdźców i ostatecznie został spalony. Dziś ruiny zamku Bolczów przyciągają tłumy turystów, zachwycając swoją historią i pięknem.

Baszta Więzienna, nazywana też Basztą Czarownic lub Basztą Prochową, znajduje się po północnej stronie średniowiecznego miasta. Budowla wzniesiona została pod koniec XIII w. jako baszta łupinowa, a następnie przebudowana i nadbudowana. Obiekt założony jest na planie czworobocznym, zbliżonym do kwadratu. Baszta w dolnej partii posiada formę prostopadłościenną, przechodząc powyżej za pomocą narożnych tromp – w formę spłaszczonego walca. W zwieńczeniu znajduje się wąska platforma widokowa oraz stożkowy, ceramiczny hełm z chorągiewką pogodową z datą roczną „1729”, odnoszącą się do jednego z remontów budowli. Wnętrze baszty podzielone zostało na trzy kondygnacje skomunikowane pierwotnie drabinami lub stromymi, drewnianymi schodami. W obrębie każdej z nich znajduje się po jednym pomieszczeniu doświetlonym wąskimi oknami. W XVII wieku w baszcie mieściło się więzienie, zlokalizowane w przyziemiu budowli, a następnie magazyn prochu.

Historia pałacu książęcego nad Młynówką w Trzebiatowie sięga XIII wieku, kiedy to istniejącą tu osadę targową otrzymała księżna Anastazja, córka Mieszka Starego, zakładając w budynkach swojej siedziby klasztor norbertanek. W 1619 roku przebudowano dawny klasztor na pałac. W kolejnych dekadach pałac zyskał na znaczeniu i urodzie, zwłaszcza pod koniec XVII wieku, kiedy to architekt Viktor de Port przekształcił go w barokową rezydencję dla Fryderyka Wilhelma I. Ten nowy, barokowy wygląd dodał pałacowi splendoru i prestiżu, czyniąc go jedną z najważniejszych budowli w regionie. Pałac mimo licznych przebudów i zmian właścicieli zachował swój unikalny charakter i historyczne znaczenie. Dziś jest nie tylko świadkiem burzliwej historii regionu, ale także cennym zabytkiem, który przyciąga turystów i miłośników historii.

Baszta Prochowa, szerzej znana jako baszta kaszana jest jednym z elementów fortyfikacyjnych miasta, elementem murów obronnych. Baszta znajduję się bardzo blisko centrum, co stanowi dużą dostępność dla turystów. Wzniesiona została w XIV w. w stylu barokowym, z charakterystycznym dla tego stylu grubym ceglanym murem. Założona została na planie koła o zewnętrznej średnicy 5,6 m, o wysokości 14 m, przykryta stożkowym dachem. Baszta jest charakterystycznym i symbolicznym elementem Trzebiatowa, odegrała ważną rolę w konflikcie Trzebiatowa z Gryficami. Jak głosi legenda, miska kaszy, którą otrzymał wartownik od swojej ukochanej w trakcie pełnienia swojej nocnej warty, spadła na głowę jednego z podchodzących gryfickich wojów. Krzyki oparzonego wroga obudziły mieszkańców i zaalarmowały trzebiatowian, którzy w obliczu groźby utraty dobytku i życia, wspólnie odparli atak. W ten sposób kasza ocaliła miasto. Walki z gryficzanami toczyły się o wolną żeglugę po rzece Redze.

Zamek Dunajec w Niedzicy położony jest na Spiszu – powęgierskiej krainie historyczno-geograficznej, której niewielki fragment od 1920 r. leży w granicach Polski, pomiędzy Podhalem a Pieninami. Wybudowany nad rzeką Dunajec, będącą przez wiele wieków naturalną granicą między Polską a Węgrami, obecnie wznosi się nad Zalewem Czorsztyńskim – sztucznym zbiornikiem, powstałym na skutek budowy zapory ziemnej na Dunajcu oraz elektrowni szczytowo-pompowej. Zamek bronił niegdyś północnej granicy Królestwa Węgierskiego oraz szlaku handlowego, który tędy przebiegał. Najstarszą część zamku datuje się na początek XIV wieku, a najmłodszą na przełom XVI i XVII wieku. W tym czasie budowla była remontowana i rozbudowywana, stopniowo łącząc elementy obronne z mieszkalnymi. Po II Wojnie Światowej zamek upaństwowiono, od roku 1950 opiekuje się nim Stowarzyszenie Historyków Sztuki, a od 1963 roku istnieje w nim muzeum.

Późnobarokowy pałac myśliwski we Włoszakowicach to unikatowa budowla wzniesiona na planie trójkąta w latach 1749-1751. Pałac stanął na terenie wyspy o pięciokątnym zarysie, w miejscu, gdzie niegdyś znajdował się zamek Krzysztofa Opalińskiego. Włoszakowicki pałac został zbudowany w typowym dla tego rodzaju budowli układzie. W centrum pałacu znajduje się duża sala na planie trójkąta równobocznego, od której wychodzą drzwi do pozostałych gabinetów. Pierwotnie nakryty był kopułą, którą utracił jeszcze przed rokiem 1848. Aleksander Józef Sułkowski, będąc jednym z pierwszych polskich masonów, zaprojektował swoją letnią rezydencję na wzór trójkątnej kielni, symbolu wolnomularstwa. W podziemiach sali trójkątnej do dziś znajduje się sala terrarna, potocznie zwana masońską. To właśnie w niej miały się odbywać spotkania loży, natomiast jej ściany wyglądają jak wykute w skale. Dziś położony w malowniczym parku pałac jest siedzibę Urzędu Gminy i jest udostępniony do zwiedzania.

UWAGA! - W Gminnym Ośrodku Kultury we Włoszakowicach istnieje możliwość zakupu znaczka jedynie płacąc kartą płatniczą.