Lista znaczków

Zespół osadniczy Tumu-Łęczycy to unikalny przykład miejsca, w którym przeszłość historyczna otwiera się przed nami, odsłaniając tajemnice średniowiecznych ziem polskich i pokazując obok siebie Polskę drewnianą i murowaną. Grodzisko w Tumie jest najstarszym elementem średniowiecznej Łęczycy. To pozostałość wczesnośredniowiecznego grodu, czyli miejsca obronnego, a zarazem lokalnego centrum administracyjnego w czasach dynastii Piastów. Gród wzniesiono na planie owalu. Otoczony był potrójnym pierścieniem wałów obronnych i fos zasilanych wodami Bzury. Gród łęczycki był potężną warownią ze zbrojną załogą, a także centralnym ośrodkiem władzy świeckiej w państwie Piastów. Badania archeologiczne pozwoliły ustalić poszczególne fazy rozbudowy grodu, który szczególną rolę zyskał w czasach rozbicia dzielnicowego,  a swoje znaczenie utracił w momencie lokacji miasta i budowy zamku po drugiej stronie Bzury.

Powstanie baszty datuje się na przełom XIV i XV wieku. Początkowo nazywana Katownią, później znana jako Piekarnia (od rodzaju tortur) i Męczarnia. Wszystkie te nazwy mają związek z funkcją, jaką pełniła baszta – była miejskim więzieniem i pracownią kata — wykwalifikowanego urzędnika, któremu miasto płaciło za wymierzanie kar zasądzonych przez sąd oraz usuwanie padliny. Kat funkcjonował w Wieluniu jeszcze w XVIII wieku. W XIX w. rozebrano znaczną część dawnych fortyfikacji. Męczarnia ocalała, jednak przez kolejne dwa stulecia powoli niszczała. Nowe życie tchnęła w obiekt kompleksowa przebudowa z drugiej dekady XXI wieku, zrealizowana ze środków unijnych. Baszta jest obecnie jednym z obiektów Muzeum Ziemi Wieluńskiej. Znajdują się w niej dwie ekspozycje. Wystawa „W izbie wieluńskiego kata” przedstawia historię wieluńskich mistrzów katowskich i ich warsztatu pracy. Druga z wystaw: „Dzieje oręża w średniowieczu i w okresie staropolskim”, wiąże się z funkcją obronną tego miejsca i historią odwołująca się do uczestnictwa mieszkańców Wielunia w konfliktach zbrojnych od początków miasta aż po wiek XVII.

Opactwo Cysterskie w Podklasztorzu będącym dzisiaj dzielnicą Sulejowa, to jeden z najlepiej zachowanych zespołów cysterskich w Polsce, będący zabytkiem architektury romańskiej. 22 października 2012 roku obiekt został wpisany na listę Pomników historii. Najstarszym jego elementem jest romański kościół p.w. Najświętszej Marii Panny i św. Tomasza Kantuaryjskiego, wzniesiony na planie krzyża z ciosów kamiennych i w niewielkim stopniu wykończony cegłą. Zbudowany on został przed 1232 rokiem i do dziś przetrwał w bardzo dobrym stanie, Od południa do kościoła przylega najstarsze i najlepiej zachowane skrzydło wschodnie budynku klasztornego. Obecnie znajduje się tam muzeum. Najmłodszą część zespołu reprezentuje ciąg budynków gospodarczych. Dzisiaj mieści się tutaj hotel oferujący - oprócz miejsc noclegowych - centrum rekreacyjne, organizację imprez tematycznych i bankietów, wynajem sal konferencyjnych, oraz usługi specjalne: przejazdy bryczką czy walki rycerskie.

Wzniesiony przez króla Kazimierza Wielkiego najprawdopodobniej w latach 1357-1370 został posadowiony na sztucznym wzniesieniu otoczonym fosą. Niemal w całości zamek został zbudowany z czerwonej cegły. Zamek Łęczycki był rezydencją królewską Kazimierza Wielkiego, a następnie siedzibą starosty łęczyckiego. W 1410 roku po bitwie pod Grunwaldem więziono tu jeńców wojennych, oczekujących na dostarczenie okupu. Na przestrzeni wieków zamek kilkakrotnie zmieniał właścicieli i wielokrotnie nękany był pożarami i działaniami wojennymi przez co jego stan uległ ruinie. Dopiero po II wojnie światowej zamek odbudowano i przystąpiono do częściowej rekonstrukcji fragmentów tej budowli. Obecnie w zamku mieści się Muzeum Miasta Łęczycy

Kasztel Rycerski "Na Gorących Źródłach " w Uniejowie położony jest nad Wartą, nieopodal Term Uniejowskich. W kasztelu w stylizowanych na średniowieczne komnatach można zaznać odpoczynku, ale główną atrakcją tego miejsca są pokazy walk rycerskich, degustacje miodów pitnych oraz kąpiele w Łaźniach Kasztelańskich, gdzie w dębowych baliach można zaznać kąpieli różanych, piwnych lub w czekoladowych. Dla spragnionych nieco mocniejszych wrażeń czeka bogaty pakiet rozrywek np: kręcioła, szkocka lina, strzelanie z łuku, rzut włócznią oraz wystawa narzędzi tortur w wieży rycerskiej, na szczycie której dodatkowo znajduje się taras widokowy.

Zamek uniejowski wybudowany został w latach 1360-1365 w miejscu po drewnianej warowni zniszczonej podczas najazdu Krzyżaków na miasto w 1331 roku. Zamek składał się z wysokiej na 30 m okrągłej baszty, dziedzińca i dwóch czworobocznych wież połączonych razem skrzydłami mieszkalnymi. Ze względu na swoje położenie i obronność, podczas wojny trzynastoletnia zamek w Uniejowie stał się miejscem przechowywania skarbca kościoła gnieźnieńskiego. Cały skarb pomieścił się w kilku skrzyniach. Jedna ze skrzyń pomieściła m.in. głowę św. Wojciecha, głowę św. Gereona, rękę św. Wojciecha, rękę św. Stanisława i jego pierścień, wielką monstrancję pozłocistą oraz kilka kielichów. Skarbiec gnieźnieński był jeszcze w zamku przechowywany kilkukrotnie. Na przestrzeni wieków zamek zmieniał właścicieli i tracił swoją funkcję jednocześnie niszczejąc. Obecnie po renowacji w zamku mieści się restauracja oraz hotel.

Mury miejskie, których fragmenty przetrwały do czasów współczesnych zaczęto budować na początku XIV w. Najpiękniejszy ich fragment znajduje się nad Iną. W tym fragmencie murów zachowała się także Furta Wodna prowadząca z portu do miasta oraz dwie baszty. Pierwsza z nich Baszta Więzienna nazywana także Basztą Prochową posiada cylindryczny kształt i znajduje się w południowo-zachodniej, narożnej części murów. Druga zwana Basztą Menniczą w dolnej części założona została na planie prostokąta i wybudowana razem z Furtą Wodną. Część górna, ośmioboczna pełniła funkcję mennicy miejskiej. Wzdłuż tego fragmentu murów znajduje się 5 rzeźb granitowych tworzących goleniowską Aleję Legend. Drugi fragment murów biegnie wzdłuż Placu Planty oraz niewielkie fragmenty w pobliżu Bramy Wolińskiej.

Około roku 1190 nad rzeką Regą istniał gród strzegący drogi z Kołobrzegu do Stargardu. W drugiej połowie XIII wieku w miejscu grodu powstała rycerska siedziba. Początkowo warownia była drewniana i otoczona ziemnym wałem. Zbudowana została na wzgórzu wznoszącym się 3,5m ponad łąki nad rzeką Regą. Po roku 1365 Borkowie w miejscu drewnianej warowni rozpoczęli budowę zamku murowanego z kamienia i cegły. Jednocześnie z budową zamku Borkowie rozpoczęli wznoszenie murów miejskich, których długość wyniosła prawie 1300 metrów. Zamek w Resku, mimo, że sprzężony z fortyfikacjami miejskimi został oddzielony od miasta murem i nawodnioną fosą. Prowadziła do niego brama zamkowa. W 1774 r. Borkowie dokonują rozbiórki średniowiecznego zamku i wznoszą w jego miejsce dwór z szachulca. Zniszczono pozostałości gotyckich zabudowań, co utrudnia odtworzenie pierwotnego wyglądu zamku. Dwór uległ zniszczeniu w roku 1826. W kolejnych latach rozebrane zostały mury miejskie, a na terenie wokół zamku powstał park. Obecnie zobaczyć tu można zamkową strukturę: koronę współczesnych murów, zamkową piwnicę i stojący tam centralny filar renesansowych sklepień, schody, balustrady, galerie widokowe.

Malowniczo położony Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinku, będący siedzibą Centrum Konferencyjnego ZAMEK, ma za sobą długą historię. W różnych założeniach, przechodząc liczne przebudowy, renowacje, a czasami wręcz odbudowy, istnieje w tym samym miejscu od połowy XIV wieku. Po gruntownym remoncie współfinansowanym przez Unię Europejską od września 2013 roku funkcjonuje tu Centrum Konferencyjne ZAMEK dysponujące nowocześnie wyposażonymi salami wykładowymi, a także restauracją z letnim ogródkiem i stylowym pubem z weekendowym graniem na żywo. W Zamkowej, pełnej niezwykłego klimatu restauracji, wśród wielu potraw łączących tradycję staropolskich smaków z elementami kuchni nowoczesnej, szczególną uwagę gości przyciąga jesiotr na parze w sosie z kiszonych ogórków, podawany na glazurowanej marchewce i groszku cukrowym. Jesiotr to nie tylko szlachetna i bardzo smaczna ryba, ale przede wszystkim ważny element graficzny herbu Szczecinka oraz jeden z symboli miasta. W Centrum Konferencyjnym Zamek przygotowano także dla gości pięć wyjątkowych pokoi nawiązujących do szczecineckich legend. Niezwykłą noc spędzić można w „towarzystwie” Białej Damy, Rycerza, Zielarek, czy Ptasznika. Zamek malowniczo położony nad brzegiem jeziora Trzesiecko, w historycznym parku miejskim to wymarzone miejsce na romantyczny weekend we dwoje.

Reduta Morast wraz z Fortem Ujście stanowiły obiekty fortyfikacyjne służące obronie portu oraz ujścia Parsęty. Najsłabszym punktem obrony miasta był port i to m.in. na tej części miasta, skupili się projektanci nowych umocnień, podczas modernizacji twierdzy w latach 1770-1774. Przy ujściu Parsęty do morza powstał Fort Ujście i Szaniec Maikuhle. Razem z nimi miała współpracować nowa fortyfikacja, którą wykonano w widłach Parsęty i Kanału Drzewnego. Jest nią Reduta Bagienna, wzniesiona pod wpływem francuskiej szkoły fortyfikacyjnej. Nazywa się ją także Redutą Morast, z j. niemieckiego od moczarów, na których ją wykonano. Zaprojektowana została przez francuskiego inżyniera Madeleina Tourous hrabiego d’Heinze. Konstrukcję wzniesiono na palach, po czym zasypano ziemią. Od strony miasta wzniesiono dwa obiekty murowane, kryte ziemią. Była tam m.in. prochownia. Do obiektu prowadziła droga z mostem zwodzonym. Fortyfikację dostosowano do prowadzenia ognia z armat oraz broni strzeleckiej. W Reducie Morast funkcjonuje Klub Żeglarski. Miejsce to cieszy się dużym zainteresowaniem żeglarzy odwiedzających Marinę Solną Kołobrzeg, jak również turystów i mieszkańców Kołobrzegu.

Zamek w Świdwinie powstał pod koniec XIII w. na piaszczystej łasze rzeki Regi. Posiadał fosę, most zwodzony, parkan i czworoboczną wieżę. W 1384 r. Świdwin kupili Krzyżacy i nadbudowali okrągłą część wieży. W północnym skrzydle powstał refektarz i kaplica. Uruchomiono także mennicę, w której bite były srebrne denary. Następnymi zarządcami zamku byli Joannici. W czasie wojny 30. letniej zamek zdobyli Szwedzi. W ręce zakonu zamek wrócił dopiero po pokoju westfalskim. Wkrótce zamek został pozbawiony cech i funkcji obronnych, i przekształcony w reprezentacyjną rezydencję. W XIX w. stał się siedzibą państwowych instytucji, a od połowy lat 30. do 1945 r. mieściła się w nim szkoła  dla żeńskiej sekcji nazistowskiej organizacji RAD. Obecnie zamek jest siedzibą Świdwińskiego Ośrodka Kultury oraz Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej.

Renesansowy zamek usytuowany na Wzgórzu Zamkowym w Szczecinie, w sąsiedztwie Odry, historyczna siedziba rodu Gryfitów. Początki dzisiejszego zamku sięgają 1346 roku, kiedy Barnim III, łamiąc przywileje szczecińskiego patrycjatu rozpoczął wznoszenie na wzgórzu zamkowym tzw. kamiennego domu. Obok kamiennego domu stanęła kaplica św. Ottona oraz tzw. duży dom z wieżą więzienną. Po opuszczeniu przez garnizon w 1902 roku, zamek popadał stopniowo w dewastację. Roboty renowacyjne mające przywrócić zamkowi wygląd dawnej rezydencji podjęto w 1925 roku, jednak zaprzestano ich rok później. W 1944 roku zamek został poważnie zniszczony podczas nalotów. W 1946 roku rozpoczęto zabezpieczanie ruin zamku, odkrywając wówczas m.in. kryptę książęcą. W 1948 roku na dziedzińcu zamku rozpoczęły się prace archeologiczne. W latach 1958−1980 zamek został odbudowany. Przywrócono mu XVI-wieczny renesansowy wygląd.

Historia pałacu książęcego nad Młynówką w Trzebiatowie sięga XIII wieku, kiedy to istniejącą tu osadę targową otrzymała księżna Anastazja, córka Mieszka Starego, zakładając w budynkach swojej siedziby klasztor norbertanek. W 1619 roku przebudowano dawny klasztor na pałac. W kolejnych dekadach pałac zyskał na znaczeniu i urodzie, zwłaszcza pod koniec XVII wieku, kiedy to architekt Viktor de Port przekształcił go w barokową rezydencję dla Fryderyka Wilhelma I. Ten nowy, barokowy wygląd dodał pałacowi splendoru i prestiżu, czyniąc go jedną z najważniejszych budowli w regionie. Pałac mimo licznych przebudów i zmian właścicieli zachował swój unikalny charakter i historyczne znaczenie. Dziś jest nie tylko świadkiem burzliwej historii regionu, ale także cennym zabytkiem, który przyciąga turystów i miłośników historii.

Baszta Prochowa, szerzej znana jako baszta kaszana jest jednym z elementów fortyfikacyjnych miasta, elementem murów obronnych. Baszta znajduję się bardzo blisko centrum, co stanowi dużą dostępność dla turystów. Wzniesiona została w XIV w. w stylu barokowym, z charakterystycznym dla tego stylu grubym ceglanym murem. Założona została na planie koła o zewnętrznej średnicy 5,6 m, o wysokości 14 m, przykryta stożkowym dachem. Baszta jest charakterystycznym i symbolicznym elementem Trzebiatowa, odegrała ważną rolę w konflikcie Trzebiatowa z Gryficami. Jak głosi legenda, miska kaszy, którą otrzymał wartownik od swojej ukochanej w trakcie pełnienia swojej nocnej warty, spadła na głowę jednego z podchodzących gryfickich wojów. Krzyki oparzonego wroga obudziły mieszkańców i zaalarmowały trzebiatowian, którzy w obliczu groźby utraty dobytku i życia, wspólnie odparli atak. W ten sposób kasza ocaliła miasto. Walki z gryficzanami toczyły się o wolną żeglugę po rzece Redze.

Pałac w Siemczynie wybudowano w latach 1722-1726 przez barona Henryka Bernarda von Goltza. Wewnątrz znajdowały się pomieszczenia mieszkalne i sypialne, a także sala rycerska. W roku 1796 Henryk August von Arnim dokonuje rozbudowy pałacu, a w późniejszych latach majątek rozbudowuje o budynki gospodarcze. W drugiej połowie XIX wieku Siemczyno należy do największych majątków w okolicy. Niestety długi, w które popadli właściciele zmusiły ich do sprzedaży w 1895 roku majątku, który na przestrzeni kilkunastu lat kilkakrotnie zmieniał właścicieli. W marcu 1945 roku pałac będący wówczas majątkiem rodziny von Bredow zajmują Sowieci urządzając w nim szpital polowy. W kolejnych miesiącach pałac zostaje niemal całkowicie ograbiony z wyposażenia. Dopiero w roku 1950 za sprawą lokalnego nauczyciela Henryka Leszczyńskiego powstaje w pałacu szkoła, która mieści się w nim do 1985 roku. Od tego czasu pałac, mimo iż został sprzedany prywatnym właścicielom, pozostaje niezagospodarowany i popada w ruinę. Dopiero w roku 1999 poprzez licytacje komornicze budynek trafia w ręce nowych właścicieli, którzy zabezpieczają go przed dalszym niszczeniem. Obecnie pałac prawie całkowicie pozbawiony jest wyposażenia, jednak usytuowanie budowli w pięknym parku oraz poddane gruntowej renowacji budynki gospodarcze czynią obiekt niezwykle interesującym dając nadzieję na to iż w kolejnych latach i pałac odzyska swój dawny wygląd.

W południowej części miasta Chociwel niemal nad samym brzegiem jeziora Starzyc, znajduje się wybudowany na początku XX wieku pałac. Pierwotnie w budynku funkcjonował dom rekonwalescencyjny dla żołnierzy. Po II wojnie światowej w budynku umieszczono placówkę edukacyjną. W roku 2014 dobudowano do pałacu prawe skrzydło jako kolejny etap rozbudowy restauracji o nową salę bankietową oraz pokoje hotelowe. Szkoła działała w tym miejscu do 1997 roku. Nowy rozdział w historii pałacu rozpoczął się w 1999 r., kiedy budowla stała się własnością prywatną. Nowy właściciel przeprowadził niezbędne remonty i dzięki temu udało się pałac zabezpieczyć na kolejne lata. W tym czasie stopniowo przywracano budynek do stanu z początku XX w. Obecnie w Pałacu mieści się restauracja i hotel z salą konferencyjną. Z każdego pokoju rozciąga się wspaniały widok na jezioro Starzyc.

Zlokalizowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki Regi, w obrębie dawnych obwarowań miasta. Była jedną z trzech wież systemu fortyfikacyjnego miasta. Pochodzi z XV w. i zbudowana została w stylu gotyckim. Pełniła funkcję wieży strzelniczej. Przez lata pojawiało się wiele koncepcji zagospodarowania wieży, jednak żadna nie okazała się przysłowiowym „strzałem w 10”. Obecnie, po wykonanej w 2007 r. rewitalizacji, baszta udostępniania jest turystom, którzy z nowopowstałego balkonu widokowego mogą obserwować panoramę Gryfic.

Brama Wolińska jest jedyną ocalałą z czterech bram wjazdowych do miasta i wchodzi w skład zespołu średniowiecznych murów obronnych Goleniowa. Jej budowę rozpoczęto na początku XIV wieku, a sama budowla początkowo pełniła rolę strażnicy obronnej.  Strzelista budowla bramy należy do najpiękniejszych obiektów tego typu na Pomorzu Zachodnim. Elewacje Bramy Wolińskiej mają różne rozwiązania kompozycyjne. O elewacji widocznej od strony dawnego miasta decydowały bardziej względy estetyczne, natomiast o elewacji od strony zewnętrznej - obronne.  Brama wznosi się na wysokość 26 metrów, a mierząc wraz ze sterczyną, jej wysokość osiąga 29,85 metrów. Obecnie Brama Wolińska jest obiektem Goleniowskiego Domu Kultury, a dawny przejazd bramny zaadoptowany został na Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej.

Zespół pałacowy w Kwilczu obejmuje oficyny i budynki gospodarcze, a także przyległy do nich od wschodu park krajobrazowy. Sam pałac powstał w 1828 r. według projektu berlińskiego architekta Karla Friedricha Schinkla. Budowla na planie prostokąta posadowiona została na kamienno-ceglanym fundamencie i wzniesiona z cegły. Piętrowy, ale podpiwniczony pałac ma cechy neorenesansowe. Od frontu znajduje się płytki pseudoryzalit, a od ogrodu prostokątny ryzalit z zadaszonym tarasem wspartym na ozdobnej, drewnianej konstrukcji. Elewacje ozdobiono delikatnym boniowaniem i gzymsami. Okna parteru duże, natomiast okna piętra mniejsze, ujęte profilowanymi obramowaniami. W pomieszczeniach pałacu, na piętrze mieściły się pierwotnie pokoje mieszkalne. Na parterze znajdowały się hall, salon, biblioteka oraz jadalnia. Po 1945 r. majątek przejął skarb państwa. Przez wiele lat mieścił się tu kombinat PGR, po którego upadku pałac niszczał. Dopiero w 2013 r. majątek został odzyskany przez spadkobierców przedwojennych właścicieli, którzy stopniowo przywracają mu dawną świetność.

Pałac w Tłokini Kościelnej został wybudowany w latach 1915-1918 przez rodzinę Chrystowskich, według projektu prawdopodobnie Rogera Sławskiego. Budynek zdobi kolumnowy portyk i wysoki, łamany dach z okienkami. Wewnątrz znajduje się angielski hol z kominkiem i funkcjonalne wnętrza połączone systemem korytarzy i dyskretnych, bocznych schodów. Do pałacu przylega park z dębowym starodrzewem i XIX-wieczną oficyną. W okresie międzywojennym pałac opisywany był jako patriotyczna ostoja polskości. Gościło tu wielu znamienitych gości w tym. m.in. Roman Dmowski. W rękach Chrystowskich pałac pozostał do początku II wojny światowej, kiedy to majątek przejęli Hitlerowcy. Po wojnie w miejscu tym działał sierociniec dla dzieci Warszawy, a następnie także jednostka Lasów Państwowych oraz przedszkole i Naczelna Organizacja Techniczna. W latach dziewięćdziesiątych obiekt został zamknięty. Po gruntownej rewitalizacji w 2012 roku pałac rozkwitł na nowo pod nazwą Pałac Tłokinia przedstawiając szeroką ofertę restauracyjną, bankietową, konferencyjną i oczywiście hotelową.

Początków założenia zamku rycerskiego rodu Pałuków w Gołańczy upatrywać należy w połowie wieku XIV.  Najbardziej prawdopodobnym jego fundatorem był biskup włocławski Maciej z Gołańczy. XIV-wieczna rezydencja, zbudowana została na półwyspie ograniczonym od północy zastoiskiem wodnym, połączonym od wschodu przesmykiem z jeziorem Smolary. Po przekopaniu od strony zachodniej fosy powstała tzw. „wyspa zamkowa”. Sama wieża mieszkalno-obronna zbudowana została z przepychem jako zaopatrzona w przypory budowla pięciokondygnacyjna, wyposażona w m.in. w sanitariaty. Wejście do zamku znajdowało się od strony północnej poprzez ostrołukowy portal.   3 maja 1656 rok po uprzednim oblężeniu uległ zniszczeniu cały zamek dolny, wraz z zabudowaniami, które uległy spaleniu. Zniszczono także bramę wjazdową i południowy odcinek muru obwodowego.  Zniszczenia z okresu wojny polsko-szwedzkiej nie doprowadziły jednak do upadku zamku, ale jego gruntownych przeobrażeń i rozbudowy. Okres świetności zamku  trwał przynajmniej do początków wieku XVIII. Ostatnią właścicielką była Eleonora Mielżyńska, która mieszkała w zamku do końca XVIII w. W ostatnich latach przeprowadzono badania archeologiczne,  w wyniku których m.in. natrafiono na mogiłę obrońców zamku z 1656 roku, których w 2016 roku pochowano w grobowcu przy kościele poklasztornym.

Pruski schron Piechoty I2IVa zbudowany został w latach 80. XIX wieku. Schron był częścią pruskiego systemu obronnego, mającego na celu ochronę granic i utrzymanie kontroli nad terytorium. Jego konstrukcja była typowa dla tego okresu, z 6 kazamatami zaprojektowanymi do zapewnienia maksymalnej ochrony żołnierzom. Modernizacja schronu przed I wojną światową była odpowiedzią na zmieniające się potrzeby militarne, a jego zajęcie przez powstańców w 1918 roku podkreślało rolę obiektu w lokalnych zmaganiach o niepodległość. W dwudziestoleciu międzywojennym schron zyskał nowe znaczenie, stając się miejscem schronienia dla najuboższych mieszkańców Poznania. W sierpniu 1939 r. dobudowano do niego schron obserwacyjno-bojowy, który pomieścił jeden ciężki karabin maszynowy wz. 30. W czasie II wojny światowej obiekt wykorzystywany był jako magazyn przez armię niemiecką, a podczas bitwy o Poznań w 1945 r. stał się jednym z kluczowych punktów oporu na północnym odcinku.

Ukończona w 1627 roku przez Abrahama Ciświckiego brama o trójkondygnacyjnej konstrukcji w charakterze gotyckiego wiązania. Stanowi do dzisiaj jedyny zachowany element fortecy. Posiada tablicę z łacińską inskrypcją, informującą o fundatorach i budowniczych twierdzy. Nad płytą umieszczono czteropolowy kartusz herbowy Ciświckiego, a nad nim w małej niszy figurę rycerza w zbroi z chorągwią w ręku. Obok wieży widoczne pozostałości wałów oraz fosa zamkowa zasilana z jeziora Błędno. W kierunku południowym park będący pozostałością ogrodu włoskiego. W odrestaurowanej wieży mieści się obecnie galeria sztuki współczesnej.

Wieś Trzcianka położona jest w gminie Kuślin, w powiecie nowotomyskim. Pierwszy raz wzmiankowana była w 1412 r. jako Trczanka. W XVI wieku właścicielami wsi była rodzina Strzyżmińskich, w XVIII wieku zaś rodzina Nieżychowskich, a od 1801 r. aż do końca II wojny światowej pozostawała w rękach niemieckiego rodu Jacobich. Największą atrakcją miejscowości jest zespół pałacowo-parkowy oraz sąsiadujący z nim folwark Jacobich położone w zachodniej części miejscowości. Pałac w Trzciance zbudowano w drugiej połowie XIX wieku jako rezydencję właścicieli majątku. Pałac ten posiada neoklasycystyczną formę pozbawioną spektakularnych zdobień. W roku 1910 podczas przebudowy obiektu dobudowano do niego  trzykondygnacyjną wieżę pokrytą namiotowym dachem. Wokół pałacu  na przełomie XIX i XX wieku założono ponad trzy hektarowy park o ciekawym i zróżnicowanym drzewostanie. Również w parku wybudowano w drugiej połowie XIX wieku kaplicę, w której pochowana jest rodzina Jacobich. Obecnie budynek pałacowy to własność  Zespołu Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Gen. Dezyderego Chłapowskiego. Pałac został wpisany do rejestru zabytków w 1977 roku.

Sylwester Sczaniecki, starosta średzki i poseł na sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1781 – 1786 wzniósł w Wąsowie barokowo-klasycystyczny pałac - siedzibę rodową Sczanieckich, będącą typową rezydencją, jakie powstawały w Wielkopolsce u schyłku XVIII wieku. Dziejowe zawirowania spowodowały zubożenie wielu polskich rodów, w tym również Sczanieckich. Nowy właściciel - berliński bankier Richard von Hardt wychowany na romantycznych legendach średniowiecza wzniósł tutaj w latach 1870-72 okazałą budowlę nawiązującą stylem do zamków z tej epoki. Projektantem pałacu był znany berliński architekt - Gustaw Erdmann. Oba pałace otoczone są malowniczym parkiem, gdzie wspomnienia szepczą 300-letnie dęby i buki. Podczas spaceru parkowymi alejkami można napotkać ptactwo ozdobne i odwiedzić zabytkowy cmentarz rodu Hardtów.  Od 1995 roku Pałac w Wąsowie znajduje się w rękach prywatnych. Został pieczołowicie odrestaurowany i zamieniony na centrum hotelowo-restauracyjne. Stylowe wnętrza pałaców, znakomita kuchnia i płonące zimą kominki pozwalają zapomnieć o codzienności.