Lista znaczków

Murowana kaplica w Czernichowie pochodzi prawdopodobnie z XVIII wieku. Zbudowana została na planie prostokąta. Wejście do kapliczki chroni prostokątny okap, nad którym znajduje się zaokrąglony szczyt. Zarówno okap jak i dach są kryte gontem. We wnętrzu kapliczki znajduje się współczesna figura Matki Bożej. Tuż obok kaplicy stoi zbudowana w XIX wieku drewniana dzwonnica. Posadowiona ona została na planie kwadratu, a zbudowana w konstrukcji słupowej. Ściany dzwonnicy oszalowane deskami, pochylają się do środka. Nad wejściem w niewielkiej wnęce znajduje się miejsce na kapliczkę z figurą Matki Bożej. Dzwonnica zwieńczona jest gontowym dachem z latarnią z dachem namiotowym zakończonym krzyżem. Dawniej dzwonnica miała różnorakie zastosowanie. Dźwięk dzwonu wzywał wiernych do modlitwy, ale też jak sądzono odpędzał burze, wzywał też do gaszenia pożarów, a także żegnał zmarłych. Oryginalny dzwon w 1941 roku zarekwirowali Niemcy. Tuż po wojnie dzwon odtworzono z fragmentów innego dzwonu przesłanego do wsi przez jej mieszkańca wysiedlonego na przymusowe roboty do Niemiec. Po remoncie dzwonnicy w 2004 roku dzwon powrócił na pierwotne miejsce.

Jest to kolej linowo-terenowa położona na południowym stoku Góry Żar. Powstała na torach dawnego wyciągu szybowcowego. Kiedy funkcjonująca w tym miejscu  dowiedziała się o modernizacji kolejki na Gubałówce  zaproponowała przeniesienie starego taboru do Międzybrodzia Żywieckiego. 16 sierpnia 2003 przystąpiono do realizacji inwestycji, która zakończyła się po 130 dniach udostępniając kolejkę do ruchu turystycznego 14 lutego 2004 roku. Operatorem kolei są Polskie Koleje Linowe S.A. Jest to kolej jednotorowa, z mijanką pośrodku trasy. Przewozy obsługiwane są przez dwa wagony poruszające się wahadłowo. Kolejka między stacją dolną i górną na długości 1334 metrów pokonuje 304 metry różnicy poziomów.  W ciągu godziny kolejka jest w stanie przewieźć ok. 1200 pasażerów.

Żar to szczyt w Beskidzie Małym wznoszący się na wysokość 761 m. n.p.m. Zachodnie stoki Żaru opadają do Jeziora Międzybrodzkiego. Ze szczytu rozciągają się malownicze widoki na Kotlinę Żywiecką z Jeziorem Żywieckim oraz na wznoszące się nad nimi szczyty Beskidu Żywieckiego i Beskidu Śląskiego, z kolei na północy widać  Pogórze Śląskie z licznymi miastami i kominami zakładów przemysłowych. U stóp góry od 1936 roku znajduje się szybowcowe lotnisko obecnie znane jako  Górska Szkoła Szybowcowa „Żar”. Na szczyt góry można wjechać wybudowaną w 2004 roku koleją linowo-terenową. Na szczycie od 1979 roku znajduje się zbiornik wodny elektrowni szczytowo-pompowej Porąbka – Żar. Zbiornik ma 650 metrów długości oraz 250 metrów szerokości i jest najwyżej w Polsce położonym zbiornikiem wodnym tego typu.

Łęknica to najmniejsza gmina miejska woj. lubuskiego, liczy 2600 mieszkańców. Położona jest na wysokości 155 m n.p.m. nad graniczną Nysą Łużycką, na terenie historycznych Łużyc. Miejscowość utworzona została po II wojnie światowej  z prawobrzeżnego Bad Muskau (łuż. Mużaków) oraz dawnej wsi Lugknitz.  W 1956 r. stała się osiedlem, a w 1969 r. uzyskała prawa miejskie.  Miasto było  ośrodkiem  przemysłowego przetwarzania miejscowych surowców: węgla brunatnego, glin i iłów ceramicznych oraz piasków szklarskich. Po przemianach społeczno-ustrojowych cały przemysł w Łęknicy upadł. Na terenach przy moście granicznym powstał największy na zachodniej granicy Polski bazar tzw. Manhattan. Miasto powoli zmieniało swój charakter na handlowo-usługowo-turystyczny.  Łęknica stanowi  ważny euroregionalny węzeł ścieżek rowerowych, leży na początku drogi krajowej nr 12 oraz posiada pięć mostów granicznych na Nysie Łużyckiej. Jako miejscowość o znaczących nie tylko w Polsce walorach turystycznych, Łęknica „odkryta” została dopiero po 1990 roku. W tym czasie udokumentowano istnienie Parku Mużakowskiego również po wschodniej stronie Nysy Łużyckiej oraz osobliwości geologiczno-górnicze na tzw. Łuku Mużakowa. Park Mużakowski został wpisany w 2004 r. na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, a atrakcje geologiczno-górnicze uzyskały status Światowego Geoparku UNESCO Łuk Mużakowa. To właśnie tymi walorami  i różnorodnymi krajobrazami Łęknica zachwyca i przyciąga liczne rzesze turystów.

Przewóz to wieś gminna położona nad Nysą Łużycką przy końcu drogi krajowej nr 27 prowadzącej z Żar i dalej do Saksonii w Niemczech. Ciekawe dzieje tej miejscowości sięgają czasów wczesnopiastowskich. Istniał już wtedy gród, który strzegł przeprawy przez Nysę Łużycką i szlaku handlowego z Saksonii do Wielkopolski. Wiek XV zapisał się w historii Przewozu tragicznym wydarzeniem. W wyniku bratobójczych walk o sukcesję po Janie I Żagańskim w wieży przewoskiego zamku zmarł śmiercią głodową jego syn Baltazar, uwięziony przez własnego brata Jana II. Od tego czasu istniejącą do dziś wieżę nazywano Wieżą Głodową. Sama wieża zbudowana była z cegły i kamienia polnego w XII w. Jej mury osiągają grubość 3,8 metra i wysokość 22 m z kilkoma otworami strzelniczymi i wejściem prowadzącym na mur obronny wysoki na 6 m. Legenda mówi, że zawsze 15 lipca, dokładnie o północy, rozlega się z lochu przeraźliwy krzyk przekleństwa. To duch zmarłego tutaj księcia Baltazara przeklina swojego brata Jana, sprawcę straszliwej głodowej śmierci.

Kolejowy most graniczny na Nysie Łużyckiej w Łęknicy, wybudowany został w 1907 roku i jest dziś jedynym, a zarazem najciekawszym miejscem, które przypomina o czasach działania kolei na Łuku Mużakowa. Most ma 186,4 m. długości  i składa się z ośmiu łukowych sześciopolowych przęseł kratownicowych o długości 22 m. oraz jednego przęsła skróconego o dł. 10,4 m. Konstrukcja wsparta jest na dwóch żelbetowych przyczółkach i ośmiu podporach, z których przy normalnym stanie Nysy Łużyckiej dwie na stałe zanurzone są w wodzie.  Sprawą unikatową był  fakt jazdy po łuku, skierowanym na południowy – zachód, ponieważ most połączył trakty  dochodzące do rzeki  z różnych kierunków, tworzących wzajemnie kąt prosty.  Most, w wyniku działań wojennych w 1945 r. uległ zniszczeniu. Odremontowany został w 1954 r. lecz regularnego ruchu nie przywrócono. Po likwidacji linii kolejowej Łęknica – Raduszec Stary rozebrano torowisko, a na nasypie kolejowym w ramach transgranicznego projektu „Przygoda z Nysą” w 2014 r. zrewitalizowano most kolejowy w Łęknicy i dostosowano do pieszo-rowerowego ruchu tworząc ścieżkę rowerową o dł. 37 km z Bad Muskau przez Łęknicę, Trzebiel, Tuplice do Brodów.  Dzięki temu  Łęknica i Bad Muskau stały się euro regionalnym węzłem ścieżek rowerowych Lubuskiego z Saksonią i Brandenburgią.

W północnej części Parku Krajobrazowego „Łuk Mużakowa”, pomiędzy miejscowościami Trzebiel i Kamienica, leży pomnik przyrody nieożywionej „Diabelski Kamień” - granitowy głaz narzutowy o obwodzie 1350 cm przy wysokości 225 cm oraz wadze 25 ton. Obiekt znany jest również pod nazwą „Głaz Krabata”. Aby trafić do głazu, należy  w miejscowości Trzebiel , przed cmentarzem skręcić w lewo w asfaltową, a potem brukowaną drogę w kierunku miejscowości  Kamienica nad Nysą Łużycką, po której biegnie znakowany na niebiesko szlak turystyczny. Po ok. 300 m. od ostatnich zabudowań, po lewej stronie, na łące pod laskiem, kilka metrów od potoku Lanka, leży oznaczony tablicami olbrzymi głaz. Z nim też związana jest ciekawa legenda o diable, który chciał się zemścić na rodzinie młynarza, za to że przegnała go z młyna i nie pozwoliła ożenić się z ich córką. Gdy już chciał zrzucić ten ogromny głaz na młyn, usłyszał dzwony dobywające się z pobliskiego kościoła. Nie mogąc znieść tego dźwięku zatkał sobie uszy i głaz w ten sposób upadł w pobliżu rzeki zamiast na  młyn. Na kamieniu znajdują się widoczne zagłębienia i jak mówią miejscowi są to ślady pazurów diabła. Możliwe, że w epoce  przedchrześcijańskiej, kamień stanowił miejsce kultu okolicznych plemion.

Idea stworzenia Muzeum Bociana Białego w Kłopocie zrodziła się w 2001 roku. Uroczyste otwarcie nastąpiło w kwietniu 2003 roku. Muzeum prowadzone jest przez Zarząd Okręgu Ligi Ochrony Przyrody w Zielonej Górze. Jest to jedyne tego typu muzeum w Polsce położone na terenie największej w Polsce zachodniej kolonii bociana białego. Główne obszary działalności MBB to: edukacja przyrodnicza, koordynowanie zadań związanych z ochroną populacji bociana (np. montowanie platform gniazdowych, czyszczenie przez usuwanie sznurków, śmieci niebezpiecznych dla ptaków), współpraca z Krzesińskim Parkiem Krajobrazowym w zakresie ochrony najważniejszych i najcenniejszych przyrodniczo siedlisk (m.in. łąki zalewowe w dolinie Odry), monitoring liczebności kolonii bociana i badania ekologiczne populacji tego gatunku. Na co dzień Muzeum współpracuje z m.in. Urzędem Gminy w Cybince, Uniwersytetem Zielonogórskim, niemiecką organizacją FOEJ, której wolontariusze pracują na rzecz Muzeum oraz Europejską Siecią Bocianich Wiosek.

Wieża widokowa na Wieżycy (395 m n.p.m.) znajduje się na Pogórzu Bolkowskim na zachód od miejscowości Dobromierz. Decyzja o budowie wieży w tym miejscu zapadła 4 czerwca 1845 roku, dokładnie w setną rocznicę bitwy pod Dobromierzem, w której Fryderyk II Wielki, król pruski rozgromił wojska austriacko-saksońskie pod dowództwem księcia Karola Lotaryńskiego. Budowla była jednocześnie pomnikiem upamiętniającym to wydarzenie i wieżą widokową, a środki na jej wzniesienie pozyskano m.in. staraniem ówczesnego burmistrza Dobromierza. W 1847 roku król pruski Fryderyk Wilhelm IV dodał brakujące 230 talarów i tym samym dokończono budowę obiektu. W latach 1877-1879 nastąpiła przebudowa wieży. Powstała wówczas nowa dwupiętrowa bryła wieży w stylu neogotyckim, z holem, którego zadaszenie na wysokości pierwszego piętra stanowiło równocześnie taras widokowy. Miejsce to stało się popularnym celem wycieczkowym dlatego w kolejnych latach wybudowano tu również restaurację z salą balową, a także ławki i tereny rekreacyjne. Po wojnie większość obiektów zburzono, a wieża przeszła w ręce prywatnego właściciela, który po jej wyremontowaniu obecnie udostępnia ją dla ruchu turystycznego.

Palmiarnia w Wałbrzychu powstała z inicjatywy ostatniego przedstawiciela rodu Hochbergów na Zamku Książ – Jana Henryka XV z myślą o jego małżonce, która była miłośniczką pięknych roślin. Za okres powstania palmiarni przyjmuje się lata 1911-1913 przy czym niektóre źródła mówią też o latach 1908-1911. Nie zmienia to jednak faktu, że jest to jeden z najstarszych tego typu obiektów w Polsce. Palmiarnia w Wałbrzychu na powierzchni ok. 1900 m2 prezentuje tropikalne rośliny z całego świata. Kolekcja ta obejmuje ponad 250 gatunków roślin pochodzących z różnych stref klimatycznych. W alei palmowej  zobaczyć można  ponad 120 – letnie okazy palmy daktylowej osiągające wysokość 12 metrów. Gratką dla zwiedzających jest też jedyna w Polsce stała wystawa Bonsai prezentująca liczne okazy miniaturowych drzewek, wśród których najstarszym okazem jest ponad 200-letni jałowiec. Ciekawostką może być również budulec, którym wyłożono wnętrze palmiarni tworząc z niego groty, wodospady oraz ściany z kieszeniami dla roślin. Materiał ten to tuf wulkaniczny będący zastygłą lawą wulkanu Etna.

Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1277 r. Legendy natomiast podają, że zamek zbudowano w 807 roku, lecz nie ma na to potwierdzenia w źródłach pisanych. Zamek wzniesiono z miejscowego kamienia: łupków krystalicznych i łupków czerwonych oraz z piaskowca. Charakterystycznym elementem zamku jest wieża z dziobem, która została wzniesiona na skale. W dolnej części wieży znajduje się dawny loch głodowy. W połowie XIV w. zamek połączono z systemem fortyfikacji miejskich przyłączając jego południowy i południowo-wschodni narożnik z murami miejskimi. Na przestrzeni wieków zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli, aż w końcu w roku 1703 zostaje sprzedany cystersom z Krzeszowa, a następnie w 1810 r. przechodzi na własność skarbu państwa pruskiego. Obecnie w renesansowej części zamku (Dom Niewiast) mieści się muzeum będące oddziałem Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze.

Muzeum Kargula i Pawlaka w Lubomierzu to placówka poświęcona kultowej trylogii Sylwestra Chęcińskiego „Sami Swoi” „Nie ma mocnych” i „Kochaj albo rzuć”. Znajduje się na skraju lubomierskiego rynku, w jednym z najstarszych w mieście budynków tzw.  Domu Płócienników. W muzeum zgromadzone są liczne pamiątki związane z komedią, przede wszystkim rekwizyty używane podczas kręcenia filmu. Wśród nich znajdują się m.in. fragment płota dzielącego posesje zwaśnionych sąsiadów, karabin z „wylatającym zamkiem” czy granat ze świątecznego ubrania. Zbiory wzbogacają plakaty i zdjęcia, a także umowa z dublerem Władysława Hańczy i kopia filmu „Sami swoi” odtwarzana podczas prapremiery w 1967 roku. Muzeum powstało w 1995 r. z inicjatywy mieszkańców miasta i przy wsparciu ówczesnego burmistrza. Zalążkiem do powstania tej placówki muzealnej była gazeta „Sami swoi” wydana od 1992 roku, której redaktorzy  zaczęli gromadzić pamiątki związane z filmową przeszłością miasta. Rozwinięciem ekspozycji muzealnej jest tzw. „zaułek filmowy” mieszczący się przed muzeum, a poświęcony innym produkcjom filmowym realizowanym w Lubomierzu. 

Lubomierz to miasto w południowo – zachodniej części Polski położone na Pogórzu Izerskim. Jest jednym z najmniejszych i najstarszych miast województwa dolnośląskiego. Prawa miejskie nadane przez księcia Bolka I Surowego posiada od roku 1291. Początki istnienia Lubomierza wiążą się z jego usytuowaniem na szlaku handlowym łączącym Pragę ze Zgorzelcem. Później zlokalizowano tutaj klasztor sióstr benedyktynek, których własnością miasto było w latach 1278 – 1810. W 1426 roku miasto zostało zniszczone podczas najazdu Husytów. W 1885 roku otwarto linię kolejową łączącą miasto z Lwówkiem Śląskim i Gryfowem Śląskim. Miasto nie ucierpiało podczas działań wojennych, w związku z czym zachowało swój pierwotny charakter i średniowieczny układ. Po wojnie Lubomierz włączono do Polski. Liczne zabytki Lubomierza zlokalizowane są głównie w centrum miasta w okolicy Placu Wolności stanowiącego lubomierski rynek. Poza budynkami mieszczan na uwagę zasługuje ratusz z wmurowanym weń pręgierzem, a także zabudowania zespołu klasztoru sióstr benedyktynek. Dziś miasto znane jest głównie z organizowanego tutaj Festiwalu Filmów Komediowych oraz ze scen w filmie „Sami swoi”.

"Szwajcaria Lwówecka" to największa poza Górami Stołowymi grupa piaskowcowych form skalnych. Obszar ten położony jest na  południowy wschód od centrum miasta, przy drodze wylotowej w kierunku Jeleniej Góry. "Szwajcaria Lwówecka" leży na terenie Parku Krajobrazowego Doliny Bobru, na wysokości 250-260 m n.p.m. Zespół skał składa się z oryginalnych form skalnych, labiryntów i urwisk dochodzących do 30 m. powstałych w wyniku intensywnego wietrzenia mrozowego skał. Na szczyt wypiętrzenia można się dostać wejściem od strony parkingu, natomiast ze zlokalizowanego na górze punktu widokowego można podziwiać Pogórze Sudeckie i wijącą się pomiędzy wzgórzami rzekę Bóbr. "Szwajcaria Lwówecka" stanowi lokalną ciekawostkę przyrodniczą, a przez jej teren przebiega żółty szlak turystyczny z Lwówka Śl. do Wlenia oraz kilka szlaków wspinaczkowych.

Pierwszy ratusz w Lwówku Śląskim wybudowano w połowie XIII wieku. W roku 1480 dobudowano wieżę zakończoną hełmem z iglicą i kulą na szczycie. W latach 1522-1524 obiekt przerobiono, nadając mu obecny kształt.  Budynek posadowiono na planie prostokąta, posiada dwie kondygnacje oraz wysokie piwnice i jest nakryty stromym dachem dwuspadowym. W latach 1902-1905 ratusz powiększono o handlowe podcienia, a także klatkę schodową. W roku 1945 ratusz został częściowo spalony, a następnie odbudowany w latach 1955-1958. Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 29 marca 1949 roku ratusz został wpisany do rejestru zabytków.  Obecnie ratusz jest siedzibą władz miejskich i Urzędu Stanu Cywilnego, ponadto mieści się tu biblioteka i Placówka Historyczno-Muzealna w Lwówku Ślaskim.

Wieża Bracka w Lubaniu, wznosi się na 45 metrów i jest jedyną pozostałą budowlą bramną w mieście. Wzniesiona została w 1318 w. W jej wnętrzu mieściło się więzienie miejskie, skład broni oraz wartownia. Swoją nazwę zawdzięcza faktowi, że pełniła funkcję obronną nie tylko miasta, ale i pobliskiego klasztoru braci franciszkanów. Ośmiokondygnacyjna wieża została zbudowana z okolicznego kamienia bazaltowego na planie koła. Zazwyczaj to wokół wieży koncentrowały się rozstrzygające walki o Lubań. Po raz pierwszy walki o Wieżę Bracką miały miejsce w roku 1431 w trakcie wojen husyckich, następnie w czasie wojny trzydziestoletniej. Wyglądając na północ z okna budowli dostrzec można cztery wieże, są to: Ratusz (XVI w.), Wieża Kramarska (XIII w.), Wieża Trynitarska (XIII w.) i Kościół pw. Trójcy Świętej (XIX w.). Na południowy zachód rozpościera się widok Kamiennej Góry (274 m. n.p.m.) Tuż obok wieży znajduje się dostępny do zwiedzania schron przeciwlotniczny z wystawą eksponatów z okresu II wojny światowej. Natomiast na ulicy Brackiej uwagę zwracają wmurowane w bruk tablice. To powstająca Aleja Historycznych Gwiazd poświęcona pamięci znanych osób, które odwiedziły Lubań.

Wiadukt kolejowy - wybudowany nad rzeką Bóbr w latach 1844-1846. Budowę kamiennego mostu w latach 1844-46 nadzorował Engelhardt Gansel, bolesławiecki budowniczy. Przy wznoszeniu tej kolosalnej budowli o wymiarach ok. 490 m długości, 26 m wysokości, 8 m szerokości zatrudniono 600 robotników, a koszty wyniosły 400 000 talarów. W lipcu 1846 r. odbyła się pierwsza próbna jazda, a we wrześniu tego samego roku specjalnym pociągiem przyjechała z Berlina królewska para i w towarzystwie architekta podziwiała efekt jego pracy. Wzniesienie wiaduktu przyniosło budowniczemu podziw i uznanie oraz odznaczenie przez rząd pruski, w 1847 r., orderem Czerwonego Orła. W roku 2009, po zakończeniu prac modernizacyjnych i rozszerzeniu iluminacji obiektu, stał się on jedną z najciekawszych atrakcji turystycznych miasta.

Bolesławiecka Bazylika Mniejsza - barokowy ołtarz główny został wykonany w latach 1723-25 przez Jerzego Leonarda Webera. Gotycka budowla wzniesiona została w latach 1482-92 przez grupę murarzy i kamieniarzy z pogranicza saksońsko-łużyckiego. Spalona przez wojska szwedzkie w roku 1642, została pieczołowicie odbudowana: na zewnątrz zachowała formę gotycką, natomiast wnętrze otrzymało bogaty wystrój barokowy.  Górna część wieży kościoła została przebudowana w stylu neogotyckim w latach 1842-43. Do najcenniejszych zabytków świątyni należą: ołtarz główny autorstwa Jerzego Leonarda Webera (1723-1725), obraz „Ukrzyżowanie” słynnego malarza okresu baroku - Jerzego Wilhelma Neunhertza (1736 r.) oraz szereg epitafiów z XVI i XVII .

Ratusz w Bolesławcu to zabytkowy budynek mieszczący się na bolesławieckim rynku, barokowy z gotyckimi elementami wieży i wnętrz, wzniesiony w roku 1535. Rynek w Bolesławcu otoczony barokowymi w większości kamienicami o bogatym wystroju. Najstarsza, północna część budowli, powstała pod koniec XV w., wzniesiona przez grupę murarzy i kamieniarzy z pogranicza saksońsko-łużyckiego. W latach 1525-1535, kiedy prace budowlane przy ratuszu prowadził zgorzelecki architekt Wendel Roskopf, powstała Sala Ślubów z dekoracyjnym sklepieniem cyrklowym, wzorowanym na królewskiej sali Władysławowskiej na Hradczanach w Pradze. W latach 1776-81 cały budynek przebudowano w stylu barokowym. Pod koniec XIX w., po wyburzeniu otaczających ratusz kramów i straganów, w południową i wschodnią elewację wmurowano renesansowe portale, przeniesione z rynkowych kamienic.

Muzeum Miejskie w Bolesławcu zostało założone w 1908 roku, a dla zwiedzających zostało otwarte w maju 1911 roku. Siedzibą muzeum był budynek przy obecnej ul. Mickiewicza, połączony z XV-wieczną basztą miejską. W muzeum prezentowane były zbiory archeologiczne, etnograficzne, rzemiosła artystycznego, kolekcja ceramiki z Bolesławca i okolic, obrazy, dokumenty historyczne a także księgozbiór. Po zakończeniu wojny całość zbiorów zaginęła. Muzeum zostało ponownie otwarte w 1953 roku, a opiekę nad zbiorami w tym czasie sprawowało wówczas Muzeum Śląskie we Wrocławiu. Zawilgocenie budynku było jednak ostatecznie powodem ponownego zamknięcia muzeum, które po remoncie ponownie otwarto w 1967 roku i od tego czasu nosi nazwę Muzeum Ceramiki. Od roku 1991 placówka działa w budynku przy ul. Kutuzowa 14, w którym wcześniej działało - administrowane przez Rosjan - Muzeum Kutuzowa. Obecnie muzeum gromadzi i prezentuje zbiory archeologiczne, historyczne, ikonograficzne. Osobna wystawa poświęcona jest bolesławieckim aptekom. Obecnie mieści się tu Dział Historii Miasta.

Muzeum Ceramiki w Bolesławcu powstało początkowo jako Muzeum Miejskie. Od samego początku istnienia zbiory muzealne eksponowane były w budynku przy ul. Mickiewicza, połączonym z XV-wieczną basztą miejską, która działała do czasu II wojny światowej. Początkowo muzeum nie dysponowało własnymi zbiorami i bazowało głównie na eksponatach wypożyczonych z ówczesnego Muzeum Śląskiego we Wrocławiu. Z biegiem lat jednak placówka wzbogaciła się o własne nabytki pochodzące z przekazów muzeów dolnośląskich: Chojnowa, Kamiennej Góry, Wałbrzycha, Ziębic oraz z zakupów antykwarycznych i darów. Od 1991 roku rozdzielono część zbiorów i obecnie w budynku mieści się Dział Ceramiki prezentujący i eksponujący bolesławiecką ceramikę do 1945 roku, ukazując m.in. techniki jej wytwarzania. Ekspozycja bolesławieckiej ceramiki po 1945 roku prezentuje natomiast ceramikę produkowaną przez Zakłady Ceramiczne „Bolesławiec” oraz Spółdzielnię „Ceramika Artystyczna”. Autorami prezentowanych wyrobów było wielu wybitnych projektantów.

Kopalnia Złota „Aurelia” w Złotoryi została wykuta u podnóża Góry Mikołaja na obrzeżach miasta. Powstała w twardej diabazowej skale pochodzenia wulkanicznego. Do zwiedzania w 1972 r. udostępniona została niewielka 100 metrowa sztolnia. Historia Kopalni ginie w mrokach dziejów, nie wiadomo, kiedy powstała i w jakim celu. Nie jest do końca zbadana i spenetrowana. Krąży o niej wiele opowieści i legend. Niewątpliwie skrywa jeszcze niejedną tajemnicę. Kopalnia posiada duże walory dydaktyczne i naukowe. Chętnie odwiedzana jest zarówno przez turystów indywidualnych jak i grupy zorganizowane. Zachwyca urodą i niepowtarzalną atmosferą tego miejsca. Kopalnia czynna sezonowo od maja do września.

Baszta Kowalska w Złotoryi. Stanowiła część fortyfikacji miejskich. Powstała w połowie XIV wieku. Miała za zadanie ochronę Bramy Górnej prowadzącej do średniowiecznego miasta. Obiekt o wysokości 22,5 m., średnicy 9,5 m, grubość murów w przyziemiu to 2,7 m. W średniowieczu zwieńczona była gotyckim hełmem, który został zniszczony w 1813 r. w czasie Bitwy o Złotoryję przez wojska napoleońskie. W XV i XVI w. służyła, jako wiezienie miejskie. Udostępniona na potrzeby ruchu turystycznego w latach 70. Jest jedną z trzech najbardziej znanych krzywych baszt w Polsce. W 1967 r. zasypano jej podziemia, aby wzmocnić fundamenty, zapobiegając w ten sposób dalszemu przechyłowi. Jest znakomitym punktem widokowym, z którego można podziwiać panoramę Gór i Pogórza Kaczawskiego oraz Karkonoszy. Jednocześnie jest bardzo cennym i charakterystycznym zabytkiem miasta. Wewnątrz znajduje się sala, w której przedstawiono historię baszty i murów obronnych na tle historii miasta oraz wystawa starych widokówek.

Muzeum Złota w Złotoryi mieści się w ciekawym, zabytkowym budynku z poł. XVIII w. z charakterystycznym mansardowym dachem. Znajduje się w historycznej części miasta w międzymurzu. Muzeum powstało w l. 1973-77, jako Społeczne Muzeum Ziemi Złotoryjskiej. Bazą do utworzenia muzeum były zbiory Leopolda Schmetterlinga. W 1997 r. Muzeum przekształcone zostało w Muzeum Złota. Współcześnie można tam zobaczyć ekspozycje: geologiczną, najpiękniejsze agaty w Polsce, które pochodzą z okolic Złotoryi oraz „Złotą Salę”, która prezentuje historię, miejsce występowania złotego kruszcu, narzędzia do poszukiwania złota wraz ze złotem. Prezentowane tu też są interesujące wystawy czasowe.

Pierwsze wzmianki i kościele pochodzą z 1192 roku. Świątynia początkowo była drewniana, a dopiero później wybudowana z kamienia. Konsekracji kościoła dokonano na początku 1341 roku przez biskupa Nankiera. Na przestrzeni wieków kościół był wielokrotnie przebudowywany. Obecna świątynia powstała w latach 1333-1380. W XV wieku, pomiędzy przyporami naw bocznych dobudowano 9 kaplic, których fundatorami byli m.in. bogaci mieszczanie i cechy rzemieślnicze. Nawa główna jest znacznie wyższa od naw bocznych i ma sklepienie sieciowe, a nawy boczne – sklepienie krzyżowe. Najstarszym i bezcennym dziełem sztuki sakralnej jest do dzisiaj zachowana chrzcielnica, odlana ze srebrzystego brązu. Datowana jest na koniec XII lub początek XIII wieku. W czasie wojny 30-letniej (1618-1648) kościół spełniał rolę szpitala. Ciekawostką jest także fakt, że na jednej z wież kościoła znajdowało się mieszkanie strażaka, który dzień i noc obserwował panoramę miasta czuwając nad jego bezpieczeństwem. Jan Paweł II bullą Totus Tuus Poloniae Populus ustanowił kościół katedrą Diecezji Legnickiej. Jan Paweł II przebywał później w katedrze w 1997 roku.