
Łączna liczba znaczków: 180

Muzeum Stanisława Staszica w Pile powstało w 1951 r. w domu Stasziców usytuowanym na przedmieściu miasta nazywanym „Zamościem”. Rodzice Staszica mieli swój folwark, na który składał się dom mieszkalny oraz zabudowania gospodarcze: stodoła, obora i owczarnia. Wszystko to było własnością Stasziców do końca wieku XVIII., a następnie przeszło w ręce innych pilskich rodzin. Dom mieszkalny zniszczony częściowo w czasie walk o Piłę, został odbudowany w latach 1947-1948 i przeznaczony na cele muzealne jako miejsce pamiątek po Stanisławie Staszicu – najznakomitszym z pilan. Muzeum jest instytucją kultury, która gromadzi, opracowuje i przechowuje dobra kultury związane bezpośrednio lub tylko pośrednio z osobą Staszica i staszicowską tradycją, prowadzi badania naukowe, działalność wystawienniczą i edukacyjną. Przy Muzeum Stanisława Staszica w Pile od 2003 roku istnieje „Galeria MS”. Galeria prezentuje współczesną fotografię, malarstwo, rysunek, grafikę i obiekty przestrzenne.

Zamek w Gosławicach zbudowany został w latach 1418-1426 z inicjatywy jednego z największych dyplomatów epoki jagiellońskiej, biskupa Andrzeja Łaskarzyca herbu Godzięba. Pracował on między innymi dla królowej Jadwigi i króla Władysława Jagiełły, był uczestnikiem soboru w Konstancji, przedstawicielem Polski w procesach z Krzyżakami. Zamek wzniesiono na wąskim, piaszczystym półwyspie, otoczonym wodami jeziora i bagnami, dostępny był tylko od strony wschodniej, od której mur jest najgrubszy. Odkryte na zamku ślady obozowiska kultury łużyckiej dowodzą, że miejsce to było odwiedzane, a może i zamieszkałe od 2,5 tys. lat. Budowla reprezentuje nowy na ówczesne czasy typ nizinnego, bezwieżowego zamku, przystosowanego już do użycia artylerii, o czym świadczą zachowane w murze wschodnim gniazda działowe. Został zniszczony w okresie potopu szwedzkiego. W 1772 r. obiekt trafił w ręce Jadwigi Łąckiej, a później rodu Kwileckich. Od 1986 roku udostępniony jest zwiedzającym, jako siedziba Muzeum Okręgowego w Koninie, a jego mury stanowią ochronę dla ekspozycji archeologicznych i historycznych związanych z Koninem i regionem. Znajdują się tu również wyjątkowe zbiory biżuterii XIX i XX-wiecznej, zachwycająca kolekcja lamp oraz galeria, w której prezentowane jest polskie malarstwo. Niewątpliwym rarytasem dla pasjonatów jest gabinet numizmatyczny.

W Ruszkowie pod Kołem u schyłku XVIII w. wybudowano dwór założony na planie prostokąta z gankiem wspartym na drewnianych słupach. Dwutraktowy budynek z sienią na osi posiadał łamany dach z naczółkami pokryty gontem. Charakterystyczną cechą dworu były ściany kondygnacji piętra wykonane techniką szkieletową. W 2 połowie XIX w. został częściowo przebudowany – zmieniono kwadratowy ganek, zamknięto go ścianami; powstał przez to doświetlony dwoma ostrołukowymi oknami przedsionek, a kondygnacja piętra uzyskała dzięki temu niewielki taras. W 1998 r. na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wykonano jego inwentaryzację, a dwa lata później odtworzono go w Gosławicach. Obecnie prezentowana jest tu ekspozycja zatytułowana „Dwór polski”. Na parterze w amfiladzie znalazły się następujące pomieszczenia: kredens, jadalnia, salon, gabinet, sypialnia, garderoba. Na piętrze wszystkie pomieszczenia posiadają oddzielne wejścia z korytarza. Znajdują się tam: pokój gościnny, pokój guwernantki oraz buduar. W dworku nie ma kuchni, była ona zlokalizowana w nieodtworzonej oficynie. Pomieszczenia ogrzewane były przy pomocy pieców kaflowych. Źródłem ciepła dla pomieszczeń szczytowych usytuowanych na piętrze były kominki.

Kościół parafialny pw. św. Mateusza w Opalenicy znajdujący się przy ul. Farnej został fundowany przez Jana Opalińskiego i wzniesiony ok. 1518 roku. Stanowi on przykład gotyckiej architektury sakralnej. Na uwagę zasługuje barokowe wnętrze kościoła m.in.: sklepienie prezbiterium i ołtarz główny. W wykonanym przez włoskich mistrzów ołtarzu znajduje się obraz św. Mateusza namalowany w 1749 r. przez Wacława Graffa. W 2001 roku została dobudowana przy kościele wolnostojąca dzwonnica, o wysokości ok. 18 m., nawiązująca stylem do świątyni i zwieńczona na szczycie krzyżem. Rok później umieszczono w dzwonnicy 3 dzwony jubileuszowe: dzwon patrona parafii św. Mateusza, dzwon św. Maksymiliana Kolbe oraz dzwon św. Antoniego z Padwy. Każdy z nich jest opatrzony herbem miasta Opalenica, a równo o 12.00 można usłyszeć wygrywany hejnał miejski.

Murowany, czterokondygnacyjny spichlerz został wybudowany w stylu klasycystycznym w 1938 roku. Wraz z zamkiem, gorzelnią i budynkami gospodarczymi stanowił część założenia dworskiego rozparcelowanego po 1945 r. i zagospodarowany przez Państwowe Zakłady Zbożowe. Zniszczoną konstrukcję wewnętrzną (drewniane stropy, schody, dach) przebudowano i zastąpiono betonową. Muzeum Okręgowe przejęło budynek w styczniu 1995 r., w tym samym roku rozpoczęła się jego adaptacja na cele muzealne. Obecnie w budynku znajduje się muzealna maskotka, czyli słoń leśny, który żył na tym obszarze około 100 tys. lat temu. Zwiedzający mogą zobaczyć jeden z najbardziej kompletnych i największych w Europie szkieletów oraz model w skali 1: 1 odtwarzający prawdopodobny wygląd zwierzęcia. Na wystawach prezentowane są również kości innych wymarłych roślinożerców, takich jak mamut, nosorożec włochaty, tur czy nosorożec Merck. Przyjemnością jest również spacer po ogrodzie utrzymanym w stylu romantycznym,a kolejną atrakcją jest bezpośrednie sąsiedztwo jeziora Gosławskiego, które ze względu na swoją wyjątkowo wysoką temperaturę, również w okresie zimowym, przyciąga bardzo rzadkie gatunki ptactwa i jest przez to gratką dla ornitologów.