Lista znaczków

Historia pałacu książęcego nad Młynówką w Trzebiatowie sięga XIII wieku, kiedy to istniejącą tu osadę targową otrzymała księżna Anastazja, córka Mieszka Starego, zakładając w budynkach swojej siedziby klasztor norbertanek. W 1619 roku przebudowano dawny klasztor na pałac. W kolejnych dekadach pałac zyskał na znaczeniu i urodzie, zwłaszcza pod koniec XVII wieku, kiedy to architekt Viktor de Port przekształcił go w barokową rezydencję dla Fryderyka Wilhelma I. Ten nowy, barokowy wygląd dodał pałacowi splendoru i prestiżu, czyniąc go jedną z najważniejszych budowli w regionie. Pałac mimo licznych przebudów i zmian właścicieli zachował swój unikalny charakter i historyczne znaczenie. Dziś jest nie tylko świadkiem burzliwej historii regionu, ale także cennym zabytkiem, który przyciąga turystów i miłośników historii.

Baszta Prochowa, szerzej znana jako baszta kaszana jest jednym z elementów fortyfikacyjnych miasta, elementem murów obronnych. Baszta znajduję się bardzo blisko centrum, co stanowi dużą dostępność dla turystów. Wzniesiona została w XIV w. w stylu barokowym, z charakterystycznym dla tego stylu grubym ceglanym murem. Założona została na planie koła o zewnętrznej średnicy 5,6 m, o wysokości 14 m, przykryta stożkowym dachem. Baszta jest charakterystycznym i symbolicznym elementem Trzebiatowa, odegrała ważną rolę w konflikcie Trzebiatowa z Gryficami. Jak głosi legenda, miska kaszy, którą otrzymał wartownik od swojej ukochanej w trakcie pełnienia swojej nocnej warty, spadła na głowę jednego z podchodzących gryfickich wojów. Krzyki oparzonego wroga obudziły mieszkańców i zaalarmowały trzebiatowian, którzy w obliczu groźby utraty dobytku i życia, wspólnie odparli atak. W ten sposób kasza ocaliła miasto. Walki z gryficzanami toczyły się o wolną żeglugę po rzece Redze.

Wigwam w Przyłęku w gminie Nowy Tomyśl powstał w ciągu 14 miesięcy, a jego oficjalne oddanie do użytku nastąpiło w lipcu 2009 r. Obiekt  ma 15,5 m wysokości i 12 m średnicy. W środku znajduje się dobrze wyposażone zaplecze kuchenne, a w centrum palenisko - przy którym często odbywają się różnego rodzaju imprezy, spotkania i biesiady. Od kilku lat mieszkańcy i sympatycy Przyłęku w październiku spotykają się tam na Święcie Plindza. Wtedy też można skosztować samodzielnie upieczonych na palenisku placków ziemniaczanych oraz popróbować swojskich nalewek robionych z tutejszych ziół i owoców. Nie można zapomnieć, że to właśnie tu, co roku w lipcu odbywa się dwudniowy piknik, na który zapraszani są niezwykli goście, a także, że jest to miejsce organizacji zawodów Solid MTB. Przy wigwamie znajduje się: wiata biesiadna, duży plac zabaw dla dzieci oraz świetlica wiejska. Zdecydowanie jednak uroku temu miejscu dodaje ostatni projekt Zielone Serce Przyłęku - niedawno założony ogród – odpowiednia przestrzeń na wypoczynek. W jego urokliwych zakątkach można relaksować się wdychając woń kwiatów, wsłuchując się w niezwykłą muzykę płynącą prosto z lasu.

Ikonę Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Toruniu wykonał artysta malarz, konwertyta Józef Burchardt w 1901 roku. W 1902 roku ikona została poświęcona przez papieża Leona XIII z przeznaczeniem dla parafii w Osieku k. Rypina. Po misjach  i renowacji misji (1928) wygłoszonych  w parafii w Osieku redemptoryści otrzymali od proboszcza tę ikonę. Pierwotnie umieścili ją w kaplicy zakonnej domu w Warszawie, a następnie przekazali redemptorystom w Toruniu ze względu na istniejący tam klasztor i powstającą kaplicę publiczną. Uroczyste wprowadzenie ikony do kaplicy nastąpiło 17 czerwca 1928 roku. Niebawem kult Matki Bożej rozprzestrzenił się nie tylko na Toruń, ale i daleko poza jego granice. 1 października 1967 roku ks. kard. Stefan Wyszyński, prymas Polski dokonał koronacji tej ikony. Kościół, w którym znajduje się obraz został wybudowany w latach 1958 – 1963. Toruński kościół należy stylistyczne do kierunku zwanego konstruktywizmem. Przy sanktuarium znajduję się dom pielgrzyma, gdzie można się zatrzymać, aby zwiedzać ciekawe miejsca Torunia i okolic. 

Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej w Chęcinach mieści się w budynku siedemnastowiecznej synagogi, przy ulicy Długiej 21. Budynek synagogi po gruntownym remoncie został oddany do użytku w 2024 roku i służy jako miejsce spotkań, wystaw, konferencji, zajęć edukacyjnych, promując dialog międzykulturowy. Budynek synagogi posiada dwie udostępnione dla zwiedzających kondygnacje. Parter zajmuje m.in. przedsionek, w którym można obejrzeć judaika związane z obrzędowością oraz filmy dokumentalne, Sala Modlitw z zachowaną szafą ołtarzową Aron ha-kodesz wykonaną z czarnego marmuru, z intarsjami z marmuru chęcińskiego. Synagoga posiada także Babiniec z oddzielnym wejściem. We wnętrzu znajduje się wystawa poświęcona chęcińskim mieszkańcom żydowskiego pochodzenia. Z kolei na piętrze znajduje się sala edukacyjna. Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej jest świadectwem życia, kultury, historii i religii jednej z najbardziej licznych społeczności Chęcin w dawnych latach oraz ogniwem łączącym te czasy ze współczesnością.

Siedziba Muzeum Żuławskiego znajduje się na terenie dawnej mleczarni w budynku byłej serowni powstałym w 1902 r. W 2009 r. rozpoczęto przebudowę obiektu i 1 maja 2011 roku powołano w tym miejscu Żuławski Park Historyczny. Zbiory Muzeum Żuławskiego podzielone zostały tematycznie i przedstawiają historię stolicy Żuław i delty Wisły, prezentując budowle, ich zabytkowe elementy oraz wyposażenie. W dalszej części przedstawiono dzieje mennonitów, mniejszości religijnej, która przybyła na Żuławy z terenów Niderlandów i północnych Niemiec w połowie XVI w. Zaprezentowano także przedmioty ze starego strychu, czyli dawne wyposażenie gospodarstw domowych oraz przedstawiono ówczesne zawody i rzemiosła. Nie zabrakło tu również zdobyczy techniki jak maszyny do pisania, lampy naftowe itp. Plenerową częścią zbiorów muzealnych jest ekspozycja „Cmentarz 11 wsi”, czyli lapidarium założone w miejscu dawnego cmentarza z pozostałościami nagrobków mennonitów i luteran, którzy żyli na tych terenach przed wiekami. Muzeum Żuławskie prowadzone jest przez Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski.

Muzeum Regionalne w Cedyni powstało 19 czerwca 1966 r. podczas trwania obchodów Tysiąclecia  Państwa Polskiego. Główną rolą muzeum jest promowanie  historii bitwy pod Cedynią, upowszechnianie wiedzy o regionie i ochrona lokalnego dziedzictwa kulturowego. Zbiory muzeum pochodzą głównie z wykopalisk archeologicznych prowadzonych na cedyńskim grodzisku, podgrodziu, cmentarzysku oraz w okolicach Cedyni. Ekspozycje z zakresu paleontologii, archeologii i historii wojskowości były systematycznie wzbogacane dzięki darom mieszkańców. Wśród muzealnych eksponatów na uwagę zasługują: poroże jelenia olbrzymiego oraz łopatka i cios mamuta. Z epoki kamienia oraz brązu i żelaza obejrzeć tu można m.in. ozdoby, naczynia i żarna, a także broń i popielnice. Ze średniowiecza oprócz narzędzi i ceramiki stołowej zachowały się elementy wyposażenia grobów szkieletowych w postaci ozdób: kabłączków skroniowych, pierścionków, paciorków, sprzączek do pasa, a także innego rodzaju wyposażenie np. kości do gry, krzesiwa, noże. Muzeum posiada również egzemplarze wczesnośredniowiecznej broni: groty włóczni i oszczepu, miecz oraz topory bojowe. Wyjątkowe uzupełnienie eksponatów pochodzących z wczesnego średniowiecza stanowi szkielet woja, pochodzący z cedyńskiego cmentarzyska.

Zamek Dunajec w Niedzicy położony jest na Spiszu – powęgierskiej krainie historyczno-geograficznej, której niewielki fragment od 1920 r. leży w granicach Polski, pomiędzy Podhalem a Pieninami. Wybudowany nad rzeką Dunajec, będącą przez wiele wieków naturalną granicą między Polską a Węgrami, obecnie wznosi się nad Zalewem Czorsztyńskim – sztucznym zbiornikiem, powstałym na skutek budowy zapory ziemnej na Dunajcu oraz elektrowni szczytowo-pompowej. Zamek bronił niegdyś północnej granicy Królestwa Węgierskiego oraz szlaku handlowego, który tędy przebiegał. Najstarszą część zamku datuje się na początek XIV wieku, a najmłodszą na przełom XVI i XVII wieku. W tym czasie budowla była remontowana i rozbudowywana, stopniowo łącząc elementy obronne z mieszkalnymi. Po II Wojnie Światowej zamek upaństwowiono, od roku 1950 opiekuje się nim Stowarzyszenie Historyków Sztuki, a od 1963 roku istnieje w nim muzeum.

ARS OLD CAR to rodzinne miejsce nie tylko dla miłośników motoryzacji, które przenosi odwiedzających w świat historii pojazdów. Muzeum promuje historię motoryzacji i regionu, a jego głównym bohaterem jest kultowy Citroen 2CV. Dla fanów oldtimerów i nowych technologii dostępna jest wirtualna jazda 2CV oraz spacer w Tajemniczej Willi Hempla. Niezwykłą atrakcją są przejażdżki Żukiem strażackim, który dociera do ruin Willi Hempla i na punkt widokowy z panoramą na Zamek Królewski w Chęcinach, Górę Rzepka i Święty Krzyż. Można również wziąć udział w konkursach multimedialnych, takich jak Dźwięki silników i Sok z Żuka. Prezentowana jest także kolekcja zdjęć Citroena 2CV z autografami znanych osób ze świata kultury, sportu i rozrywki. Na miejscu można napić się kawy „z opony”, ugasić pragnienie „pitną benzyną” i zjeść pierniczkowe auta. Dla najmłodszych przygotowano zabawki motoryzacyjne, kolorowanki, gry i bajki. 

Na obszarze Światowego Geoparku UNESCO Łuk Mużakowa w historycznym budynku przemysłowym uruchomiono Centrum Kulturalno-Edukacyjne Łuk Mużakowa. Centrum położone jest w Łęknicy przy ścieżce rowerowej po dawnej linii kolejowej. Ścieżka bierze początek przy łukowym moście kolejowym na Nysie Łużyckiej /ZT Nr 438/ i prowadzi dalej obok ścieżki geoturystycznej „Dawna kopalnia Babina” /ZT Nr 77 i Nr 79/, przez wieś Buczyny ze Skansenem Łużyckim /ZT Nr  76/ oraz przez Tuplice do Brodów z Pałacem Bruhla /ZT Nr 81/. W Centrum można zwiedzić stałą ekspozycję produktów byłych zakładów przemysłowych: kopalni węgla brunatnego, szamotowni i huty szkła oraz makietę chodnika wydobywczego byłej Kopalni Węgla Brunatnego „Przyjaźń Narodów” w Łęknicy. Placówka oferuje również udział w ciekawych formach aktywności jak warsztaty w zakresie wyrobów ceramicznych, obróbki szkła oraz dodatkowo można przejść przez stanowiska w ogrodzie edukacyjnym. Przed obiektem można sobie zrobić pamiątkowe zdjęcie na tle mamuta – symbolu dawnej epoki lodowcowej kiedy to powstawała morena czołowa zwana dziś Łukiem Mużakowa. 

Muzeum Statków na Wodzie w Świnoujściu znajduje się w samym centrum świnoujskiej promenady, w dawnej pływalni miejskiej. Tu przeniesiecie się do dawnych czasów, a także zobaczycie, jak wyglądała kiedyś przeprawa promowa, która przez dekady była jedynym łącznikiem mieszkańców Świnoujścia z resztą Polski. Muzeum Statków na Wodzie to jedyne w Polsce muzeum, gdzie modele statków są eksponowane na wodzie, przenosząc zwiedzających w niezwykły świat morskiej przygody. W muzeum znajdziesz modele statków w różnych skalach, w tym imponujące blisko czterometrowe modele, które zachwycają precyzją wykonania. Tylko tutaj zobaczycie słynne statki: Tytanica, Batorego, Wilhelma Gustlofa, Bismarcka, czy Pioruna. Wśród nowości są dwa imponujące modele promów: Jan Heweliusz, który w 1993 r. zatonął w czasie rejsu ze Świnoujścia do Ystad oraz Peter Pan należący do niemieckiego armatora TT-Line. W muzeum warto zobaczyć zanurzający się okręt podwodny oraz obrazy okrętów w 3D. Uzupełnieniem ekspozycji są także fotografie dawnego Świnoujścia autorstwa Andrzej Ryfczyńskiego.

Świętokrzyski Park Narodowy powstał 1 kwietnia 1950 r. jako trzeci park narodowy w Polsce. Jest on parkiem typowo leśnym, którego lasy stanowią blisko 95% całej powierzchni. Jego obszar obejmuje najbardziej charakterystyczny pod względem krajobrazowym i przyrodniczym fragment Gór Świętokrzyskich. Jedną z najważniejszych atrakcji Świętokrzyskiego Parku Narodowego obok Łysicy wraz ze wschodnim jej wierzchołkiem Skałą Agaty – najwyższym szczytem Gór Świętokrzyskich, jest również gołoborze na Łysej Górze. Swoją powierzchnią obejmuje Pasmo Łysogórskie ze szczytami: Łysicą i Łysą Górą. Ponadto, wschodnią częścią Pasma Klonowskiego ze szczytami: Miejską Górą, Psarską Górą i Bukową Górą, część Pasma Pokrzywiańskiego z Chełmową Górą, część Doliny Wilkowskiej i Dębniańskiej oraz eksklawę leśną Serwis-Dąbrowa, Las Grzegorzowicki oraz Skarpę Zapusty.

Kościół pw. świętych Jacka i Marii Magdaleny powstał w miejscu wcześniejszej świątyni dzięki finansowemu wsparciu miejscowego dziedzica – Józefa Rutkiewicza. Istniejący do dzisiaj kościół powstał  na skutek licznych przebudów, najpierw na początku XIX w., a później w latach 1893 – 1895. Kościół konsekrowany 16 czerwca 1912 r. przez ks. biskupa Augustyna Łozińskiego. Podczas działań wojennych I wojny światowej kościół mocno ucierpiał, stąd zaraz po wojnie przeszedł gruntowną renowację. Budowla posadowiona została na planie krzyża łacińskiego. Posiada półokrągłą absydę i dobudowaną do prezbiterium zakrystię. Od wschodu znajdują się dwie trzykondygnacyjne wieże, które wraz z kruchtą wejściową wymurowane zostały z wapienia. Pozostała część kościoła murowana i otynkowana z wyróżnionymi kamiennymi pilastrami. We wnętrzu na uwagę zasługują sklepienia kolebkowe nad nawą i prezbiterium oraz sklepienia krzyżowe w kaplicach bocznych. Charakterystycznym elementem wyposażenia jest ołtarz główny w formie groty wykonany z kalcytu na wzór groty z sanktuarium w Lourdes.

Góra Zborów (462 m n.p.m.), zwana też Berkową Górą wraz z położonym na północ Kołoczkiem znajdują się na terenie utworzonego w 1957 r. rezerwatu przyrody Góra Zborów. Charakterystyczną cechą rezerwatu są liczne wapienne ostańce dochodzące do nawet 30 metrów wysokości. Główną część rezerwatu stanowi Góra Zborów, na której wiele form skalnych przybrało interesujące kształty przypominające m.in. sylwetki ludzi lub zwierząt. Stąd właśnie wiele z nich posiada charakterystyczne nazwy np.: Młynarz, Zakonnica, Baba, Mały Dziad, Wielki Dziad, Mama, Tata, Wielbłąd czy Kruk. Na górze znajduje się punkt widokowy z interesującą panoramą na Jurę. W zachodniej części Góry Zborów znajduje się Jaskinia Głęboka będąca jedyną w północnej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej jaskinią udostępnioną turystom. To typowa jaskinia krasowa rozwinięta częściowo w szczelinach tektonicznych z charakterystycznymi dla tego typu jaskiń formami budowy: salami, korytarzami, szczelinami oraz szatą naciekową w postaci stalaktytów i stalagmitów, kolumn i makaronów. Jaskinia ma długość blisko 200 m, a jej skrajne punkty dzieli wysokość 16 metrów.

Na przełomie XVI i XVII wieku w Kromołowie wybudowano niewielką drewnianą kapliczkę. Miejscowość w tym czasie nawiedzały liczne powodzie, a w roku 1790 miasto trawił pożar, któremu nie oparła się drewniana kapliczka. W jej miejscu w 1803 r. postawiono nową ośmioboczną kaplicę zbudowaną z cegieł. Dach przykryto metalową blachą, a szczyt budowli wieńczy niewielka sygnaturka zakończona krzyżem. Na patrona nowej kapliczki wybrano św. Jana Nepomucena, czeskiego męczennika i jednego z najpopularniejszych świętych, będącego patronem m.in. źródeł i mostów, ludzi tonących oraz świętym chroniącym przed powodzią. Kaplica w niezmienionej formie przetrwała do 1988 r. kiedy nastąpiła jej przebudowa. Budowla została dokładnie odtworzona, choć zastosowano niewielkie zmiany względem oryginału. W kaplicy na ołtarzu wisi obraz św. Tekli, natomiast po bokach stoją figury św. Jacka oraz św. Jana Nepomucena. Pod kapliczką wybija jedno z głównych źródeł rzeki Warty, trzeciej co do długości rzeki w Polsce, która po 808 kilometrach wpływa do Odry.

Pomnik Jelenia w Mielnie jest jednym z pierwszych symboli tego miasta. Odkąd pojawił się w Mielnie, stał się ulubieńcem mieszkańców, jak i turystów. Wielokrotnie zmieniał swoje miejsce. Pierwotnie stał przy muszli koncertowej, przy ul. 1 Maja, obok Floryna. Następnie stanął w małym parku u zbiegu ulicy Wojska Polskiego oraz Grażyny, aby finalnie stanąć przed Urzędem Miejskim w Mielnie w samym centrum miasta. Pierwotny pomnik został ufundowany w okresie międzywojennym, przez jednego z ziemian, na pamiątkę udanego polowania w majątku ziemskim w Krępie w gminie Bobolice. Do Mielna został przywieziony najprawdopodobniej w 1946 r. Przez lata pomnik poddawany był różnym aktom wandalizmu, po czym niejednokrotnie odnawiany. W 2023 r. podczas obchodów 50-lecia Gminy Mielno, przed Urzędem Miejskim stanął nowy jeleń autorstwa Romualda Wiśniewskiego. Obecny pomnik jelenia został wykonany z brązu i przypomina pierwszą wersję pomnika z Krępy.

Muzeum Nożyczek znajdujące się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Tarnogrodzie, w budynku dawnej synagogi powstało w 2012 r. Pomysłodawcą projektu była Joanna Puchacz, ówczesna dyrektor MBP, zainspirowana historią nożyc, które trzyma gryf z tarnogrodzkiego herbu miasta. W muzeum zgromadzono egzemplarze nożyczek z całego świata, m.in. z Japonii, Chin, Indii, Wielkiej Brytanii, Holandii, Danii, Francji, Portugalii czy Niemiec, przekazywane przez okolicznych mieszkańców, prywatnych darczyńców z kraju i zagranicy, przywożone z zagranicznych wycieczek, odziedziczone po przodkach, znajdowane na strychach, naznaczone historią, kupowane na targach staroci. W kolekcji można zobaczyć nożyczki chirurgiczne, kosmetyczne, fryzjerskie, krawieckie, precyzyjne nożyczki do wycinania dziurek, do obcinania guzików, do cięcia jedwabiu, nożyce wielofunkcyjne, przecinaki, nożyczki z kilkoma ostrzami oraz wiele innych eksponatów, często o zaskakującym zastosowaniu.

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny we Frysztaku został wzniesiony w 1927 roku. Budowę rozpoczęto w 1924 roku na miejscu rozebranego modrzewiowego kościoła, który był za mały a stał tam od 1442 roku. Kościół jest murowany, trzynawowy o zwartej bryle. Nad budowlą góruje pięćdziesięciometrowa, cylindryczna wieża, mieszcząca w przyziemiu główne wejście. Po obu jej stronach, na górnych bokach elewacji frontowej, znajdują się rzeźby kamienne św. Marka i św. Jana. We wnętrzu kościoła, znajduje się część zabytkowego wyposażenia pochodzące ze starego, rozebranego kościoła, m.in. ołtarz główny w stylu regencji z roku 1753 oraz barokowy krzyż z 1650 roku. W czasie ostatniej wojny od lipca 1944 do stycznia 1945 roku we Frysztaku stał front. Prawie cała miejscowość została doszczętnie zniszczona, ocalał kościół, co mieszkańcy uważają za szczególną łaskę Chrystusa Ukrzyżowanego.

W centrum miejscowości Frysztak, na dawnym rynku a obecnie Placu Świętego Floriana, stoi figura św. Floriana. Figura została postawiona w 1901 roku, a powstała, jak czytamy na cokole, z dobrowolnych składek ówczesnych mieszkańców. Współinicjatorem budowy figury był dr med. Wiktor Natter, burmistrz Frysztaka kilku kadencji. Frysztak jak wiele miejscowości w tym okresie był nękany licznymi pożarami. Największy z nich miał miejsce w roku 1890. Pożar ten z powodu wielkich zniszczeń, których dokonał, zahamował na pewien czas rozwój miasta. Nic więc dziwnego, że zdecydowano, by w centrum miasta postawić figurę św. Floriana, patrona strażaków i obrońcę przed pożarami. W ostatnim czasie figurę tę odrestaurowano i rzeczywiście jest ozdobą Frysztaka.

Kościół św. Fabiana i Sebastiana wybudowano jako świątynię szpitalną ok. 1572 r. Powstał na planie krzyża greckiego i ma konstrukcję zrębową, a jego fundatorem był dziedzic Jan Rozdrażewski. W roku 1813 świątynię gruntownie wyremontowano i dobudowano do niej wieżę oraz wieżyczkę na sygnaturkę. W 1630, w związku z często nawiedzającymi Krotoszyn epidemiami, w kościele postawiono ołtarz św. Rocha, patrona chroniącego przed zarazami, stąd potocznie nazywa się go „kościółkiem św. Rocha”. Z czasem wokół świątyni powstał cmentarz, zlikwidowany przez Niemców w latach 1940–1941. Od I poł. XIX do II połowy XX w. kościół pełnił funkcję kaplicy cmentarnej. Od roku 2008 świątynia jest kościołem patronalnym Kurkowych Bractw Strzeleckich w diecezji. W ostatnich latach kościół gruntownie odrestaurowano.

Trzynawowa świątynia powstawała w latach 1592–1597 w stylu późnorenesansowym o cechach gotyckich. Fundatorem tego pierwszego murowanego kościoła w mieście był Jan Rozdrażewski – ówczesny dziedzic Krotoszyna, który wybudował go dla braci czeskich. W roku 1601 wdowa po Janie – Katarzyna z Potulickich – przekazała świątynię kościołowi rzymskiemu, stała się ona wówczas siedzibą miejscowej parafii. Wewnątrz znajduje się ołtarz główny z kopią obrazu Rubensa „Zdjęcie z Krzyża” oraz 10 ołtarzy bocznych z XVII i XVIII w. Krotoszyńską farę dwukrotnie dotknęły pożary – w roku 1681 oraz podczas wielkiego pożaru miasta w 1774. W latach 1847-1848 nadbudowano wieżę kościoła, a od 1984 farę etapami remontowano, nadając jej efektownego blasku. W roku 2019 świątynię podniesiono do godności bazyliki mniejszej.

Dukla to miejsce, gdzie historia i przyroda tworzą wyjątkową harmonię. Położona na południu województwa podkarpackiego, w sercu Beskidu Niskiego, na rzeką Jasiołką, zachwyca malowniczymi krajobrazami, bogactwem dziedzictwa kulturowego i nieskazitelną przyrodą. Dukla to przygraniczne miasteczko, malowniczo położone u podnóża Góry Cergowej. Ta niewielka, założona w średniowieczu miejscowość, która aż do czasów II wojny światowej stanowiła własność prywatną, jest pełna osobliwości. Jest znana z historycznych zabytków, takich jak barokowy zespół pałacowo-parkowy, kościół św. Marii Magdaleny – perła rokoko, czy sanktuarium św. Jana z Dukli, będące celem licznych pielgrzymek. Gmina Dukla to również ważny punkt na mapie turystyki przyrodniczej. Znajdują się tu obszary o cennych w skali międzynarodowej wartościach przyrodniczych – obszar gminy obejmują wszystkie formy ochrony przyrody znane w Polsce. W okolicy rozciągają się liczne szlaki turystyczne, które prowadzą przez pasma górskie, dzikie lasy i ukryte w dolinach cerkwie, będące świadectwem wielokulturowości regionu.

Góra Cergowa znajduje się na południowy-wschód od Dukli. Jej wysokość to 716 m n.p.m. Jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych wzniesień Beskidu Niskiego, to miejsce owiane legendami i pełne niezwykłego uroku. Na szczycie góry znajduje się drewniana wieża widokowa, która jest prawdziwą atrakcją regionu. Konstrukcja o wysokości 22 metrów oferuje zapierające dech w piersiach widoki na Beskid Niski, Bieszczady, Pogórze Karpackie, a przy dobrej pogodzie można dostrzec nawet Tatry. Kształt wieży widokowej został zaczerpnięty z architektury dawnych obiektów wiertniczych typu „kanadyjskiego”, znajdujących się na terenach kopalnianych w regionie. Do lat 70. XX wieku znajdowała się tu wieża triangulacyjna, służąca wykonywaniu pomiarów geodezyjnych. Wizyta na Górze Cergowej i wieży widokowej to doskonały sposób na połączenie aktywnego wypoczynku z obcowaniem z pięknem przyrody i historią Beskidu Niskiego.

Pustelnia św. Jana z Dukli, położona w malowniczym zakątku Beskidu Niskiego na zboczu Góry Zaśpit, to miejsce głęboko zakorzenione w historii i duchowości regionu. Usytuowana w pobliżu Dukli, przyciąga pielgrzymów oraz turystów szukających ciszy, modlitwy i chwili wytchnienia w otoczeniu nieskazitelnej przyrody. To właśnie tutaj, według przekazów, Jan z Dukli prowadził życie pustelnicze, oddając się modlitwie i ascezie. Pustelnia założona została po beatyfikacji bł. Jana z Dukli w 1769 r. Jak głosi legenda Marii Amalii Mniszchowej, właścicielce Dukli, św. Jan objawił się we śnie, polecając jej wybudować na miejscu swej pustelni kaplicę. Drewniana kaplica spłonęła w 1883 r. W jej miejsce w 1887 r. wzniesiono nową, również drewnianą kaplicę. Trzecią, zachowaną do dnia dzisiejszego neogotycką murowaną kaplicę, zbudowano w latach 1906-1908. Znajdująca się w niej polichromia przedstawiająca życie bł. Jana, namalowana została przez sanockiego malarza Władysława Lisowskiego.

Oba budynki tworzące Habsburską osadę gospodarczą „U początków Wisły” powstały pierwotnie w czasach panowania Habsburgów. Pierwszy to autentyczna masztal, wzniesiona w drugiej połowie XIX wieku na Wątrobnym – przysiółku położonym na stokach Baraniej Góry nad doliną Białej Wisełki. Ten gospodarczy budynek prezentuje styl alpejski spopularyzowany wtedy w całej Europie. Wskazują na to ozdobne oszalowanie deskami na nakładkę, balkon z elementami snycerki i profilowane obramienia okien. Pierwotnie dach nakryty był szyndziołami czyli gontem. Drugi budynek jest repliką tzw. służbówki z Zadniego Gronia nad Czarną Wisełką, gdzie w 1906 r. wzniesiono modrzewiowy zameczek myśliwski dla pary arcyksiążęcej Izabeli i Fryderyka Habsburgów. Oficyna była mieszkaniami dla robotników, a później personelu pomocniczego zamku. Także ona prezentuje styl alpejski. Budynek służbówki rozebrano podczas remontu zamku na początku XXI wieku. Ocalałe fragmenty zostały wykorzystane podczas wznoszenia repliki w 2023 roku. Można je zobaczyć wewnątrz budynku.

Izba Pamięci Władysława Reymonta to miejsce poświęcone życiu i twórczości jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, laureata literackiej Nagrody Nobla za powieść „Chłopi". Znajduje się ono na pierwszym piętrze zabytkowego pałacu w Kołaczkowie, w powiecie wrzesińskim, gdzie Reymont mieszkał w latach 1920–1925. Nabył go w roku 1920 wraz z przyległymi terenami. W pałacu spędził zresztą ostatnie lata swojego życia, angażując się w rozwój i zarządzanie majątkiem. Izba Pamięci została urządzona w części pomieszczeń pałacu. Gromadzone są w nich liczne pamiątki związane z literatem. Ekspozycja obejmuje kopie listów i kart pocztowych pisanych przez Reymonta, dokumenty ilustrujące starania związane z zakupem Kołaczkowa, plan majątku oraz dokumenty dotyczące jego zarządzania. W jej skład wchodzą także tomy dzieł pisarza, znaczki, kartki pocztowe, fotografie przedstawiające wnętrza biblioteki oraz gabinetu w warszawskim mieszkaniu pisarza, widok altany w parku i alei grabowej.

Późnobarokowy pałac myśliwski we Włoszakowicach to unikatowa budowla wzniesiona na planie trójkąta w latach 1749-1751. Pałac stanął na terenie wyspy o pięciokątnym zarysie, w miejscu, gdzie niegdyś znajdował się zamek Krzysztofa Opalińskiego. Włoszakowicki pałac został zbudowany w typowym dla tego rodzaju budowli układzie. W centrum pałacu znajduje się duża sala na planie trójkąta równobocznego, od której wychodzą drzwi do pozostałych gabinetów. Pierwotnie nakryty był kopułą, którą utracił jeszcze przed rokiem 1848. Aleksander Józef Sułkowski, będąc jednym z pierwszych polskich masonów, zaprojektował swoją letnią rezydencję na wzór trójkątnej kielni, symbolu wolnomularstwa. W podziemiach sali trójkątnej do dziś znajduje się sala terrarna, potocznie zwana masońską. To właśnie w niej miały się odbywać spotkania loży, natomiast jej ściany wyglądają jak wykute w skale. Dziś położony w malowniczym parku pałac jest siedzibę Urzędu Gminy i jest udostępniony do zwiedzania.

UWAGA! - W Gminnym Ośrodku Kultury we Włoszakowicach istnieje możliwość zakupu znaczka jedynie płacąc kartą płatniczą. 

Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej powstało w zabytkowym budynku, tzw. Lagerhausie, zlokalizowanym około 200 metrów od Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Placówka została otwarta 1 maja 2022 roku. Myślą przewodnią wystawy muzealnej jest ukierunkowanie na losy człowieka w zderzeniu z ważnymi wydarzeniami historycznymi oraz krótkie przedstawienie dziejów ziemi oświęcimskiej. Kluczowa część ekspozycji dotyczy okresu II wojny światowej i prezentuje bohaterskie działania mieszkańców tej ziemi, którzy z narażeniem życia własnego i niejednokrotnie swoich bliskich, udzielali wszelkiej pomocy więźniom obozu Auschwitz. Ekspozycja ma charakter multimedialny, z wiodącą rolą relacji świadków. Filmy wzbogacone są historycznym komentarzem narratora, zdjęciami i archiwalnymi dokumentami. Całość narracji uzupełniają artefakty umieszczone w nowoczesnych gablotach. Zlokalizowana przed budynkiem muzealnym ścieżka edukacyjna pn. „Ścieżka Superbohaterów”, składa się m.in. z rzeźb postaci dziecięcych. To wyjątkowe miejsce spotkania z historią, adresowane dla młodszych odbiorców.

Muzeum – Dom Rodziny Pileckich w Ostrowi Mazowieckiej to pierwsze w Polsce muzeum poświęcone Witoldowi Pileckiemu. Dlaczego to właśnie Ostrów Mazowiecka stała się miejscem upamiętnienia jednego z sześciu największych bohaterów II wojny światowej? Najważniejsze miejsca związane z młodością Pileckiego są obecnie poza granicami państwa polskiego (Rosja, Białoruś, Litwa), dlatego to właśnie dom jego teściów, jest idealny do pokazania losów Witolda i jego żony Marii – rodowitej Ostrowianki. Trudna historia tej rodziny została przedstawiona w ujęciu bardziej osobistym, niemal prywatnym. Muzealna wystawa jest portretem podwójnym. W dolnych salach widzowie mogą poznać losy Witolda, a jego żona gra rolę niemal drugoplanową. W historycznym domu rodzinnym Marii akcenty rozłożone są odwrotnie. Na wystawie zaprezentowano cenne pamiątki znajdujące się w zbiorach Muzeum, także te powierzone nam przez członków rodziny. Uzupełnienie wystawy stanowią eksponaty przekazane przez mieszkańców miasta. Dzieje Ostrowi Mazowieckiej oraz pobliskiego Komorowa są niezwykle istotnym kontekstem ekspozycji. Integralną częścią wystawy jest muzealny ogród, który został zaprojektowany na wzór dawnego ogrodu państwa Ostrowskich – rodziców Marii.

Port morski w Mrzeżynie to ważne miejsce na mapie Pomorza Zachodniego. Jego historia sięga XV wieku, kiedy to w 1457 roku mieszkańcy Trzebiatowa, wspólnie z zakonnikami z pobliskiego klasztoru w Białobokach, zmienili bieg rzeki Regi. Dzięki temu ominęła ona jezioro Resko Przymorskie, a w nowym ujściu rzeki powstał port. Był on istotny dla handlu i rybołówstwa, co miało duży wpływ na rozwój okolicznych miejscowości. Obecnie port w Mrzeżynie pełni różne funkcje. Znajduje się tu marina, która może pomieścić 40 jachtów, oraz niewielka baza rybacka. Jest tu też basen remontowy, w którym można naprawiać i konserwować jednostki pływające.Spacerując po porcie, można zobaczyć kolorowe kutry rybackie i poczuć wyjątkową atmosferę nadmorskiej miejscowości. Port w Mrzeżynie łączy historię z nowoczesnością. Nadal pełni funkcję miejsca handlu i połowów, ale rozwija się również jako ośrodek turystyczny i żeglarski.

Pomnik Śpiącego Lwa to najlepiej zachowany pomnik na terenie całego założenia parkowego. Mieści się w Małym Parku Angielskim - najmłodszej części założonej w XIX w.. Żeliwny odlew Śpiącego Lwa z 1863 r. to symbol nie tylko Pokoju, ale przede wszystkim pokoju, który nastał w Europie po wojnach napoleońskich. Rzeźbę ufundował  Eugen Erdmann na cześć swego ojca -  Eugena von Württemberga. Pomnik został wykonany przez mistrza Theodora Kalide – „rzeźbiarza brązu i żelaza”. Pod posągiem lwa na przedniej płycie widniał napis: „Bohaterowi spod Kulm”. Po przeciwnej stronie płytę zdobiły nazwy blisko 90 pól bitewnych, w których książę Eugen brał czynny udział. Śpiący Lew, nieprzerwanie od ponad 150 lat leży w tym samym miejscu i strzeże Pokoju, a swoją majestatycznością podkreśla niepowtarzalność otaczającej przyrody.

Salon Wodny częściej znany pod nazwą „Ruina”. To pozostałość po barokowej Herbaciarni wybudowanej  w latach 1776-1777 jako zwieńczenie XVIII-wiecznego Ogrodu Francuskiego. Budowla została usytuowana na głównej osi założenia koncepcyjnego. Otoczona fosą, masywna, cylindryczna konstrukcja zachwycała wyjątkową formą. Dopełnieniem były podłużne, pionowe okna  i dwuskrzydłowe drzwi, które zapraszały do środka. Uroku dodawały bogato zdobione fontanny w kształcie muszli, złoconych delfinów i kolorowych kaczek. Do Salonu Wodnego prowadził  drewniany mostek. Otoczenie tej osobliwej budowli fosą dało efekt lustrzanego odbicia w tafli wody. Pomysłodawcą tego obiektu był G.L.Schirmeister – nadworny architekt Württembergów, twórca założenia urbanistycznego Pokoju. Niestety niespełna 20 lat po wybudowaniu doszło do katastrofy budowlanej, w wyniku której salon wodny częściowo się zawalił. Usunięto wtedy mostek a budowli już nigdy nie odbudowano.

Świątynia Matyldy to imponująca budowla wsparta na ośmiu doryckich kolumnach, pokryta kopułą zwieńczoną złotą gwiazdą. Projekt tej budowli przypisuje się wrocławskiemu architektowi C.J.Leyserowi. Z pewnością wybudował ją mistrz budowlany Schubert, pod kierunkiem pułkownika Bockelburga w 1826 roku – o czym świadczył tekst wyryty u podstawy jednej z kolumn. Ta urokliwa budowla została ufundowana przez Eugena von Württemberga na cześć założyciela Pokoju Księcia Carla Christiana Erdmanna. Podczas poświęcenia świątyni Książę Eugen, ówczesny spadkobierca Pokoju, chcąc upamiętnić śmierć swojej przedwcześnie zmarłej żony Matyldy von Waldeck und Pyrmondt, ofiarował tą budowlę również jej pamięci. Świątynia Matyldy położona jest na wzgórzu otoczonym wodą, na skrzyżowaniu szlaków wodnych łączących książęce stawy, była miejscem licznie odwiedzanym przez kuracjuszy. Ze względu na swoje bajkowe położenie, w niedostępnym i ujmującym przyrodniczo miejscu, zachowała się w bardzo dobrym stanie.

Biakło to malownicze wzgórze położone na północnym krańcu Jury Krakowsko-Częstochowskiej, wznoszące się na wysokość 361 m n.p.m. nad Olsztynem koło Częstochowy. Zbudowane z twardych wapieni skalistych, wyróżnia się charakterystycznym kształtem, który przywodzi na myśl słynny Giewont. Nic dziwnego, że nazywane jest „Małym Giewontem” lub „Jurajskim Giewontem”. Na jego szczycie, od 1993 roku, góruje żelazny, ażurowy krzyż – ustawiony przez pracowników przemysłu metalowego z Zawiercia, w hołdzie Janowi Pawłowi II z okazji 15-lecia jego pontyfikatu. Ze szczytu można podziwiać panoramę rezerwatu Sokole Góry, majestatyczne ruiny zamku w Olsztynie oraz falujące wapienne wzgórza Jury. Na wzgórzu można obserwować skutki procesu wietrzenia skał w formie okna skalnego lub charakterystycznej iglicy oraz skutki procesów wymywania przez wody deszczowe - liczne żłobienia. Biakło to nie tylko popularny cel wędrówek, ale także miejsce cenione przez miłośników wspinaczki skałkowej.

Wystawa przyrodnicza Ziemia - Woda - Powietrze w Małopolskim Centrum Edukacji Ekologicznej w Ciężkowicach jest uzupełnieniem położonego w bezpośrednim sąsiedztwie Muzeum Przyrodniczego. Jej niepowtarzalnym elementem jest „lokalność” - skupia się w dużej mierze na zagadnieniach obejmujących najbliższą okolicę placówki. Geologia, nietoperze, pogórzański las, rzeka Biała Tarnowska to tylko niektóre tematy poruszane podczas zwiedzania. O jej wyjątkowości świadczy również multimedialny charakter, dzięki któremu mamy okazję poznać otaczającą nas przyrodę w niecodzienny sposób. Stanowisko z piaskiem kinetycznym, urządzenie pokazujące echolokację czy też symulator powodzi sprawiają, że Małopolskie Centrum Edukacji Ekologicznej to idealne miejsce do zwiedzania zarówno dla grup szkolnych, jak i osób dorosłych. Każdy znajdzie coś dla siebie.

Ścieżka w Koronach Drzew w Ciężkowicach to niezwykła trasa przyrodniczo - edukacyjna. Rzadko mamy bowiem okazję spojrzeć na las z tak niecodziennej perspektywy, jaką są korony drzew. Kładka, po której spacerujemy ma około 1 km długości, a w najwyższym miejscu wznosi się aż 22 m nad ziemię. To idealne warunki dla miłośników obserwacji przyrody, a w szczególności ornitologów. Sójki, jemiołuszki, sikorki czy też dzięcioły to tylko niektóre z gatunków, które można spotkać w tutejszych lasach. Dla spragnionych wiedzy na Ścieżce ulokowano 8 przystanków edukacyjnych, gdzie „eko tablice” wprowadzają nas w świat pogórzańskiej fauny i flory. Dużym atutem Ścieżki jest jej udostępnienie dla osób niepełnosprawnych, co sprawia, że jest odpowiednim miejscem dla wszystkich, którzy chcą się wybrać na przyrodniczą wycieczkę.

Zabytkowy Pałac Wielopolskich w Częstocicach powstał pod koniec XIX w. dla Marii i Zygmunta Wielopolskich, ówczesnych właścicieli dóbr ostrowieckich. Po śmierci męża Maria Wielopolska sprzedała pałac Zakładom Ostrowieckim, które urządziły w nim resursę i hotel dla akcjonariuszy.  W czasie II wojny światowej funkcjonował tutaj szpital dla rannych żołnierzy niemieckich, po wojnie pałac służył jako budynek szkoły, a od lat 60. XX w. jako siedziba muzeum. Od 2022 r., we wnętrzach z epoki oglądać można ekspozycje stałe i czasowe – między innymi wystawę porcelany z Fabryki Porcelany w Ćmielowie. Dwukondygnacyjny budynek z okazałym portykiem kolumnowym zaprojektowany został w stylu eklektycznym. Jego front zdobią herby właścicieli pałacu – po lewej Wielopolskich i po prawej Laskich. Mimo długiej historii bryła pałacu nie została zmieniona i nadal wygląda tak, jak za czasów Wielopolskich. Pałac Wielopolskich otoczony jest zabytkowym parkiem z licznymi drzewami pomnikowymi.

Pruski schron Piechoty I2IVa zbudowany został w latach 80. XIX wieku. Schron był częścią pruskiego systemu obronnego, mającego na celu ochronę granic i utrzymanie kontroli nad terytorium. Jego konstrukcja była typowa dla tego okresu, z 6 kazamatami zaprojektowanymi do zapewnienia maksymalnej ochrony żołnierzom. Modernizacja schronu przed I wojną światową była odpowiedzią na zmieniające się potrzeby militarne, a jego zajęcie przez powstańców w 1918 roku podkreślało rolę obiektu w lokalnych zmaganiach o niepodległość. W dwudziestoleciu międzywojennym schron zyskał nowe znaczenie, stając się miejscem schronienia dla najuboższych mieszkańców Poznania. W sierpniu 1939 r. dobudowano do niego schron obserwacyjno-bojowy, który pomieścił jeden ciężki karabin maszynowy wz. 30. W czasie II wojny światowej obiekt wykorzystywany był jako magazyn przez armię niemiecką, a podczas bitwy o Poznań w 1945 r. stał się jednym z kluczowych punktów oporu na północnym odcinku.

Muzeum Dzieduszyckich jest zamiejscowym oddziałem Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich. Placówka ma charakter edukacyjny, a jej celem jest m.in. pokazanie fragmentu dziejów ojczystych poprzez pryzmat losów ludzi, ich dokonań i powiązań z regionem, który stanowi dzisiejsze polsko-ukraińskie pogranicze. Wielu przedstawicieli rodziny Dzieduszyckich wykazało się wspaniałą postawą obywatelską i patriotyczną (udział w powstaniach narodowych),   a także zapisało się w relacjach wyznaniowych oraz narodowościowych pomiędzy Polakami i Ukraińcami. Zarzecki pałac pełni funkcję Ośrodka Spotkań Międzynarodowych i Krajowych realizującego m.in. ideę pojednania obu narodów. Muzeum dzięki oryginalnemu wyposażeniu, które prezentowane jest w przywróconych do dawnej świetności wnętrzach zabytkowego pałacu, otoczonego zrewitalizowanym, romantycznym parkiem. Po ponad siedemdziesięciu latach miejsce to ponownie budzi podziw odwiedzających go gości, którzy mają okazję poznać fragment dziejów tej części polskiego ziemiaństwa, któremu absolutnie nie można zarzucić „próżniaczego trybu życia”. 

Strzeliński ratusz został odbudowany w 2023 roku na podstawie projektu architektonicznego zawierającego w sobie niezwykły kompromis pomiędzy dopasowaniem nowoczesnych standardów użyteczności budynku, a jego historycznym dziedzictwem. Zrealizowany projekt został oparty na historycznych obliczach budynku na przestrzeni wieku. Kamienny, średniowieczny, wygląd ratusza odpowiednio wyróżnia się na tle jasnej elewacji i poprzez kontrast podkreśla charakter całego obiektu. Wnętrze ratusza jest dostosowane do urzędowej funkcjonalności administracyjno – usługowej. Ważną przestrzenią ratusza są pomieszczenia piwniczne, w których mieści się przestrzeń muzealna z wystawami poświęconymi historii miasta. Drugą równie istotną przestrzenią jest, wysoka na 72 metry, wieża. Na jej kondygnacjach umieszczone są wystawy tematyczne oraz dydaktyczne. Całość dopełnia taras widokowy oferujący przepiękną panoramę okolic.

Strzelińska Rotunda jest najcenniejszym zabytkiem w gminie i jednym z najstarszych kościołów na Dolnym Śląsku, a nawet w kraju.  Jej pierwotny wygląd różnił się od obecnego. Podstawą budowli był krąg o średnicy 6 metrów z niewielką przylegającą absydą o długości około 3,5 metra. Pierwotna rotunda zbudowana została w stylu romańskim, z kamienia łamanego, a po raz pierwszy wymieniona jest w 1233 roku i wtedy też określona została jako „stary kościół”. Istotną funkcją świątyni była jej funkcja obronna. Postępująca chrystianizacja i wzrastająca liczba wiernych, wymogły rozbudowę świątyni. W XIV w. zburzono absydę i zbudowano dwuprzęsłowe prezbiterium, ale już w stylu gotyckim, zaś dawną rotundę zaadaptowano na dzwonnicę. W kolejnym stuleciu dobudowano drugie, nieco węższe prezbiterium. Dalszej rozbudowy zaniechano, a wówczas powstałe założenie dwunawowe przetrwało do dziś. Rotunda przetrwała zawieruchę wojenną, ale aż do 1992 r. stała opustoszała. Po remoncie i poświęceniu od roku 1994 stała się kościołem pomocniczym dla parafii p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego.

Gmina Frysztak, której historia sięga XII wieku, jest gminą wiejską położoną w południowo – zachodniej części województwa podkarpackiego. Administracyjnie do Gminy Frysztak należy 14 sołectw. Powierzchnia gminy wynosi 91 km² i zajmuje 1602 miejsce pod względem powierzchni gmin w Polsce. Gminę Frysztak zamieszkuje 10338 mieszkańców, pod względem zaludnienia jest to 854 gmina w Polsce. To są może suche dane, ale to, co najważniejsze to fakt, że gmina przede wszystkim przyciąga turystów swoim pięknym położeniem. Leży ona w dolinie Wisłoka, który przepływa pośród wyniosłości Pogórza Strzyżowsko-Dynowskiego, przy drodze Rzeszów-Jasło. Nad gminą dominują góry: Chełm oraz Czarnówka. Ten malowniczy teren nazywany jest popularnie Bramą Frysztacką. Przez teren gminy przebiegają liczne szlaki i trasy turystyczne oraz trasy rowerowe. Na terenie gminy nie brakuje zabytków od historycznych sakralnych budowli po wojenne fortyfikacje, które warto zwiedzić.

W niewielkiej miejscowości Stępina na Podkarpaciu, powiat strzyżowski, znajduje się jedna z ważniejszych atrakcji militarnych w Polsce, największy na świecie naziemny schron kolejowy z czasów II wojny światowej. Schron został zbudowany przez Niemców w latach 1940-1941. Jego długość to 393 metry, a wysokość 12 metrów, natomiast grubość ścian w niektórych miejscach przekracza 3 metry. Jego cechą charakterystyczną jest lekko łukowaty kształt, utrudniający bezpośrednie trafienie bombą lotniczą. Budowla poprzez system śluz i hermetycznie zamykanych wrót, zapewniała ochronę przed atakiem chemicznym czy biologicznym. W dniach 27-28 sierpnia 1941 roku na terenie kwatery w Stępinie doszło do spotkania Hitlera z Benitem Mussolinim, w tunelu schronowym zatrzymał się wówczas pociąg sztabowy Hitlera. Po wojnie schron przejęło Wojsko Polskie, które następnie w latach 60. wydzierżawiło schron Narodowemu Bankowi Polskiemu, a później Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Stępinie (pieczarkarnia). W 2000 roku schron został wykreślny z ewidencji wojskowej i przekazany gminie Frysztak.

Zamek w Świdwinie powstał pod koniec XIII w. na piaszczystej łasze rzeki Regi. Posiadał fosę, most zwodzony, parkan i czworoboczną wieżę. W 1384 r. Świdwin kupili Krzyżacy i nadbudowali okrągłą część wieży. W północnym skrzydle powstał refektarz i kaplica. Uruchomiono także mennicę, w której bite były srebrne denary. Następnymi zarządcami zamku byli Joannici. W czasie wojny 30. letniej zamek zdobyli Szwedzi. W ręce zakonu zamek wrócił dopiero po pokoju westfalskim. Wkrótce zamek został pozbawiony cech i funkcji obronnych, i przekształcony w reprezentacyjną rezydencję. W XIX w. stał się siedzibą państwowych instytucji, a od połowy lat 30. do 1945 r. mieściła się w nim szkoła  dla żeńskiej sekcji nazistowskiej organizacji RAD. Obecnie zamek jest siedzibą Świdwińskiego Ośrodka Kultury oraz Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej.

Strażnica dróżnika przejazdowego w Iłowie-Osadzie została wybudowana w latach 1941-1942 według projektu sporządzonego w Reichsbahndirektion Danzig. Budynek położony jest na planie ośmiokąta, piętrowy, wykonany z cegły klinkierowej, z dachem krytym dachówką karpiówką. Do roku 2015 strażnica służyła dróżnikom, którzy czuwali nad bezpieczeństwem przejazdu kolejowego w Iłowie. Wraz z modernizacją linii kolejowej Warszawa – Gdynia i budową nowych bezkolizyjnych skrzyżowań dwupoziomowych przejazd kolejowy przestał istnieć i strażnica dróżnika przestała pełnić swoje zadanie. Od 14.06.2024 roku strażnica ma nowego właściciela – Stowarzyszenie Kolej na Iłowo - Mazurskie Tory, które zostało założone 23.02.2024 roku. Stowarzyszenie ma na celu przywrócić kolejową historią Iłowa. Wraz z przejęciem przez Stowarzyszenia strażnicy, powstała w niej izba pamięci, w której cały czas są zbierane eksponaty kolejowe. W strażnicy odbywają się również spotkania miłośników kolei oraz spotkania edukacyjne dla dzieci i młodzieży.

Iłowo-Osada to wieś położona na Wzniesieniach Mławskich, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim. Miejscowość leży przy linii kolejowej nr 9 Warszawa – Gdańsk i to dzięki kolei ta miejscowość zyskała na znaczeniu. Nic więc dziwnego, że w swoim herbie ma umieszczony element kolejowy. Przełom w rozwoju wsi datuje się na rok 1877, kiedy dotarła tu kolej. W pobliżu wsi wzniesiono stację graniczną Kolei Malborsko-Mławskiej, którą od strony rosyjskiej połączono z szerokotorową Koleją Nadwiślańską. Iłowo stało się wówczas ważnym ośrodkiem przeładunkowym i handlowym. W Iłowie zbudowano parowozownię obsługującą większość pociągów na trasie Warszawa-Gdańsk. Dlatego też obok strażnicy dróżnika przejazdowego stoi parowóz Ty45-205 przypominający świetność lokomotywowni. W Iłowie napotkamy wiele miejsc związanych z koleją: budynek dworca kolejowego z końca XIX wieku, zlokalizowana obok dworca, pochodząca z 1910 r. murowana wieża ciśnień,  pochodzące z początku XX wieku osiedle domków przeznaczonych dla pracowników kolei, strażnica kolejowa z czasów II wojny światowej, a przy niej pomnik upamiętniający pracę kolejarzy.

Księży Młyn to zabytkowy kompleks fabryczny, który powstał w XIX wieku z inicjatywy Karola Scheiblera – jednego z najważniejszych łódzkich przemysłowców. Przez lata był sercem tekstylnej Łodzi, a dziś jest jednym z najbardziej klimatycznych i historycznych zakątków miasta. Kompleks Księży Młyn obejmuje dawną fabrykę, osiedle robotnicze, rezydencję rodziny Scheiblerów oraz budynki użyteczności publicznej, które razem tworzyły samowystarczalne miasto w mieście. Jego nazwa pochodzi od młyna wodnego, który działał tu już w XVIII wieku i był własnością duchowieństwa. Scheibler przekształcił to miejsce w nowoczesne centrum przemysłowe, budując potężne zakłady włókiennicze i osiedle dla robotników, które zapewniało im mieszkania, szkołę, szpital, a nawet straż pożarną. Dziś Księży Młyn to miejsce, które łączy historię z nowoczesnością. W odrestaurowanych budynkach znajdują się mieszkania, pracownie artystyczne, kawiarnie oraz galerie sztuki.

Rabkoland to rodzinny Park Rozrywki położony w malowniczej Rabce-Zdroju na Podhalu.  Znaleźć tu można blisko 50 atrakcji w 6 strefach tematycznych, otoczonych bujną zielenią i licznymi drewnianymi atrakcjami, które nadają temu miejscu wyjątkowy, naturalny klimat. Machinarium to kraina niezwykłych urządzeń i wynalazków, z kultowym Wielkim Zaginaczem Czasoprzestrzeni królującym nad dachami Rabki. W strefie cyrkowej pełnej śmiechu, znajduje się dom klauna Mareczka i krzywe lustra, które dostarczą niezapomnianych wrażeń. W Wiosce Wikingów czeka tajemnicza przygoda  z Wiking Coaster i Łodzią Wikinga na czele. Dolina Trzmiela to z kolei kolorowa przestrzeń dla najmłodszych, usłana kwiatami i karuzelami, natomiast w Farmie Cioci Maryni spotkacie olbrzymie pomidory, rzodkiewki, czy papryki. Dzięki różnorodnym atrakcjom, malowniczemu otoczeniu i przyjaznej atmosferze, każdy znajdzie tu coś dla siebie, niezależnie od wieku. To miejsce dla energicznych maluchów, ciekawych świata starszaków oraz dorosłych, którzy wciąż mają w sobie dziecięcą radość i chęć do zabawy.

UWAGA! W 2025 roku park otwarty od 26 kwietnia.

Pracownia Piernikowej Isabell to miejsce, w którym przeplata się duch historii z nowoczesnością, tworząc niesamowity klimat miejsca, w którym Boże Narodzenie trwa przez cały rok. Wizyta w pracowni pozwala poznać zarówno ciekawe eksponaty, jak i przekonać się, że wytwarzane tutaj cukiernicze dzieła sztuki pod względem estetycznym dorównują innym dziedzinom rzemiosła artystycznego. To tutaj właśnie powstają misternie zdobione Pierniki Izerskie, a sekret ich zniewalającego smaku jest w zasięgu ręki. Tutaj także można poznać legendę dotyczącą izerskich pierników i odkryć moc drzemiącą w tych wyjątkowych łakociach. Pracownia jest swoistą galerią sztuki cukierniczej, ale i warsztatem artystyczno-kulinarnym, w którym organizowane są zajęcia z pieczenia i dekorowania pierników. Dodatkową atrakcją znajdującą się tuż przy pracowni jest Piernikowe Drzewo Spełnionych Życzeń.

Piernikowe Drzewo Spełnionych Życzeń ma Magiczną moc spełniania nawet tych najskrytszych życzeń/marzeń, a to za sprawą Piernikowego Ducha, który obrał sobie dziuplę Piernikowego Drzewa za bezpieczną przystań, w której to zazwyczaj słodko śpi. Chcąc spełnić nasze życzenie/marzenie, trzeba obudzić Ducha, dzwoniąc Złotym Dzwonem. Piernikowy Duch chętnie spełni nasze życzenie/marzenie, lecz pod jednym warunkiem: wybudzony oczekuje rekompensaty w postaci dobrego uczynku w tym samym dniu lub monety wrzuconej do dziupli. Biada temu, kto Ducha obudzi, a się nie wykupi! Piernikowe Drzewo Spełnionych Życzeń to dzieło pana Macieja Wokana — lokalnego artysty specjalizującego się w metaloplastyce. Drzewo w obecnej stalowej formie powstało w 2022 roku i znajduje się w Pracowni Piernikowej Izabell w Świeradowie-Zdroju.

Barokowo-klasycystyczny budynek Ratusza w Lesznie to historycznie siedziba władz miejskich, sądu, a nawet areszt i magazyn sprzętu strażackiego. Dziś to reprezentacyjna budowla o funkcjach kulturalnych i urzędowych. W swojej historii Ratusz płonął aż czterokrotnie, za każdym razem przy odbudowie zmieniając swój wystrój. Po pierwszym pożarze, w 1656 r., budynek odbudowano według projektu Martina Woydy. Po pożarze w 1707 r. za wystrój odpowiadał prawdopodobnie włoski architekt Pompeo Ferrarii. Przebudowa z lat 1786-1789 przypisywana jest królewskiemu architektowi Dominikowi Merliniemu, autora projektu pałacu na wodzie w warszawskich Łazienkach. Ratusz spłonął całkowicie w 1790 r. Odbudowano go po wojnach napoleońskich w 1817 r. Nie odtworzono jednak wysokiego dachu, a wykonano jedynie dach płaski zasłonięty attyką. Od tego czasu budynek w całości pokryty był tynkiem piaskowo wapiennym. Dopiero w latach 60 XX w. zaczęto mu nadawać nowe kolory, najpierw brązowe, a później różowe lub pomarańczowe. Przy ostatnim remoncie elewacji, wykonanym w latach 2019-2020 odtworzono na podstawie badań architektonicznych kolorystykę budowli z przełomu XIX i XX w.

Szlak Maszkaronów aktualnie łączy 17 miejsc na mapie Tarnowa, które w zabytkowych przestrzeniach skrywają figurki maszkaronów. Nawiązują one od rzeźb, które w XVI-wieku osadzone zostały przez włoskiego artystę Santi Gucciego na attyce tarnowskiego ratusza i odstraszają złe moce, tym samym chroniąc miasto. Współczesne maszkarony stworzone przez tarnowskich artystów również czuwają nad bezpieczeństwem mieszkańców i gości, ale przede wszystkim wywołują pozytywne emocje (bawią, rozśmieszają, edukują, prowokują miłe gesty). Niedawno szlak maszkaronów w Tarnowie wzbogacił się w kolejną rzeźbę. Jest to figurka „Bachusa” autorstwa artysty-rzeźbiarza Mateusza Kijaka.  Znajdziecie ją na Placu Kazimierza Wielkiego, tuż obok dawnego składu win węgierskich Norberta Lippóczego. Prezentowany na znaczku maszkaron to Bachus siedzący na rowerze, z wieńcem winorośli na głowie oraz kiścią winogron w ręce, ma przypominać turystom o bogatej ofercie tras rowerowych oraz tradycjach enoturystycznych. Poznanie szlaku maszkaronów ułatwi mapa z oznaczeniem ich lokalizacji, w której po odnalezieniu danego maszkarona zdobywca wkleja odpowiednią naklejkę.