Lista znaczków

Pierwotny gotycki zamek Rydzyńskich z XV w., zbudowany na sztucznej wyspie przetrwał niecałe dwa stulecia. W latach 1682–1695, częściowo na jego murach, wzniesiono barokową rezydencję Leszczyńskich według projektu królewskiego architekta Józefa Szymona Bellottiego i Pompeo Ferrariego. Architektem ostatniej większej przebudowy z lat 1785–1790 był Ignacy Graff. Wówczas to, prawdopodobnie według projektu Dominika Merliniego, przebudowano salę balową poprzez dodanie par korynckich kolumn wielkiego porządku wokół ścian i umieszczenie posągów pomiędzy nimi. W latach 1927–1928 adaptowano budynek na potrzeby gimnazjum. W 1945, bezpośrednio po wyzwoleniu, zamek ograbiony i spalony do gołych murów przez żołnierzy Armii Czerwonej. Odbudowa do stanu surowego dokonana została w latach 1950-1965. W 1970 r. zamek został przekazany Stowarzyszeniu Inżynierów i Mechaników Polskich. Nowy właściciel przeprowadził w latach 1972–1977 rekonstrukcję konserwatorską niektórych wnętrz, przeznaczając budynek na hotel.

Obecny kościół gotycki pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej wzniesiono w miejscu drewnianego kościoła w  XV-XVI wieku. Początkowo kościół był świątynią jednonawową jednak dobudowano do niego od północy nawę boczną. Na przestrzeni wieków świątynia była kilkakkrotnie nawiedzana przez pożary. W 1814 roku spłonęła drewniana część wieży oraz gotyckie sklepienie kościoła, a następstwem tego zdarzenia jest niska i kwadratowa wieża kryta dachem namiotowym. Pod koniec XVIII wieku od strony południowej dobudowano kaplicę Matki Boskiej Różańcowej, a w 1926 r. zakrystię i kruchtę boczną. W barokowym ołtarzu głównym znajdują się obrazy przedstawiające  Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny z XVI II/XIX w., oraz Chrystusa Zbawiciela Świata z początku XX w. Na terenie przykościelnym znajduje się m.in  figura Najświętszego Serca Pana Jezusa z 1950 roku oraz grota Matki Bożej z Lourdes.

W samym centrum poznańskiego rynku, na południe od ratusza znajduje się grupa trzy i czterokondygnacyjnych wąskich kamieniczek, pochodzących z pierwszej połowy XVI wieku. Kamieniczki te, w przeciwieństwie do tych z pierzei rynku, należały do biedniejszych kupców. Już w 1418 roku władze miejskie oddały w tym miejscu do użytku 17 kramów, w których handlowano pochodniami, świecami i rybami. To właśnie od ostatniego z towarów pochodzi pierwotna nazwa – budy śledziowe. Obecna nazwa pochodzi od siedziby Bractwa Budników, które mieściło się w kamienicy nr 17 o czym świadczy herb z trzema palmami i śledziem oraz podpis Fraternitatis Budnicorum.. W XV wieku  zaczęto wznosić wąskie ,murowane domy z podcieniami i izbami mieszkalnymi na wyższych kondygnacjach. Kamieniczki zostały niemal doszczętnie zniszczone podczas II wojny światowej. Odbudowano je po wojnie  wykorzystując oryginalne, renesansowe detale. Kolorowe polichromie zdobiące fasady kamienic wykonano w latach 1953–1961. Podcienia do dzisiaj pełnią funkcję handlową, a cały zespół kamienic jest jednym z nielicznych przykładów szeregowej zabudowy targowej.

W południowej części Pyzdr znajduje się jeden z nielicznych w Wielkopolsce wiatraków typu holenderskiego. Podstawa wiatraka o średnicy 10,5 m murowana jest z cegły. Trójkondygnacyjny, ceglany trzon budowli przykrywa kopulasty, drewniany dach pokryty blachą. W obrotowej kopule znajdują się skrzydła wiatraka połączone z całym mechanizmem przekazującym napęd na koła młyńskie. Wiatrak w Pyzdrach został zbudowany w 1903 r., przez rodzinę Bartczaków. Pierwotnie budowla napędzana była wiatrem, jednak w okresie międzywojennym zmieniono napęd na elektryczny, zachowując jednak urządzenia związane z napędem wiatrowym. Po częściowym remoncie w połowie lat 70. XX wieku wiatrak działał jeszcze do lat 80. W latach 2018-2019 wiatrak zakupiła Gmina Pyzdry. Po rewitalizacji i nadaniu budowli wyglądu z lat 80. XX w. wiatrak zyskał funkcję dydaktyczno-muzealną.

Zgierzynieckie Uroczysko, to obszar, który obejmuje nieckę Jeziora Zgierzynieckiego, w większości porośniętego szuwarami oraz otaczające je łąki, lasy łęgowe i grądy. Na obszar ten składają się dwa rezerwaty przyrody: "Rezerwat na Jeziorze Zgierzyniecki im. Bolesława Papi" (86,71 ha). Rezerwat został utworzony w 1974 roku, a zadaniem jego jest ochrona siedlisk ptaków wodno - błotnych. Drugi, to "Rezerwat przyrody Wielki Las" (78,96 ha), utworzony w 1959 roku, a do obecnych granic powiększony w 2003 roku. Rezerwat chroni kompleks lasów liściastych naturalnego pochodzenia, wraz z zachodzącymi procesami. Obszar ten został również objęty ochroną w ramach programu Natura 2000. Rezerwaty są bardzo sprzyjającym środowiskiem dla wielu gatunków ptaków. Zaobserwowano na tym terenie około 160 gatunków w tym ponad 100 lęgowych. W roku 2014, z myślą o miłośnikach przyrody i turystach, z inicjatywy sołectwa Zgierzynka, powstała wieża widokowa. Jest to idealne miejsce do obserwacji tego uroczego miejsca. We wsi Zgierzynka, u sołtysa, istnieje możliwość wypożyczenia lornetki.

Wizytówką Muzeum Ziemi Średzkiej jest jego siedziba, mieszcząca się w późnobarokowym dworze szlacheckim z trzeciej ćwierci XVIII wieku. Dwór w Koszutach zbudowany został z zachowaniem podstawowych cech ustalonych w XVIII wieku. Jest to budynek parterowy, symetryczny, z werandą, narożnymi alkierzami i stromym, mansardowym dachem, krytym gontem, położony w zrekonstruowanym parku krajobrazowym z pierwszej połowy XIX wieku. Ekspozycja stała muzeum pt. „Mała siedziba ziemiańska w Wielkopolsce” prezentowana jest w siedmiu salach, urządzonych w duchu dawnego, polskiego dworu z końca XIX i początku XX wieku. Zgromadzone tu zestawy mebli oraz uzupełniające wystrój malarstwo, tkaniny i przykłady rzemiosła artystycznego - ustawione tak, by swobodnie poruszać się po wnętrzach - pozwalają odtworzyć wygląd i atmosferę szlacheckiego dworu, a pozostawione „mimochodem” drobne sprzęty dają wrażenie stałej obecności jego dawnych mieszkańców.

Kościół pw. św. Andrzeja Boboli w Rawiczu jest świątynią poewangelicką. Dawny zbór pw. św. Trójcy został zbudowany (na miejscu strawionych w pożarach drewnianych świątyń z XVII w.) w latach 1803- 1808 według projektu z 1802 roku autorstwa Carla Gottharda Langhansa - architekta pruskiego słynącego z zaprojektowania m.in. bramy brandenburskiej w Berlinie. Projekt zrealizował budowniczy z Poznania - Krause. Budowla spłonęła  w pożarze w 1915 roku, po czym w ciągu 2 lat została odbudowana z zachowaniem zamysłu projektu. Drewniane wcześniej elementy zastąpiono żelazobetonowymi. Kościół wybudowano na planie prostokąta z wieżą od strony północnej - ma ona prostokątną podstawę zakończoną kopułą. Jej szczyt wieńczy kolumnowa latarnia pokryta blachą z kulą i krzyżem. Wnętrze świątyni zostało wybudowane na planie wpisanej w prostokąt elipsy z dwukondygnacyjnymi emporami podpieranymi przez rzędy jońskich kolumn. Znajdujący się w rejestrze zabytków kościół ceniony jest też ze względu na jedne z największych w Polsce, 50-głosowe organy, a także chrzcielnicę z XIX wieku. Kościół od 1945 roku jest świątynią katolicką, a od 1976 roku pełni rolę kościoła parafialnego.

W 1910 roku Jan Klić, w dowód wdzięczności za uzdrowienie ciężko chorej córki, wybudował postument, we wnętrzu którego umieścił scenę objawienia Matki Bożej św. Bernadecie z Lourdes. Figurę wyrzeźbił z lipowego drewna, a nad grotą zawiesił dzwon, nad którym umieszczona została figura św. Jana Nepomucena. Odtąd miejsce to nazywane jest dzwonnicą św. Jana. Przed powstaniem parafii w Zębowie dzwon ten trzy razy dziennie dzwonił na „Anioł Pański”. Po dzień dzisiejszy, dzwonnica oznajmia śmierć mieszkańców wsi lub obwieszcza ważne momenty dla miejscowej parafii. Na dzwonie odlano napis "Soli Deo Gloria – Maria 1910", co potwierdza datę powstania dzwonnicy. W czasie II wojny światowej Niemcy zrabowali obydwie figury, a dzwon chcieli przetopić na pociski. Dzwon jednak, jako jedyny w okolicy, ocalał dzięki wstawiennictwu miejscowego Niemca Adolfa Poschwalda, który przekonał niemieckiego sołtysa wsi, że dzwon jest bardzo potrzebny do ogłaszania alarmów i pożarów. Podobno dzwon zadzwonił tylko trzy razy, kiedy to samoloty alianckie leciały na bombardowanie Poznania. Po wojnie wiele figur odnaleziono w kościele parafialnym we Lwówku, który służył Niemcom jako magazyn. Nigdy nie odnaleziono figur z dzwonnicy św. Jana. Kilka lat temu w ramach programu „Odnowa wsi Zębowo” dzwonnica została gruntownie wyremontowana (z wyjątkiem opoki dzwonnicy zbudowanej ze skał rudy żelaza, która pozostała nietknięta). Przez lata dzwonnicą opiekowali się społecznie mieszkańcy Zębowa, natomiast od wielu już lat dzwonnicą opiekuje się rodzina Państwa Kaczmarków.

Ratusz w Sarnowie został wybudowany w pierwszej połowie XIX wieku, a dokładnie w 1837 roku. Budowla ta zlokalizowana jest na środku rynku. W 1870 roku klasycystyczna, dwukondygnacyjna budowla wzbogaciła się o neogotycką wieżę zegarową. Ośmioboczna wieża została wybudowana z czerwonej cegły i ozdobiona rzeźbami oraz pilastrami. Ratusz wybudowany został na planie prostokąta z fasadą skierowaną w kierunku zachodnim. Nad głównym wejściem do budynku mieści się herb dawnej miejscowości - Sarnowa, która uzyskała prawa miejskie w XIII wieku. W 1973 roku utraciła je i włączona została w granice Rawicza. Ratusz przestał pełnić funkcję siedziby władz miasta. Obecnie mieści się w nim biblioteka.

Obrzycko, miasto w pow. szamotulskim, malowniczo położone na lewym brzegu rzeki Warty, przy ujściu do niej Samy, ok. 12 km na północny zachód od Szamotuł. Pośrodku, w centralnym punkcie rynku, o formie trapezu usytuowany został ratusz, fasadą zwrócony ku zachodowi. Wokół rynku rozlokowana zabudowa mieszkalna pochodząca z XIX i początku XX wieku. Budowa pierwszego ratusza miała miejsce ok. połowy XVII w. W 1739 r. został on zniszczony przez pożar, podobnie jak większość miasta. W 1757 r. wybudowano obecny murowany ratusz, który w połowie XIX w. zamieniony został przez Prusaków na spichlerz. Murowany ratusz pokryty jest dwuspadowym dachem. Od zachodu znajduje się wieża z  herbem Nałęczów-Raczyńskich i mottem Vitam impendere vero w kartuszu. Szczyt wieży zakończony czterospadowym dachem z iglicą. Obecnie ratusz ponownie pełni funkcję siedziby władz samorządowych Miasta Obrzycko.

Zespół Pałacowo Parkowy w Biedrusku zbudowany w 1877 r. po rozbiorach Polski przez rodzinę von Treskov z Owińsk, gdzie była ich siedziba rodowa. Po śmierci właściciela od 1904 r. obiekt ten przechodzi w ręce armii pruskiej. W latach 1918 – 1939 obiekt jest w administracji armii pruskiej, do 1945 r. stacjonuje tu armia niemiecka, a po 1945 r. należy do Ludowego Wojska Polskiego. Od 2009 r. właścicielem obiektu jest osoba prywatna, która przywraca obiekt do dawnej świetności. Odrestaurowany jest już pałac, w piwnicach którego mieści się restauracja, kawiarnia i winiarnia. Na parterze znajduje się sala balowa i bankietowa, jest też biblioteka i apartament myśliwski oraz inne sale. Muzeum wojskowe może poszczycić się znaczną kolekcją broni krótkiej oraz kolekcją broni białej (szable z całej Europy). W kolekcji zewnętrznej muzeum posiada samolot AN-2, Skota, BWP oraz kuter do budowy przepraw wodnych. Odbudowano piękny wjazd, amfiteatr, monopterosa, altankę zakochanych i rabatę ziołową, wieżę widokową oraz staw górny, a także częściowo park. Wszystko powyższe renowacje wykonano z własnych środków, mimo starań o zewnętrzne finansowanie. Do remontu pozostała jeszcze lodownia oraz tunel łączący lodownię z pałacem. Obiekt stale się zmienia (zarówno w środku jak i na zewnątrz), jest rozbudowywany i udostępniany przybyłym gościom, których po wszelkich zakamarkach oprowadza uprzejma obsługa.

Muzeum Zamek Opalińskich znajduje się w odbudowanym skrzydle południowym dawnego XIV wiecznego zamku wzniesionego przez Maćko Borkowica, wojewodę poznańskiego. Jednak okres świetności Zamku przypada na rządy magnackiego Rodu Opalińskich. Najcenniejszymi eksponatami w Muzeum jest zespół pięciu unikatowych na skalę europejską XVII wiecznych sarkofagów rodziny Opalińskich. Muzeum w Sierakowie pełni rolę ważnego animatora kultury w regionie. Oprócz stałej ekspozycji organizowanych jest wiele wystaw czasowych, koncertów, wykładów i imprez historycznych. Instytucja w swej działalności organizuje m.in. lekcje muzealne, żywe lekcje historii, pokazy historyczne oraz zwiedzanie miasta i regionu. Istnieje możliwość umówienia grupy poza godzinami otwarcia.

Obecny ratusz zastąpił drewnianą budowlę magistratu pochodzącą z XVII wieku, która znajdowała się w centralnej części opalenickiego rynku. Drewniany budynek został rozebrany w 1884 roku. Powstały na nowo w 1897 ratusz jest budynkiem w stylu eklektycznym, według projektu grodziskiego budowniczego W. Dolsciusa. W części centralnej ratusza znajduje się portyk wsparty na czterech filarach, które podtrzymują reprezentacyjny taras. Swoim stylem budowla  nawiązuje do tradycji renesansu. Została ona zwieńczona charakterystyczną, ozdobną wieżyczką nawiązującą do poprzedniego budynku ratusza z XVII wieku.  W roku 1909 przeprowadzono remont nowego ratusza i zainstalowano w nim pompę napędzaną silnikiem benzynowym do tłoczenia wody. Dziś budynek ratusza to siedziba Urzędu Miejskiego w Opalenicy.

Przedwojenny właściciel Wąsowa Willhelmy v. Hardt stworzył jedno z najnowocześniejszych gospodarstw rolnych w Wielkopolsce. Innowacyjność folwarku, przejawiała się nie tylko w nowoczesnych maszynach, oraz wprowadzaniu nowych metod upraw i hodowli.  Hardt był przekonany, że dużą rolę odgrywają lojalni i pracowici ludzie, których zatrudniał w folwarku. By zapewnić sobie lojalność pracowników, wybudował w Wąsowie dwurodzinne murowane domy, stojące po obu stronach brukowanej ulicy. Każde mieszkanie składało się z trzech izb, drewnianych okiennic. Każda rodzina miała osobne wejście, a przed domem własny ogródek, którym opiekował się ogrodnik folwarczny. Do domów była doprowadzona elektryczność. W najbardziej okazałym budynku na ulicy znajdował się szpital i ochronka dla starców. Duża sala dominialna miała służyć na zebrania dla robotników folwarku. Zabudowanie te przetrwały wojnę w dość dobrej kondycji. Stoją one do dziś i są prywatnymi domami mieszkańców Wąsowa. Piękne budynki, brukowana ulica i rzędy zabytkowych lip, to rzadki zabytek zachowany w tym stanie na terenie naszego kraju. 

UWAGA ! Dla kupujących ZT zarządca folwarku przygotował 5% rabat na zakup w kawiarni Folwarku Wąsowo.

We wnętrzu kaliskiego ratusza w pomieszczeniach piwnic, na kondygnacjach wieży oraz na korytarzu trzeciego piętra znajduje się nowoczesna ekspozycja multimedialna poświęcona dziedzictwu historyczno-kulturowemu Kalisza. Ekspozycja ta nie jest wystawą muzealną. Ukazuje dzieje Kalisza od najdawniejszych czasów aż po czasy obecne. Zwiedzający z pewnością odkryją wiele historycznych tajemnic, ale też spotkają się ze związanymi z miastem postaciami. Wystawa inspiruje do poszerzenia wiedzy o życiu miasta i regionu i ma być impulsem do jego dalszego zwiedzania. Historyczna podróż w czasie rozpoczyna się w podziemiach ratusza, a następnie poprzez trzecie piętro i wieżę ratuszową prowadzi na jej szczyt do punktu widokowego, z którego rozpościera się piękna panorama Kalisza i okolic. Na poszczególnych kondygnacjach na zwiedzających czekają historyczne bloki tematyczne pozwalające prześledzić rozwój Kalisza, jego klęski i odrodzenie oraz obecne życie miasta.

Siedzibą muzeum jest wybudowany w latach 1753-1756 ratusz, na wieży którego zainstalowano w 1783 r. pierwszy na ziemiach polskich piorunochron. W Sali Rawickiej pokazane są zabytki związane z cechami – miasto od XVII do XIX w. było jednym z głównych ośrodków rzemieślniczych w Wielkopolsce. W Sali Etnograficznej są eksponaty obrazujące życie codzienne i folklor okolic Rawicza, m.in. mikroregionu hazackiego. W Sali Brackiej zgromadzone są pamiątki związane z Bractwem Kurkowym w Rawiczu, najstarszą organizacją w mieście, utworzoną w 1642 r. Sala Kadecka poświęcona jest Korpusowi Kadetów w Rawiczu, który powstał w 1925 r. jako jedna z trzech, a od 1936 r. - dwóch tego typu szkół w Polsce. W Sali Portretowej jest cenna kolekcja portretów właścicieli Rawicza z XVII  i XVIII w. Muzeum ma bogaty zbiór europejskiej sztuki współczesnej, efekt Rawickich Mostów Sztuki - corocznych spotkań artystów.

Zlokalizowany w centralnej części placu Niepodległości budynek sądu, pełnił wcześniej rolę miejskiego ratusza. Nie jest to jednak pierwsza budowla o tym charakterze wzniesiona w tym miejscu.  Pierwszy ratusz powstał ok. 1806 roku, a kolejny w 1865 roku. Obecnie istniejący budynek wzniesiono w  1879 roku i nosi on cechy stylu eklektycznego z elementami klasycystycznymi. Ciekawostką jest fakt iż dawniej w budynku tym oprócz ratusza mieściło się więzienie komunalne, a swoje siedziby miały tu m.in.  urząd stanu cywilnego czy szkoła muzyczna. Wejście do budynku ozdabia wsparty na dwóch kolumnach portal ponad którym znajduje się ozdobny kartusz podtrzymywany przez dwie postaci kobiece, dzierżące w dłoniach symbole władzy i prawa. Budynek posiada dwa symetryczne skrzydła, które wraz z fasadą tworzą swoista literę U. Środek tej litery to wewnętrzny dziedziniec, wykorzystywany dawniej dla potrzeb tutejszego więzienia. Od roku 2003 do dnia dzisiejszego znajduje się tutaj Sąd Rejonowy w Nowym Tomyślu.

Początki kościoła w Przemęcie związane są z zakonem cystersów, którzy do pobliskiego Kaszczoru przybyli pod koniec XIII wieku. Następnie zakon przeniósł się do Wielenia Zaobrzańskiego, a w 1409 roku kiedy miasto Przemęt zostało przekazane klasztorowi cystersów, wybudowano pierwszy kościół. W 1651 roku rozpoczęto budowę nowej świątyni. Prace budowlane i wykończeniowe prowadzono do końca XVII wieku. W 1732 roku na wieżach zamontowano hełmy. Dziesięć lat później kościół wraz z klasztorem nawiedził pożar. Świątynię jednak odrestaurowano, ale nie oznaczało to końca pasma nieszczęść. W 1792 roku pod wpływem huraganu zrzucony został hełm południowej wieży, którego nie udało się odbudować przez prawie 200 lat. W 1836 roku świątynię przekształcono w kościół parafialny. Obecny kościół jest trójnawową bazyliką. Prezbiterium wraz z nawą główną przykrywają sklepienia kolebkowe, a nawy boczne sklepienia krzyżowe. Sklepienie żaglaste występuje na skrzyżowaniu nawy głównej z transeptem. Wnętrze kościoła zdobi barokowa dekoracja stiukowa z końca XVII w. oraz pochodzące z tego samego okresu polichromie. Bogate jest również wyposażenie świątyni, które stanowią m.in. ołtarze i ambona, a także stalle, tron opata, ławki i konfesjonały. Jednym z najstarszych zabytków jest gotycka figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem z pierwszej połowy XV wieku.

Kaszczor to niewielka wieś w województwie wielkopolskim w gminie Przemęt. Jednym z jej zabytków jest dawny kościół ewangelicki wzniesiony w latach 1906 – 1907 w stylu modernistycznym. Murowany kościół został wybudowany na planie prostokąta i posiada dwuspadowy dach. Od południa przylega do niego niewielka wieża zwieńczona hełmem. Niewiele jest informacji nt. tego obiektu, ale pewne jest to, że kościół służył swoim celom do 1945 roku, kiedy to został zamknięty. W 1964 roku urządzono w nim magazyn co doprowadziło do dalszej dewastacji obiektu. Z wieży kościelnej usunięto dzwon i zegar, a aby zwiększyć powierzchnię magazynową usunięto ołtarz oraz wybudowano wewnętrzną kondygnację.  W roku 2004 obiekt uznano za zabytek i dzięki temu w latach 2010-2011 był możliwy jego remont i adaptacja do celów kulturalnych. Dziś na wieży kościoła znajduje się punkt widokowy, z którego można podziwiać zarówno samą miejscowość jak i nieodległe okolice. 

Punkt widokowy czynny jest po wcześniejszym kontakcie telefonicznym (tel: 605-601-695). 

Wieża widokowa znajduje się na terenie leśnym nieopodal miejscowości Siekowo i Śniaty, blisko 8 km na północny wschód od Przemętu. Konstrukcja znajduje się na wzgórzu, na wysokości 101 m n.p.m. co w połączeniu z wysokością wieży, która wznosi się 30 metrów ponad teren gruntu, daje zapierający dech w piersiach widok na okolice. Na szczyt wieży prowadzi 147 stopni, a konstrukcja jest uznawana, za najwyższy drewniany punkt widokowy. Miejsce, w którym dzisiaj znajduje się wieża należało niegdyś do hrabiego Czarneckiego, który posiadał tutaj winnicę. Do dziś dzień miejsce to nazywane jest „Winnicą”, a w przewodnikach oraz na mapach często wieża oznaczona jest jako „wieża widokowa na Winnicy”. Z platformy widokowej usytuowanej na wieży rozciągają się malownicze widoki na tereny rolnicze i leśne, ale także na pobliskie wsie i miasteczka. W gronie miejscowości widzianych z wieży można wymienić choćby Pobliski Przemęt czy Śmigiel, ale także Wolsztyn, Rakoniewice oraz położone znacznie dalej obiekty w Środzie Wielkopolskiej, Polkowicach, Zielonej Górze. W pogodne dni z wieży można dostrzec położone blisko 150 km dalej pasmo Karkonoszy z wyróżniającą się Śnieżką, Szrenicą czy budynkiem stacji TV w okolicach Śnieżnych Kotłów.

Mieści się w centrum Starego Rynku w ratuszu - dawnej siedzibie władz miejskich. Pierwotnie był to jednopiętrowy budynek wzniesiony najpóźniej na przełomie XIII i XIV w. W połowie XVI w. włoski architekt Jan Baptysta Quadro przebudował ratusz i nadał mu reprezentacyjny charakter (architektowi tak spodobało się w Poznaniu, że postanowił tu zamieszkać. Ożenił się z Polką, Barbarą Sztametówną). Budynek uzyskał jednolitą renesansową bryłę zewnętrzną i nowy układ wnętrz z okazałą Wielką Sienią (Salą Renesansową). Ekspozycja, rozmieszczona w salach parteru, I i II piętra, opowiada o historii miasta i dziejach ratusza od czasów lokacji (1253 r.) do lat 50. XX w. Stojąc przed ratuszem, warto zwrócić uwagę na wizerunki królów polskich z dynastii Jagiellonów i Piastów, widoczne w pasie attyki i w arkadach bocznych loggii, oraz na znajdujący się w środkowej wieżyczce zegar ze słynnymi koziołkami (symbolem Poznania), trykającymi się codziennie o godz. 12.

Założycielem był Zdzisław Szulc (1945 r.). Jest to jedno z nielicznych w Europie, jedyne takiego typu Muzeum w Polsce. Perłą kolekcji są instrumenty lutnicze (XVI-XX w.) - w tym skrzypce Marcina Groblicza oraz Dankwarta, jak również instrumenty włoskich mistrzów (Amati, Testore, Guadagnini, Maggini). W Saloniku Chopina eksponowane są pamiątki związane z pobytem w Wielkopolsce, w tym fortepian, na którym koncertował w Antoninie.

Mieści się w budynku dawnej loży masońskiej. Otoczone jest zabytkowym parkiem o założeniach barokowych z XVII wieczną studzienką w centrum. Poznańskie Muzeum Etnograficzne należy do grona najstarszych placówek muzealnych w Polsce prezentujących bogactwo kultury ludowej. Zbiory gromadzone są w działach Sztuki Ludowej, Kultury Technicznej, ceramiki, Tkanin i Ubiorów Ludowych, Zabawek, Kultury Miejskiej, Dokumentacji oraz Kultur Pozaeuropejskich.

Położony jest w malowniczym parku nad rzeką Trzemną. Charakteryzuje go piękna renesansowa architektura i niezwykle urokliwe wnętrze. Gmach powstał w 2. poł. XVI wieku, należał do rodziny Leszczyńskich, w poł. XIX wieku stał się własnością małżeństwa Izabeli (córki ks. Adama Czartoryskiego) i Jana Działyńskich. Pielęgnowany do dziś muzealny charakter miejsca zawdzięczać należy Izabeli, która stworzyła wspaniałą kolekcję dzieł sztuki, a zamek-rezydencję przekształciła w muzeum.

Mieści się w klasycystycznym pałacu z końca XVIII wieku, dziele architekta Stanisława Zawadzkiego. Wizyta w pałacu jest żywą podróżą po miejscach związanych z poetą Adamem Mickiewiczem i niezwykłym doświadczeniem przedmiotów kojarzonych z jego osobą. W parku okalającym budynek Muzeum znaleźć można zakątki prawdziwie romantyczne, choćby ziołowy "Ogródek Zosi" (opisany w "Panu Tadeuszu"). Obok miejsca, w którym rósł "dąb Mickiewicza" jest jeden z niewielu w naszym kraju "pomników drzewa" - ława z utrwaloną sentencją wypowiedzianą w tym miejscu przez poetę.