Lista znaczków

Grodowiec to niewielka miejscowość leżąca kilkanaście kilometrów na południe od Głogowa. Wieś jest jedną z najstarszych na ziemi głogowskiej, a jej historia jako miejsca kultu sięga najprawdopodobniej XII wieku. Najstarsza znana nam wzmianka o Grodowcu i kościele pochodzi z dokumentu księcia głogowskiego Henryka III z 1291 r. W czasach księcia Jana II (1453-1504) Grodowiec był ważnym ośrodkiem władzy, zapisując się w historii m.in. zjazdami książąt piastowskich z Legnicy, Wrocławia, Świdnicy i Żagania. Przez wiele stuleci tutejszy kościół i parafia stanowiły ostoję Kościoła katolickiego, symbol jego duchowej siły i „wyspę” katolicyzmu na terenie, na którym w ogromnej większości ludność przyjęła protestantyzm. Kult Matki Bożej i pielgrzymki do grodowieckiego sanktuarium miały miejsce już w XV wieku. Kult maryjny był początkowo związany z obrazem Matki Bożej, który znajdował się w parafialnym kościele. W czasie wojny trzydziestoletniej w nieznanych okolicznościach obraz zaginął. Jego podobizna zachowała się jedynie na starych rycinach i niektórych wotach. Z czasem obraz został zastąpiony figurą Najświętszej Maryi Panny - Służebnicy Pańskiej. Księga cudownych uzdrowień z 1691 roku wymienia 47 cudownych uzdrowień za przyczyną Matki Bożej Grodowieckiej. Okresem największego rozkwitu i rozwoju sanktuarium był wiek XVIII. Wciąż wzrastająca liczba pielgrzymów i rozrastająca się sława cudownego miejsca spowodowały, że zaczęto myśleć o powiększeniu kościoła. W latach 1702-1724 dobudowano dwie nowe nawy boczne, następnie konwikt dla księży emerytów, dom dla organisty, z czasem nową wieżę i zabudowania gospodarcze.

Będąc w Świdnicy warto nie tylko zwiedzić światowej klasy zabytek jakim jest Kościół Pokoju, monumentalną Katedrę czy jedyne w Polsce Muzeum Dawnego Kupiectwa. Warto także udać się poza centrum miasta, a dokładnie w okolice oczyszczalni ścieków za osiedlem Zawiszów, aby zobaczyć niezwykłą i osobliwą rzeźbę. Jest to jedyna w Europie (a być może i na świecie) rzeźba wąsatego mężczyzny z fajką w ręku, załatwiającego potrzebę fizjologiczną, zwana „Srającym Chłopkiem” lub też „Bolkiem Myślicielem”. Niestety nie wiadomo czym kierował się autor tworząc taką rzeźbę. Być może jest to symbol zamyślenia i refleksji nad trudami dnia codziennego, a przecież nie ma lepszego miejsca na takie rozmyślania niż wygodny i odizolowany od reszty świata wychodek. Rzeźba pierwotnie została postawiona w latach 20- tych lub 30 – tych XX wieku obok dawnego Zakładu Wodociągów Miejskich w Świdnicy przy ul. Bokserskiej. Po wybudowaniu nowej oczyszczalni ścieków w północnym rejonie miasta została przeniesiony do Zawiszowa, 1 km od granic Świdnicy. Wielokrotnie odnawiana stoi na wolnym powietrzu, witając gości przed siedzibą Oczyszczalni Ścieków "Bystrzyca". 

Dzieje obecnego zamku w Wołowie sięgają początków XIV wieku kiedy to książę głogowski Konrad I wzniósł tę budowlę na miejscu wcześniejszego drewnianego grodu. W XII wieku bowiem na polecenie Władysława II Wygnańca nad rzeką Juszką wybudowano drewniany zamek. Późniejsza ceglana warownia posiadała przedzamcze z drewnianą zabudową. Sam zamek wzniesiony był na planie czworoboku i posiadał trzy kondygnacje oraz ośmioboczną wieżę. Główną bryłę przykrywał czterospadowy dach. Na początku XVIII wieku został zniszczony przez pożar, a następnie poddany odbudowie w latach 1714-1725 oraz kilku drobniejszym przebudowom aż do końca XIX wieku. Dziś w piastowskim zamku swą siedzibę ma Starostwo Powiatowe w Wołowie. We wnętrzach zachował się  oryginalny, późnogotycki portal z piastowskim orłem i płaskorzeźbami aniołów, renesansowe sklepienia oraz wewnętrzny dziedziniec. Przed zamkiem znajduje się natomiast figura Maryi uznawana za jedną z piękniejszych na Śląsku.

Położona jest na północnym stoku Żmijowca w Masywie Śnieżnika. Do zwiedzania udostępniona została sztolnia nr 18 znajdująca się przy drodze łączącej Kletno z Sienną. Początki starej kopalni w Kletnie sięgają średniowiecza, kiedy to prowadzono w tym miejscu wydobycie żelaza, srebra i miedzi. Kopalnia obejmowała 20 sztolni, a długość wszystkich wyrobisk górniczych wynosiła ponad 37 km. Łącznie w okresie eksploatacji złoża wydobyto w niej blisko 20 ton uranu. Obecnie na terenie kopalni, w udostępnionej sztolni zobaczyć można około 200 metrów wyrobiska z wystąpieniami miejscowych minerałów takich jak fluoryt, ametyst, kwarc. Pod względem promieniowania radioaktywnego teren kopalni jest całkowicie bezpieczny.

W zachodniej części Parku Młodzieżowego w Świdnicy znajduje się okazała drewniana altana. Wybudowano ją w 1875 roku na gruzach Fleszy Ceglanej na kamienno-ziemnym podwyższeniu. Wówczas to,  z inicjatywy podpułkownika Riebla - radnego miejskiego, na terenach fryderycjańskich fortyfikacji powstał pas zieleni, otaczający centrum Świdnicy. W bezpośrednim sąsiedztwie altany, w 1905 r. zbudowano fontannę. Przez ponad 100 lat był to jeden z ciekawszych obiektów architektonicznych miasta, a urokliwości temu miejscu dodawały nasadzenia rzadkich drzew i krzewów. Wieżyczka drewnianej konstrukcji przetrwała do XXI wieku. W roku 2005 ogrodzono altanę wysokim płotem, a kilka lat później rozebrano. Prace związane z odbudową altany trwały rok, a jej oficjalne otwarcie nastąpiło 9 listopada 2022 roku.

Położona jest na prawym zboczu doliny Kleśnicy. Jaskinie odkryto przez przypadek w roku 1966 podczas eksploatacji kopalni marmuru. Po licznych pracach badawczych, geologicznych, górniczych i budowlanych jaskinie udostępniono zwiedzającym w roku 1983. Wcześniej bo w roku 1977 jaskinia wraz z przyległym terenem została ustanowiona rezerwatem przyrody. We wnętrzu jaskini znaleziono liczne szczątki zwierząt plejstoceńskich, w tym szczątki niedźwiedzia jaskiniowego, stąd nazwa jaskini. Długość korytarzy w jaskini sięga 3 kilometrów i są one położone na trzech poziomach. Udostępniona trasa turystyczna liczy ok 360 metrów długości, przy czym można na niej zobaczyć około 500 metrów jaskini.

Dolnośląska wieś, ogromna lipa, ziołowy ogród i wielki, stary, bo trzystoletni drewniany spichlerz, i ogromna kolekcja: bryczek, sań karet i powozów, akcesoriów podróżnych, pocztówek, kufrów i... Wszystko to składa się na Muzeum Powozów Galowice. Pod Wrocławiem, 15 km od centrum miasta, w kierunku południowym, czyli w kierunku na Kłodzko i Kudowę Zdrój, nieopodal autostrady mieści się muzeum, które przenosi widza do czasów, kiedy o bruk stukały końskie kopyta i trzeszczały drewniane koła wozów. Kolekcja jest bogata, to: ponad pięćdziesiąt pojazdów zaprzęgowych, różnych, zarówno wyjazdowych, jak i użytkowych oraz mnóstwo sprzętów podróżnych, od siodeł począwszy, poprzez ogrzewacze do karet, a na składanych biureczkach skończywszy.

Schronisko Górskie „Dom Śląski” położone jest w Karkonoszach we wschodniej części Równi pod Śnieżką na Przełęczy pod Śnieżką. Pierwsze schronienie dla drwali i pasterzy tzw. buda, stanęło tu już w XVII wieku. W 1847 po śląskiej stronie stanęło pierwsze schronisko, które jednak w 1888 roku doszczętnie spłonęło. Obecny budynek został zbudowany w latach 1921-1922. W 1923 schronisko przeszło modernizację. Dobudowano oszkloną werandę oraz przebudowano pomieszczenia kuchenne. Po II wojnie schronisko zarządzane było przez DTTK i PTT, a od roku 1951 przez PTTK. Od listopada 1950 w schronisku znajdowała się strażnica WOP, a później Straży Granicznej. Podczas dziesięcioleci schronisko nosiło różne nazwy: Pod Śnieżką, Na Równi pod Śnieżką, Dom Śląski. W 2007 roku schronisko przeszło w prywatne ręce i od tego czasu w takiej formie służy turystom.

Młyn w Dzierżoniowie został zbudowany w połowie XIX wieku dla Carla i Gottlieba Hilbertów. Pod zarządem tej rodziny młyn działał aż do II wojny światowej. Stąd swoje produkty Hilbertowie wysyłali m.in. do Prus Wschodnich, Hamburga i Saksonii. Po śmierci Carla Hilberta firmę przejął jego brat. Na początku lat 30. XX wieku młyn znacznie unowocześniono wyposażając go w napęd elektryczny. Wzniesiono również potężne silosy zbożowe, a wkrótce także rozbudowano główny budynek. W 1935 roku wybudowano spichlerz oraz magazyn mąki. Obiekt rozbudowano o budynek biurowy i zadbano o zaplecze socjalne wznosząc budynki mieszkalne dla pracowników. W tym czasie młyn w Dzierżoniowie był jednym z najnowocześniejszych i największych młynów na Dolnym Śląsku. Po II wojnie światowej zarząd nad młynem przejęli Sowieci. Polakom obiekt oddano w użytkowanie dopiero w 1951 roku. Przez kolejne 30 lat młyn stale zwiększał swoje moce produkcyjne. Bez modernizacji i istotnych zmian, z oryginalnym wyposażeniem pracował do końca 2016 roku. Obecnie młyn jest własnością Fundacji Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska i żywym muzeum młynarstwa udostępnionym do zwiedzania.

Na terenie gospodarstwa Urszuli i Bogusława Gorczyńskich podczas jednej wizyty można zapoznać się z ginącymi zawodami: garncarstwem, kowalstwem, tkactwem i piekarstwem. Zamysł żywego skansenu powstał w 2001 roku, a realizacja rozpoczęła się od zakupienia autentycznego wiatraka, który został rozmontowany i w częściach przewieziony do Kudowy Zdrój, gdzie go odbudowano. W zabudowaniach gospodarstwa prezentowany jest pokaz pracy na kole garncarskim. Każdy, bez względu na wiek i zdolności, ma możliwość wykonania własnoręcznego dzieła na pamiątkę wizyty na “Szlaku Ginących Zawodów". Gdzie indziej można podpatrzeć jak kowal przy użyciu swoich narzędzi wykuwa podkowę. W domu chleba znajduje się piec opalany drewnem, w którym wypiekany jest chleb. Unikalna receptura sprawia, że tylko tu goście zasmakują prawdziwego, wiejskiego chleba, który podawany ze smalcem.

Brama Paczkowska w Ziębicach to jedyna zachowana z spośród pięciu bram miejskich, pochodzącą podobnie jak obwarowania miejskie z przełomu XIII i XIV wieku (pierwsza wzmianka pochodzi z dokumentu z 1324 r.). W obecnym kształcie istnieje od 1491 r. Stanowiła bramę wjazdową do miasta od strony południowej (od Paczkowa). Jako brama będąca częścią umocnień fortyfikacyjnych miasta stanowi jeden z najciekawszych zabytków tego typu w Polsce. Zbudowana została na rzucie prostokąta, posiada łukowaty przejazd oraz doskonale zachowany hełm ceglany, który warto zobaczyć. Bramę zdobi stylizowany herb Ziębic autorstwa malarza  urodzonego w Ziębicach - Josepha Langera. 

Pomnik Orła Piastowskiego w Ziębicach to największa, mierząca ok. 9 metrów wysokości i 12 metrów szerokości figura ceramiczna w Europie. Posąg znajduje się w Parku Miejskim, stanowiącym wspaniały przykład wczesnej rekultywacji terenów poprzemysłowych. Pod koniec XIX w. zakończono tu wydobycie gliny dla miejscowego zakładu ceramicznego. Staraniem ówczesnego Towarzystwa Upiększania Miasta oraz dzięki podarowaniu miastu gruntów przez rodzinę Schottländerów, założono na tym obszarze urokliwy park. Malownicze alejki wijące się wśród niewielkich wzgórz prowadzą w pobliżu wieży ciśnień, tzw. Zamku Wodnego, do ogromnej figury Orła Piastowskiego autorstwa Tadeusza Tellera. Pomnik postawiono w 1971 r. na wzgórzu parkowym, z którego rozciąga się piękna panorama miasta i okolicy. U stóp posągu złożono ziemię z pól bitewnych i miejsc kaźni Polaków podczas II wojny światowej. 

Bardo to jedna z najstarszych miejscowości Dolnego Śląska. Ze względu na swoje strategiczne położenie już w X wieku założono tutaj gród, który nazwano Bardo, co znaczy – wzgórze, warownia, straż, warta. Bardo to miasteczko chętnie odwiedzane przez turystów i pielgrzymów, z bogatym rysem historycznym i tradycją religijną.  Niewątpliwie największym skarbem miasta jest cudowna figurka Matki Bożej Bardzkiej, z początku XI wieku. To dzięki tej figurce rozwijał się i nadal trwa ruch pielgrzymkowy. Więc nic dziwnego, że w herbie miasta jest umieszczona ta figurka. A hasłem miasta są słowa: Bardo – Miasto Cudów. Słowa te nawiązują do licznych wydarzeń, które miały miejsce w przeszłości: uzdrowienia, wysłuchane modlitwy oraz objawienie Matki Bożej na Górze Kalwarii. Bardo oprócz cudownej figurki umieszczonej w bazylice, obfituje w inne niezwykle ciekawe miejsca. Każde z nich ma swoją historię, którą warto poznać, pomodlić się, nabrać również sił duchowych.

Muzeum Historii i Militariów w Jeleniej Górze znajduje się przy dawnej jednostce wojskowej. Początki ekspozycji sięgają połowy lat 70. ubiegłego stulecia, kiedy w Cieplicach Śląskich powstała Wojskowa Izba Pamięci koła ZBOWiD. Zgromadzono tam łącznie 19 eksponatów, które do dnia dzisiejszego stanowią trzon ekspozycji. W sierpniu 1979 roku powołano do życia Muzeum Walki i Pracy, będące oddziałem Muzeum Okręgowego w Jeleniej Górze, w obrębie którego prezentowano zabytki techniki wojskowej. Od 1985 roku eksponaty znajdują się w obecnej lokalizacji, a opiekę nad nimi sprawuje wojsko. Dopiero w roku 2001 powstaje Skansen Uzbrojenia Wojska Polskiego, który przejmuje opiekę nad ekspozycją i rozbudowuje ją. Od dnia 1 lutego 2013 Skansen Uzbrojenia Wojska Polskiego przemianowany został na Muzeum Historii i Militariów. W muzeum prezentowana jest broń ciężka używana po 1945 roku, a także sprzęt radiolokacyjny. Na uwagę zasługuje fakt, iż urządzenia można oglądać nie tylko z zewnątrz ale także można zapoznać się ze szczegółami wyposażenia wewnętrznego.

Termy Solankowe Bolesławiec to usytuowany na plantach kompleks zabudowań złożony z budynku dawnej łaźni miejskiej w stylistyce włoskiego neorenesansu i formach nawiązujących do architektury uzdrowiskowej (z 1895 r., rozbudowanej w latach 30. XX w.) oraz przylegającego do niej modernistycznego budynku pływalni (z lat 1914-15), jedna z najważniejszych inwestycji budowlanych przełomu XIX i XX wieku w Bolesławcu. W obręb jej elewacji frontowej włączona jest kamienna, półokrągła baszta średniowiecznych murów miejskich. W latach 2013-2015 Gmina Miejska Bolesławiec przeprowadziła kompleksową rewitalizację kompleksu, przekształcając go w nowoczesne centrum odnowy biologicznej i SPA, zachowując w dużej mierze pierwotny wystrój m.in. hali basenu: ceramiczne, glazurowe okładziny ścian; dwie plakiety z przedstawieniem konika morskiego i kormorana; piaskowcowe, figuralne płaskorzeźby autorstwa Jenny von Bary-Doussin oraz dopełniająca je tablica inskrypcyjna. 

Dom Carla i Gerharta Hauptmannów został odrestaurowany i otwarty w 1994 roku jako oddział Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze. W muzeum zgromadzono eksponaty o charakterze biograficznym, a także portrety, książki i dokumenty związane z Carlem i Gerhartem Hauptmannami. Ponadto w muzeum tym mieści się stała ekspozycja poświęcona królestwu Ducha Gór. Na uwagę zasługują także zbiory i wyroby  huty szkła „Józefina” w Szklarskiej Porębie.  Ponadto na stałej wystawie eksponowane są także dolnośląskie meble ludowe. Sporą część ekspozycji poświęcono biografii patronów tejże placówki oraz ich znajomym. Stałe wystawy wzbogacone są o tematyczne galerie Gerhart Hauptmann, Carl Hauptmann, Stowarzyszenie Twórców św. Łukasza, a także Galeria Wlastimila Hofmana. Dziś Dom Carla i Gerharta Hauptmannów nadal pełni rolę centrum inspirującego ruch artystyczny w okolicy.

Początki muzealnictwa jeleniogórskiego ściśle związane są z drugą połową XIX wieku. W 1880 roku w Jeleniej Górze powstało „Towarzystwo Karkonoskie”, którego działalność polegała m.in. na gromadzeniu oraz ochronie przedmiotów historycznych i artystycznych o tematyce regionalnej. W oparciu o tą działalność w 1888 roku utworzono placówkę muzealną, natomiast w latach 1912 – 1914 wzniesiono nowy gmach muzeum. W roku 1975 placówka zmienia nazwę na Muzeum Okręgowe w Jeleniej Górze, a kilka lat później przejmuje kolejne obiekty tworząc w nich oddziały zamiejscowe m.in. w Bolkowie i Szklarskiej Porębie. W roku 2001 placówka zmienia nazwę na Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze. Muzeum gromadzi, konserwuje, przechowuje i upowszechnia zgromadzone zbiory archeologiczne, etnograficzne i artystyczne. Posiada największą w Polsce kolekcję szkła artystycznego, malarstwa karkonoskiego, kolekcję wyrobów z cyny oraz jedną z większych w Polsce kolekcja XVIII i XIX w. obrazów na szkle. Prowadzi własne badania naukowe i działalność wydawniczą. Od początku 1999 roku jest Samorządową Instytucją Kultury Województwa Dolnośląskiego.

Brzeg Dolny położony jest na prawym brzegu rzeki Odry w odległości 31 km na północny-zachód od Wrocławia. Funkcjonuje na prawach miejskich od 1663 roku. Największą atrakcją turystyczną miasta jest zespół pałacowo-parkowy. Dawny pałac rodu von Hoym jest siedzibą Dolnobrzeskiego Ośrodka Kultury natomiast oficyna pałacowa pełni funkcję Urzędu Miejskiego. Wzdłuż rzeki Odry poprowadzony został bulwar spacerowy, skąd można obserwować nadodrzańską przyrodę. Obok pałacu znajduje się taras widokowy oraz wykonane w stylu barokowym ogrody w których podziwiać można pomniki Nimfy i Garonny - kopie rzeźb znajdujących się w ogrodach wersalskich. Blisko Dolnobrzeskiego Ośrodka Kultury znajdują się odnowione budynki dawnej stajni i wozowni.  Ciekawym punktem turystycznym na mapie Brzegu Dolnego, jest malowniczy park miejski, który stanowi równocześnie przedłużenie zespołu pałacowo-parkowego. W głębi parku znajduje się Mauzoleum rodu von Hoym wybudowane w latach 1800-1807.