Lista znaczków

U stóp zamku w Pieskowej Skale znajduje się wapienny ostaniec nazywany Maczugą Herkulesa. Skała zbudowana jest z twardych wapieni skalistych, a swym kształtem przypomina właśnie broń mitycznego olbrzyma. Maczuga ma 25 metrów wysokości i stoi na niższej skale o wysokości bliskiej 12 metrów, a swój kształt zawdzięcza erozyjnej działalności wiatru i wody. Formacja ta stanowi charakterystyczny element krajobrazu Doliny Prądnika i jest jednym z najważniejszych symboli całej Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Z Maczugą nierozerwalnie związanych jest kilka legend, a jedna z nich mówi o Panu Twardowskim, który rozkazał czartowi ustawienie w tym miejscu skały wierzchołkiem do dołu. Czart swoją pracę wykonał, a Twardowski zgodnie z umową musiał mu oddać swoją duszę. Od 1933 roku na szczycie Maczugi Herkulesa znajduje się dwumetrowej wysokości krzyż, który upamiętnia pierwsze wejście na maczugę, w wykonaniu Leona Witka z Katowic. Dziś maczuga jest chroniona prawem, a wspinaczka w tym miejscu jest zabroniona.

Początki zamku należy wiązać z osobą Kaspra Suskiego, który w tym miejscu w latach 1554 – 1580 zbudował drewniano – kamienny dwór obronny. Kolejni właściciele przebudowywali ten obiekt natomiast w znacznym stopniu dokonał tego jego pierwszy właściciel - Piotr Komorowski, który nadał zamkowi cechy renesansowej, trójskrzydłowej rezydencji wzorowanej na zamku królewskim w Krakowie. Kolejna właścicielka dóbr suskich Anna Wielopolska, nad najstarszą częścią obiektu wzniosła dwie wieże, a także przeprowadziła barokizację wnętrz. W drugiej połowie XIX wieku,  obiekt kolejny raz przebudowano rozbierając skrzydło wschodnie wraz z bramą i budując kamienny mur otaczający park. To wtedy w zamku mieściła się biblioteka z cennymi zbiorami ksiąg, rękopisów, malarstwa, rzeźby i innych narodowych pamiątek. W czasie II wojny światowej rezydencja nieszczególnie ucierpiała. Najpierw przejęli ją Niemcy, a po wojnie wojska radzieckie. Cenne zbiory zostały rozkradzione, zdewastowane i uległy rozproszeniu, przez co tylko część z nich udało się odzyskać. W 1974 roku zamek został przejęty przez Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu, a od 1996 roku obiekt przejęła Gmina Sucha Beskidzka. Dziś zamek jest centrum kulturalnym, w którym mieści się m.in.  Muzeum Miejskie Suchej Beskidzkiej, Miejski Ośrodek Kultury - Zamek z Galerią Sztuki, a także uczelnia wyższa, restauracja oraz hotel.

Tuż przy rynku w Suchej Beskidzkiej znajduje się drewniany budynek karczmy z początku XVIII wieku. Niegdyś budynek ten znajdował się na skrzyżowaniu dróg, przy którym odbywały się targi i jarmarki, jednak z czasem miejsce to przybrało charakter rynku miejskiego. Drewniana karczma to parterowy budynek, częściowo na kamiennej podmurówce. Budynek kryty jest czterospadowym, gontowym dachem, a w części frontowej posiada arkadowe podcienia. Posiada sień, po bokach której znajdują się pomieszczenia karczemne. Niegdyś sień ta była przejazdowa i prowadziła do pomieszczeń mieszczących wozownię dla podróżnych. Zabytkowa budowla w czasie II wojny światowej została otynkowana i pobielona, dach zaś pokryto papą. Dopiero pod koniec lat 60.XX wieku karczmie przywrócono dawny wygląd i stan, w którym funkcjonuje obecnie. Z miejscem tym związana jest akcja mickiewiczowskiej ballady „Pani Twardowska”. To właśnie tutaj spotkał się Mistrz Twardowski z Mefistofelesem, ale w dawnych czasach karczma gościła także kupców oraz zbójników na czele z babiogórskim harnasiem. 

Uzdrowisko Wapienne znajduje się w południowo-wschodniej części województwa małopolskiego, na obrzeżach Magurskiego Parku Narodowego. Status uzdrowiska otrzymało w 1986 roku i jest to najmniejszy z kurortów uzdrowiskowych w Polsce. Mimo to miejsce i właściwości lecznicze miejscowych wód są znane już od XVII wieku. Jako miejscowość uzdrowiskowa Wapienne zaczęło się rozwijać w XIX wieku. W 1848 roku tutejszy zakład zdrojowy posiadał trzy wille i łazienki z 50. wannami. Wyposażenie to uległo jednak zniszczeniu w pożarach, które pod koniec XIX wieku nawiedziły zakład. Po odbudowie kolejnych zniszczeń dokonał wybuch I wojny światowej. Uzdrowisko zostało odbudowane w latach 1920 -1924 i wiadomo, że w tym czasie leczniczych kąpieli zażywało tutaj blisko 100 osób dziennie. Kolejne zniszczenia spowodowała II wojna światowa, ale ponownie ośrodek odbudowano, a w roku 1955 uzdrowisko zostało przejęte i przeznaczono na ośrodek kolonijno-wypoczynkowy. W 1958 roku odbudowano budynek łazienek, a kilka lat później także dawny pensjonat, pawilony oraz uruchomiono zakład leczniczy. Dziś w uzdrowisku leczy się choroby narządów ruchu, reumatyczne, układu krążenia i skóry, a do leczenia wykorzystuje wody mineralne siarkowe oraz wysokiej jakości borowinę.

Tramwaje na Wawrzyńca to tytuł stałej wystawy zabytkowych tramwajów, które prezentowane są w jednej z hal Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie. W hali tramwajowej, która została wybudowana w latach 1912-1913 znajdują się cztery tory tramwajowe na, których w sumie może pomieścić się 12 wagonów tramwajowych. Są to tramwaje elektryczne o rozstawie szyn 1435 mm (tzw. rozstaw normalnotorowy lub kolejowy). Muzeum współpracuje z Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacyjnym w Krakowie, które odnawia zabytkowe tramwaje i jest właścicielem części pojazdów z kolekcji. Najstarszym eksponatem, który jeździł w Krakowie jest Sanok SN1 o numerze taborowym 37. Tramwaje tego typu zasilały tabor krakowskiego przewoźnika do końca lat 60. XX wieku. Na wystawie znajdują się również inne wagony, które pochodzą z późniejszych okresów historycznych XX wieku. Dzięki współpracy z MPK w Krakowie mogą być prezentowane odnowione wagony, które pochodzą choćby z Gdańska czy Wrocławia. Wystawa ta nawiązuje do czasów rozwoju taboru tramwajów „normalnotorowych”, a zwiedzający zobaczyć tu mogą tramwaje z rodzimej fabryki z Chorzowa, ale również z Sanoka, czy tramwaje produkcji Norymberskiej, którymi są MAN GT6 oraz T4 z doczepą B4. Turyści, odwiedzając tę wystawę, przekonają się, jak wyglądała ewolucja w taborze krakowskiej komunikacji miejskiej. 

Zamek Czorsztyn położony jest na skale, ok. 50 m nad taflą Zbiornika Czorsztyńskiego. Początki zamku sięgają XIII wieku i związane są z działalnością św. Kingi jako Pani Sądeckiej. Ówczesny gród warowny identyfikowany jako Wronin w czasach Kazimierza Wielkiego stał się jednym z ważniejszych założeń obronnych kraju umacniając jego południową granicę. Na przestrzeni stuleci zamek ten był kilkakrotnie przebudowywany i oprócz funkcji obronnych używany był także jako komora celna, a później także jako siedziba starostów. Upadek zamku rozpoczął się w latach 1734-1735 od dewastacji przez wojska kozackie. 55 lat później od uderzenia pioruna spaliły się dachy zamku i to ostatecznie przyspieszyło proces niszczenia warowni. W 1819 roku dobra czorsztyńskie wraz z ruinami zamku zakupiła rodzina Drohojowskich. W latach 1951-1957 rozpoczęto pierwsze prace zabezpieczające na zamku, a gruntowną konserwację rozpoczęto dopiero w 1992 roku, od 1996 roku udostępniając zamek zwiedzającym.  

Od 2002 roku z przystani Jędruś w Czorsztynie, organizowane są rejsy gondolami, tak zwanymi "Czorsztyniankami", po zalewie Czorsztyńskim. Przepływy łączą dwa zamki - Czorsztyński i Niedzicki, dzięki czemu bardzo sprawnie i w krótkim czasie turyści mają możliwość zwiedzić ruiny zamku w Czorsztynie, zamek i zaporę w Niedzicy, a także zapoznać się z bardzo bogatą historią malowniczej okolicy. Dzięki stałym kursom gondolowym pomiędzy dwoma brzegami zalewu, możliwe jest szybkie przemieszczanie się pomiędzy dwoma miejscowościami, oddalonymi od siebie o 12 km. bez konieczności  używania środków transportu drogowego. Rejsy gondolowe gwarantują zaznanie niezapomnianych widoków, a także chwil orzeźwienia  w upalne dni. Dodatkowo w porcie gondoli w Czorsztynie na turystów czekają dodatkowe atrakcje w postaci  placu zabaw z  dmuchaną zjeżdżalnią, leżaki i hamaki  znajdujące się w zacienionym zagajniku. Rejsy gondolami odbywają się od 1 maja do końca września.

Schronisko Trzy Korony wybudowano na przełomie lat 1929 i 1930 przez Komisję Turystyczną Województwa Śląskiego, według projektu dyrektora szkoły budowlanej w Katowicach. Do roku 1939 ośrodek stanowił kolonię wycieczkową dzieci szkolnych ze Śląska, mieścił także stację noclegową Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego.  W czasie II wojny światowej Niemcy wykorzystywali je jako strażnicę graniczną, taką też funkcję pełniło bezpośrednio po wojnie. Potem, do 1962 r. służyło jako dom wypoczynkowy dla żołnierzy WOP. Od roku 1965 był to dom wczasowy oddziału PTTK przy dawnej Hucie im. Lenina. W roku 1973 budynek stał się własnością PTTK, które przeprowadziło remont obiektu. Schronisko posiada  50 miejsc noclegowych w wyposażonych w łazienkę pokojach 2, 3, 4 i 5 osobowych, a także restaurację serwującą dania kuchni polskiej oraz regionalne. Z pokoi Schroniska rozciągają się malownicze widoki na pobliski szczyt Trzy Korony, przełom Dunajca, Czerwony Klasztor oraz Tatry Bielskie po Słowackiej stronie.  Wyglądając przez okno można zobaczyć spływające flisackie tratwy. Położenie schroniska (470 m n.p.m.) sprawia, że jest ono doskonałą bazą wypadową na wycieczki górskie, rowerowe czy też wypady narciarskie. Bliskość pieszego przejścia granicznego pozwala także na przemierzanie słowackich szlaków.

Szałas Groń zlokalizowany jest nieopodal Szczawnicy, na szczycie Palenicy (722 m n.p.m.). Z jego bliskiego sąsiedztwa rozciąga się wspaniały widok na panoramę znajdujących się nieopodal Pienin. Turyści znajdą tu nie tylko bar serwujący specjały kuchni regionalnej, ale także zaplecze noclegowe. Szałas Groń to doskonała baza wypadowa dla górskich wędrówek, ale także dobrze wyposażona wypożyczalnia sprzętu narciarskiego i miejsce z wieloma innymi atrakcjami (zjeżdżalnia grawitacyjna, trasy narciarskie z wyciągami, wypożyczalnia leżaków, rowerów itp.)

Park Miniatur Świat Marzeń to niezwykłe miejsce, położone w województwie małopolskim w połowie drogi pomiędzy Andrychowem a Wadowicami, na powierzchni 75 tys. m2 . Park został otwarty w maju 2007r.Podczas międzykontynetalnej podróży przez Australię, Grecję, Włochy, Polskę, Chiny, Francję, Meksyk można podziwiać miniaturowe budowle charakterystyczne dla każdego z tych państw. W ciągu zaledwie jednego dnia można stanąć pod Wieżą Eiffla, na Placu św. Piotra, przy posągach Moai, pod Bramą Brandenburską, przy gondoli cumującej w kanale wodnym otaczającym Plac św. Marka* czy koło Muru Chińskiego. Większość miniatur, których w Parku Miniatur Świat Marzeń jest ponad 50, wykonanych zostało w skali 1:25. Plac i Bazylika św. Piotra jest wykonana w skali 1:15, a kompleks wenecki* - Plac św. Marka, Bazylika św. Marka, Dzwonnica św. Marka - w skali 1:10. Duży lunapark znajdujący się w Parku Miniatur Świat Marzeń ma atrakcyjną ofertę skierowaną zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Podczas długiej podróży dookoła świata można odpocząć na ławeczkach w urokliwych zakątkach parku, ciesząc się widokiem pięknego ogrodu i kolorowych kwiatów.

Muzeum Zabawek w Krynicy-Zdroju to miejsce, w którym na chwilę każdy ma szansę wrócić do beztroskich lat dzieciństwa. To tutaj można pokazać dzieciom jak i czym się kiedyś bawiono, a jeśli jeszcze ktoś zastanawia się jak wyglądały zabawki naszych pradziadków lub po prostu szuka miejsca, w którym można spędzić niezapomniane popołudnie, to jest to idealne miejsce. W tym niezwykłym muzeum każdy, bez względu na wiek odnajdzie dla siebie coś intrygującego. Tutejsza dwupoziomowa ekspozycja to ponad 6000 eksponatów, na którą składają się między innymi: lalki, misie, samochody, żołnierzyki, militaria chłopięce, klocki LEGO, teatrzyki, mebelki, postacie z bajek, mini klasa szkolna z lat 60-tych i wiele, wiele więcej. Tu można poznać historię z innej perspektywy i przenieść się do miniaturowego świata, z którego już nie będzie  chciało się wyjść.

Kasprowy Wierch (1987 m n.p.m.)  to jeden z najbardziej znanych tatrzańskich szczytów. Położony jest w głównej grani Tatr u zbiegu trzech walnych tatrzańskich dolin: Doliny Bystrej, Suchej Wody Gąsienicowej i Doliny Cichej. Prowadzą na niego liczne szlaki turystyczne, ale prawdziwe oblężenie przeżywa z powodu kolei linowej wwożącej turystów z Kuźnic prawie na sam wierzchołek. Z Kasprowego Wierchu rozpościerają się piękne widoki. Na wschodzie i południowym wschodzie możemy podziwiać Granaty, Kościelec, Kozi Wierch, Zawratową, Niebieską i Gąsienicową Turnię oraz Świnicę, na południu galerię szczytów słowackich, na zachodzie szczyty Tatr Zachodnich, a wśród nich Starorobociański Wierch, Czerwone Wierchy oraz Giewont. Na północy, w dole widoczne jest Zakopane. Tuż poniżej szczytu znajduje się stacja kolejki, bar i restauracja oraz zimowa stacja TOPR. Na samym szczycie, na wysokości 1987 m n.p.m. wybudowano w latach 1936-37 budynek obserwatorium meteorologicznego. Przez szczyt przebiega granica ze Słowacją.

Nosal – szczyt reglowy w Tatrach Zachodnich o wysokości 1206 m n.p.m., wznoszący się nad Kuźnicami, położony pomiędzy Doliną Bystrej, a Doliną Olczyską. Stanowi zakończenie północno-wschodniej grani Kasprowego Wierchu. Charakteryzuje się pionowymi stromymi turniami od strony północno - zachodniej o wysokości dochodzącej do 50 m. Nazwa szczytu pochodzi od kształtu skał, które przypominają nos. Szczyt zbudowany jest wyłącznie ze skał osadowych z środkowego triasu (wapienie, dolomity). Poza tym jest całkowicie porośnięty lasem. Oprócz pospolitego w Tatrach świerka występują tutaj buki, sosny zwyczajne, sosna czarna. Na skałach można zauważyć ciekawą florę roślin wapieniolubnych. Z większych zwierząt w lasach bytuje ryś, jeleń, puchacz. Nosal jest popularny wśród narciarzy. Na zalesionym północnym stoku znajduje się Centrum Narciarskie Nosal z kilkoma wyciągami. Do chwili wprowadzenia zakazu wspinaczki przez Tatrzański Park Narodowy, strome ściany Nosala były bardzo popularne wśród taterników. Ze szczytu Nosala rozciąga się piękny widok na Giewont, Czerwone Wierchy, Dolinę Bystrej oraz Zakopane.

Kaplica Najświętszego Serca Pana Jezusa w Jaszczurówce to przykład zastosowania stylu zakopiańskiego w budownictwie sakralnym. Zaprojektowana przez Stanisława Witkiewicza, wybudowana została w latach 1904-07 przez  braci Uznańskich, ówczesnych właścicieli tzw. Państwa Szaflarskiego, jako kaplica rodzinna.  Kaplica jest budynkiem drewnianym o konstrukcji zrębowej, osadzonym na wysokiej, granitowej podmurówce. Bryła budynku składa się z nawy oraz węższego prostokątnie zamkniętego prezbiterium. Z przodu znajdują się arkadowe podcienia. Kaplica przykryta została dwuspadowym dachem z charakterystycznymi szczytami oraz czworoboczną sygnaturką zwieńczoną metalowym krzyżem. Cała budowla wraz z dachem pokryta została gontem. Wnętrze kaplicy zaprojektowane zostało w stylu zakopiańskim przez Witkiewicza. Jest bardzo proste. Wyróżnia się wykonanym w drewnie ołtarzem głównym w kształcie chaty góralskiej oraz kolorowymi witrażami z Matką Boską Częstochowską z herbem Polski i Matką Boską Ostrobramską z herbem Litwy.

Kaplica "Na Wodzie" w Ojcowie to niewielki, drewniany kościółek pw. św. Józefa Rzemieślnika (Robotnika). Znajduje się u podnóża skał zwanych Prałatkami, kilkaset metrów na północ od ojcowskiego zamku. Kaplica znajduje się w miejscu dawnych łazienek zdrojowych. Wzniesiono ją w 1901 roku na betonowych podporach i fundamentach ponad dwoma brzegami potoku Prądnik. Jak głosi legenda takie usytuowanie kaplicy wynikało z carskiego zakazu, który uniemożliwiał budowanie na ziemi ojcowskiej. Wybudowano więc kaplicę „na wodzie” omijając tym samym zakaz. Kaplica w Ojcowie wybudowana została według szwajcarsko-ojcowskiego stylu. Drewniany budynek, zwieńczony charakterystyczną wieżyczką, ma kształt krzyża o długości 11 i szerokości 5 metrów. We wnętrzu zachowały się trzy ołtarze w formie szczytów góralskich chat. Ołtarz główny na szczycie posiada słońce, a pod nim znajdują się figurki pięciu świętych. Po bokach znajdują się dwa orły (symbol Polski) zawieszone ponad trzema wężami symbolizującymi zaborców. Centralną część ołtarza zajmuje obraz Matki Boskiej Wspomożenia, namalowany w 1901 roku przez jedną z kuracjuszek ówczesnego zakładu zdrojowego.

Wielka Siklawa to olbrzymi wodospad położony w Tatrach Wysokich o wysokości około 70 m, o średnim kącie nachylenia wynoszącym 35⁰. Uznawany jest za największy wodospad w Polsce i w Tatrach. Chociaż jest najwyższym wodospadem w Polsce, to w Tatrach Słowackich znajdują się wodospady od niego wyższe, ale o mniejszym przepływie wody. Ogromne ilości wody z wielkim hukiem spływają z Wielkiego Stawu do Doliny Roztoki dwiema lub trzema strugami (w zależności od poziomu wód) ze ściany stawiarskiej – progu oddzielającego Dolinę Roztoki od Doliny Pięciu Stawów. Zielony szlak turystyczny prowadzący od Wodogrzmotów Mickiewicza do Doliny Pięciu Stawów Polskich wytyczony został obok wodospadu przez niebezpieczny, zwłaszcza w czasie oblodzenia, długi pas wygładzeń polodowcowych zwanych Danielkami.

Przełęcz Krzyżne położona jest w Tatrach Wysokich na wysokości 2112 m n.p.m., pomiędzy Doliną Pańszczycy, a Doliną Roztoki. To trawiasta rówień o powierzchni około 1,2 ha. Nazwa Krzyżne pochodzi od jej położenia w miejscu, w którym krzyżuje się grań Koszystej, grań Wołoszyna i Wschodnia grań Świnicy. Czasami przełęcz bywa nazywana Krzyżnem Polskim lub Krzyżnem Wołoszyńskim. Przełęcz jest jednym ze skrajnych punktów najtrudniejszego, ale i najpiękniejszego w Polskich Tatrach szlaku nazwanego Orlą Percią, który prowadzi skalistą granią od przełęczy Zawrat przez Kozie Wierchy, Granaty i Buczynowe Turnie. Będąc na Przełęczy Krzyżne warto zwrócić uwagę na typowo wysokogórską roślinność i zwierzęta. Z rzadkich wysokogórskich roślin w rejonie przełęczy występuje rogownica jednokwiatowa i skalnica odgiętolistna. Dosyć często można również zaobserwować tu kozice.

Gmach główny, w którym mieści się siedziba Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu to zabytkowy budynek dawnego Banku Austro-Węgierskiego, postawiony w 1912 roku według projektu architekta krakowskiego Teodora Hoffmanna, twórcy wielu domów mieszkalnych i budynków użyteczności publicznej. Jego dziełem są m.in. gmach Narodowego Banku Polskiego oraz Gimnazjum ss. Urszulanek w Krakowie. Po gruntownym remoncie i modernizacji w 2017 roku podkreślono reprezentacyjny charakter klatki schodowej i głównej sali na najwyższej kondygnacji. Reprezentacyjna sala przeznaczona na wystawy zmienne, spotkania i koncerty rozdziela narracyjną stałą wystawę historyczną o dziejach Nowego Sącza w latach 1867-1945 (czasy autonomii galicyjskiej, wojen i okresu międzywojennego) od stałej ekspozycji ukazującej pracownię z obrazami znanego nowosądeckiego malarza Bolesława Barbackiego. 

Miasteczko Galicyjskie w Nowym Sączu jest rekonstrukcją fragmentu zabudowy małomiasteczkowej, obejmuje niewielki plac rynkowy i pierzeje z kilkunastoma domami. Miasteczko przybliża atmosferę małych miasteczek dawnej prowincji monarchii austro-węgierskiej z przełomu XIX i XX wieku. Zachodnią pierzeję rynku zajmuje ratusz. Budynek ze smukłą wieżą i arkadowymi podcieniami jest repliką siedziby starosądeckich władz, której wznoszenie rozpoczęto na początku XIX w., ale po pożarze nigdy nie dokończono. Z ratuszem sąsiadują remiza strażacka oraz dwa domy mieszczańskie ze Starego Sącza. W jednym urządzono atelier fotograficzne oraz warsztat zegarmistrzowski; w drugim domu znajduje się pracownia garncarza. Najdalej na zachód wysuniętym budynkiem jest dwór szlachecki z Łososiny Górnej. W domach przy rynku urządzono m.in. sklepik z pamiątkami i antykwariat, pracownię rzemieślnika wyrabiającego drewniane ozdoby i zabawki, aptekę w stylu retro, pracownię żydowskiego krawca, cukiernię i pocztę. Oddzielną ekspozycję poświęcono nieprofesjonalnym rzeźbiarzom i malarzom z Paszyna, znanego ośrodka sztuki ludowej. Zapach cynamonu i kawy przyciąga do sklepiku kolonialnego, a w zakładzie fryzjerskim można zobaczyć jak pracował dawny golibroda. Przy galicyjskim ryneczku jest też karczma serwująca regionalne jadło.

Sądecki Park Etnograficzny to  największe muzeum skansenowskie w Małopolsce, prezentujące architekturę drewnianą i tradycyjną kulturę ludową lokalnych grup etnograficznych - Lachów, Pogórzan i Górali Sądeckich oraz grup etnicznych: Łemków, Niemców i Cyganów. Na powierzchni 20 ha znajduje się kilkadziesiąt budynków, m.in. zagrody chłopskie, XVII-wieczny dwór szlachecki z unikalną polichromią we wnętrzach, folwark dworski oraz osiemnastowieczne świątynie: kościół rzymskokatolicki, cerkiew greckokatolicka i kościół protestancki. W skansenie odtworzono także zabudowę kolonistów niemieckich z Gołkowic Dolnych, a na skraju lasu małe osiedle cygańskie. Ekspozycja skansenu prezentuje chronologiczne, majątkowe i społeczne zróżnicowanie kultury ludowej Sądecczyzny, a wiedzę o tradycji regionu wzbogacają tematyczne wystawy etnograficzne: "Izba weselna" i "Maziarstwo łemkowskie". Tradycyjny charakter ma  otoczenie zagród wraz z zakomponowaniem zieleni. Na terenie skansenu odbywają się cykliczne oraz okazyjne prezentacje dawnych wiejskich rzemiosł, kuchni regionalnej i warsztatów rękodzielniczych, zaś latem liczne, plenerowe imprezy folklorystyczne.

Dom Gotycki w Nowym Sączu - zwany także Domem Kanoniczym, ok. 1448 r., przystosowany dla potrzeb kanoników kolegiaty pw. św. Małgorzaty (aktualnie bazylika mniejsza) i przez nich do 1791 r. użytkowany. Murowany, częściowo oszkarpowany, złożony z dwóch bloków nakrytych osobnymi dachami, podpiwniczony, jednopiętrowy. Portale i obramienia okien późnogotyckie, renesansowe i barokowe. W latach 1958 - 1964 wnętrza obiektu zostały przebudowane i przeznaczone na cele muzealne. Dom Gotycki jest miejscem stałej ekspozycji dawnej sztuki z terenu Sądecczyzny i wystaw czasowych z dziedziny historii, kultury i sztuki. Wystawa stała: "Dawna sztuka Sądecczyzny", z tematami: "Sakralna sztuka cechowa XIV - XIX w." , "Zamek królewski w Nowym Sączu", "Sztuka ludowa XVIII - pocz. XX w.", "Sztuka dworska XVII - XIX w.". Na szczególną uwagę zasługuje kolekcja sztuki cerkiewnej XV - XIXw. z zachodniołemkowskimi ikonami.

Muzeum Nikifora mieści się w zabytkowej, typowej dla XIX-wiecznych uzdrowisk, drewnianej willi "Romanówka" w Krynicy-Zdroju. Obiekt usytuowany do roku 1990 przy ul. Piłsudskiego rozebrano i po remoncie konserwatorskim w latach 1992-1994 odtworzono na nowym miejscu w centrum miasta, przy Bulwarze Dietla, naprzeciwko Starego Domu Zdrojowego. W muzeum szeroko przedstawiona jest twórczość jednego z najsłynniejszych na świecie malarzy z kręgu malarstwa intuicyjnego, Nikifora (ok. 1895-1968 r.), niemal całe życie mieszkającego w Krynicy. Są tu obrazy Nikifora pochodzące z wszystkich okresów jego twórczości; zarówno akwarele, gwasze, jak i rysunki prezentujące różnoraką, charakterystyczną dla twórczości artysty tematykę: pejzaże z cerkwiami i kościołami, architekturę krynicką, wnętrza, dworce, urzędy, "fabryki dolarów", portrety, itp. Część dokumentacyjną wystawy stanowią pamiątki po Nikiforze, publikacje poświęcone malarzowi oraz jego fotografie. Muzeum jest również miejscem prezentacji wystaw znanych artystów z kręgu sztuki nieprofesjonalnej i ludowej.

Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya mieści się w budynku dawnej strażnicy granicznej w Szlachtowej koło Szczawnicy. Ekspozycja prowadzi zwiedzających szlakiem przeszłości regionu pienińskiego. Poznajemy tych, którzy tu od wieków mieszkali, zanim powstało uzdrowisko w Szczawnicy. Dowiadujemy się, czym była dla nich rzeka Dunajec i górskie połoniny. Usłyszymy dlaczego musieli opuścić swoje domy i ziemie. Zaczynamy spacer galerią Dunajca – rzeką, która łączy pienińskie miejscowości: Czorsztyn, Sromowce, Szczawnicę i Krościenko, wpisując się w ich historię.. Wkraczamy w XIII wiek, w czasy wznoszenia w Pieninach zamków obronnych i zakładania osad przez św. Kingę, kontynuujemy podróż w czasie, zaglądając do świątyń różnych wyznań i do tutejszych domów. Poznajemy mieszkańców wsi pienińskich, których łączyła wspólna gospodarka pasterska, podobne budownictwo, strój ludowy. Dowiadujemy się o ich charakterystycznych zajęciach – flisactwie u Górali i druciarstwie u Rusinów. Dalsza trasa wiedzie przez kurort w Szczawnicy i prowadzi nas aż do czasów współczesnych. Kończymy wędrówkę nad brzegiem Dunajca, na dawnej Drodze Pienińskiej – ulubionym miejscu spacerów gości szczawnickich.

Muzeum Lachów Sądeckich im. Zofii i Stanisława Chrząstowskich w Podegrodziu jest filią Sądeckiego Parku Etnograficznego. Powstało z prywatnej kolekcji etnograficznej założycieli - regionalistów i animatorów kultury, zamieszkałych w Podegrodziu od końca lat dwudziestych XX w. Ekspozycja poświęcona jest tradycyjnej kulturze materialnej regionu lachowskiego: rolnictwu, wiejskim rzemiosłom jak garncarstwo, kowalstwo, obróbka włókna i tkactwo. Prezentowana jest również współczesna sztuka ludowa oraz plastyka obrzędowa, związana z tradycyjnymi świętami rodzinnymi i dorocznymi: różdżki weselne, palmy wielkanocne, wieńce dożynkowe, szopki, gwiazdy kolędnicze, turonie, koniki. W muzeum eksponowane są oryginalne świąteczne stroje podegrodzkie, powstałe w większości na przełomie XIX i XX w. Na bogato wyszywanych męskich kaftanach, gurmanach, kobiecych gorsetach i wizytkach można podziwiać doprowadzone do perfekcji zdobnictwo wiejskich ubiorów. Wystawę etnograficzną uzupełnia poświęcona przeszłości regionu ekspozycja archiwalnych zdjęć wiejskiego fotografa Wojciecha Migacza żyjącego w Gostwicy na przełomie XIX i XX wieku. Osobny zakres tematyczny prezentuje wystawa ze zbiorów własnych nowosądeckiego muzeum pt. "Archeologia Podegrodzia i okolic Nowego Sącza".

Centrum Produktu Lokalnego zlokalizowane jest w samym środku zespołu dworsko-parkowego we wsi Rzuchowa, położonej nieopodal Tarnowa. Centrum jest jedną z atrakcji regionu, którą tworzy część zabytkowego parku dworskiego, budynek centrum oraz ogródek edukacyjny. Podstawowym celem działalności  Centrum Produktu Lokalnego w Rzuchowej jest promocja zdrowia i zdrowego sposobu odżywiania, promocja produktów lokalnych, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich, zachowanie starych ras zwierząt, odmian roślin i ochrona środowiska. W Centrum Produktu Lokalnego zlokalizowano zarówno sale edukacyjne jak i  pracownie tematyczne, a także ogródek, w którym zamontowano drewniane korytka czy szklarnię na potrzeby prowadzonych zajęć edukacyjnych. W Centrum organizowane są wystawy stałe i czasowe ukazujące m.in. ludowe rękodzieło czy tradycje upraw roślin. Ponadto odbywają się tutaj degustacje, prelekcje, festiwale i projekcje filmów oraz kursy zdrowego gotowania, żywienia i uprawy roślin.