Lista znaczków

Malowniczy, działdowski budynek ratuszowy, swą historią sięga XIV wieku. Współcześnie, mieści on w sobie jedną z dwóch wystaw Muzeum Pogranicza w Działdowie, nazwaną: Interaktywną wystawą państwa Zakonu Krzyżackiego. Ekspozycja niemalże w całości poświęcona jest historii Zakonu Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, powstałym w 1190 w Akce. Muzeum składa się z dwóch pięter, pierwsze zawiera w sobie pięć pomieszczeń, które – usytuowane w sposób chronologiczny – sukcesywnie odkrywają przed zwiedzającymi ekspansję Zakonu. Od jego początków w Jerozolimie, pobytu na Węgrzech, po kolonizację ziem pruskich, aż do stopniowego jego upadku. Po dużej dawce historycznej wiedzy, należy udać się na poddasze. Znajdują się tu stanowiska do zajęć praktycznych: poszukiwanie „skarbów” w basenie z piłkami, interaktywne zdjęcia z epoki średniowiecza czy komiksy na ekranach dotykowych.

Idea budowy działdowskiego zamku sięga roku 1306. Wtedy właśnie, Zakon Krzyżacki – po ujarzmieniu pruskiego plemienia sasińskiego – począł budować drewnianą strażnicę graniczną, oddzielającą tereny Mazowsza, od rodzącego się państwa krzyżackiego. Strażnica stopniowo przeobrażała się w zamek, zbudowany na kwadracie o boku 46 m, osadnictwo postępowało, intensyfikował się rozwój gospodarczy i ekonomiczny, słowem: zaczynało rodzić się Działdowo. To właśnie wiek XIV okazał się przełomowym dla miasta, wówczas to: 14 sierpnia 1344 r., wielki mistrz krzyżacki Ludolf König, podpisał akt lokacyjny. Jedno z gotyckich skrzydeł zamku, przetrwało do dziś. Obecnie mieści się w nim wystawa stała: „Działdowo – miasto i ludzie dawnego pogranicza”. Chronologicznie uporządkowana ekspozycja, obejmuje dzieje Działdowszczyzny od pradziejów aż do połowy XX wieku.

Mikołajki położone są na terenie jeziorzystym, między dwoma jeziorami: Tałty i Mikołajskim. Po sekularyzacji Prus krzyżackich katolicka ludność Mikołajek, zgodnie z zasadą, czyja władza tego religia, przymuszona została do przejścia na protestantyzm. Po II wojnie światowej ludność protestancka zaczęła wyjeżdżać do Niemiec, a na to miejsce zaczęła przyjeżdżać ludność z terenów Polski, Białorusi i Litwy. W związku z tą sytuacją nastąpiła konieczność budowy kościoła katolickiego, którą rozpoczęto 13 maja 1998 roku, kiedy Proboszczem parafii został ks. Andrzej Bryg. Poświęcenie kościoła nastąpiło w październiku 2008 roku. Od kilku lat, zawsze w czasie wakacyjnym, można korzystać z wieży widokowej przy kościele św. Mikołaja w Mikołajkach. Rozciąga się z wieży piękny widok na panoramę okolicznych jezior oraz na panoramę Mikołajek i okolic.

Przed II wojną światową była to tzw. Fontanna Trzech Cesarzy. Uroczyste odsłonięcie fontanny nastąpiło 19 sierpnia 1907 roku. Została ona poświęcona trzem cesarzom pruskim: Wilhelmowi I (1797-1888), Fryderykowi III (1831-1888) i Wilhelmowi III (1859-1941). Wszyscy oni panowali w 1888 roku, dając temu okresowi nazwę „Roku Trzech Cesarzy”. Pierwotnie fontanna miała kształt granitowego obelisku ozdobionego kamiennymi, stylizowanymi rybami oraz brązowymi plakietkami z portretami trzech cesarzy Prus. Na początku 1945 roku usunięto z fontanny wizerunki cesarzy, a w latach 60-tych XX wieku również charakterystyczną iglicę. W jej miejsce ustawiono betonową rzeźbę trzech wirujących w tańcu syren.  W dniu 1 maja 2004 roku, w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, ustawiono obelisk w pierwotnym kształcie i nadano nazwę Pomnik Jedności Europejskiej.

Zbudowany został na początku XX wieku. Projektantem kościoła, plebanii oraz budynku z salą parafialną był berliński architekt Oskar Hossfeld. Do głównego wejścia kościoła prowadzą szerokie schody zewnętrzne. Następnie przez przedsionek wchodzi się do wnętrza, czyli trójnawowej hali z nawą poprzeczną, przecinającą nawę główną pod kątem prostym i płytkim, wielobocznym prezbiterium, które wypełnia ołtarz ambonowy. Po II wojnie światowej, z uwagi na brak duchownych wyznania ewangelicko- augsburskiego, opiekę nad wiernymi przejęli metodyści, którzy stali się właścicielami budowli. Na wieży świątyni po pokonaniu 105 schodów zlokalizowany jest punkt widokowy z którego rozpościera się panorama miasta.

Molo w Ostródzie to miejsce romantycznych spacerów, spotkań towarzyskich, a także doskonała lokalizacja na plenerowe wydarzenia kulturalno-rozrywkowe w usytuowanej 50m w głębi jeziora zadaszonej altance. Drewniane molo w kształcie litery „L” zostało pięknie oświetlone, co zachęca turystów do wizyt nie tylko w ciągu dnia, ale również po zmierzchu. Jego ramiona mają długość 30 m i 50 m, a szerokość traktu wynosi 8 metrów. Przy promenadzie Jeziora Drwęckiego znajduje się wiele restauracji i kafejek. Molo w Ostródzie jest jedną z największych atrakcji turystycznych miasta, a dodatkowo największym śródlądowym obiektem hydrotechnicznym Warmii i Mazur.

Zbudowany w XIV wieku gotycki kościół jest najstarszym ostródzkim kościołem. Wieża jeszcze w XVIII wieku miała szczyty schodkowe ze sterczynami, które zlikwidowano podczas odbudowy świątyni po pożarze z 1788 roku. Wtedy też przebudowano nawę w stylu neoklasycystycznym. Od reformacji do 1945 r. było to miejsce kultu religijnego ewangelików. W latach 1835-1948 odprawiał tu nabożeństwa w języku polskim ksiądz Gustaw Gizewiusz. W 1945 roku kościół wraz z plebanią został całkowicie spalony przez Armię Czerwoną. W latach 80. zeszłego wieku odbudowano go i dobudowano prezbiterium. Parafię erygowano 25 marca 1981 roku. W roku 2019 mury kościoła zostały poddane rewitalizacji nawiązując do  gotyku.

Muzeum w Ostródzie mieści się w pokrzyżackim zamku, usytuowanym w pobliżu wschodniego nabrzeża Jeziora Drwęckiego u ujścia rzeki Drwęcy. Budowę zamku w jego pierwotnym kształcie rozpoczął w połowie XIV wieku ówczesny komtur Günter von Hohenstein. Była to budowla charakterystyczna dla tzw. domu konwentu, siedziby nie tylko administracyjnej, ale pełniącej również funkcje klasztorne dla przebywających tam członków Zakonu – braci-rycerzy i braci-księży. Nowe założenie wzniesiono na kamiennej podmurówce, na planie zbliżonym do kwadratu. Posiadało ono cztery skrzydła, każde o szerokości ok. 14,3 m, z bramą wjazdową i mostem zwodzonym umieszczonymi od zachodu. Wszystkie skrzydła były podpiwniczone i posiadały trzy kondygnacje naziemne. Na parterze znajdowały się głównie pomieszczenia gospodarcze. Piętro przeznaczone było na pomieszczenia mieszkalne rycerzy-zakonników, komnaty komtura, pokoje gościnne i kaplicę zamkową. Najwyższa kondygnacja była piętrem obronnym. Znajdowały się tam również pomieszczenia spichrzowe z rezerwami zboża. We wschodnim skrzydle mieściła się zbrojownia, gdzie przechowywano zapasy różnego typu uzbrojenia. Już pod koniec XIV wieku zamek zaopatrzony był w broń palną w postaci hakownic i dział z odpowiednim zapasem kamiennych kul. Dziedziniec otaczały dostawione do murów krużganki zapewniające wewnętrzną komunikację. Na ówczesny kształt zamku istotny wpływ miał pożar z 1788 roku oraz działania wojenne armii sowieckiej w 1945 roku. Wtedy też zamek pozostał w ruinie do końca lat 70-tych.

Tężnie w Gołdapi to czwarte w Polsce tężnie solankowe o długości 220 m i wysokości 8 m. Usytuowane są w Parku Zdrojowy nad jeziorem Gołdap, a powstały w 2014 roku. Doprowadzone do tężni solanki, wydobywane są z głębokości 646 m. Spływając po gałązkach tarniny, pod wpływem słońca i wiatru, wytwarzają wokół tężni mikroklimat o dużej zawartości jodu, bromu, magnezu, wapnia, potasu, sodu i fluoru. Powstały aerozol odznacza się szczególnymi walorami zdrowotnymi – jego cząsteczki wnikają do organizmu poprzez błony śluzowe układu oddechowego oraz skórę. Przebywając przy tężniach, leczymy przede wszystkim górne drogi oddechowe, zatoki, rozedmę płuc, nadciśnienie tętnicze, alergię, nerwicę wegetatywną, depresję, stres i ogólne wyczerpanie organizmu. Inhalacje wykorzystane w profilaktyce u ludzi zdrowych powodują wzrost odporności organizmu poprzez działanie bakteriobójcze.

Konkatedra pw. NMP Matki Kościoła w Gołdapi to kościół, który powstał w XVI w. Początkowo była to świątynia ewangelicka wybudowana w stylu gotyckim. Zniszczona w znacznym stopniu w ostatnich latach II wojny światowej świątynia, odbudowana została dopiero w latach 80. XX wieku. Niestety poprzez przebudowę, kościół zatracił pierwotne cechy stylu. W 1984 r. świątynia została konsekrowana i stała się kościołem parafialnym nowej parafii pw. NMP Matki Kościoła w Gołdapi. W roku 1989 Biskup Warmiński podniósł kościół do rangi kościoła kolegiackiego, a 25 marca 1992 r. Ojciec Święty Jan Paweł II podniósł kolegiatę w Gołdapi do godności konkatedry. Obecny kościół został zbudowany z kamienia oraz z cegły. Jest to budowla halowa z masywną wieżą od strony zachodniej. Wyposażenie świątyni współczesne. Na uwagę zasługują pozłacane mosiężne tabernakulum, a także witraże oraz obrazy Matki Bożej Częstochowskiej, Św. Brunona i Jezusa Miłosiernego.

Pierwsza krzyżacka strażnica stanęła tu już w 1241 roku. Budowę murowanego zamku rozpoczęto jednak dopiero sto lat później, a przyczyną takiego stanu rzeczy były ciągłe bunty pruskiego plemienia Bartów, którzy nigdy nie pogodzili się z podbojem i regularnie niszczyli zakonną placówkę. Od 1243 r. Reszel formalnie należał do biskupów warmińskich, ale krzyżacka załoga opuściła go dopiero w 1300 roku. Budowę zamku rozpoczął w 1350 roku  biskup Jan I z Miśni, kontynuował  Jan II Stryprock, a dokończył w 1401 r. Henryk III Sorbom, który nadał budowli rozmachu budując m.in. skrzydło południowe z apartamentami mieszkalnymi biskupa oraz krużganki. Warownia była sprzężona z obwarowaniami miasta. Około 1505 r. rozpoczęto wznoszenie nowych murów obwodowych. Fortyfikacje były już przystosowane do użycia broni palnej. Kolejne większe prace remontowe przeprowadzono w latach 1594-1597. Zamek, który stracił już znaczenie militarne, został przekształcony we wspaniałą rezydencję myśliwską. Po pierwszym rozbiorze Polski zamek został przejęty przez władze pruskie i w 1780 r. ulokowano w nim więzienie. Po pożarach na początku XIX wieku zrujnowaną budowlę przekazano gminie ewangelickiej. Od roku 2001, po kolejnej renowacji, w zamku znajduje się hotel z restauracją, galeria i muzeum. 

Historia Kinoteatru Harmonia sięga początków XVI w., kiedy to stanowiący niemal połowę mieszkańców miasta ewangelicy rozpoczęli budowę neogotyckiego kościoła ewangelickiego. Poświęcenie kościoła odbyło się w 1827 roku, a fundatorem był m.in. król Prus Fryderyk Wilhelm III. I tak kościół ewangelicki przetrwał do początków XX w., kiedy to pojawiła się konieczność remontu świątyni. Po przebudowie kościół nabrał nowych neobarokowych cech architektonicznych, a polichromie na suficie i dekoracje wykonał znany wówczas artysta malarz z Berlina – Ernest Fey. Nową ewangelicką świątynię poświęcono 1 lipca 1912 r. Podczas II wojny światowej większość ewangelików opuściła miasto, a zbór przestał istnieć. W 1958 r. budynek zaadaptowano na Kino Harmonia, Centrum Informacji Turystycznej i restaurację. W 2021 roku dawny kościół zyskał nowe oblicze. Miasto zyskało nowy obiekt kulturalny, w którym obecnie funkcjonuje Kinoteatr Harmonia i Centrum Informacji Turystycznej zarządzane przez Miejskie Centrum Kultury w Nowym Mieście Lubawskim.

Tuż obok kamienia 700-letniej Iławy piętrzy się przy ulicy Niepodległości budynek Ratusza Miejskiego. W 1706 r. spłonął właściwy ratusz, który znajdował się w centralnej części dzisiejszego Starego Miasta i nigdy nie został odbudowany w miejscu swojej pierwotnej lokalizacji. Współczesny budynek ratusza powstał w okresie od 1910-1912 r. już poza obszarem starówki, ale przy głównej ulicy miasta – Kaiserstrasse (ulica Cesarska). Jest najbardziej reprezentacyjnym budynkiem miasta i przez wiele lat nazywany był perłą Oberlandu. Przed budynkiem znajduje się dziedziniec, sięgający współcześnie samej ulicy. W każdą wakacyjną środę, tuż po odegraniu hejnału o godzinie 12:00, organizowane są wycieczki z przewodnikiem miejskim, który oprowadza po Ratuszu prezentując jego historię. Spacer kończy się w najwyższym punkcie zabytku, czyli Ratuszowej Wieży, skąd można podziwiać panoramę miasta.

Kościół Przemienienia Pańskiego w Iławie to najstarsza i najcenniejsza zachowana budowla w mieście. Kościół został wkomponowany w południowo-wschodni kąt murów miejskich. Zbudowany został w latach 1317-1325 w miejscu, gdzie uprzednio znajdowała się kaplica. W roku 1550 zbudowano wieżę, zaś w 1624 r. dobudowano kruchtę. Najpiękniejsze elementy architektoniczne widoczne są gołym okiem: zakończone wimpergami słupki znajdujące się na dachu, nisze, wąskie i długie okna, przypory oraz wieża.  Warto zapoznać się z całą aurą wokół kościoła, którą tworzy budulec - czerwona cegła oraz zieleń wkomponowana w otoczenie świątyni. Nierozerwalnie z kościołem, który niegdyś stanowił część miejskich fortyfikacji, związane są mury miejskie, które zostały zbudowane około połowy XIV wieku. Prawdopodobnie elementami murów było 5 baszt i 2 bramy: Lubawska i Prabucka. Obecnie mury zachowały się tylko fragmentarycznie i na kilku odcinkach. Mury zostały wzniesione częściowo z kamienia polnego i łamanego, między którym znajduje się zaprawa wapienna. Widoczne są także fragmenty murów wykonane z cegły.

W odległości 9 km od Kętrzyna, w miejscowości Gierłoż, znajdują się ruiny Byłej Wojennej Kwatery Głównej Adolfa Hitlera “Wilczy Szaniec”. Wzniesiono ją pod pozorem budowy zakładów chemicznych "Askania" w latach 1940-44 w celu realizacji operacji „Barbarossa”, czyli ataku Niemiec na Związek Radziecki. Jest to największa i najbardziej rozpoznawalna kwatera Wodza III Rzeszy, będąca wspaniałą atrakcją turystyczną, która pomimo upływu czasu, wciąż cieszy się ogromnym zainteresowaniem turystów z Polski i z całego świata. Na terenie kompleksu znajduje się „Dom Wycieczkowy”, restauracja serwująca dania kuchni polskiej, bar, punkty z pamiątkami, pole kamperowe jak również pole namiotowe. 

Muzeum Ziemi Braniewskiej otwarte 3 września 2016 r. w dawnym Liceum Hosianum, prowadzone jest przez Towarzystwo Miłośników Braniewa.  Braniewo - jako pierwsza stolica Warmii, siedziba pierwszych biskupów warmińskich  w pełni zasłużyło na wystawienie bogatych zbiorów. Zbiory nawiązują do historycznych tradycji muzealnych przedwojennego Braniewa. W roku 1880 - dzięki staraniom profesora wydziału filozoficznego braniewskiego Liceum Hosianum, Wilhelma Weissbrodta - powstała niezwykła kolekcja eksponatów. Między innymi kilkaset  bezcennych zabytków z Grecji, Italii i Egiptu. Zwiedzanie wystawy jest bezpłatne. Nawiązujemy w ten sposób do tradycji przedwojennych muzeów braniewskich, do których także wstęp był wolny.

Centrum Sztuki Galeria EL w Elblągu mieści się w zabytkowym kościele  pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, będącym jednocześnie najwybitniejszą budowlą sakralną miasta. Początki kościoła sięgają roku 1246 kiedy to obiekt zaczęto budować. W 1504 roku kościół został zniszczony przez pożar, a następnie został odbudowany i wzbogacony o wcześniej nieistniejące elementy architektoniczne. Po 1542 roku kościół został przekazany radzie miejskiej, a następnie  przekształcony w świątynię ewangelicką, gdzie funkcję tę pełnił do 1945 roku. Po wojnie przez lata budynek pozostawał w stanie ruiny dopiero w 1960 roku zrujnowanym kościołem zainteresowali się młodzi plastycy skupieni wokół osoby Gerarda Kwiatkowskiego. Władze miejskie przekazały kościół w ręce plastyków z przeznaczeniem obiektu na pracownię plastyczną i galerię sztuki. Po odgruzowaniu i wyremontowaniu ocalałych pomieszczeń w lipcu 1961 roku otwarta została pierwsza wystawa, która zainaugurowała działalność Galerii EL. Do odbudowy zniszczonej budowli przystąpiono dopiero w drugiej połowie lat 60. Ocalałe pomieszczenia poddano gruntownemu remontowi, odbudowano kruchty, zrekonstruowano szczyty naw i założono więźbę dachową o konstrukcji stalowej. Odbudowa zakończona została w roku 1970. W ramach prowadzonych działań, obecnie galeria realizuje rozmaite koncerty i wystawy, a także warsztaty artystyczne. Jest też jednym z ważniejszych i aktywnych miejsc popularyzujących kulturę i sztukę w regionie.

Muzeum w Elblągu powołano do życia 24 marca 1954 r. Trzon nowopowstałego muzeum tworzyły  zbiory dawnego Muzeum Miejskiego odnalezione w Rakowie i  piwnicach przedwojennego muzeum przy ul. Wigilijnej. Muzeum  otrzymało swoją siedzibę, którą były kamieniczki nr 11 i 12 znajdujące się przy ul. Wigilijnej. 8 czerwca 1954 roku otwarto pierwsze wystawy obejmujące archeologię, rzemiosło elbląskie, wystawę malarską amatorów oraz Elbląg dawny i dzisiejszy na fotografii dokumentalnej. Niestety pogarszający się stan techniczny muzealnego budynku jak również jego ograniczona powierzchnia i brak przystosowania do funkcji naukowo- oświatowej wymusił zmianę siedziby muzeum, które w 1973 roku przeniesiono do budynku dawnego Gimnazjum. W 1987 roku do użytku muzeum oddano budynek tzw. Podzamcza. Obecne zbiory muzeum to eksponaty założonego w 1864 roku Muzeum Miejskiego, a także dary i nabytki powojenne oraz zabytki pochodzące z badań archeologicznych (m.in. z wikińskiej osady Truso, elbląskiego Starego Miasta, cmentarzyska gockiego w Weklicach). Ponadto muzeum zajmuje się gromadzeniem materiałów dotyczących historii miasta Elbląga i okolic.

Wybudowany w XIV wieku w stylu gotyckim. Budowę zamku rozpoczęto około 1370 r., a w 1409 roku rezydował już w nim krzyżacki prokurator. Twierdza została zbudowana z cegły na wysokiej kamiennej podmurówce. Zewnętrzną fasadę zdobią też duże ostrołukowe gotyckie okna. Najwięcej zniszczeń dokonali na zamku żołnierze francuscy, stacjonujący tutaj z przerwami w latach 1806-1812. Od całkowitej ruiny zdewastowany przez Napoleończyków gmach uratował radca sądowy Ferdynand Tymoteusz Gregorovius, którego pomnik mieści się w parku zamkowym. W 1945 roku zamek nie miał już tyle szczęścia - zbombardowany przez Rosjan spłonął, tracąc stropy i część murów. Szybko jednak podjęto decyzję o jego odbudowie, w 1949 obiekt odgruzowano, a trzy lata później ruszyły pierwsze prace zabezpieczające. Pełną restaurację zabytku, łącznie z konserwacją zachowanych malowideł w kaplicy i refektarzu, zakończono w 1965.

Dzieje miasta miały swój początek w pierwszym tysiącleciu przed nasza erą, kiedy to w okolicach dzisiejszego Nowego Miasta Lubawskiego pojawili się osadnicy z kręgu kultury łużyckiej. Historia miasta zaczyna się w 1325 roku, gdy komtur krzyżacki Ziemi Chełmińskiej założył miasto w zakolu rzeki Drwęcy o nazwie Nuwenmarkt (Nowy Targ). W latach czterdziestych XIV wieku miasto zostało otoczone potężnymi fortyfikacjami. Pierwszy przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim Nowe Miasto Lubawskie otrzymało w 1353 roku. Dziś zwiedzając miasto podziwiać można fragmenty murów miejskich z bramami i ruinami baszty z XIV wieku, gotycką bazylikę św. Tomasza Apostoła, ruiny klasztoru oo. Reformatów w Łąkach Bratiańskich oraz kamienice z XIX wieku. Przez miasto prowadzi czerwony Szlak Grunwaldzki oraz Droga Polska św. Jakuba.

Wieża Bramna Zamku Biskupiego to najstarszy murowany zabytek na Warmii. Stanowi fragment nieistniejącego dziś zamku z XIII wieku - pierwszej siedziby biskupów warmińskich. Pierwotnie łączyła zamek z przedzamczem, trzykondygnacyjna budowla gotycka, budowana na planie kwadratu. W dolnej kondygnacji wieży znajdował się przejazd, a w górnej reprezentacyjna kaplica pw. św. Andrzeja z unikatowym sklepieniem gwiaździstym. Sam zamek w formie średniowiecznej istniał do XIX w. W 1811 w jego zabudowaniach ulokowano szkołę. W drugiej połowie XIX wieku uległ poważniej przebudowie i rozbiórkom na korzyść rozbudowy kompleksu szkolnego. Zabudowa kompleksu uległa zniszczeniu w wyniku II wojny światowej. Pozostałe ruiny uprzątnięto w latach 50. XX w. pozostawiając najstarszy fragment - wieżę bramną. W odrestaurowanej w 2020 r. wieży znajduje się Informacja Turystyczna oraz jedyny w mieście punkt widokowy, z którego można podziwiać krajobraz ziemi braniewskiej wraz z panoramą Zalewu Wiślanego.

Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie istnieje od 1991 roku i mieści się w zabytkowym budynku o charakterze podmiejskiego dworku, który został wzniesiony około 1737 roku. I jeśli wierzyć opowieściom nie tylko „starych” ludzi, posiada swojego ducha – mężczyznę w czarnym, skórzanym płaszczu, który nocami przechadza się po skrzypiących schodach, prowadzących na piętro wiekowego dworku! Historia węgorzewskich zbiorów muzealnych sięga lat sześćdziesiątych XX wieku, kiedy to grupa miłośników Regionu rozpoczęła gromadzenie różnego typu zabytków. Obecnie główne zainteresowania placówki ogniskują się wokół kultury ludowej wszystkich grup etnicznych i narodowościowych zamieszkujących współcześnie i w przeszłości Polskę północno–wschodnią. Gromadzone są tu muzealia z obszaru Mazur i Warmii oraz z terenów macierzystych dzisiejszych mieszkańców tego Regionu. W zbiorach znajdują się przedmioty codziennego użytku, sprzęt gospodarczy, tkaniny i odzież, akcesoria obrzędowe, sztuka ludowa... Wśród nich wyróżniają się obrazy Tymoteusza Muśki, rzeźby Stanisława Cierniaka, Aleksandra Słomińskiego, Jana Girwidza, Stanisława Reka oraz bogata kolekcja unikalnych pisanek, wycinanek, kwiatów z tkanin i bibułki. Obok zabytków etnograficznych w swoich zbiorach Muzeum posiada także zabytki historyczne oraz archeologiczne. Na szczególną uwagę zasługują materiały typu wspomnieniowego zebrane podczas kilkunastu edycji konkursu „Losy Nasze...”, kolekcja dawnych mazurskich widokówek czy unikalne kafle z XVI–XIX w., pochodzące z badań archeologicznych. Zabytki pozyskiwane są stale także dzięki akcji „Dar dla Muzeum”.

Wieża ciśnień w Gołdapi to jedna z nielicznych zabytkowych budowli jakie znajdują się w mieście. Zbudowana została w 1905 roku jako element miejskiej sieci wodociągowej. Ma 46,5 metra wysokości, 7 kondygnacji i kopulaste przekrycie zwieńczone latarnią z iglicą. Zbiornik wodny, który mieścił się w wieży miał pojemność 250 metrów sześciennych wody.Jako jedna z niewielu budowli, wieża oparła się zniszczeniom obu wojen światowych zyskując ślady jedynie po postrzałach. W eksploatacji wieża pozostawała do zimy 1986 roku. Na skutek pęknięcia zbiornika budowlę wyłączono z użytkowania i od tego czasu zaczęła popadać w ruinę. Od 2008 roku nowy właściciel wieży pan Henryk Górny rozpoczął jej gruntowny remont. Wybudowano dwa tarasy widokowe (wokół kopuły oraz powyżej latarni). Poniżej tarasu mieści się kawiarnia, a parter zajmuje sklepik z pamiątkami. Otwarcie wieży nastąpiło 17 lipca 2009 roku.

Wieża ciśnień w Giżycku powstała w 1900 roku. W całości wybudowano ją z czerwonej cegły w stylu neogotyckim. Wnętrze kopuły mieściło zbiornik wodny z ocynkowanej blachy, służący jako naczynie wyrównawcze mogące pomieścić do 200 m3 wody. Wieża zaopatrywała w bieżącą wodę mieszkańców Giżycka jeszcze do 1996 roku, kiedy to zmodernizowano miejską sieć wodociągową. Nowy właściciel wieży nadał jej zupełnie inne oblicze powiększając szczyt kopuły o taras widokowy. Obecnie wieża oprócz wspomnianego tarasu widokowego mieści kawiarnię, sklepik z pamiątkami oraz lokalne „mini muzeum” ze zbiorem dokumentów, zdjęć i drobnych przedmiotów ukazujących życie okolicznych mieszkańców na przestrzeni minionych lat. Na szczyt wieży dostać się można pokonując 129 stopni jak również wjeżdżając nowoczesną windą. Z tarasu widokowego podziwiać można panoramę Giżycka, okolicznych lasów i malowniczych jezior.

Bazylika Mniejsza pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Braniewie jest jednym z najpiękniejszych kościołów Warmii. To gotycka, ceglana, halowa fara o całkowitej długości 61 m i szerokości 25 m.  Jej trójnawowe wnętrze tworzy dziesięć ośmiokątnych, masywnych filarów, ustawionych w dwóch rzędach. Kościół budowano etapami, w latach 1343-1442. Stoi  prawdopodobnie na miejscu najstarszego znanego drewnianego kościoła warmińskiego. Jest świadkiem burzliwych dziejów miasta. W okresie swej 600 – letniej historii kościół wraz z wieżą doznały największych zniszczeń pod koniec drugiej wojny światowej, kiedy to w wyniku działań wojennych legł w gruzach, przez wiele lat pozostając trwałą ruiną. Jego odbudowa w latach 1979-1986 była największym przedsięwzięciem w Archidiecezji Warmińskiej. Pieczę nad odbudową sprawował ówczesny proboszcz i dziekan - ks. Tadeusz Brandys.  W 2001 r. kościół został podniesiony do rangi bazyliki mniejszej. Stoi przy niej pomnik bł. Reginy Protmann, rodowitej braniewianki i patronki Braniewa.