Lista znaczków

Studnia na rynku to najbardziej rozpoznawalne miejsce w Sandomierzu. Znajduje się na niewielkim podwyższeniu, w miejscu XVI-wiecznej drewnianej cysterny. Z trzech stron otoczona jest barierką, a z czwartej są schodki prowadzące do środka, gdzie znajduje się bardzo dobrze zachowany mechanizm do wyciągania wody. Całość nakrywa stylowy daszek. To przy studni gromadzą się turyści aby zrobić sobie pamiątkowe zdjęcie czy też przez chwilę odpocząć na "szklanych ławeczkach". W tym też miejscu często można spotkać najsłynniejszego księdza-detektywa z jednym z policjantów. Jest to centralne miejsce sandomierskiego rynku który wytyczono w 1286 r. Rynek ma wymiary 100 na 120 metrów. Wokół niego znajduje się 30 zabytkowych kamienic, a wśród nich jest: Dom Gomółki, Kamienica Oleśnickich, Ciżemka, Konwikt Boboli, ale też austriacki Odwach. Za studnią znajduje się ratusz, a obok figura Matki Bożej z 1776 r., przed którą sandomierscy rycerze trzymają wartę. Całość to od 2017r. Pomnik Historii Polski. 

Ucho Igielne w Sandomierzu inaczej zwane Furtą Dominikańską, to jedyne zachowane do dzisiaj przejście w murach miejskich, które nie było zamykane na noc kratą, ale strzeżone przez strażników będących na ganku. Powstało, jak i całe obwarowania miejskie, w XIV wieku z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Jak wskazuje jego nazwa wybudowane było dla sandomierskich dominikanów, którzy mieli klasztor na sąsiednim wzgórzu. Biorąc pod uwagę fakt, że dwa razy dziennie musieli się modlić w klasztorze, w obrębie murów miejskich przy kościele p.w. Marii Magdaleny, oszczędzono im długiej drogi do Bramy Krakowskiej i wykonano to przejście. Kształtem przypomina "uszko od igły" stąd jego druga nazwa. Warto pokonać te kilkadziesiąt schodów aby przez Ucho Igielne wejść do miasta i ..... Zresztą to niespodzianka, zatem sprawdźcie sami co odkryjecie po przejściu przez to miejsce.

Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie powstało w 1962 r. w wyniku przekazania Państwu przez rodzinę Przypkowskich zbiorów gromadzonych od kilku pokoleń. Jedna z największych na świecie kolekcji zegarów słonecznych oraz przyrządów astronomicznych stanowi atrakcję nie tylko dla miłośników astronomii. Zawiera niemal wszystkie typy zegarów słonecznych używanych od XVI w. po czasy współczesne. Oprócz nich prezentowane są instrumenty gnomoniczne, klepsydry, zegary ogniowe i mechaniczne. Feliks Przypkowski, lekarz z wykształcenia, z zamiłowania astronom, kolekcjonował zegary słoneczne i sam je konstruował. W rozwijaniu tej nietypowej pasji pomagał mu syn Tadeusz, pierwszy dyrektor muzeum. Zwiedzający mogą dziś obejrzeć dawne mieszkanie rodziny z początku XX w. - gabinet lekarski Feliksa, salon, bibliotekę, jadalnię, sypialnię i kuchnię. W drugiej kamienicy wnętrza są stylizowane na pałacowe apartamenty. Tutaj eksponowane są zabytkowe meble i rzemiosło artystyczne z XVI-XIX w., a także zespół rokokowych kurdybanów z połowy XVIII w. Zbiory uzupełnia biblioteka starodruków oraz kolekcja grafiki i ekslibrisu, licząca obecnie około 25 tys. znaków książkowych i grafik od XVI do XX w.

W 1922 roku w Krzemionkach odkryto zespół prahistorycznych kopalń krzemienia pasiastego funkcjonujących w okresie neolitu i wczesnej epoki brązu (ok. 3900 – 1600 p.n.e.). Wkrótce rozpoczęto organizować w tym miejscu rezerwat archeologiczny, a później także muzeum. Pole eksploatacyjne w Krzemionkach ma powierzchnię ok. 80 ha, na której znajduje się ok. 4 tysiące kopalń. Największe z nich mają głębokość 10 m, a powierzchnia podziemnych wyrobisk osiąga nawet kilkaset metrów kwadratowych. Jest to jeden z największych i najlepiej zachowanych obiektów tego typu na świecie. W tutejszym rezerwacie archeologicznym prześledzić można większość dawnych technik pozyskiwania krzemienia, wydobywanego zarówno w małych jamach, jak i skomplikowanych kopalniach. Ponadto turyści mogą podziwiać kopalnie, wędrując podziemną trasą o długości prawie 500 metrów. Obejrzeć można także zrekonstruowane zabudowania neolityczne, obozowisko górników oraz grobowiec megalityczny. Z uwagi na wyjątkowe walory kopalne Krzemionki uznane zostały za Pomnik Historii Polski, a w lipcu 2019 roku wpisane zostały na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi powstało 1960 r. jako oddział Muzeum Techniki NOT. Dzięki staraniom Gminy Nowa Słupia w 2021 r. oddano nowy budynek muzealny o interesującej architekturze.  Położony jest on przy ulicy Świętokrzyskiej, na stoku Łysej Góry przy Drodze Królewskiej prowadzącej do klasztoru świętokrzyskiego.  Muzealna ścieżka edukacyjna to autentyczne stanowisko archeologiczne z reliktami pieców dymarskich, filmy 3D, realistyczne rzeźby postaci, dioramy antycznych krajobrazów, eksponaty oraz rekonstrukcje. Zwiedzających po wystawie oprowadza lektor i światło. Prezentowane są tu dokonania starożytnych hutników, którzy dwa tysiące lat temu zorganizowali między pasmem Łysogór a rzeką Kamienną największy ośrodek produkcji żelaza poza granicami imperium rzymskiego. W ramach biletu wstępu do muzeum zwiedzający mogą zawitać do Centrum Kulturowo-Archeologicznego, czyli Starożytnej Osady z chatami i warsztatami odtworzonymi na podstawie autentycznych znalezisk archeologicznych. Co roku na jej terenie mają miejsce Dymarki Świętokrzyskie, podczas których dokonuje się prób eksperymentalnego wytopu żelaza metodami sprzed dwóch tysięcy lat.

Osada neolityczna w Kopcu to swego rodzaju wehikuł czasu, który pozwoli turystom przenieść się do epoki neolitu i poznać życie ludzi wówczas zamieszkujących te tereny. Budowę rekonstrukcji osady rozpoczęto w 2018 roku. Po dwóch latach  udało się zrekonstruować 7 obiektów znanych z wykopalisk oraz 7 obiektów w stylu panującej epoki. W sumie w osadzie otoczonej szczelnie plecionkami i palisadą znajduje się 14 obiektów sprzed 5500 lat. Wkrótce teren ten zamieszkały również zwierzęta, a  towarzyszą im ludzie w lnianych strojach zajmując się hodowlą, tkactwem, rybołówstwem, myślistwem czy garncarstwem. Zwiedzający osadę pozna nie tylko zajęcia jakimi trudnił się człowiek neolityczny, ale też  sposoby wytwarzania i posługiwania się ówczesnymi narzędziami. Na przykładzie istniejących obiektów dowie się jak budowano neolityczne osady, gdzie przechowywano żywność i jak ją zdobywano. Osada neolityczna w Kopcu to tętniące życiem miejsce, w którym w łatwy i przyjemny sposób poznasz historię człowieka na ziemiach Polskich.

Pomysłodawcą i twórcą pierścienia z krzemieniem pasiastym, który znajduje się w Sandomierzu, zaledwie kilka kroków od jedynego ocalałego skrzydła dawnego klasztoru o.o. Dominikanów, jest Cezary Łutowicz. Mistrz złotnictwa jest związany z Sandomierzem już  ponad 50 lat.  Jako pierwszy w 1972 roku wprowadził krzemień pasiasty do polskich oraz światowych salonów jubilerskich dla klientów, którzy docenili wartość tej niesamowitej biżuterii. Autorowi tej instalacji zależało aby zarówno mieszkańcy jak i odwiedzający miasto turyści mieli możliwość dotknąć, sfotografować ten „optymistyczny kamień”, który można spotkać praktycznie na każdym kroku naszego urokliwego miasta. Ponadto jest to kolejna promocja miasta znanego jako „Światowa Stolica Krzemienia Pasiastego".

Kamienica Oleśnickich znajdująca się pod adresem Rynek 10 to jedna z najlepiej zachowanych kamienic mieszczańskich w Sandomierzu. Prawdopodobnie wybudowana przez Zbigniewa Oleśnickiego, pierwotnie gotycka później wielokrotnie przebudowywana. Według przekazów historycznych, w kwietniu 1570 r. zawarto w niej tzw. „zgodę sandomierską”. Przedstawiciele kalwinów, luteranów i braci czeskich opracowali i wydali wspólnie katechizm uważany za najstarszy akt ekumeniczny w Europie. Budowla wyróżnia się charakterystycznymi podcieniami, obszerną sienią z przejściem na podwórze oraz głębokimi piwnicami. Są one elementami Podziemnej Trasy Turystycznej, do której wejście znajduje się w oficynie gmachu. Obecnie w kamienicy na parterze znajduje się oddział Poczty Polskiej, a na pierwszym piętrze wystawy i pokazy przygotowywane przez Chorągiew Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej.  

Podziemna Trasa Turystyczna w Sandomierzu to udostępniona do zwiedzania część kilkukondygnacyjnych komór i chodników znajdujących się pod Starym Miastem. Ich powstaniu sprzyjała zalegająca na tym terenie gruba warstwa lessu. Drążone w tym podłożu skalnym korytarze pełniły w minionych wiekach rolę składów kupieckich, w których przechowywano głównie sól oraz śledzie. Korytarze te służyły także jako schronienie w niebezpiecznych sytuacjach. Zapotrzebowanie na podziemne magazyny było ogromne, a to spowodowało, że osiągały one coraz większe rozmiary, dochodząc nawet  do 15 metrów głębokości.  Wejście do Podziemnej Trasy Turystycznej znajduje się na dziedzińcu Kamienicy Oleśnickich (Rynek 10, wejście od ulicy Oleśnickiego).

Pod powierzchnią Opatowa rozciągają się labirynty Podziemnej Trasy Turystycznej, która powstała z połączenia licznych, wykonanych w skale lessowej, piwnic kupieckich. Najstarsze jej elementy, datowane są na XV wiek. Obecnie długość zwiedzanej trasy wynosi około 500 metrów i składa się z trzech poziomów. Najniżej położona piwnica sięga 14,5 metra w głąb ziemi. W podziemiach panuje stała temperatura, między 8 - 12 stopni Celsjusza. Sama trasa, czyli ponad dwadzieścia komór, została udostępniona do zwiedzania w 1984 roku. W piwnicach urządzono szereg ekspozycji tematycznych, związanych z Opatowem i najbliższą okolicą, gdzie posłuchać można m.in. o historii miasta, a ta wybrzmiewająca z podziemnej perspektywy brzmi niesamowicie, jak chociażby o pewnym Zakonie Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona zwanych Templariuszami, którzy mieli przybyć do Opatowa razem z Henrykiem Sandomierskim po jednej z wypraw krzyżowych.

Zamek Krzyżtopór w Ujeździe to obecnie jedna z największych budowli w Polsce, zachowanych w stanie trwałej ruiny. Został wybudowany w latach 1621 – 1644 jako rezydencja magnacka wojewody sandomierskiego Krzysztofa Ossolińskiego w stylu palazzo in fortezza. Przez lata obrósł w legendy, które echem rozchodzą się po świecie i przyciągają do Ujazdu tysiące turystów. Najpopularniejsza z nich mówi jakoby plan budowli miał odpowiadać kalendarzowi  - znajdowały się w nim 4 wieże (cztery pory roku), 12 sal wielkich (miesiące), 52 pokoje (tygodnie) i 365 okien (ilość odpowiadająca dniom roku). Obecnie, mimo, że już jako ruina, Zamek Krzyżtopór nadal zachwyca każdego  odwiedzającego. Od końca lat dziewięćdziesiątych obiekt jest udostępniony do zwiedzania, a w 2018 roku uzyskał status Pomnika Historii. Instytucja Kultury powołana do opieki nad obiektem, dba by zamek nie popadł w zapomnienie. W sezonie turystycznym organizowanych jest wiele wydarzeń mających na celu popularyzowanie historii i promowanie regionu.

Parafia Piotrkowice w diecezji kieleckiej, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Wodzisław jest jedną z trzech parafii w Polsce, w których znajdują się relikwie św. Tekli. Parafia posiada późnobarokowy relikwiarz z 2 połowy XVIII w. w kształcie rocaillowego kartusza z owalną, przeszkloną puszką na relikwie w centrum z relikwiami św. Tekli. Staraniem ks. proboszcza Mariusza Chmury przy parafii została wybudowana także Kapliczka św. Tekli z figurą Świętej wykonaną przez rzeźbiarza Ryszarda Wojdę. W parafii Piotrkowice każdego 23. dnia miesiąca odbywa się Nabożeństwo do św. Tekli z intencjami proszącymi przede wszystkim o uzdrowienie, szczególnie z chorób oczu. Od roku 2023 drugi odpust parafialny ku czci św. Tekli jest obchodzony uroczyście w sam dzień wspomnienia świętej Tekli – 23 września.

Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej w Chęcinach mieści się w budynku siedemnastowiecznej synagogi, przy ulicy Długiej 21. Budynek synagogi po gruntownym remoncie został oddany do użytku w 2024 roku i służy jako miejsce spotkań, wystaw, konferencji, zajęć edukacyjnych, promując dialog międzykulturowy. Budynek synagogi posiada dwie udostępnione dla zwiedzających kondygnacje. Parter zajmuje m.in. przedsionek, w którym można obejrzeć judaika związane z obrzędowością oraz filmy dokumentalne, Sala Modlitw z zachowaną szafą ołtarzową Aron ha-kodesz wykonaną z czarnego marmuru, z intarsjami z marmuru chęcińskiego. Synagoga posiada także Babiniec z oddzielnym wejściem. We wnętrzu znajduje się wystawa poświęcona chęcińskim mieszkańcom żydowskiego pochodzenia. Z kolei na piętrze znajduje się sala edukacyjna. Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej jest świadectwem życia, kultury, historii i religii jednej z najbardziej licznych społeczności Chęcin w dawnych latach oraz ogniwem łączącym te czasy ze współczesnością.

ARS OLD CAR to rodzinne miejsce nie tylko dla miłośników motoryzacji, które przenosi odwiedzających w świat historii pojazdów. Muzeum promuje historię motoryzacji i regionu, a jego głównym bohaterem jest kultowy Citroen 2CV. Dla fanów oldtimerów i nowych technologii dostępna jest wirtualna jazda 2CV oraz spacer w Tajemniczej Willi Hempla. Niezwykłą atrakcją są przejażdżki Żukiem strażackim, który dociera do ruin Willi Hempla i na punkt widokowy z panoramą na Zamek Królewski w Chęcinach, Górę Rzepka i Święty Krzyż. Można również wziąć udział w konkursach multimedialnych, takich jak Dźwięki silników i Sok z Żuka. Prezentowana jest także kolekcja zdjęć Citroena 2CV z autografami znanych osób ze świata kultury, sportu i rozrywki. Na miejscu można napić się kawy „z opony”, ugasić pragnienie „pitną benzyną” i zjeść pierniczkowe auta. Dla najmłodszych przygotowano zabawki motoryzacyjne, kolorowanki, gry i bajki. 

Świętokrzyski Park Narodowy powstał 1 kwietnia 1950 r. jako trzeci park narodowy w Polsce. Jest on parkiem typowo leśnym, którego lasy stanowią blisko 95% całej powierzchni. Jego obszar obejmuje najbardziej charakterystyczny pod względem krajobrazowym i przyrodniczym fragment Gór Świętokrzyskich. Jedną z najważniejszych atrakcji Świętokrzyskiego Parku Narodowego obok Łysicy wraz ze wschodnim jej wierzchołkiem Skałą Agaty – najwyższym szczytem Gór Świętokrzyskich, jest również gołoborze na Łysej Górze. Swoją powierzchnią obejmuje Pasmo Łysogórskie ze szczytami: Łysicą i Łysą Górą. Ponadto, wschodnią częścią Pasma Klonowskiego ze szczytami: Miejską Górą, Psarską Górą i Bukową Górą, część Pasma Pokrzywiańskiego z Chełmową Górą, część Doliny Wilkowskiej i Dębniańskiej oraz eksklawę leśną Serwis-Dąbrowa, Las Grzegorzowicki oraz Skarpę Zapusty.

Zabytkowy Pałac Wielopolskich w Częstocicach powstał pod koniec XIX w. dla Marii i Zygmunta Wielopolskich, ówczesnych właścicieli dóbr ostrowieckich. Po śmierci męża Maria Wielopolska sprzedała pałac Zakładom Ostrowieckim, które urządziły w nim resursę i hotel dla akcjonariuszy.  W czasie II wojny światowej funkcjonował tutaj szpital dla rannych żołnierzy niemieckich, po wojnie pałac służył jako budynek szkoły, a od lat 60. XX w. jako siedziba muzeum. Od 2022 r., we wnętrzach z epoki oglądać można ekspozycje stałe i czasowe – między innymi wystawę porcelany z Fabryki Porcelany w Ćmielowie. Dwukondygnacyjny budynek z okazałym portykiem kolumnowym zaprojektowany został w stylu eklektycznym. Jego front zdobią herby właścicieli pałacu – po lewej Wielopolskich i po prawej Laskich. Mimo długiej historii bryła pałacu nie została zmieniona i nadal wygląda tak, jak za czasów Wielopolskich. Pałac Wielopolskich otoczony jest zabytkowym parkiem z licznymi drzewami pomnikowymi.